جایگاه انواع روش های تأمین مالی
مدیریت شرکت ها در راستای جذب منابع مالی مناسب باید هزینه منابع متعدد تامین مالی را مشخص و آثاری که این منابع مالی بر بازده و ریسک عملیاتی شرکت دارند تعیین نمایند. مقصود از کاربرد واژه «مناسب»در جمله بالا اجرای برنامه هایی است که بتوان به آن وسیله ثروت سهامداران را به حداکثر رسانید. آن چه مساله را مشکل تر می سازد وجود انواع و اقسام اوراق بهاداری است که مدیریت شرکت می تواند از آن ها استفاده کند. اما هنوز برنامه مالی مشخصی وجود ندارد که بتوان با اجرای آن، ارزش شرکت را به بالاترین حد رسانید. (جهان خانی، ۱۳۷۳ ,ص ۲۶)شیوه های مختلفی برای تأمین مالی شرکت عنوان شده است که خلاصه آن ها به شرح زیر است (مصطفوی مقدم ,۱۳۷۶,ص ص ۳۵,۳۴۲)
الف: کوتاه مدت
- بر اساس مدت
ب : بلند مدت
طبقه بندی روش های تأمین مالی
الف : تامین مالی از منابع داخلی
- بر اساس منبع
ب:تامین مالی از منابع خارجی
نمودار ۱(طبقه بندی روش های تامین مالی)
الف ) تأمین مالی کوتاه مدت( جاری )، به عنوان تعهدات و بدهی هایی که در طول یک سال سر رسید و پرداخت می گردد تعریف می شود. منابع عمده وجوه تأمین مالی کوتاه مدت به ترتیب اهمیت آن ها برای شرکت ها و موسسات عبارتند از :
- اعتبارات جاری میان شرکت ها و موسسات
- اخذ وام از بانک ها و سایر موسسات اعتباری
- اوراق تجاری شامل سفته و برات که عموماً به سایر موسسات فروخته می شود.
ب ) تأمین مالی بلند مدت، به عنوان تعهدات و منافعی که در طول بیش از یک سال سر رسید و پرداخت می گردد، تألیف می شود. منابع عمده تأمین مالی بلند مدت عبارتند از :
- وام های بلند مدت
- انتشار سهام عادی و سهام ممتاز
ج : تأمین مالی از منابع داخلی شامل موارد زیر می باشد :
- کاهش دارایی های جاری
- فروش دارایی های ثابت اضافی
- ذخایر استهلاک
- اندوخته و سود تقسیم نشده
د : تامین مالی از منابع خارجی شامل موارد زیر می باشد :
- اخذ وام از بانک ها و موسسات اعتباری
- خرید های نسیه و اقساطی
- به تعویق انداختن ( افزایش ) بدهی ها
- صدور و انتشار اوراق قرضه، سهام عادی و سهام ممتاز
صاحب نظران از یک دیدگاه روش های تأمین مالی را به روش های تأمین مالی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تقسیم نموده اند. درجدول شماره (۲- ۱) روش های تأمین مالی کوتاه مدت ودرجدول شماره (۲-۲ ) روش های تأمین مالی میان مدت و بلند مدت ارائه شده است. (احمدی، ۱۳۸۶)
جدول(۲-۱):ویژگی های روش های تامین مالی کوتاه مدت
| ردیف | نام روش | تعریف | مزایای روش | معایب روش | استفاده کنندگان |
| ۱ | اعتبار تجاری (خرید نسیه کالا یا خدمات ) |
دریافت کالا و پرداخت وجه آن با فاصله زمانی | *سهولت دسترسی *نداشتن هزینه *عدم نیاز به وثیقه * عدم سخت گیری طلبکاران |
*متورم شدن حسابهای پرداختنی *از دست رفتن تخفیف نقدی *کاهش درجه اعتباری واحد اقتصادی |
*کلیه واحدهای اقتصادی |
| ۲ | اوراق تجاری (اوراق قرضه ) کوتاه مدت | بدهی بدون تضمین واحد اقتصادی انتشار دهنده و باز پرداخت آن در سر رسید | * نداشتن وثیقه * امکان تنظیم سر رسید (زمان بازخرید ) اوراق بهادار. * تامین مالی از طریق اوراق قرضه جدید (منبع مالی مستمر )
|
* صرفا توسط واحدهای اقتصادی معتبر قابل اعمال است | * شرکت های بیمه * صندوق شرکت سرمایه گذار * صندوق بازنسشتگی |
| ۳ | وام های بانکی (با وثیقه، بدون وثیقه ) | دریافت وجوه مورد نیاز از بانک ها | * استفاده از خدمات بانک ها *استفاده از منبع مالی در موعد مقرر * استفاده از تمام یا قسمتی از اعتبار تخصیص یافته * امکان بازپرداخت قبل از سر رسید بدهی
|
* سود تضمینی شده وام بیش از بسیاری از روش های دیگر است. *لزوم داشتن سرمایه کافی و نقدینگی مطلوب * مانده های جبرانی
|
* کلیه واحدهای اقتصادی
|
| ۴ | وام های موسسات مالی تجاری | دریافت وجوه مورد نیاز از مؤسسات | *در صورت نبود امکان دریافت وام از بانک ها قابل استفاده است. | * دارای سود تضمینی شده بیشتری از وام است * نیاز به وثیقه برای وام
|
* کلیه واحدهای اقتصادی |
| ۵ | صدور اسناد تجاری | اوراق بهادار قابل مبادله است که توسط واحدهای اقتصادی به سایر واحدها، بانک ها یا موسسات مالی فروخته می شود. | *سود تضمینی شده کمتر از وام بانکی است *بدون وثیقه است |
* صرفا توسط واحدها ی اقتصادی معتبر قابل اعمال است * تشریفات بیشتری دارد |
* واحدهای اقتصادی بزرگ در کشورهای صنعتی |
| ۶ | تامین مالی از طریق وثیقه | دریافت وجود مورد نیاز و گذاشتن وثیقه نزد اعتبار دهنده | *دسترسی به وجه نقد *دسترسی به وجه نقد به طور فصلی
|
* وثیقه گذاری مستلزم تحمل هزینه های اضافی است | * واحدهای اقتصادی جدید التاسیس * واحدها یاقتصادی که به سرعت رشد می کند
|
| ۱-۶ | وثیقه گذاری حساب های دریافتنی | وثیقه حساب های دریافتنی | * دسترسی سریع به وجه نقد | * وضعیت مالی باید حتما قوی باشد و مانده در حد قابل قبول باشد | * واحدهای اقتصادی که موقتا کمبود سرمایه در گردش دارند.
|
| ۲-۶ | وثیقه موجودی کالاست | وثیقه موجودی کالاست | * دسترسی سریع به وجه نقد به طور فصلی * مشابه موارد فوق |
* سود تضمینی شده بیش از حداقل بهره بانکی است | *بنگاه های معاملات اتومبیل |
| ۳-۶ | ویثقه گذاری سایر دارائی ها مانند زمین، ساختمان، ماشین آلات و تجهیزات | * وضععیت مالی باید حتما قوی باشد. موجودی کالای کافی وجود داشته باشد. * سود تضمینی شده بیش از حداقل بانکی است * مشابه موارد فوق |
* واحدهای اقتصادی صنعت کنسروسازی و مواد غذایی * واحدهای اقتصادی که وضعیت مالی آن ها ضعیف است
|
||
| ۷ | پیش دریافت فروش محصولات از مشتریان | دسترسی سریع به وجه نقد | *دسترسی سریع به وجه نقد | لزوم داشتن پر متقاضی و یا کیفیت مطلوب | * واحدهای اقتصادی که محصولات پر متقاضی دارند و از نظر کیفیت و قیمت دارای برتری و مزیت نسبی در بازار هستند |
جدول (۲-۲):ویژگی های روش های تامین مالی میان مدت و بلندمدت
| ردیف | نام روش | تعریف | مزایای روش | معایب روش | استفاده کنندگان |
| ۱ | وام های بانکی بلند مدت ( با وثیقه یا بدون وثیقه ) | ام های بانکی دارای سررسید بیش از یک سال | *بهره وام های میان مدت و بلند مدت تقریبا ثابت است*در موقع انعقاد قرارداد می توان درباره شرایط قرارداد مذاکره کرد *مشتریان خوش حساب از تحصیلات بهره مند شوند . |
مندرجات قراردادهای این وام ها محدودیت هایی برایواحدهای اقتصادی ایجاد می کنند نرخ بهره وام معمولا بیش از نرخ بهره پایه است پرداخت اقساط سالانه فشار زیادی به نقدینگی می آورد |
واحدهای اقتصادی که می خواهند دارایی های ثابت یا سرمایه گذاری بلند مدت ایجاد کنند.
|
| ۲ | ا اجاره های بلند مدت (اجاره به شرط تملک و اجاره عملیاتی ) | قراردادی است که به موجب آن مالک دارائی. آن را به طرف دیگر قرارداد اجازه می دهد تا در ازای پرداخت مبالغ مشخصی از آن داری استفاده کند. | ا استفاده از دارایی و پرداخت آن به صورت اقساط و در بلند مدت
|
واحدهای اقتصادی جدیدالتاسیس در کشورهای صنعتی واحدهای اقتصادی صنعت حمل و نقل |
|
| ۳ | سهام عادی | دارندگان سهام عادی مالکان نهایی شرکت اند. شرکت های سهم عام سهام خود را به عموم مردم ارئه می کند | فاقد سر رسید هستند و تامین مالی دایمی است واحد اقتصادی الزام قانونی برای پزداخت سود سهام عادی ندارد با انتشار سهام وضعیت مالکیت و کنترل واحد اقتصادی تغییر تمی کند |
هزینه این روش از روش های دیگر تامین مالی بیشتر است پرداخت سود سهام باعث صرفه جویی مالیاتی برای واحد اقتصادی نمی شود انتشار سهام عادی باعث می شود موقتا سود هر سهم کاهش یابد و این موضوع بر قیمت سهام اثار منفی دارد |
کلیه شرکت های سهامی |
| ۴ | ا اوراق قرضه ( با نام و بی نام ) (با وثیقه یا بدون وثیقه ) | _اسنادی که انتشار دهنده آن تعهد می کند مبالغ را باز پرداخت کند. | هزینه یهره اوراق قرضه قابل قبول مالیاتی است پس هزینه اوراق قرضه کم است. این روش از وام های بانک های کوتاه مدت ارجحیت دارد. برخی از اوراق قرضه قابل تبدیل و برخی باز خرید هستند. دارندگان اوراق قرضه در مجمع عمومی واحد اقتصادی حق رای ندارند در صورتی که نرخ بازده واحد اقتصادی بیش از نرخ اوراق بهره باشد روش مناسبی است. |
در صورتی که نرخ بازده واحد اقتصادی کمتر از نرخ بهره اوراق قرضه باشد سود هر سهم به شدت کاهش می یابد ناتوانی در پرداخت اصل بهره ممکن است موجب ورشکستگی گردد قید بندهای قرارداد اوراق قرضه محدودیت هایی را برای واحد اقتصادی ایجاد می کند. |
واحد های اقتصادی دارای اعتبار تجاری |
| ۵ | اختیار خرید سهام عادی نوعی اوراق بهادار است که دارنده ان حق خرید تعداد معینی از سهام عادی واحد اقتصادی را به قیمت معینی دارد | * برگ اختیار خرید سهام عادی در بازار قابل معامله است | برگه اختیار خرید سهام عادی در بازار قابل معامله است | حق استفاده از برگه اختیار سهام عادی دوره مشخصی دارد چنآن چه در این دوره استفاده نشود ارزشی نخواهد داشت باعث افزایش تعداد سهام واحد اقتصادی می شود باعث کاهش سود هر سهم می شود |
کلیه شرکت های سهامی |
| ۶ | سهام ممتاز | نوعی سهام که دارنده آن نسبت به در آمدها و دارائی ها واحد اقتصادی حق یا ادعای محدود و معینی دارد.
|
هزینه تامین مالی از طریق سهام ممتاز از سهام عادی کمتر است * دارندگان سهام ممتاز دارای مزایای محدودی هستند* سهام ممتاز معمولا بدون سر رسید هستند واحد اقتصادی نسبت به پرداخت سود سهام ممتاز الزام قانونی ندارد. پس سهامداران ممتاز فاقد حق رای هستند
|
اگر بازده واحد اقتصادی کمتر از هزینه سرمایه سهام ممتاز باشد سود هر سهم عادی کاهش می یابد هزینه سهام ممتاز از اوراق قرضه و بدهی ها بیشتر است پرداخت سود سهام انباشته ممکن است واحد اقتصادی را با مشکلاتی مواجه کند
|
کلیه شرکت های سهامی در کشورهای صنعتی |
| ۷ | وام های مؤسسات اعتباری | وام های بلند مدتی که توسط واحدهای اقتصادی بیمه و مؤسسات مالی به شرکت ها اعطا می شود | ا این نوع وام ها معمولا نیازمند مانده جبرانی نیستند | کلیه واحدهای اقتصادی کشورهای صنعتی | |
| ۸ | وام های دولت | وام هایی که توسط دولت اعطا می شود. | شرکت های دولتی یا وابسته به دولت |
برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید
|
[یکشنبه 1399-01-10] [ 05:41:00 ب.ظ ]
|
