| دانلود متن کامل این پایان نامه در سایت abisho.ir |
ت.
این آیات نشان می دهند. گرچه، اعمال نیک و بد با اعضا و جوارح انسان و دست ها و پاها انجام می گیرند،
انتساب آنها به نفس یا روح، یعنی انسان و ارزش او و انسان واقعی یعنی نفس و روح و اعضا و جوارح درواقع ابزارها و وسایل او و درخدمت او هستند.
بنابراین آن چه که از محیط اثر می پذیرد و یا اثر می گذارد درواقع نفس و روح انسان است حتی خوردن و آشامیدن حلال یا حرام و نوع غذا درواقع بر روح انسان اثر می گذارند. در یک تقسیم بندی کلی در کنش و واکنش انسان و محیط می توان محیط به دو دسته کلی تقسیم کرد، عوامل انسانی و عوامل غیر انسانی.در اثرگذاری متقابل عوامل انسانی محیط، درواقع روح های انسان ها در یکدیگر از راه گوش و چشم اثر می گذارند.
عوامل غیرانسانی محیطی مثل شکل خانه، بزرگ و کوچک بودن و لوازم درون آن و یا نوع محیط از نظر آب و هوا به نسبت عوامل انسانی اثر کمتری بر شخصیت و روح دارند. و از اهمیت کمتری برخوردارند.
اثر عوامل انسانی محیط بر جرائم
در تأثیر عوامل انسانی، قانون الاقرب فالاقرب ساری و جاری است. آنهایی که به انسان نزدیک ترند و زمان بیشتری در انس و تماس هستند اثر بیشتری بر روح انسان باقی می گذارند. بنابراین در قرب عامل مکان، زمان، مهم هستند. زمان هم شامل سن انسان و مقدار زمان انس است.
قرآن کریم می فرماید (اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِينَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَتَکَاثُرٌ فِی الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ یَهِيجُ فَتَرَاهُ مُضطرًّا ثُمَّ یَکُونُ حُطَامًا وَفِی الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ”)[72]
بدانید زندگی دنیا تنها بازی و سرگرمی و تجمل پرستی و فخرفروشی در میان شما و افزون طلبی در اموال و فرزندان است، همانند بارانی که محصولش کشاورزان را در شگفتی فرو می برد، سپس خشک می شود به گونه ای که آن را زرد رنگ می بینی، سپس تبدیل به کاه می شود و در آخرت عذاب شدید است یا مغفرت و رضای الهی و (به هرحال) زندگی دنیا چیزی جز متاع فریب نیست.
این آیه شریفه زندگی انسان را به پنج دوره یا پنج مرحله تقسیم می کند: لعب، لهو، زینت، تفاخر و تکاثر.[73]
راغب می گوید لعب به معنای بازی از ریشه لعاب که همان بزاق و آب دهان است گرفته شده است لعب در موقعی است که کسی کاری را بدون قصد و هدف و مقصد صمیمی انجام دهد.[74]
نخست دوران کودکی است که زندگی در هاله ای از غفلت و بی خبری و لعب و بازی فرو می رود.
لهو آن چیزی است که انسان را از آن چه که برای او لازم و مهم است باز می دارد از هر چیزی که زمانی طولانی از آن لذت و تمتع می برند به لهو تعبیر شده است[75]. مصطفوی می گوید لهو چیزی است که انسان به آن تمایل دارد و از آن لذت می برد بدون آن که نتیجه ای برایش داشته باشد[76].
در دو دوره از سن، لعب و لهو، کودکی و نوجوانی به علت کمبود و نقص عقل حد جرائم اجراء نمی شود و ملاحظه سن و سال آنها می شود.
نقش سن در جرائم علیه شخصیت
در دو مرحله اول یعنی دوران لعب و لهو، چون بچه عقل ندارد جرائم او تعزیزی است. اما در اواخر دوره لهو و اوائل دوره زینته انسان به بلوغ جنسی می رسد و شرعا مکلف می شود. و شرع و عرف به دلیل رشد عقلی درصورت وقوع عمل مجرمانه او را مسئول و مورد کیفر قرار می دهند. با افزایش سن، عقل نیز رشد می کند تا این که در سن چهل سالگی به بلوغ و کمال می رسد.[77]
قرآن کریم می فرماید (وَبَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِی أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَعَلَى وَالِدَیَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِی فِی ذُرِّیَّتِی إِنِّی تُبْتُ إِلَیْکَ وَإِنِّی مِنَ الْمُسْلِمِينَ)[78]
(وقتی) به چهل سالگی بالغ گردد می گوید پروردگارا مرا توفیق ده تا شکر نعمتی را که به من و پدر مادرم دادی به جا آورم و کار شایسته ای انجام دهم که از آن خشنود باشی و فرزندان مرا صالح گردان من به سوی تو باز می گردم و توبه می کنم و من از مسلمانانم.
انسان غالباً در چهل سالگی به مرحله کمال عقل می رسد و گفته اند که غالب انبیاء در چهل سالگی به نبوت مبعوث شدند[79].
از سن چهل سالگی به بعد دوران افول قوای عقلی و جسمی است قرآن می فرماید (وَاللّهُ خَلَقَکُمْ ثُمَّ یَتَوَفَّاكُمْ وَمِنكُم مَّن یُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِکَیْ لاَ یَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَیْئًا).[80] خداوند شما را آفرید، سپس شما را می میراند بعضی از شما به نامطلوب ترین سنین بالای عمر می رسند. تا بعد از علم و آگاهی چیزی ندانند.(و همه چیز را فراموش کنند)
|
[شنبه 1399-09-22] [ 05:18:00 ق.ظ ]
|
