ایران

 

بیمه دولتی

 

کارکنان – کارفرمایان دولتی

 

افراد شاغل بیمه شده و خانواده هایشان(۵۰ درصد از جمعیت)

 

دندانپزشکان استخدام شده و یا دندانپزشکانی که بابیمه قرارداد دارند

 

آزمایشات، اشعه x،خالی کردن دندان، scaing، پرکردن دندان، پورسه پریودنتال و پروتز کامل

 

۹۰-۸۰ درصد

 

۲/۰ (۲۰۰۴) (۸)

 

 

 

 

بیمه تجاری

 

کارفرما

 

کارکنان و خانواه هایشان

 

دندانپزشکان قراردادی

 

همه خدمات دندانپزشکی(۷)

 

۹۰-۸۰ درصد

 

 

 

(۱)نرخ بازپرداخت بیمه بهداشت و درمان در سال ۲۰۰۹ (۲)گزارش سلامت جهانی۲۰۰۶ (۳)وزارت سلامت آلمان۲۰۰۷
(۴)نرخ پرداخت کمک هزینه ها به اندازه ۴۰ درصد برای گیرندگانی که تحت آزمایشات پیشگیری برای بیشتر از ۵ سال قرار گرفته اند، کاهش یافته است(وزارت سلامت آلمان۲۰۰۷) (۵)افراد بالغی که باید خانه دار و حقوقی کمتر از ۳۷ درصد درآمد خط فقر داشته باشند(sweet et al 2005) (6)نرخ کمک پرداخت هزینه ها بر طبق اینکه طرح دندانپزشکی به وسیله افراد و یا کارکنان خریداری شده باشد متفاوت است. (۷) فراهم کننده های خدمات دندانپزشکی احتیاج دارند که قبل از اینکه خدمات درمانی را ارائه دهند پروتز ثابت، ارتودنسی و یا ایمپلنت انجام دهند(preauthorization of costs)
(۸)نرخ دندانپزشک به جمعیت در بخش بیمه دولتی ۱ به ۳۰۰۰ و در بخش تجاری۱ به ۱۱۰۰(Bayat et al 2008)
۲-۱۸-سیستم ارائه مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان و طرح‌های بیمه سلامت در ایران
در قانون اساسی ایران برای دولت الزام ایجاد کرده که شرایط استفاده از خدمات تامین اجتماعی را برای تمام آحاد جامعه از طریق سیستم بیمه و یا غیر بیمه ایجاد کند. براساس قانون دولت متعهد می‌شود که بوسیله درآمدهای عمومی و درآمدی که از همکاری عمومی به دست می‌آورد برای این خدمات سرمایه‌گذاری و پوشش‌های بیمه‌‌ای ایجاد کند. سه شکل مختلف ارائه مراقبت‌های سلامت وجود دارد: ۱- از طریق دولت ۲- سیستم بیمه ۳- بخش خصوصی
۲-۱۹- خدمات مراقبت های بهداشت دهان و دندان در بخش دولتی
وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی از سال ۱۳۶۲ موظف به سرمایه‌گذاری و ارائه مراقبت‌های بهداشتی اولیه هست (Nasseri-et.al.,1999) . در سال ۱۳۷۶ مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان PHC (مراقبت‌های بهداشتی اولیه) یکپارچه شد و خدمات سلامت منطقه‌ای دوباره سازماندهی شدند و به عنوان یک مرکز سلامت کل کشور، که حتی مناطق کم جمعیت را نیز تحت پوشش خود قرار می‌دهد، ایجاد شد. در سال ۱۳۸۳ تعداد کلینیک‌های دندانپزشکی دولتی در بخش روستایی به ۱۵۴۸ و در بخش شهری به ۱۳۶۲ و در تهران به ۹۸ رسید (وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی). بچه‌های زیر ۱۲ سال و زن‌های حامله و شیرده گروه‌های هدف را تشکیل می‌دادند، محقق شد که این گروهها مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان را در کلینیک‌های دندانپزشکی دولتی دریافت کنند، و از این طریق یارانه و کمک دولت را دریافت کنند. آنها که ۱۲ سال و یا بالای ۱۲ سال بودن مطابق با تعرفه‌هایی که وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی تعیین می‌کند همه هزینه‌ها را خودشان باید پرداخت کنند. هزینه این خدمات در کلینیک‌های دندانپزشکی دولتی برای جمعیت گروه هدف ۸۰ تا ۹۰ درصد و برای افراد دیگر ۵۰ درصد کمتر از همین هزینه‌ها در کلینیک‌های خصوصی که بیمه ندارند می‌شود.
دو نوع دندانپزشک در بخش دولتی قابل شناسایی است ۱- دندانپزشکان درمانی (جامع‌نگر): این دندانپزشکان موظف هستند که در کلینیک‌ها دندانپزشکی دولتی بخش روستایی کار کنند( قانون آموزش دندانپزشکان درمانگر) و خدمات ابتدایی مراقبت را فراهم کنند و حقوق ماهیانه دریافت کنند. که معمولاً نصف حقوق دندانپزشکان در همان مناطق را دریافت می‌کنند. ۲- دندانپزشکان: اکثر دندانپزشکان ایرانی بعد از فراغت از تحصیل مجبور به کار در کلینیک‌های دولتی یا در مناطق روستایی یا در مناطق شهری به مدت ۲ سال هستند (قانون بخش بهداشت حرفه‌ای ۱۳۵۸). وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی موظف به توزیع این دندانپزشکان جوان مطابق با اولویت‌های جغرافیایی کلینیک‌های دندانپزشکی دولتی است. زمانی که این دندانپزشکان باید در این مناطق خدمت کنند می‌تواند تا یک سال هم کاهش یابد. در سال ۱۳۸۳، ۳۷ درصد از این دندانپزشکان در کلینیک‌های دندانپزشکی دولتی در تهران کار می‌کردند. با در نظر گرفتن اینکه این دندانپزشکان دوره ی اجباری خدمت خود را می‌گذارندند. دندانپزشکانی نیز بودند که در خدمت دولت (یعنی به صورت رسمی) در کلینیک‌های بخش دولتی کار می‌کردند (۱۱۴۷ در کل کشور و ۵۵ نفر در تهران). این گروهها حقوق ماهیانه‌ای کمتر از مقدار درآمد دندانپزشکانی که در بخش خصوصی دریافت می‌کردند، دریافتی داشتند. و آنها خدمات درمانی ساده را فراهم می‌کنند. هیچ تفاوتی بین هزینه‌های مراقبت‌های دندانپزشکان و درمانگرها در مناطق روستایی وجود ندارد (Pakshir 2004). هیچ لیست انتظار و یا صف انتظاری در اکثر کلینیک‌های دندانپزشکی دولتی وجود ندارد و تنها در شهرهای بزرگ، بیماران باید از قبل وقت گرفته باشند. دندانپزشکان متخصص تکنسین‌های دندانپزشکی، دندانپزشک تجربی هیچ نقشی در سیستم دولتی بازی نمی‌کنند. که اکثراً در کلینیک‌های خصوصی تهران کار می‌کنند و زیر نظر یک دندانپزشک، کارهای تشخیصی و رادیوگرافی را انجام می‌دهند.
در مدرسه‌های ابتدایی تنها خدمتی که سرویس بهداشت دهان و دندان ایجادکرده این است که ۲ درصد سدیم فلوراید بچه‌هایی که در مقطع ابتدایی تحصیل می‌کنند، استفاده کنند. این کار مطابق با برنامه سلامت بهداشت دهان و دندان ملی است که از سال ۱۳۷۹ آغاز شده است، که معلم‌های داوطلب و تکنسین‌های بهداشت مدرسه‌ها در آن مشارکت دارند (Samadzadeh et al., 2001).
وجود بخش خصوصی که ۸۰ درصد از دندانپزشکان در آن کار می‌کنند اصلی‌ترین کاری است که سرویس‌های بهداشت دهان و دندان انجام داده است. نرخ جمعیت کشور به تعداد دندانپزشکان در ایران ۱ به ۵۵۰۰ نفر در ایران و در تهران ۱ به ۱۸۰۰ است،و نیز ۸۶ درصد از دندانپزشکان خصوصی در مطب های دندانپزشکی کار می‌کنند.
۲-۲۰- طرح بیمه دندانپژشکی در ایران
دو نوع سیستم بیمه وجود دارد: عمومی (دولتی) و خصوصی (تجاری). سیستم بیمه دولتی (عمومی) (از سال ۱۳۲۰ آغاز شده) زمانی که همه شرکت‌ها زیر نظر قانون و زیر نظر وزارت رفاه و تأمین اجتماعی باید کارکنان خودشان را بیمه می‌کردند به وجود آمده است.
در حدود ۸۳ درصد از مردم بیمه شده، در ایران تحت پوشش این نوع بیمه هستند اما این نوع پوشش بیمه تنها خدمات بهداشتی اولیه را ارائه می‌دهد. حق بیمه کارکنان به طور اجباری برای خدمات اجتماعی و سلامت، از حقوق یا دستمزد آنها کسر می‌شود. مزایای مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان بیمه دولتی در کلینیک‌های که متعلق به دولت است، رایگان است (۱۹ کلینیک در تهران وجود دارد) ۸۰ تا ۹۰ درصد به صورت سوبسید از قراردادهای کلینیک‌ها از سیستم بیمه دولتی دریافت می‌کنند (۱۶۰ دندانپزشک خصوصی و ۹۸ کلینیک دندانپزشکی دولتی در تهران) (سازمان تأمین اجتماعی، ۱۳۸۳ ، سازمان بیمه خدمات درمانی). بیماران برای استفاده از بیمه دولتی خودشان می‌توانند به هر کلینیک دولتی و یا هر کلینیک خصوصی که با بیمه دولتی قرارداد دارد بروند. تقریباً همه کلینیک‌های دندانپزشکی دولتی با بیمه سلامت دولتی قرار داد دارند.
هیچ بیمه دندانپزشکی خصوصی‌ای در ایران وجود ندارد، ولی از سال ۱۳۶۹ همه شرکت‌ها و کارخانه‌ها می‌توانند برای پرسنل خود بیمه سلامت را، از همان شرکت بیمه تجاری که کالا و خدمتشان را بیمه می‌کنند، بخرند. برای بیمه سلامت، کارفرمایان همه حق بیمه کارکنان و خانواده‌هایشان را به عنوان مزایای شغلی پرداخت می‌کنند. مبلغی که کارفرمایان به عنوان حق بیمه پرداخت می‌کنند از مالیاتی که شرکت باید پرداخت کند معاف است. خدمات مراقبت‌های بهداشت و دهان و دندان از طریق قرارداد بین شرکت‌های تجاری بیمه و دندانپزشکان کلینیک‌های خصوصی فراهم می‌شود . در اکثر شهرهای صنعتی کارفرمایان این مزایای شغلی را به کارکنانشان پیشنهاد می‌کنند. حدود ۱۷ درصد ایرانی‌های که بیمه دارند، از طریق شرکت‌های بیمه خصوصی پوشش داده شده‌اند. تصور می‌شود که این مزایا و خدمات سالانه مورد استفاده قرار بگیرند (بیمه مرکزی ایران ۱۳۸۳). اخیراً، مطابق با سیاست خصوصی سازی، تعدادی شرکت بیمه تجاری با مزایای مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان تأسیس شده است.
پاداش دندانپزشکان که برای بیمه دولتی کار می‌کنند از طریق حقوق ماهانه و برای دندانپزشکان قراردادی از طریق پرداخت هزینه خدماتشان صورت می‌گیرد.
افراد بیمه شده تنها می‌توانند از یک طرح بیمه استفاده کنند. شورای عالی بیمه سلامت مسئول ایجاد تغییرات در مقررات بیمه اجتماعی طرح‌های بیمه و اعلام میزان دستمزدها مطابق با برنامه‌ها و تعرفه‌های هر کدام از طرح‌ها هستند.
واضح است که دستمزدها برای خدمات مراقبت‌های بهداشت دهان و دندان در طرح‌های بیمه کمتر از بخش خصوصی است (تقریباً ۵۰ درصد کمتر). همه طرح‌های بیمه سلامت از یک برنامه برای دستمزدها استفاده می‌کنند.
مزایای بیمه سلامت دولتی بعد از بازنشستگی نیز ادامه می‌یابد. برای افراد بیمه شده در شرکت‌های تجاری این مزایا در زمان بازنشستگی متوقف می‌شود. بعضی از مشخصات ارائه شده توسط سیستم مراقبت‌ های بهداشت دهان و دندان در ایران در جدول ۲ نشان داده شده است.

 

yle="box-sizing: inherit; width: 1104px;" width="531">