سامانه پژوهشی – بررسی تاثیر کار گروهی بر بهبود انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان … |
 |
| برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید. |
- معنی تدریس: عبارت‌است از بیان صریح‌معلم درباره آنچه‌که باید یاد داده شود(شعبانی،۱۳۸۱) و همچنین روشی منظم، باقاعده و منطقی برای ارائه‌درس از جانب معلم (صفوی،۱۳۸۲).
- زیربنای فلسفی تدریس: تعمق در روشهای‌سنتی تدریس نشان می‌دهد که این روشها با تفکرات و اندیشه‌های فیلسوفان بزرگی چون جانلاک، دیویدهیوم و برکلی از رئالیستهای‌سرشناس تناسب بیشتری دارد. در فلسفه رئالیسم، جهان‌خارج از‌ذهن آدمی واقعیت دارد و این جهان خارج از ذهن قابل شناسایی است (شریعتمداری، ۱۳۷۷). جانلاک معتقد است که ذهن نوزاد آدمی همانند لوحی ننوشته و سفید و ظرفی‌خالی‌است که باگذشت زمان و بر اثر دریافت‌های‌گوناگون‌حسی از واقعیات جهان بیرون پر می‌شود (نقیب‌زاده، ۱۳۷۹). همچنین لاک، هیوم و برکلی معتقدند که شناخت جهان خارج از ذهن به دو صورت حسی و حافظه‌ای(تخیلی) امکانپذیر است (شعبانی‌ورکی، ۱۳۷۸). بنابراین در روشهای سنتی تدریس که ذهن آدمی چون ظرفی خالی درنظر گرفته شده و دو حس شنوایی و بینایی و قدرت حافظه(یادسپاری و یادآوری) بیشترین کاربرد را در یادگیری دارند؛ با اندیشه های فلاسفه فوق همخوانی بیشتری دارد.
- زیربنای روانشناختی تدریس: از نظر زیربنای روانشناختی، روشهای‌تدریس‌سنتی غالباً متکی بر مکتب‌رفتارگرایی هستند. در این مکتب روانشناختی، هدف و آرمان‌تربیتی، شکل‌دادن به رفتار مطلوب و کاهش رفتار نامطلوب است. تدریس نیز عبارت‌است از تصمیم‌گیری درباره شرایط استفاده از تقویت‌کننده‌ها، به‌نحوی‌که به یادگیری شاگردان منتهی شود، محیط یادگیری ساختی بسته و غیر منعطف دارد، یادگیرنده فردی منفعل بوده و به شکلی غیرفعال به تقویت‌کننده‌ها پاسخ می‌هد؛ این درحالی است که معلم نقشی حساس و کلیدی در فرایند تدریس برعهده دارد، ارتباط حالتی یک‌سویه و از جانب‌معلم به دانش‌آموزان دارد و ارزشیابی‌ها نیز بر مشاهده رفتار و آزمونهای کاغذ_قلمی و آزمونهای عینی مبتنی است (میلر، ۱۳۷۹).
- هدف تدریس: هدف از تدریس در روشهای سنتی عبارت است از ارائه درس جدید و انتقال دانش و معلومات به ذهن دانش‌آموزان و شکلدهی به رفتار آنان براساس الگوی از قبل تعیین‌شده.
- نقش معلم: معلم در روشهای‌سنتی‌تدریس نقشی کلیدی‌وحساس برعهده دارد، مرکز و نقطه اتکای دانش‌آموزان بوده و همیشه به‌عنوان دریایی‌ازمعلومات دربرابردانش‌آموزان ظاهر می‌شود، موضوع آموزش را مشخص می‌کند، اطلاعات را به شاگردان منتقل و میزان یادگیری آنها را درمراحل مختلف کنترل می‌کند وفعالیت‌های مطلوب آنها راتقویت م‌کند. خلاصه آنکه وی به عنوان منبع و مخزن اطلاعات موظف است دانش و اطلاعات را به ذهن دانش‌آموزان منتقل نماید (سلیمانپور،۱۳۸۰، بیلر، ۱۳۷۳).
- نقش دانش‌آموزان: دانش‌آموزان در روشهای سنتی تدریس افرادی غیرفعال، تهی از دانش و اطلاعات و منفعل در نظرگرفته می‌شوند که دریافت کننده و حفظ‌کننده اطلاعات، دانش‌ومعلوماتی هستند که به صورتهای مختلف از سوی معلم ارائه می‌شود(قورچیان،۱۳۷۹). به‌سخنی‌دیگر دانش‌آموزان در روشهای سنتی تدریس امانتداری هستند که امانت ارائه‌شده از سوی معلم(دانش و اطلاعات) را حفظ کرده و در سرجلسه امتحان پس می‌دهند و به‌میزان امانتداری خود نمره می‌گیرند(راسخ، ۱۳۴۹) و در کل دانش‌آموزان شنوندگانی صرف تلقی می‌شوند.
- نحوه ارتباط معلم و دانش‌آموزان: نحوه تعامل معلم و دانش‌آموزان در روشهای‌سنتی‌تدریس ارتباطی یک‌جانبه و ازسوی معلم به دانش‌آموزان است. سیستم‌اجتماعی‌کلاس توسط معلم کنترل می شود، حداقل تعامل بین شاگردان برقرار است، همکاری و روابط بین گروهی وجود ندارد و دانش‌آموزان در مسیری که معلم یا هر مرجع بیرونی برای آنها ترسیم کرده‌اند، گام بر می‌دارند(شعبانی‌ورکی، ۱۳۷۸). ارتباط غالب این روشها نیز رقابت است که در آنها دانش‌آموزان برای گرفتن نمره و امتیازات و پاداشهای کلاسی باهم به مسابقه می پردازند. چنین امری سبب می‌شود که دانش‌آموزان یکدیگر را سد راه یادگیری و موفقیت خود بدانند، دائماً نگران وضعیت‌تحصیلی خود باشند و نوعی وابستگی درونی منفی بین آنها برای رسیدن به هدف بوجود آید(جانسون‌و‌جانسون، ۲۰۰۱).
- نحوه ارزشیابی: ارزشیابی از پیشرفت‌تحصیلی در روشهای‌سنتی‌تدریس بر اندازه گیری‌محفوظات ذهنی دانش‌آموزان مبتنی است و غالباً از آزمونهای عینی و آزمونهایی که معلومات شاگردان را اندازه‌گیری می‌کنند، استفاده می‌شود. نمرات دانش‌آموزان در ارزشیابی‌ها نقش‌محوری داشته و ملاک عمل و قضاوت درباره موفقیت و پیشرفت‌تحصیلی دانش‌آموزان و ارتقاء آنها به پایه بالاتر قرار می‌گیرد.
- فضا و امکانات آموزشی: درروشهای‌سنتی‌تدریس از حداقل امکانات‌و منابع و وسایل‌آموزشی و کمک‌آموزشی استفاده می‌شود. فضای‌موردنیاز در این روشها محدود به میز و نیمکت‌های ثابت‌و پشت‌سرهم با حداقل اختیار و امکان جابجایی و تحرک برای دانش‌آموزان است و تناسبی بین فضای‌آموزشی با خصوصیات‌سنی و رشدی و نیازهای دانش‌آموزان و برانگیزنده‌بودن محیط یافت نمی‌شود.
ب) روشهای فعال تدریس:
در روشهای فعال تدریس:
- معنی تدریس: عبارت است از مجموعه‌فعالیتهایی‌که به منظور ایجاد یا تسهیل یادگیری در یادگیرندگان به انجام می‌رسد. به‌سخنی‌دیگر تدریس عبارت‌است از همورزی متقابل معلم و شاگردان در کلاس برای یادگیری بهتر شاگردان(عابدی، ۱۳۷۸، شعبانی، ۱۳۸۱، آیزنر[۲۵]،۱۹۷۹).
- زیربنای فلسفی تدریس: طراحی‌و استفاده از روشهای‌فعال‌تدریس در کلاس ریشه در آراء و اندیشه‌های فیلسوفان بزرگی چون دکارت، لایپ نیتس، کانت و اگزیسنانسیالسیتهایی مانند ژان‌پل‌سارتر و سوران کیرکگارد دارد. براساس عقاید دکارت، لایپ‌نیتس و کانت‌منبع اصلی معرفت‌شناختی بشر«عقل» است و حواس مواد خام معرفت و شناخت را مهیا می‌کنند و ذهن این مواد را به صورت مشخص درمی‌آورد.
سارتر و کیرکگارد نیزمعتقدندکه حقیقت ارتباط نزدیکی با وجود انسانی دارد و برای درک آن باید از روش درون‌نگری و روش‌شهود استفاده نمود. در این مکتب فلسفی دانش امری شهودی و انسانی است و ریشه در آگاهیهای فردی دارد(شعبانی‌ورکی، ۱۳۷۸). بنابراین طبق موارد فوق، یادگیری زمانی حادث می‌شود که قوه تعقل به کار درآید و برای درک آن از روشهای شهودی و درون‌نگری استفاده شود. به‌عبارتی‌دیگر یادگیری امری نیازمند تفکر و تعقل است و تفکر نیز فعالیتی است که به درگیر شدن فعال یادگیرنده نیاز دارد.
فرم در حال بارگذاری ...
|
[جمعه 1399-09-21] [ 11:31:00 ب.ظ ]
|
