2/21
6/22

9/21

میانگین سنی همه ورزشکاران (سال)

3/24

8/23

میانگین سنی همه ورزشکاران قایقران (سال) در بارسلونا 1992

9/23

2-3-2. اندازه‌های آنتروپومتریکی
اندازههای آنتروپومتریک در علوم ورزشی بر دو محور عمده متمرکز میشود؛ نخست تعیین فیزیک بدن که در آن بر اموری چون تعیین قد، وزن، عرض، ضخامت ، طول اندام و تعیین نسبت اندامها و تنه به کل قد و اموری دیگر از این قبیل مبادرت میشود و دوم تعیین ترکیب بدنی که در آن به تعیین ترکیبات تشکیل دهنده بدن همچون درصد چربی ذخیره بدن و وزن بدون چربی آن اقدام میشود (8). بی‌شاپ[18](2000) بیان کرد، گرچه ویژگی‌های فیزیولوژیک مانند توان هوازی در تعیین موفقیت قایقرانان بسیار مهم است، اما ویژگی‌های آنتروپومتریک را نمی‌توان نادیده گرفت زیرا تأثیر بسزایی در عملکرد قایقرانان دارند. ویژگی‌های جسمانی رشته‌های کایاک و کانوی کلاس جهانی، به طور چشم‌گیری با یکدیگر متفاوت است. به ندرت قهرمانانی با قد 170 سانتی‌متر به چشم می‌خورند. با این همه قهرمانانی با 200 سانتی‌متر قد نیز دیده شده‌اند. این سخن بدان مفهوم است که قد، تنها عامل تأثیرگذار بر اجرای قایقرانان نیست و شاید هم تنها ویژگی‌های مشترک قایقرانان برجسته، شانه‌های پهن، عضلات کاملاً رشد یافته، بازو و بالاتنه‌ای قدرتمند و پاهایی نسبتاً باریک باشد (18). از طرف دیگر قدرت بالا برای حداکثر توان هوازی و بی‌هوازی نیز در بهبود عملکرد قایقرانان تأثیر زیادی دارد (34،47). بنابراین، ویژگی‌هایی از قبیل بالاتنه‌ای قدرتمند، بازوهای بلند (کشیده) و قد مناسب برای قایقرانان مطلوب است. از سویی موفقیت این ورزشکاران بستگی به عواملی همچون تکنیک کارآمد، قدرت، استقامت و گردش خون کافی همراه با نیمرخ روان‌شناسی مناسب دارد (18). جابا سانتو[19] در کتاب قایقرانی خود، ویژگی‌های آنتروپومتریکی 30 قایقران تراز اول مجارستانی را به شکل زیر ارائه کرده است: قد ایستاده 182 سانتی‌متر، قد نشسته 96 سانتی‌متر، بلندی بالاتنه 81 سانتی‌متر، عرض شانه‌ها 82 سانتی‌متر، طول بازوها 35 سانتی‌متر، توده بدن 78 کیلوگرم، چربی3/9 درصد (6).
2-3-3. توده ‌بدن و ترکیب ‌بدن قایقرانان
عامل مهم بعدی ترکیب ‌بدنی است. توده‌ی بدن، در برگیرنده یا اندازه مواد تشکیلدهنده بدن است. بنابراین، توده‌ی کلی بدن، شاخص درستی از عضله فرد نیست. واژه ترکیب بدن به مقادیر نسبی ترکیبات گوناگون موجود در بدن گفته میشود. پژوهشگران به نسبت توده بدن که متشکل از آب، پروتئین، مواد معدنی و چربی است توجه ویژه‌ای کردند. با وجود این، بیشتر روشهای ارزیابی ترکیب بدن، تنها برآوردی از توده چربی بدن و توده خالص بدن ارائه میدهند. به طور کلی، ترکیب بدن به منظور ارزیابی وضعیت آمادگی و تندرستی فرد تعیین و کنترل میشود. بُعد آسیبشناختی چربی بدن در مطالعات ورزشی اهمیت زیادی ندارد، اما درصد زیاد توده خالص بدن و توده کم چربی همواره به عنوان یکی از عوامل مؤثر در موفقیت در نظر گرفته شده است (11). این مطلب ارتباط چربی بدن با توده کلی بدن را آشکار میسازد. درصد چربی نیز مانند بسیاری از متغیرهای دیگر با توجه به ماهیت رشته ورزشی متفاوت است، درصد چربی بدن در قایقرانان مرد بین 7% تا 10% و در بین قایقران زن بین 10% تا 14% گزارش شده است (6). دادههای مربوط به سن، قد و توده بدن ورزشکاران قایقران در مسابقات المپیک بارسلونا، آتلانتا و سیدنی در جداول 2-2 و 2-3 ارائه شده است.
جدول 2-2. دادههای مربوط به سن، قد و تودۀ بدنی ورزشکاران شرکتکننده در مسابقات قایقرانی آب‌های‌آرام بازیهای المپیک آتلانتا 1996 و سیدنی 2000 (6)