گیاه گاردنیا (Gardenia jasminoides)، از خانواده Rubiaceae میباشد. این جنس از 25 گونه مختلف، از گیاهان همیشه سبز درختچهای و یا درخت كوچك، تشكیل شدهاست. معمولاً ارتفاع و گسترش گونه مذكور به 60 تا 120 سانتیمتر میرسد. بومی چین میباشد و برگهای سبز تیره، براق و نیزهای دارد. گلهای آن منفرد، سفید و معطر است. گاردنیا را میتوان، در تابستان، خارج از گلخانه یا آپارتمان و در فضای باز قرار داد. این گیاه احتیاج به یك دوره خواب زمستانی دارد و باید در این مدت درجه حرارت 12 درجه سانتیگراد باشد. برگهای آن عمومأ دائمی، متقابل و بیضی شکل کشیده و گل های آن سفید، خوشبو که از بغل دم برگها یا انتهای شاخه بیرون میآید. این گیاه در طبیعت گونههای مختلف دارد و گونه گاردنیا جاسمینوئیدس[1] و واریتههای آن دارای گلهای درشت سفید معطر و بوته همیشه سبز بسیار زیبا و جذابی دارد. از گونههای دیگر آن فولگنس، ایکس هیبریدا، تری فیلا و جاسمنوئیدس که همگی دارای گلهای پرپشت سفید با برگهای سبز تیره و عطر دلپذیر مورد توجه بسیاری قرار دارد .مشکل آن، این است که برای ظهور گل حرارت ۱۶ درجه در شب و ۲۶ درجه در روز لازم دارد. مشکل دوم، موضوع آبیاری است. چنانچه آبیاری آن بیش از حد و یا کمتر از مقدار مورد نیاز باشد، گلهای آن قبل از شکفته شدن میریزند. پس از ظهور گل یک حرارت یکنواحت حدود ۱۲-۱۵ درجه کافی خواهد بود و احتیاج به آب سبک دارد (آبی که سختی آن کمتر از ۳۰۰ قسمت در میلیون باشد) و بایستی دائماً سطح خاک گلدان رطوبت نسبی داشته باشد. در صورت استفاده از آب سخت، برگها پیچیده و زرد شده و میریزد (بی نام، 1392؛ خوشخوی، 1389؛ کلمسون اکستنشن، 1999).
شکل1-1- نمایی از گل زیبای گاردنیا

•  

  1. شرایط محیطی، کاشت و روش تکثیر

   

   

گاردنیا به نور زیاد، حرارت بالا، آبیاری معمولی، رطوبت هوای 50 تا 70 درصد و خاك اسیدی احتیاج دارد. بهترين دما براي نگهداري در بهار و تابستان حدود 20 درجه و در زمستان حدود 10 درجه سانتيگراد ميباشد. حداقل دماي مورد تحمل آن 2- درجه سانتيگراد و به يخبندان طولاني حساس بوده، در مواقع رشد و نمو كامل به آبياري مرتب نياز دارد ولي در مواقع ديگر به آب كمتري نياز دارد. از اواسط تا اواخر بهار، میتوان گاردنیا را تكثیر كرد. برای این منظور، قلمههای انتهایی ساقه را كه طول 8 تا 10 سانتیمتر، با قیچی باغبانی جدا كنید و در پودر هورمون ریشهزایی فرو میبرند. سپس هر یك را در گلدانی با قطر دهانه 9 سانتیمتر حاوی كمپوست با پایه پیت، قرار میدهند. آنها را با كیسه پلاستیكی شفاف پوشانده و دما را حدود 18 تا 20 درجه سانتیگراد نگه میدارند، باید دقت کرد كه خاك به اندازه كافی مرطوب باشد. پس از دو ماه ریشه دهی انجام شده، بعد از آن، گیاه را یه گلدان با قطر دهانه 11 تا 13 سانتی متر، حاوی كمپوست گلدانی با پایه پیت، مناسب گیاهانی كه به pH پایین احتیاج دارند، بكارید (برادشاو و جان، 1998؛ دوک و راشد، 2010).

•  

  1. بیان مسئله

   

   

افزایش رویشی از اینرو امکان پذیر است که یاختههای زنده گیاهی در هسته خود تمام اطلاعات ژنتیکی لازم برای تولید یک گیاه کامل را دارا میباشند. این ویژگی توانمندی[2] نامیده می شود (استوارد و گریگوریان، 1978). مزیت اصلی تکثیر غیرجنسی در این است که گیاهان حاصل از آن شبیه گیاه والد بوده و هیچگونه تغییر ژنتیکی در آنها پدید نمیآید (دیواین و ییگر، 2003). البته که افزایش رویشی هم با مشکلاتی از جمله ریشهدهی نامناسب یا با کیفیت کم توام است. ریشهدهی نابجا به تشکیل ریشه از جاهایی غیر از محلی که در شرایط طبیعی ریشه از آنجا بوجود میآید گفته میشود (دیویس و همکاران، 1982). موفقیت در ریشهزایی به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله مهمترین آنها تنظیم کنندههای رشد گیاهی میباشد. عدم وجود این ترکیبات موجب کاهش راندمان جذب آب، پژمردگی گیاه، کاهش اندازه سلول و ریزش ارگانهایی مثل برگها میگردد (خوشخوی، 1389؛ شیرزاد و همکاران، 2012).
تحقیقات نشان دادهاست که توانایی قلمهها در تشکیل ریشه با ماده گیاهی (عوامل درونی) و همچنین شرایطی که قلمهها در طول جریان ریشهزایی در آن نگهداری میشوند (عوامل بیرونی) بستگی دارد. قلمههای بسیاری از گونههای گیاهی به راحتی ریشه میدهند. اگر چه بعضی دیگر حتی در شرایط مشابه ریشه نمیدهند (سادو، 1998؛ خوشخوی، 1389). در حال حاضر اطلاعات کمی درباره علل عدم ریشه زایی بعضی قلمه ها وجود دارد، که عوامل متعددی ممکن است علت آن باشد، که از مهمترین این عوامل می توان موانع مکانیکی، عدم تعادل تغذیه ای، عوامل هورمونی نامناسب و تجمع بازدارنده ها را نام برد (سادو، 1998). اکسینها تاثیر مهمی در ریشهزایی قلمهها دارند که در آغازش، رشد طولی و راندمان تعداد قلمههای ریشهدار شده موثرند و عدم استفاده از آنها باعث مشکلاتی در تکثیر غیرجنسی میگردد (فتحی و همکاران، 1379).

•  

  1. هدف از انجام تحقیق

   

   

به طور کلی هدف از انجام این مطالعه را میتوان در 3 بخش بیان کرد:

1. بررسی تاثیر تنظیم کننده های رشد اکسین به خصوص نفتالین استیک اسید (NAA) و ایندول بوتیریک اسید (IBA) بر ریشه زایی قلمههای گیاه گاردنیا

1. افزایش سرعت و درصد ریشه زایی و بهبود راندمان قلمه های ریشه داده شده

1. معرفی بهترین تیمارها جهت تولید تجاری

فصل دوم
بررسي منابع
فصل دوم

V2I4N2

bc51

a4

a1/5

a6

a08/0

cd04/0

V2I4N3

c49

a5/3

a6/5

a7

a07/0

d03/0

V2I4N4

cd44

a2/3

a5/5

a5

a07/0

e02/0

V1، رقم گل ریز؛ V2، رقم بنفش،I1، بدون هورمون؛ I2، 2000 میلی گرم در لیتر IBA؛ I3، 4000 میلی گرم در لیتر IBA؛ I4، 6000 میلی گرم در لیتر IBA؛ N1، بدون هورمون؛ N2 ، 2000 میلی گرم در لیتر NAA؛ N3، 4000 میلی گرم در لیتر NAA؛ N4، 6000 میلی گرم در لیتر
شکل 4-1- اثر سطوح مختلف ایندول بوتیریک اسید (IBA) بر درصد ریشه زایی گاردنیا
شکل 4-2- اثر سطوح مختلف نفتالین استیک اسید (NAA) بر درصد ریشه زایی گاردنیا
بلایت و همکاران (2004) دو روش فروبری سریع انتهای قلمه و محلولپاشی هورمون ریشهزا IBA و NAA بر قلمههای برگدار گاردنیا را بررسی کردند و دریافتند که قلمههای گاردنیا، عشقه و آگلونما به شیوه فروبری سریع انتهای قلمه در مقایسه با روش اسپری بر برگساره قلمه پاسخ بهتری در ریشهزایی، تعداد و طول ریشه را دادند. نتایج مشابهی نیز توسط پاکلوزواک و همکاران (2005) نیز بهدست آمد که با نتایج و یافتههای این پژوهش منطبق بود. دیر و برینشون (1985) معتقدند استفاده از ریشهزاها در قلمههای ساقه ماگنولیا مؤثر بوده است و باعث بهبود درصد ریشهزایی آن گشتهاست. همچنین دهقان و همکاران (1988) و بیر (1992) معتقدند استفاده از NAA به تنهایی یا باIBA با غلظتهای 3/0 تا 8/0 درصد باعث بهبود درصد ریشهزایی میگردد. همچنین نتایج مشابهی توسط گریفین و همکاران (1999) گزارش شدهاست که نشان میدهد در ماگنولیا رقم سانتاروزا استفاده از IBA و NAA در غلظتهای 25/0 تا 50/0 درصد باعث بهبود سرعت ریشهزایی، درصد ریشهزایی، تعداد ریشه و قدرت ریشهزایی میگردد که با نتایج حاضر موافق است. مل گارجو و همکاران (2000) دوفاکتور مؤثر در تشکیل ریشه؛ تیمار قلمهها با IBA در غلظت های مختلف و زخم زنی ته قلمهها را مورد بررسی قراردادند و گزارش نمودند که تیمار 12000 میلیگرم در لیتر IBA و علاوه بر این زخمزنی ته قلمهها بیشترین درصد ریشهزایی را در تکثیر کلونهای انار سبب شدند.
اوویس (2010) پاسخ ریشهزایی پنج رقم انار را به IBA و سن قلمهها را مورد بررسی قرارداد و بیان نمود که قلمههای گرفتهشده از چوب سخت درصد ریشهزایی بالاتری نسبت به چوب نیمهسخت داشتند. درصد ریشهزایی با کاربرد IBA در غلظتهای 6000 تا 9000 میلیگرم در لیتر بین 49 الی 70 درصد بود. میترا (1991) در مورد قلمههای زیتون بیان داشت، استفاده از قلمههای چوب سخت در بستر حاوی ماسه و هوموس تجزیه شده بعد از آغشتهکردن به اکسین و استفاده از پاگرما با حرارت 25-20 درجه سانتیگراد باعث شد که قلمهها دو ماهه ریشه دهند. گریفین و شرودر (2004) نشان دادند که بالاترین درصد ریشهزایی قلمههای ساقه (Ulmus parvifolia) در غلظتهای برابر با 1000 میلیگرم در لیتر و بالاتر از آن حاصل شد. با افزایش غلظت IBA، میانگین تعداد ریشهها نیز به طور خطی افزایش یافت. شیرزاد و همکاران (2012) اثر بسترهای مختلف کاشت و هورمون IBA را بر ریشهزایی قلمههای فیکوس بنجامین (Ficus benjamina L.) بررسی و دریافتند که تیمار 4000 میلیگرم در لیتر IBA و پرلیت باعث افزایش درصد ریشهزایی و تعداد ریشه گردید. احمد پور و نسب پور (1390) گزارش کردند که تیمار 2000 میلیگرم در لیتر IBA در قلمههای بنتالقنسول بیشترین درصد ریشهزایی را داشت که با نتایج حاضر مطابقت دارد.
4-2- طول ریشه و طول بلندترین ریشه
نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد که اثر رقم در سطح 5 درصد و اثر IBA، NAA و اثر متقابل ” NAA ×IBA” در سطح یک درصد آماری بر طول ریشه معنیدار بود (جدول 4-1). جدول مقایسه میانگین دادهها (جدول4-2) نشان میدهد که رقم گل درشت با 7/7 سانتیمترطول ریشهی بیشتری نسبت به رقم گل ریز (1/4 سانتیمتر) داشته است. در بین سطوح مختلف IBA تیمار 4000 میلیگرم در لیتر با 2/7 سانتی متر نسبت به تیمار بدون هورمون (4/3 سانتی متر) طول ریشه را بیشتر از 2 برابر افزایش داد. در بین سطوح مختلف NAA تیمار 2000 و 4000 میلیگرم در لیتر به ترتیب با 4/7 و 2/5 سانتیمتر برترین تیمارها بودند. اثر متقابل ” NAA ×IBA” نشان داد تیمار 4000 میلیگرم در لیتر IBA به همراه 2000 میلیگرم در لیتر NAA با 5/6 سانتیمتر نسبت به تیمار بدون هورمون (3 سانتی متر) طول ریشه را حدود 5/3 سانتیمتر افزایش داد (جدول4-7).
نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان میدهد که اثر رقم، IBA، NAA، اثر متقابل “رقم×IBA” و اثر متقابل “IBA×NAA” در سطح 1 درصد آماری بر طول بلندترین ریشه معنیدار بودهاست (جدول 4-2). مقایسه میانگین دادهها (جدول4-1) نشان داد که رقم گل درشت (9/7 سانتیمتر) نسبت به رقم گل ریز (8/4 سانتیمتر) طول بلندترین ریشه را افزایش داده است. در بین سطوح مختلف IBA، تیمار2000 و 4000 میلیگرم در لیتر ایندولبوتیریکاسید به ترتیب با 1/8 و 3/7 سانتیمتر نسبت به تیمار بدون هورمون (8/3 سانتیمتر) طول بلندترین ریشه را افزایش دادند. اثر NAA بر طول بلندترین ریشه نشان داد که تیمار 2000 میلیگرم در لیتر با 6/7 سانتیمتر نسبت به تیمار بدون هورمون (1/5 سانتیمتر) حدود 20 درصد طول بلندترین ریشه را افزایش داد. اثر متقابل “رقم×NAA” نشان داد که تیمار رقم گل درشت به همراه 2000 میلیگرم در لیتر NAA و رقم گل درشت و 4000 میلیگرم در لیتر NAA با 7/7 و 5/7 سانتیمتر بهترین تیمارها بودند. همچنین نتایج در مورد تأثیر متقابل “IBA×NAA” نشان از برتری تیمار 4000 میلیگرم در لیتر IBA به همراه 2000 میلیگرم در لیتر NAA با 1/8 سانتیمتر داشتهاست. همچنین تیمار 2000 میلیگرم در لیتر IBA و NAA با 7/7 سانتیمتر نسبت به تیمار بدون هورمون (4/5 سانتیمتر) باعث بهبود طول بلندترین ریشه گردید.

جدول 4-4- نتایج آزمون فرضیه دوم ………………………………………………………………………

73

جدول 4-5- نتایج فرضیه سوم………………………………………………………………………………..

74

فهرست شکل ها

چکیده
در این تحقیق رابطه ی سطح نگهداشت وجه نقد با ارزش شرکت، بازده سهام و عملکرد عملیاتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفت. انجام این تحقیق از این لحاظ دارای اهیمت می باشد که هدف اصلی مدیریت مالی حداکثر
کردن ثروت سهامداران است و این حداکثر کردن از طریق افزایش ارزش شرکت، افزایش بازده سهام و افزایش عملکرد شرکت انجام می شود. با توجه به اینکه لازمه ی حد اکثر کردن ارزش شرکت، بازده سهام و عملکرد شرکت، شناخت عوامل موثر بر آن ها است. این تحقیق نیز با آشکار ساختن یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر متغیر های مذکور به مدیران مالی کمک می کند تا در راستای اهداف خود تصمیمات بهتری اتخاذ نمایند.در این تحقیق برای محاسبه سطح نگهداشت وجه نقد از نسبت وجه نقد به کل دارایی ها استفاده شد. همچنین از Q توبین به عنوان شاخص ارزش شرکت استفاده گردید. و از ROA به عنوان شاخص عملکرد شرکت استفاده شد. به منظور آزمون فرضیه های تحقیق از رگرسیون مقطعی ترکیبی استفاده شد. و تعداد 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره ی زمانی 1381-1390 مورد بررسی قرار گرفته اند.نتایج تحقیق نشان داد بین سطح نگهداشت وجه نقد با ارزش شرکت، بازده سهام و عملکرد شرکت در نمونه ی مورد بررسی رابطه ی معنی داری وجود دارد.
واژه های کلیدی: سطح نگهداشت وجه نقد، ارزش شرکت، بازده سهام، عملکرد شرکت.
فصل اول
(کلیات پژوهش)
1-1- مقدمه
هدف از این تحقیق بررسی رابطه بین سطح نگهداری موجودی های نقدی با ارزش شرکت، عملکرد عملیاتی و بازده سهام می باشد.
هدف اصلی مدیران مالی حداکثر کردن ثروت سهامداران است و این حداکثر کردن از طریق افزایش ارزش شرکت انجام می شود. مدیران مالی برای افزایش ارزش شرکت در ابتدا می بایست شناختی کافی از عوامل موثر بر آن داشته باشند، به عبارت دیگر آنها در ابتدا می بایست از عواملی که موجب تقویت یا تضعیف آن می شود، آگاهی کافی داشته باشند.
یکی از معیار های اساسی برای تصمیم گیری در بورس، بازده سهام می باشد، سهام خود به تنهایی دارای محتوای اطلاعاتی است و بیشتر سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه در تجزیه و تحلیل مالی و پیش بینی ها از بازده سهام استفاده می کنند. تحلیل گران و تصمیم گیرندگان بازار های مالی در صورتی می توانند دقت خود در پیش بینی بازده سهام را بالا برند که از عوامل موثر بر آن آگاهی کافی داشته باشند. چرا که آنان با آگاهی از عواملی که می توانند اثر منفی یا مثبت معناداری بر بازده سهام داشته باشند، قادر می شوند تا پیش بینی های دقیق تری در رابطه با بازده سهام داشته باشند.
تا کنون در تحقیقات انجام شده درباره ارزش شرکت، عملکرد عملیاتی و بازده سهام، اثر سطح نگهداشت وجه نقد بر این سه متغیر مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین در این تحقیق تعداد 117 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی دوره ی زمانی 1381 الی 1390، به منظور بررسی این موضوع مورد آزمون قرار گرفته اند.
1-2- بيان مسأله
ارزش شرکت، عملکرد عملیاتی و بازده سهام، هر سه از متغیر های مهم و اثرگذار بر تصمیم گیری مدیران، سرمایه گذاران و سایر استفاده کنندگان از اطلاعات مالی شرکت ها می باشد. بنابراین بررسی عوامل موثر بر این سه متغیر اثرگذار بر تصمیم گیری می تواند از این جهت موثر واقع شود که با یافتن عوامل موثر بر آنها و اینکه این عوامل رابطه مثبت(منفی) با این متغیر ها دارند، می توان با تقویت(تضعیف) آن عوامل اثرگذار، به بهبود ارزش شرکت، عملکرد عملیاتی و بازده سهام پرداخت(کین وای[1] ، 2010 ؛ کوین[2]، 2007).
موجودي‌هاي نقدي همواره درصد قابل توجهي از دارايي‌هاي شرکت‌ها را به خود اختصاص داده‌اند، اين رقم در شرکت‌هاي آمريکايي برابر با 1/8 درصد از مجموع دارايي‌ها (کیم[3] و همکاران، 1998) و در شرکت‌هاي انگليسي برابر با 9/9 درصد از دارايي‌ها بوده است (ازکان[4]، 2004). بنابراین بررسی اینکه آیا سطح نگهداری موجودی های نقدی بر متغیر های اثرگذار بر تصمیم گیری تصمیم گیرندگان، اثر گذار است یا خیر می تواند به مدیران کمک کند تا در مورد اینکه سطح نگهداری موجودی های نقدی خود را افزایش یا کاهش دهند، تصمیم گیری کنند.
باتوجه به مطالبی که در مورد سطح نگهداری موجودی های نقدی، ارزش شرکت، عملکرد عملیاتی و بازده سهام بیان شد، مسئله اساسی این تحقیق این است که آیا سطح نگهداری وجه نقد با ارزش شرکت، عملکرد عملیاتی و بازده سهام، رابطه ی معناداری دارد یا خیر؟