۵-۵ پیشنهادات برخواسته از تحقیق………………………………………………………………………………….

۷۷

۵-۵-۱ پیشنهادات کاربردی……………………………………………………………………………………………

۷۷

۵-۵-۲ پیشنهاداتی برای آتی………………………………………………………………………………………….

۷۸

منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………

۷۹

منابع لاتین…………………………………………………………………………………………………………………..

۸۲

پیوست ها……………………………………………………………………………………………………………………

۸۵

چکیده
در این تحقیق به بررسی ریسک و بازده ( سیستماتیک و فوق العاده) سهام بر مدت تصدی هیات مدیره شرکتها پرداخته می شود. یکی از عناصرساختار حاکمیت شرکتی ، هیأت مدیره است. سهامداران برای ارزیابی عملکرد مدیران از دو مولفه ریسک و بازده استفاده می کنند بنابراین عملکرد سازمان و ریسک متواتراز آن بر تصمیمات سهامدار در خصوص مدت تصدی هیات مدیره شرکت ها در جهت رسیدن به بیشترین بازده اهمیت دارد.در این تحقیق نمونه ای مشتمل بر ۱۲۵ شرکت در قالب ۱۵صنعت در طی دوره مالی ۶ ساله از سال مالی ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۱ با توجه به در نظر گرفتن شرایط یکسان برای کلیه شرکت های عضو بورس اوراق بهادار تهران و همچنین برای آزمون فرضیه ها از الگوی رگرسیونی چند متغییره به روش اثرات ثابت و اثرات تصادفی با رویکرد داده های ترکیبی استفاده شده است.نتایج حاکی از این است که بین ریسک سیستماتیک و مدت تصدی هیات مدیره رابطه مستقیم و معنادار و بین بازده سیستماتیک و مدت تصدی هیات مدیره رابطه معکوس و معناداری وجود دارد،در حالیکه بین ریسک و بازده فوق العاده و مدت تصدی هیات مدیره رابطه معناداری وجود ندارد.
کلید واژه : ریسک فوق العاده ، بازده فوق العاده، مدت تصدی هیات مدیره .
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱مقدمه
ریسک و بازده به عنوان دو مولفه با اهمیت در محیط سرمایه گذاری همواره در تمامی تصمیمات مالی مورد توجه قرار می گیرد و مبادله این دو مولفه ترکیب های گوناگون سرمایه گذاری را عرضه می نماید . از سویی،سرمایه گذاران به دنبال کسب بیشترین عایدی ازسرمایه گذاری هستند و از طرف دیگر، با شرایط عدم اطمینان حاکم بر بازارهای مالی مواجه می باشند که، دستیابی به عواید سرمایه گذاری را با عدم اطمینان مواجه می سازد . بنابراین، تمامی تصمیمات سرمایه گذاری براساس روابط میان ریسک و بازده صورت می گیرد .در دنیای پر رقابت و توام با عدم قطعیت امروز، رفتار مدیران و به تبع آن عملکرد کنترلی هیات مدیره در مقابل ریسک یکی از عوامل موفقیت در اتخاذ تصمیمات به شمار می آید.
تشکیل شرکت با مسئولیت محدود و گشودن مالکیت شرکت برای عموم ،بر روش اداره شرکت ها تاثیر قابل ملاحظه ای گذاشت.سیستم بازار به گونه ای سازماندهی گردید که مالکان شرکت ها ،اداره شرکت را به مدیران شرکت تفویض کنند. به بیان جنسن و مکلینگ(۱۹۷۶) جدایی مالکیت از مدیریت در شرکت های بزرگ،منجر به پیدایش تئوری نمایندگی شد. این تئوری مربوط به موردی است که یک نفر (مالک ) مسئولیت تصمیم گیری در خصوص توزیع منابع مالی و اقتصادی و یا انجام خدمتی را طی قرارداد مشخصی به شخصی دیگر )کارگزار( واگذار می نماید(مرادی و سعیدی ، ۱۳۹۱).
شکل گیری رابطه نمایندگی ، همراه با منافع متضادی است که در نتیجه جدایی مالکیت از مدیریت ، هدفهای متفاوت و عدم تقارن اطلاعاتی بین مدیران و سهامداران رخ می دهد(دی ،۲۰۰۸ ) . برای حصول اطمینان از ایفای مسئولیت پاسخ گویی بنگاه های اقتصادی در مقابل عموم و افراد ذینفع باید نظارت و مراقبت کافی به عمل آید.اعمال نظارت و مراقبت در این زمینه مستلزم وجود ساز و کارهای مناسبی است .از جمله این سازو کارها،طراحی و اجرای حاکمیت شرکتی مناسب در شرکت ها و بنگاه های اقتصادی است. حاکمیت شرکتی مجموعه مکانیزم های کنترلی داخلی و خارجی شرکت است که تعیین می کند شرکت ها چگونه و توسط چه کسانی اداره می شود.نظام حاکمیت شرکتی که با حفظ تعادل میان اهداف اجتماعی و اقتصادی و اهداف فردی و جمعی سرو کار دارد،موجب ترغیب استفاده کارامد از منابع می شود.توجه به حاکمیت شرکتی کارا و افزایش کارایی در قرارداد های فی مابین ذینفعان به منظور تقویت فرهنگ پاسخ گویی شرکت ها و ارتقای شفافیت اطلاعات در شرکت ها و واحدهای اقتصادی که تمام یا بخشی از سرمایه آنها از طریق مردم تامین شده است منجر به تخصیص کارای منابع و در نهایت رشد اقتصادی می گردد.
حاکمیت شرکتی شامل فرآیندهایی برای راهبری تلاش های شرکت در راستای ایجاد ارزش برای سهامداران است و به عنوان ساز و کاری در جهت حمایت ازمنافع گروهی و فردی تمام مدعیان و ذینفعان شرکت محسوب می شود )حسن و بوت، ۲۰۰۹). اساسی ترین و مهمترین مکانیزم حاکمیت شرکتی ، هیأت مدیره است. که در ادبیات حاکمیت شرکتی و در کشورهای توسعه یافته و نوظهور بسیار به آن پرداخته شده و مورد توجه بوده است (قالیباف و رضایی ،۱۳۸۶) .پس در این میان ،جایگاه هیات مدیره شرکت به عنوان نهاد هدایت کننده ای که نقش مراقبت و نظارت بر روند تصمیم گیری ها به منظور حفظ منافع مالکیتی سهامداران را بر عهده دارد، بیش از پیش اهمیت می یابد.
۱-۲ بیان مسئله
بازدهی سهام شرکت ها متاثر از عوامل متعدد داخلی یا عوامل اقتصادی ،روانی ،سیاسی و.. میباشد.این عوامل را میتوان به عوامل خرد و کلان تقسیم بندی نمود.بر طبق مدل ویلیام شارپ بازده سهام تحت تاثیر عوامل خرد و کلان قرار میگیرد(دارابی و علی فرحی ،۱۳۸۹). منظور از عوامل خرد مسائل مربوط به درون شرکت ها است که عموما در کنترل مدیران شرکت ها قرار دارد.در سطح کلان ،عوامل اقتصادی ،سیاسی و اجتماعی و فرهنگی که در کنترل مدیریت نیست ، بازده سهام شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد.این عوامل خرد و کلان منجر به ایجاد نوسانات در بازده میگردند که محیط بازار را با عدم اطمینان نسبت به کسب بازده ها همراه می سازند که ریسک نام دارند. بنابراین از عوامل مؤثر در انتخاب سرمایه گذاری ها و تصمیمات مالی بنگاه های اقتصادی ، توجه سرمایه گذاران به ریسک و بازده سرمایه گذاری است. آنان می کوشند منابع مالی خود را در جایی سرمایه گذاری نمایند که بیشترین بازده و کمترین ریسک را داشته باشد . بنابراین،شرکت ها باید در کنار تمرکز بر سود، بر ریسک به عنوان عامل محدود کننده حداکثر شدن بازده نیز مدیریت نمایند.

۱۳۸۹

تاثیر نوسانات پنج متغییر مهم اقتصاد کلان بر ریسک و بازدهی کل سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

رابطه ای بین ریسک و بازده کل سهام و متغییر های کلان در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران درسه حوزه صنعت سیمان ،پتروشیمی و خودرو سازی وجو ندارد .

جلیلی و مشیری

۱۳۸۷

بررسی دیدگاه های سرمایه گذاران حرفه ای و غیرحرفه ای درخصوص اثربخشی هیات مدیره واثرات آن بر تصمیمات سرمایه گذاری آنها

برداشت سرمایه گذاران از اثربخشی هیات مدیره ارتباط معنی داری باقضاوت آنها در رابطه با ریسک سرمایه گذاری ندارد و برداشت آنها ازاثربخشی هیات مدیره رابطه مثبت بامیزان سرمایه گذاری آنها دارد.

۲-۱۲ خلاصه فصل
در این فصل ادبیات موضوعی تحقیق ، ریسک و بازده سیستماتیک و فوق العاده سهام شرکت ها ، حاکمیت شرکتی ، مدت تصدی اعضای هیات مدیره و همچنین پیشینه تحقیق به تفضیل بیان گردید .
بررسی های گوناگون نشان می دهد که مدت تصدی اعضای هیات مدیره می تواند تحت تاثیر اطلاعات مالی شرکت ها باشد. درنتیجه شناسایی اطلاعات مالی انتشار یافته و بررسی عملکرد شرکت ها به همراه بررسی ریسک سیستماتیک و فوق العاده از اهمیت فراوانی برخورداراست .
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
۳-۱ مقدمه
در تحقیق حاضر به بررسی رابطه ی بین ریسک و بازده و مدت تصدی هیات مدیره شرکت می پردازیم.که در فصل قبلی پیشینه ی پژوهش ذکر شد و در این فصل در رابطه با روش‌شناسی تحقیق، تبیین و بیان فرضیه‌های تحقیق، روش‌های آزمون فرضیه‌ها، جامعه‌ی آماری تحقیق، شیوه‌ی نمونه‌گیری و دوره‌ی زمانی تحقیق و همچنین نحوه‌ی جمع‌آوری اطلاعات و شیوه‌ی تجزیه تحلیل آن‌ها مطالبی ارائه می‌گردد.
۳-۲ روش شناسی تحقیق
تحقیق حاضر از نظر هدف ، از نوع کاربردی است. هدف تحقیقات کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است . در عین حال ، از نظر روش گردآوری و تحلیل داده ها ، این تحقیق از نوع توصیفی همبستگی است. هدف روش تحقیق همبستگی مطالعه حدود تغییرات یک یا چند متغیر با حدود تغییرات یک یا چند متغیر دیگر است. در این تحقیق از آمار توصیفی ، همبستگی پیرسون و رگرسیون به منظور تجزیه تحلیل داده ها استفاده می شود. برای تعیین روش داده های تلفیقی یا ترکیبی ( داده های تابلویی) ابتدا از آزمونF لیمر مقید استفاده می گردد. فرض صفر این آزمون مبنی بر روش داده های تلفیقی است و فرض مقابل تاکید بر به کارگیری روش داده های ترکیبی دارد.
با توجه به ماهیت این تحقیق از دو روش میدانی و کتابخانه ای استفاده می شود.
روش کتابخانه ای: استفاده از منابع کتابخانه ای که شامل کتاب،مجلات،پایان نامه ها،مقالات و اینترنت می باشد.این روش برای انجام مطالعات مقدماتی،تدوین فصل ادبیات تحقیق و چهار چوب نظری پژوهش به کار می رود.
روش میدانی: برای جمع آوری داده های مربوط به فرضیات تحقیق به گروه شرکت های پذیرفته شده در بورس مراجعه خواهیم نمود و پس از استخراج اطلاعات مورد نیاز از طریق نرم افزار راه آورد نوین و بانک های اطلاعاتی سازمان بورس و تجمیع داده ها در ستون های excel به محاسبه متغیر های تحقیق می پردازیم و با استفاده از نرم افزار های spss و eviews فرضیات پژوهش را مورد آزمون قرار می دهیم.
۳-۲-۱ قلمرو مکانی تحقیق
قلمرو مکانی پژوهش حاضر،شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است،که دلایل انتخاب این شرکت ها به عنوان مبنای پژوهش به شرح زیر است:
دسترسی به اطلاعات مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران آسانتر است؛به خصوص که برخی از اطلاعات به صورت بانک های اطلاعاتی بر روی لوح های فشرده در دسترس هستند.
با توجه به اینکه اظلاعات مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تحت نظارت و بررسی قرار می گیرد،به نظر می رسد اطلاعات مندرج در صورت های مالی این شرکت ها از کیفیت بالاتری برخوردار باشد.
با توجه به لازم الاجرا بودن ضوابط،مقررات و استانداردهای حسابداری مالی در تهیه صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به نظر می رسد،اظلاعات مندرج در گزارش های مالی این شرکت ها همگن تر بوده و قابلیت مقایسه بیشتری داشته باشند.
۳-۲-۲ قلمرو زمانی تحقیق
اطلاعات اولیه برای یک دوره ۶ ساله از ۱۳۸۶ الی ۱۳۹۱ جمع آوری شده است اما به دلیل این که اطلاعات مربوط به برخی متغیرهای مستقل مانند انحراف معیار بازده تعدیل شده دارایی ها(Risk ROA)، دو دوره تاخیر زمانی دارد، اطلاعات آن از سال ۱۳۸۳ جمع آوری شده است.
۳-۲-۳ قلمرو موضوعی تحقیق
قلمرو موضوعی پژوهش حاضر” رابطه ریسک و بازده(سیستماتیک و فوق العاده)سهام با مدت تصدی هیات مدیره شرکت ها”در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است.
۳-۲-۴ جامعه ، نمونه آماری و روش نمونه گیری
جامعه آماری این تحقیق کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که نمونه مورد نظر از بین آن ها انتخاب گردیده است.در این تحقیق برای نمونه گیری از روش غربال گری استفاده شده است، به این صورت که پژوهشگر شرایط را برای انتخاب نمونه مورد نظر تعیین می نماید و در صورتی که هر عضو جامعه واجد یکی از شرایط نباشد از جامعه حذف و در نهایت باقی مانده ی جامعه ، نمونه را تشکیل می دهد این شرایط عبارتند از:
۱ ) حداکثر از ابتدای سال۸۳ یا قبل از آن در بورس اوراق بهادار پذیرفته باشند.
۲ ) به منظور افزایش قابلیت مقایسه،سال مالی آنها منتهی به پایان اسفند هر سال باشد ودر دوره زمانی تحقیق تغییر سال مالی نداده باشد.