برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.

، سياسي و اقتصادي و با ويژگي هايي از قبيل هدفمندي، دارا بودن چارچوب، يكپارچگي و… منجر به همبستگي ملي مي شوند، اين نهادها مي توانند به صورت زبان، آموزش، رسانه، دين و مذهب، سياست، اجتماع، اقتصاد ظهور يابند و هر كدام بر مبناي نيازهايي كه بر اساس تفكر و جايگاه خود تشخيص مي دهند، در نهايت همبستگي ملي راترويج و شكاف هاي اجتماعي و آنچه كه شكاف در مسير توسعه و وحدت ملي قرار دارد را تا حدودي ترميم نمايند.
– مهدی کروبی ” فرهنگ قومی، سرمایه ملی و صنعت گردشگری (1387)” را بررسی کرده است. وی ایران را به عنوان ده کشور مستعد گردشگری ارزیابی می کند. مقالة حاضر در چارچوب کلي روش اسنادي مي گنجد و بر مرور مهم ترين منابع در دسترس استوار است. مقاله كوشيده است تا ارتباط منطقي سه مفهوم كليدي را از يك سو مورد بررسي قرار دهد و از سوي ديگر آن ها را به شرايط خاص ايران ربط داده از جايگاه رفيع ايران در عرصة گردشگري سخن به ميان آورد. سپس با فهرست کردن توانمندی های ایران در زمینه ی تنوع قومیت ها، میزان دسترسی به توسعه گردشگری را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. مطالعات نشان می دهد که ايران از جمله كشورهای مستعد گردشگري در سطح جهان ارزيابي مي شود. فولكلور يا فرهنگ قومي يكي از چند محور مهم برنامه ريزي گردشگري در ايران به شمار مي رود. ضروري است با توجيه فرهنگ قومي به عنوان سرماية فرهنگي، گردشگري در قالب يكي از مهم ترين منابع درآمدزادي مغفول ماندة كشور مورد توجه قرار گيردقومیت های موجود در کشور ها پتانسیل مناسبی برای ایجاد یک گردشگری محلی فراهم می آورد.
– آقای تقی لو در مقاله ای دیگر به نام ” تنوع قومی، سیاست چندفرهنگی و الگوی شهروندی: بررسی موردی ایران معاصر (1386)” چالش های قومی و فرهنگی که در ایران به سبب همگون سازی رخ داده است را بررسی نموده است. این مطالعه از روش کتابخانه ای برای جمع آوری مطالب استفاده می نماید و بر اساس تاریخچه و چیستی مفهوم چند فرهنگ گرایی به دنبال بررسی موضوع می رود. نتایج حاصل از این تحقیق پس از اشاره به وجود بافت چند فرهنگی ایران، به لحاظ تاریخی، ریشه ی از بین رفت این تنوع را سیاست های دولت پهلوی می داند. سیاست همسان سازی به دلیل ایجاد زمینه های چالش و بحران در برابر انسجام و همگرایی ملی، نه فقط به اهداف ادعایی خود دست نیافته است، بلکه از جوانب مختلف با تردید مواجه شده است. الگوی شهروندی و سیاست های چند فرهنگی با توجه به پیشینه ی تارخی چند فرهنگی ایران و زمینه های چالش از مجرای همگون سازی، در شرایط جهانی حاضر و با توجه به تجربه موفقیت آمیز آن در برخی جوامع توسعه یافته و در حال توسعه، چشم انداز مناسبی را در حوزه ی مسایل چندفرهنگی از جهت دغدغه های اقلیت ها در حفظ و نگهداری میراث فرهنگی و زبانی به نسل های آینده ی خود ارائه می دهد.
– آقای کروبی در مقاله ای دیگر به ” بررسی نقش فولکلور (فرهنگ عامه) در توسعه گردشگری ایران” در سال 1388 پرداخته است. این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای و تکنیک بررسی اسناد و مدارک کوشیده است تا سه حوزه ی فرهنگ عامه، توسعه و گردشگری را مورد مطالعه قرار دهد. مطالعات نشان داده است که آنچه بیش از هر چیز موجب توسعه گردشگری می شود، جاذبه های فرهنگی و تمایزات ملت ها است. زیرا بدون این تمایزات و تفاوت ها، همه جا شبیه به هم است و جامعه ایرانی با تمایزات قومی از این بابت تفاوت های اجتماعی و فرهنگی قومی را دربردارد که از دیرباز مورد توجه جهانیان بوده است. در این میان فرهنگ عامه و یا فولکلور ایرانی، تمایزات اجتماعی خاصی را برای ان ایجاد کرده است که متاسفانه توجه چندانی به آن نشده است.
3-2 سابقه پژوهشها و مطالعات انجام گرفته خارجی
3-2-1 کتاب
– کتاب Cultural Resource for Tourism( Patterns, Processes and Policies) در سال 2008 در نیویورک به چاپ رسیده است. این کتاب حاوی مطالبی است که منابع فرهنگی را در غالب پژوهش ها و مقالات متنوع گردهم آورده است.
محتویات این کتاب نشان از آن دارد که میراث فرهنگی مناطق و جوامع در حال حاضر به عنوان یک نیروی محرکه در ایجاد هویت فرهنگی و به عنوان یک منبع در همه جا برای فعالیت های فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است.. این فرایند می تواند به توسعه سرمایه فرهنگی با ایجاد اشکال پایدار و رقابتی گردشگری فرهنگی منجر شود. تحقیقات بر روی منابع فرهنگی گردشگری نشان می دهد که هر دو، یک رویکرد چند رشته ای و نوآورانه روش شناختی برای مقابله با چنین پدیده ی پیچیده ای دارد. چالش برای شناسایی و نقشه عناصر میراث فرهنگی – محسوس و نامحسوس – در بافت پان اروپا اخیرا در پروژه ESPON رسیدگی می شود. این انتشار جدید از طریق تاکید بر پویایی فضایی در گردشگری فرهنگی ، با تجزیه و تحلیل موقعیت و الگوهای رفتاری در مقاصد گردشگری مختلف، با شناسایی پارامترهای تغییر ناشی از گردشگری، تفاوت ایجاد کرده است. این کتاب شامل انواع غنی از مطالعات موردی به طور عمده از سراسر اروپا (از جمله موارد در اسرائیل، قاهره و هند) است که بازنمایی از دیدگاه ها و یافته های 21 محقق و دانشمندان بین المللی در گردشگری فرهنگی را به منظور شناسایی پویایی و اثرات موقعیت منحصر به فرد به نمایش می گزارد. هدف نهایی این کتاب ارائه پیشنهادهایی سازنده برای سیاستگذاری، بر اساس بینش های تجربی است.
این کتاب به طور قابل توجهی منجر به درک تنوع فرهنگی و هویت ارضی، از یک طرف، و به پویایی گردشگری، از سوی دیگر، که همه آنها
مسائل کلیدی در برنامه ریزی و مدیریت محلی و منطقه ای است، مفصلا رسیدگی می کند. به این ترتیب، آنها باید یک منبع الهام بخش برای سیاستگذاران و برنامه ریزان، دانشجویان، محققان و مشاوران در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری باشد.
– کتاب Tourism, Ethnicity and State in Asia and Pacific Societies نیز همچون بسیاری دیگر از کتاب ها شامل مجموعه مطالعات انجام شده در زمینه ی گردشگری، قومیت و دولت در آسیا می باشد. منطقه اشاره شده از لحاظ تنوع قومی دارای حجم قابل توجهی است. لذا مطالعات این کتاب در زمینه ی ارتباط بین گروه های قومی و دولت از طریق گردشگری است. با توجه به رشد روزافزون گردشگری، مطالعات در زمینه ی قومیت ها نادیده گرفته شده است و مدت زمان اندکی است که به این موضوع پرداخته می شود. بررسی چگونگی توسعه صنعت گردشگری بین المللی و سیاست های دولت با استفاده از مدیریت های قومی پاسخی است که نویسندگان به تغییر شکل هویت های قومی و روابط آن ها در جوامع آسیایی و اقیانوس آرام می دهند. در تجزیه تحلیل ها مفاهیم قومیت و فرهنگ و در پی آن گردشگری در حال رقابت هستند. البته لازم به ذکر است که این مطالعه، پژوهشی دوسویه است که رابطه ی ارتقاء گردشگری و سیاست قومی و دولتی را در کشورهای چین، سنگاپور، مالزی، تایلند، اندونزی و جزایر اقیانوس آرام از دو جهت مورد بررسی قرار داده است.
3-2-2 مقاله
– آقای دوین و همکارانش در سال 2007 “فرصت ها و چالش های مدیران هتل های ایرلند شمالی را بر اساس مدیریت تنوع فرهنگی” در بوته آزمایش قرار داده است. نویسنده بر اساس داده های جمع آوری شده از طریق یک نظر سنجی از کارگران مهاجر در نه هتل ایرلند شمالی و تمرکز بر همه ی گروه های کارکنان مهاجر در همه ی موسسات مسایل مربوط به یکپارچگی نیروی کار، جامعه گسترده تر و همچنین آینده ای که کارگران مهاجر برای خود دارند، در یک چشم انداز منابع انسانی مورد بحث قرار داده است. نگارندگان در بررسی های خویش برای پاسخ گویی به برخی ناشناخته ها در مورد مهاجران، به ملیت، ویژگی های چمعیت شناختی، آموزشی، اشتغال و پس زمینه های اقتصادی توجه داشته اند. حاصل این بررسی ها نشان دهنده ی افزایش میزان مدیریت در آوزش کارکنان به عنوان عامل مهم در تسهیل صنعت مهمان نوازی است.
– شورای OECD در کتابی به نام ” تاثیر فرهنگ بر گردشگری (2009)” ارتباط میان فرهنگ و گردشگری را مورد بررسی قرار داده اند. این کتاب به بررسی تجارب و شیوه های ملی یا منطقه ای مقصد از منابع فرهنگی، توسعه ی تولید گردشگری و فرایندهای توزیع منابع فرهنگی و شناسایی عوامل کلیدی و مداخلات سیاسی می پردازد. تجزیه و تحلیل این کتاب عمدتا بر اساس مطالعات موردی ارائه شده توسط کشورهای OECD است. مطالعات موردی جنبه های مختلف گردشگری، فرهنگ، جذابیت های منطقه ای و مداخلات سیاسی را به منظور ارتقاء این رابطه نشان می دهد. تحقیقات ارتباط مفید دو طرفه ی فرهنگ و گردشگری را به عنوان یک وجه تمایز در بازار شلوغ جهانی بازگو می نماید که این ابزار مهم برای بالا بردن سطح فرهنگ و ایجاد درآمد، می تواند از حمایت و تقویت میراث فرهنگی، تولیدات و خلاقیت های فرهنگی آغاز شود.
– Addo در سال 2011 در مقاله ای با نام ” میراث اروپایی و تنوع فرهنگی: بنیان صنعت گردشگری غنا” به تنوع فرهنگی بی نظیری که در این کشور وجود دارد، اشاره می کند. این مقاله از روش اسنادی به مطالعه ی رویدادهای گردشگری منطبق با فرهنگ خود پرداخته است و آن ها را تجزیه و تحلیل می نماید. وجود جشن هایی چون دو سالانه ی Panafest، روز آزادی، پروژه ی جوزف و سالگرد استقلال 50 ام در سال 2007 به اهمیت و ضرورت میراث اروپایی و تنوع فرهنگی در صنعت گردشگری کشور غنا تاکید کرده است. این کشور میزبان مراسم روز جهانی گزدشگری بین المللی در سال 2009 بوده است که همین امر موضوع را برای تحقیق در رابطه با تنوع فرهنگی این کشور فراهم نموده است. در این رویداد که به طور مشترک توسط سازمان ملل متحد، سازمان جهانی گردشگری و وزارت گردشگری این کشور برگزار شده بود، بر تنوع بیشتر امکانات توریستی، محصولات و افزایش گردشگری داخلی تاکید شده است.
– Dutton و همکارانش مقاله ای با عنوان ” تنوع فرهنگی در کار هتلداری” را در سال 2007 انجام داده اند. هدف از این مقاله رسیدگی به اهمیت فزاینده ی کارگران مهاجر به صنعت هتلداری از مکان های اطراف انگلستان است. این مقاله داده های خود را از طریق نظر سنجی و تمرکز بر بحث های گروهی با کارگران مهاجر هتل ها در سه منطقه از انگلستان جمع آوری کرده است. این مطالعه نشان می دهد که کارفرمایان تمایلی به سرمایه گذاری در توسعه کارکنان بین المللی که دارای سطح بالای آموزشی هستند، ندارند. فرصت های توسعه ای برای این موضوع محدود است و نیازمند مدیریت هتلداری به شیوه ای موثر از این منابع انسانی می باشد. مطالعه در سه منطقه انگلستان انجام شده است و هر مطالعه از مقیاس نسبتا کوچکی برخوردار است. لذا برای جبران این موضوع به عمق اطلاعات جمع آوری شده تاکید شده است.
– آقای چینگ چو در سال 2005 در مقاله ای ” تنوع فرهنگی و توسعه گردشگری در استان یونان چین” را بررسی کرده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، مصاحبه های گروهی از رهبران جامعه ی مورد نظر است که بر اساس تکنیک گروه اسمی است. اقلیت های قومی و فرهنگی در این استان به عنوان بزرگترین جاذبه برای گردشگران خارجی مطرح می شوند که همین امر عامل توسعه گردشگری این استان م
عرفی می شود. توسعه گردشگری در این استان موجب بوجود آمدن شغل های بسیاری شده است و تفاوت های فرهنگی به عنوان عاملی برای توسعه گردشگری استفاده شده است.

 

 

 

4. نقد و بحث

 

 

از آنجایی که بحث فرهنگ و بالطبع آن تنوع فرهنگی از مسایل بسیار پیچیده و گسترده می باشد، غریب به اتفاق مطالعات صورت گرفته در این زمینه نتوانسته است تمامی ابعاد تنوع فرهنگی را دربر بگیرد. در بیشتر موارد تنوع فرهنگی با تنوع قومی یکسان انگاشته شده است. از آنجایی که گردشگری نسبت به سایر صنایع پردرآمد دنیا از قدمت کمتری ( از زمانی که به عنوان صنعت شناخته شد) برخوردار است، مطالعات انجام شده درباره ی آن نیز کمتر می باشد. کشور ایران دارای تنوع فرهنگی زیادی است ولی آنچه بیشترین بازنمایی را در پژوهش های داخلی به خود اختصاص داده است، تنوع قومی می باشد. البته بیشتر این مطالعات به دلیل درگیری های قومی انجام شده است که بعدها در زمینه ی گردشگری هم مورد استفاده قرار گرفته است. در هیچ یک از مقالات و کتب به صورت صریح ابعاد تنوع فرهنگی از یکدیگر تمیز داده نشده اند و تنوع فرهنگی را در کنار تنوع زبانی، قومی و حتی تنوع مذهبی قرار می دهد. این درحالی است که در تعریف فرهنگ همواره زبان، مذهب و قومیت به عنوان ارکان اصلی نام برده شده اند و تنوع فرهنگی خود در برگیرنده ی تنوع در هر یک از ارکان یاد شده است. موضوع دیگری که کمتر دیده می شود این است که جامعه ی میزبان که دارای تنوع فرهنگی هستند به عنوان ذی نفعان گردشگری مورد توجه قرار نمی گیرند، نباید فراموش کرد که در مقالات خارجی بیشتر به این موضوع اهمیت داده شده است. با این حال اکثر مطالعات در حوزه ی توسعه ی گردشگری، تنها به ارائه ی راهکارهای استفاده از تنوع فرهنگی برای فروش بیشتر محصولات فرهنگی گردشگری پرداخته اند. با این حال مقالات و کتب خارجی به دلیل شکل گیری عمیق تر مفهوم شهروندی فرهنگی سهم بیشتری در حفظ تنوع فرهنگی دارند.
در فصل آتی به بررسی روش شناسی این رساله می پردازیم و نحوه ی اجرای این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد. از آنجایی که روش های انتخابی در هر پژوهشی بسیار در نتایج صحیح و قابل قبول آن تاثیر گذار است، دقت در این فصل بسیار حائز اهمیت می باشد.
فصل سوم
روش شناسی
مقدمه
روش تحقیق در هر پژوهشی حکم پایه های آن را دارد. در صورتی که روش درست و مناسب تحقیق به درستی شناسایی نشود، مطالعات در مسیر اشتباه قرار می گیرد و بار علمی خود را از دست می دهد. لذا در این فصل نگاهی به روش تحقیق می کنیم. روش مورد استفاده در این پژوهش به درستی بیان می شود و درباره ی آن توضیحات لازم و مکفی داده می شود. البته مقدمه ای از روش تحقیق و دلایل بوجود آمدن این روش های علمی بررسی می گردد. هدف نهایی همه ی مباحثی که در این فصل جای می گیرد، در واقع تدوین یک طرح پژوهش کامل و جامع را تسهیل کند.
از آنجایی که تحقیق پیش رو از نوع مطالعات تطبیقی میان سه کشور ایران، انگلستان و مالزی می باشد، تحلیل هایی نیز از طریق مطالعات این کشورها در زمینه ی تنوع فرهنگی و توسعه گردشگری نیز وارد بحث می شود. بررسی روند تاریخی- مقایسه ای که در این سه کشور یاد شده انجام شده است، برای بیان رایطه ی تنوع فرهنگی و توسعه ی گردشگری مورد استفاده قرار می گیرد. آمارهای رسمی میزان ورود گرشگران که در سایت ها و سازمان های معتبر کشورها وجود دارد نیز، بخشی از این مطالعات می باشد. از این رو در تلاش هستیم که از تمامی روش های یاد شده برای روشن شدن موضوع تحقیق بهره ببرم.
روش تحقیق
در تحقیقات می توان از روش های مختلفی استفاده کرد. به هر حال آن چیزی که در همه ی تحقیقات وجود دارد این است که شامل مجموعه ای از فعالیت های متوالی است که به شدت به هم وابسته است و مراحل تحقیق را تشکیل می دهد. روش های مختلف این امکان را بوجود می آورد که در یک کشور پژوهش های مختلف با روش های متفاوت انجام پذیرد. تا زمان نتیجه گیری مطالعه که اغلب مشلات و ایده های جدید بوجود می آید به صورت ادواری انجام می شود. این مطالعه نیز بر اساس مطالب فوق از مراحل تحقیق پیروی می کند.
مطالعات تطبیقی
به لحاظ تاريخي، نقطه آغازين تحليل تطبيقي مشاهده اين امر بود كه بسياري از كشورها در دوران پس از جنگ، به‌ويژه كشورهاي صنعتي شدۀ غربي، رشد قابل ملاحظه‌اي در رفاه گستري دولتي تجربه نمودند. اين رفاه گستري دولتي با گزارشات مارش[53] در كانادا، وان راين[54] در هلند، لاركو[55] در فرانسه و بوريج در بريتانيا پي‌ريزي شد و در همه آن‌ها باور گسترده‌اي مبني بر وظيفه و ظرفيت دولت براي مراقبت از شهروندانش نهفته بود. ليكن، شيوه‌هاي سرمايه‌گذاري و اشكال رفاه‌گستري و ميزان دخالت دولت به‌طور قابل ملاحظه‌اي متفاوت و متنوع بود. از اين رو، يكي از عوامل محرك تحليل تطبيقي، ترسيم و تبيين روندهاي عمومي و بررسي تفاوت‌هاست. يكي ديگر از انگيزه‌هاي عمل‌گرايانه براي مطالعات تطبيقي از جانب مصلحيني برخاست كه درصدد بسط و توسعه رفاه و همچنين ‘آموختن’ از تجارب (واشتباهات) سايرين بودند. در واقع، واقعيت پاسخ‌هاي مختلفي كشورها براي مشكلات علي‌الظاهر مشابه، به مثابه نوعي بنياد تجربي طبيعي نگريسته مي‌شود. دولت‌ها با عنايت به هزينه‌هاي اقتصادي و سياسي نوآوري به خودي خود به مزاياي ملاحظه برنامه‌هاي اتخاذ شده در كشورهاي ديگر پي‌برده‌اند. اگرچه، در ميدان عمل واردات سياست‌گذاري بسيار گزينشي است و رهبران اغلب براي
توجيه تغييرات دلخواه و همچنين براي تائيد يا رد فرامين خاص خوشان مبادرت به مطالعات تطبيقي مي‌كنند ( الکاک و دیگران، 1391: 52). مطالعه تطبيقي يكي از روش‌هاي پژوهش كمي و كيفي است كه در آن دو يا چند متغير يا فرايند همگون كه مي‌توانند نمونه‌ها و موارد محسوس يا نامحسوس باشند، بررسي مي‌شوند؛ با اين هدف كه با توصيف و تبيين اشتراك‌ها و اغلب تفاوت‌ها، بتوان آن پديدارها را شناسايي كرد و به تفسيرها و احتمالا تعميم‌هاي تازه دست يافت (رونالد آر، 1379: 40).
این پژوهش از نوع مطالعات تطبیقی و مقایسه ای است و با مقایسه داده های به دست آمده از سه کشور در زمینه تنوع فرهنگی و توسعه گردشگری، سعی در بررسی چگونگی ارتباط تنوع فرهنگی با توسعه ی گردشگری دارد. از این رو برای انجام مطالعات تطبیقی، برنامه ای کلی و نظام مند در انتخاب ارکان مورد مقایسه صورت گرفته که در قالب مدل مفهومی نشان داده شده است. در واقع با مقایسه ارتباط تنوع فرهنگی با توسعه ی گردشگری در هر یک از کشورها، سعی در توصیف وضعیت ارتباط تنوع فرهنگی بر توسعه گردشگری ایران هستیم.