دانلود کامل پایان نامه در سایت pifo.ir موجود است.

ر و زیارت در فرهنگ مسیحی را می‌توان یک پیشرفت در زمینه نظریه‌ی آستانگی و جماعت‌‌واره دانست. این کتاب زیارت‌ها را درباره مکان‌های مقدّس کاتولیک در انگلستان، فرانسه، ایرلند و مکزیک بررسی می‌کند و چهار نوع متمایز از زیارت را مشخّص می‌کند: اوّل، زیارت قدیمی[275] دوم، زیارت ابتدایی[276] سوم، زیارت قرون وسطایی[277] چهارم، زیارت مدرن[278].[279]این تحقیقات چنان پر مطلب و دارای ابعاد است که از سنّت‌های دینی و زمانی فراتر می‌رود از مسیحیت کاتولیک تا دین‌های عمده جهان و دین‌های کوچک را دربرمی‌گیرد. در مورد تجربه‌های زیارتی در طول تاریخ و همچنین مفاهیم معنوی و سکولار معاصر نیز کاربرد دارد و همچنین زبان و مفاهیمی را برای فهمیدن و تفسیر اَشکال سکولار زیارت مانندِ فستیوال سالانه سوزاندن مرد[280] در نوادا[281] و مناسک فروش لباس‌های سنّتی[282] را شامل می‌شود.[283]
1.4 واکنش به کتاب تصویر وزیارت در فرهنگ مسیحی، چشم اندازهای انسان شناسانه
ترنر از پیشگامان مطالعات زیارت حساب می‌شود .[284] و کتاب تصویر و زیارت مباحث گوناگونی را در حیطه خودش بر انگیخت؛ نوشته‌های انسان‌شناسانه درباره زیارت در حال حاضر شامل نظرگاه‌های مثبت (مانند ترنر) و منتقدانه می‌شود.[285]واکنش‌ها به این کتاب شامل انتقاد‌هایی به ابعاد مدل (به دلیل شواهد تاریخی جدید) می‌شود هرچند از سوی دیگر موجب بورسیه‌های تحصیلی برای پژوهش بر روی زیارت شده است. جستجویی مختصر حجم زیادی از نوشته‌ها را پیرامون زیارت نشان می‌دهد.
در زمینه مطالعه بر روی زیارت در اسلام، دال ایکلمن[286] و جیمز پیس کاتری[287] نظریه ترنر‌ را به چالش کشیدند.(این که زیارت یک تجربه فراروزمره‌ای در تضادّ با زندگی روزمره‌ای زائر است).[288] برخی از محقّقان در دیالکتیک ساختار- ضدّ ساختار درون زیارت، مناقشه کرده‌اند. به این صورت که مشاهدات نشان می‌دهند که طبقات اجتماعی در زیارت از بین نمی‌روند بلکه همچنان در اماکن زیارتی وجود دارند.[289] برخی دیگر اصلاحاتی را در تحلیل‌های ترنر‌ در زمینه زیارت در قرون وسطی (به دلیل یافتن شواهد جدید بعد از چاپ اوّلین و دومین نسخه) پیشنهاد می‌کنند.[290]
ایده‌های جدید هم به‌ نوعی بر پایه نظرات ترنر‌ در زمینه زیارت است .[291]برای مثال سیمون کلمن[292] و جان السنر[293]،[294] ادبیات و تصنیفات را درباره زیارت، موضوع پژوهش خود قرار دادند و سیمون کلمن وجان اید[295] زیارت را از طریق برداشت‌های گوناگون از «تحرّک»[296]مورد مطالعه قرار دادند[297] . آنا کارینا هر مکنز ، ویلی جانسون و کاترین نوترمنز[298] ،( پیروان نظریه ترنر) مطالعات کلمن و اِید را بر روی «تحرّک» ، با گسترش دامنه آن در زیارت مریمی ادامه دادند.[299]
در حال حاضر فقط یک انتقاد اساسی در تحقیقات جان اِید و مایکل سالنو وجود دارد. [300]در کتابشان بنام جدل بر سر امر قدسی مطرح کردند که زیارت‌ها، تجربیات ناهماهنگ (مانند نزاعات بین گروه‌ها و رقابت در مباحثات دینی و سکولار) را بیشتر از تجربیات هماهنگ آشکار می‌کنند. اِید و سالنو همچنین بیان کرده‌اند که حاکمان دینی در اماکن زیارتی بر روی تجربه زیارتی تأثیرگذارند (به دلیل حفظ قدرت ساختارها در جامعه). مدل ترنر‌ به دلیل بسیار کلّی بودن و نیز جبر‌گرایانه بودن مورد انتقاد قرارگرفت. اِید و سالنو با تحلیل زیارت به‌مثابه تجربه‌ای همگون[301] مخالفت کردند.[302] آن‌ها همچنین این سؤال را مطرح کردند که آیا زیارت می‌تواند یک معنای مشترک یا تعریف مشترک داشته باشد که از درون تجربیات متفاوت به دست بیاید.[303]
ترنر‌ ناآشنا با تغییرات رفتار بشر در سفر‌های زیارتی نبود شاهد آن هم مثال‌هایی است که در کتاب تصویر و زیارت

• تحلیل ساختار زیارت

 

 

2.1بررسی مفهوم زیارت
2.1.1تعریف زیارت
برخی تعاریف توسّط دینداران (آنان که دینشان دارای زیارت است) نوشته شده و برخی دیگر توسّط خود زائران و برخی توسّط تاریخ‌نویسان دین.[315]ترنر برای یافتن ویژگی‌های زیارت به مثابه یک پدیده فرهنگی‌اجتماعی سراغ تعاریف آن می‌رود.[316]
دیکشنری آکسفورد زائر را کسی تعریف می‌کند که به مکانی مقدّس سفر می‌کند، سفری برای نشان دادن دینداری. زیارت یعنی سفر زائر و مقدّس یعنی تقدیس شده یا عزیز شده توسّط یک خدا و اختصاص داده شده برای برخی افراد یا بعضی مقاصد. و مکان مقدّس یعنی محلّی برای اجتماع دینی. در‌حالی‌که دائرة‌المعارف‌های دینی تعریفی اخص را بیان می‌دارند. دائرةالمعارف یهودی زیارت را به مثابه یک سفر که به مکان مقدّس یا حرم، در جهت ادای یک نذر، برای جلب رحمت خداوند انجام می‌شود تعریف می‌کند. هر مرد یهودی باید سه بار در سال معبد را زیارت کند.(سفرخروج23:17،سفرتثنیه 16:16)سه مراسمی که در اورشلیم به نام‌های Passover, Shavuot،Sukkot که به آن re’iyah می‌گویند به معنای نمود و ظهور. در میشنا می‌خوانیم:« همه به اجبار باید حاضر شوند مگر صغیر، زنان، نابینایان، چلاق‌ها، سالمندان و بیماران جسمی یا روانی.».(سفرتثنیه 31:12)
مؤلّفه اجباری بودن را در اسلام هم می‌توان دید:« (حج) سفری است اجباری برای هر مسلمان، مرد و زن، که به سن بلوغ رسیده باشد و رشید باشد.(باید بجا آورده شود) حدّاقل یکبار در زندگی بشرط آن‌که استطاعت وجود داشته باشد».[317]
همچنین انگیزه انجام زیارت برای ادای نذر یا جلب رحمت را در شمال چین می‌توان دید: در آن جا دو نوع عمل عبادی را در مکان مقدّس شاهدیم: هسوییان hsu yiian و هووان‌ییانhuan yiian . در هسوییان: شخص درخواستی دارد و نذر می‌کند که اگر درخواستش برآورده شود دوباره به همراه یک قربانی برای عبادت بیاید. هووان‌ییان: عبادت و قربانی برای خدا به‌مثابه قدردانی برای برآورده شدن درخواست است.[318]
ترنر به بحث زیارت به‌مثابه عملی اجباری یا اختیاری که شامل نذر یا عهد می‌شود می‌پردازد.[319]وی توجّه می‌دهد که اگر چه در برخی ادیان زیارت اجباری است ولی استثنائات فراوانی دارد مانند: زنان، بیماران و کودکان. همچنین در اسلام این معافیت‌ها شامل ترس از بیماری یا ناامنی راه یا عدم توانایی مالی خانواده بعد از سفر زیارتی مرد می‌شود.
نکته مهمّی که ترنر آن را برجسته می‌کند این است که در اسلام حتی اجباری بودن هم جنبه اخلاقی دارد و هیچ مجازاتی یا جریمه‌ای برای نرفتن نیست و این امر ضروری است که حتّی در زمان اجباری شدن زیارت برای یک نفر ، وی باید با رضایت و از روی اختیار آن را انجام دهد و این اجبار باید مطلوب وی باشد. همچنان که پروفسور بی.لوییس می‌نویسد:« هرساله شمار زیادی از مسلمانان از نژاد‌ها و جوامع مختلف، راه طولانی را طی می‌کنند … این سفرها اختیاری و فردی است، هر فرد باید عمل خود را بجاآورد براساس تصمیم خودش».[320]
زیارت مسیحی در ابتدا به‌صورت اختیاری به سوی فلسطین و رم انجام می‌شد. امّا از سوی کلیسا ( زمانی که سیستم طلب ندامت و مغفرت قانونی و قدرتمند شد) آن را اجباری نمود. دراین هنگام زیارت به مثابه مجازاتی شایسته برای برخی جرایم بود. همچنان‌که بدجارت[321] می‌نویسد:« سختی‌های سفر ، سفر در حالت خشوع و درماندگی،… زیارت را توبه و مجازاتی واقعی کرده بود».[322]
ترنر برای زیارت مؤلّفه‌هایی را بیان می‌دارد[323]شامل: افسانه، اسطوره، ادبیات شفاهی و ادبیات مکتوب . افسانه را می‌توان تنه اصلی مکتوبات پیرامون شگفتی‌ها و معجزات که با پیدایش یا رشد زیارت در ارتباط هستند تعریف نمود. اسطوره همان سنّت‌های شفاهی سیستماتیک است، که با پیدایش و رشد زیارت‌ها شکل گرفته‌اند. ادبیات شفاهی مجموعه‌ای از داستان‌ها و افسانه‌پردازی‌های آمیخته با عقاید محلّی، که درباره اتّفاق افتادن امور غیرعادی در طیّ راه زیارت یا درباره قدّیس است. و همچنین زیارت‌های بزرگ محل رشد و نموّ ادبیات مکتوب از فرهنگ‌های فراتر است. ترنر به نام بردن از ادبیات مکتوب پیرامون هر یک از اماکن زیارتی مورد نظر می‌پردازد وی بیان می‌دارد این نوشته‌ها منابع بسیار خوبی برای انسان‌شناسان است.
2.1.2 طبقه بندی زیارت‌ها
ترنر چهار نوع زیارت را مشخّص می‌کند:1ـ زیارت‌هایی که بر پایه مستندات و سنّت‌ها بنا شده‌اند که توسّط بنیان‌گذار همان دین بهمراه اوّلین یارانش راه افتاداند.[324] که می‌توان آن را زیارت‌های ابتدایی [325]نامید. این زیارت‌ها در اماکن زیارتی باستانی یافت می‌شوند که از نظر نمادگراییشان، روایات ممتازشان، ساختار کلیسایی، شهرت جهانی‌شان و پافشاری بر پادایم‌های اصلی‌اش بعلاوه حفظ ارتدوکسی ایمان در آن برجسته می‌شوند مانند زیارت‌ها به سوی اورشلیم و رم
، مکّه، بنارس ، مونت کایلس برای هندوها و کندی برای بودایی‌ها.[326]
2ـ زیارت‌هایی که دارای ریشه‌های آشکار اعتقاد به توحیدند بهمراه اعتقادات و نماد‌های دین‌های قدیمی. مانند: گلاستونکری[327]و کروج ‌پاتریک[328] . ترنر این زیارت تلفیقی را زیارت قدیمی[329] می‌نامد.
همچنین در مسیحیت دو نوع زیارت دیگر داریم 3ـ زیارت‌هایی که ریشه در اروپای قرون وسطی اروپا دارد مانند: کانتربری و وآلزینگهام[330] در انگلستان ،کامپوستلا در اسپانیا و غیره. زیارت‌هایی که در تاریخ 1400-500 بعدازمیلاد رخ داد و ترنر آن را زیارت قرون وسطایی[331] می‌نامد. 4ـ زیارتی که در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در مسیحیت پدید آمده که ویژگی آن جنبه‌های بیشتر اشتیاقی و فداکاری زائران آن است و می‌توان آن را نوعی مخالفت با توسعه سکولاریسم دانست.[332]
درحالی‌که بیشتر زیارت‌های نجات‌بخش توسّط توسعه مدرن زیر سؤال رفته ولی زیارت ابتدایی از همان آغاز با فرهنگ علمی و تکنولوژی درگیر بوده است. هم به آن نگاه ابزاری داشته و هم آن را چالشی برای دین می‌دانسته. ترنر نام این زیارت را زیارت مدرن می‌نامد. امّا منظور از مدرن همان بعد از قرون وسطی است که معمولاً آغازشان با یک شهود بوده است و تأکیدشان بر اتّفاق افتادن معجزه بوده.[333]
ترنر بیان می‌دارد که زیارت‌هایی را در مکزیک، انگلستان، ایرلند و فرانسه انتخاب کرده که هم دارای بیشترین کارایی هستند و هم ارزش و منزلتی در دوران معاصر دارند.[334] جورج‌پاتریک[335] و ‌پاتریک پورگاتوری[336] هر دو در ایرلند، نمونه‌هایی از زیارت‌های قدیمی است. وآلزینگهام در انگلستان مثالی برای قرون وسطایی است حرم بانوی‌مان[337]در جنوب فرانسه مثالی برای مدرن و زیارت تجسّمی[338] است. همچنین کانتربری از زمان هنری‌هشتم برای زیارت منع شده است امّا حالا شاهد توریست‌های فراوان است. همچنین وقتی چند زیارت با هم در ناحیه‌ای جمع می‌شوند می‌توانند خصوصیات هم را بگیرند.[339]
2.1.3زیارت فرآیند اجتماعی
زیارت‌ها احتمالاً ریشه باستانی دارند و در میان قبایل رواج داشته‌اند قبایلی همچون هویچول[340]، لوندا[341] و شونا[342]، امّا زیارت در شکل نهادی‌اش را باید در ادیان بزرگ یافت. توجّه به عملکرد واقعی زیارت در این ادیان (هم از نظر کیفیت و هم کمیت ) در طول تاریخ توسّط تاریخ‌شناسان و علمای اجتماعی مغفول مانده. ترنر علّت این غفلت را فقدان مفاهیم آستانگی و فرآیند اجتماعی و پویایی فرهنگی می‌داند.[343]وی معتقد است اگر مستندات کافی و روایات شفاهی درباره تجربیات شخصی و مشاهدات زائران و مصاحبه‌ها را در کنار هم مطالعه نماییم، با فرآیندی اجتماعی روبرو خواهیم شد که شامل گروهی از زائران می‌شود که مراحلی از جمله آمادگی برای حرکت، تجربیات دسته جمعی در طول سفر، رسیدن به مقصد، نوع رفتار و برداشتشان از مقصد و درنهایت سفر بازگشتشان را طی می‌کنند.[344]
بعد از آن‌که ترنر خاصیت فرآیندی زیارت را مطرح می‌نماید تحقیقاتش را با مطالعه تطبیقی بر روی فرآیندهای زیارت ادامه می‌دهد نه تنها در شکل امروزیشان بلکه همچنین آن گونه که در طول تاریخ تغییر کرده‌اند. وی تمرکز خود را بر زیارت‌هایی که در دین‌های عمده نهادینه شده‌اند نهاده است و همچنین بر روی جوامع باستانی مانند: ساکنان مزو-آمریکا، اروپای پیش از مسیحیت، مصر باستان و بابل. بنابراین وی معتقد است که می‌توان زیارت را در قالب امری که دارای گستره تاریخی است مطالعه کرد.[345]