کنوسن

 

 

 

 

کرواسی

 

 

فرار مالیاتی، مقاومت در پرداخت.
روش‌های نادرست اخذ مالیات، عدم
توانایی پرداخت توسط مردم عادی.
فساد مسئولان مالیاتی و بی عدالتی مالیاتی

 

 

بازنگری در قوانین و اجرا.
جذب افرادم تعهد و کارآمد.
آموزش کارکنان و
ارائه تخفیف به مالیات دهندگان.

 

 

کین

 

 

 

 

همان گونه که در جدول شماره ۸-۲ مشاهده می‌گردد؛ در کشورهای مطالعه شده نقش قوانین اجرائی و آموزش از اهمیت و ارزش بالاتری برخوردار می‌باشد. در نظام مالیاتی آمریکا به خاطر شفافیت قوانین مالیاتی در راهکارهای ارتقای به آن توجهی نشده است. ویژگی‌های فرهنگ مالیاتی شناسایی شده که تا حدودی در بین کشورهای مختلف مشترک می‌باشند عبارت‌اند از: فرار مالیاتی و برخورد نامناسب مسئولین مالیاتی، عدم وجود قوانین شفاف و نبودن عدالت مالیاتی، عدم آموزش کافی، معافیت‌های نابجا، عدم اعتماد و احترام مودیان شفریم و تری است[۳۱] (۲۰۰۷) که در ایران علاوه بر عوامل ذکرشده عوامل دیگری همچون نبود زیرساخت‌های لازم، نبود بانک اطلاعات جامع از مودیان مالیاتی و … وجود دارد.
تحقیقات انجام گرفته در داخل ایران
۱- بازارباشی (۱۳۷۶) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود، سیستم مالیات بر ارزش افزوده را با توجه به تجربیات به دست آمده در سایر کشورها مورد بررسی قرار داده اندکه نتایج حاصل از آن گویای این مطلب است که با توجه به مسائل اقتصادی، امکانات و ابزارهای موجود دارائی سیستم مالیاتی کشور احتمال چندانی نمی‌رود که این سیستم به شکل مطلوبی امکان پیاده سازی داشته باشد.
۲- کمیجانی در سال ۱۳۷۸ نیز در کتاب خود تحت عنوان «تحلیلی بر مالیات بر ارزش افزوده و بررسی مقدماتی امکان اجرای آن در اقتصاد ایران» در فصل مربوط به تأثیر مالیات بر ارزش افزوده بر متغیرهای اقتصاد کلان این مطلب را این‌گونه مطرح نموده است که: دلائل موجه و قابل قبولی در خصوص رابطه ای مثبت و مستمر بین اعمال مالیات بر ارزش افزوده و تورم فزاینده وجود ندارد و اگر مالیات بر ارزش افزوده بر سطح قیمت‌ها اثری هم داشته باشد، آن اثر به طور مستمر نبوده بلکه افزایش یکباره در سطح عمومی قیمت‌ها خواهد بود.
۳- بلداچی (۱۳۸۳) در مطالعه ای که به منظور آشنایی با نظام مالیات بر ارزش افزوده و تبیین آثار و پی آمدهای اجرای این نظم مالیاتی در کشور انجام داده‌اند، به بررسی ویژگی‌های مثبت و منفی آن پرداخته و نتیجه گیری نموده‌اند که نظام مالیات بر ارزش افزوده با اهداف متنوعی در کشورهای مختلف اجرا شده است و در برخی از کشورها، علیرغم در آمد ناچیز ناشی از اجرای آن حصول به یک سیستم جامع اطلاعاتی از مبادلات اقتصادی مد نظر بوده است.
۴- پژویان (۱۳۸۴) با مطالعه ای خاطر نشان ساخته است که با توجه به نقش و اثر اجرای سیستم مالیات بر ارزش افزوده در افزایش در آمدهای دولت و رفع کسر بودجه، به‌کارگیری این نظام مالیاتی در شرایط موجود بر تورم و سطح قیمت‌ها اثری خنثی داشته یا به دلیل کاهش در کسر بودجه دولت حتی می‌تواند اثر کاهشی نیز داشته باشد. ایشان نکته اساسی در طراحی و اجرای این نظام مالیاتی را در آمادگی کارشناسی و شکل گیری اولیه سیستم اجرای این مالیات و اجرای مقدماتی و آزمایشی آن دانسته و عنوان می‌کنند که با فعال شدن سیستم اجرایی، لوازم اولیه برای جلوگیری از بعضی انتظارات نادرست فراهم خواهد شد.
۵- جعفری صمیمی (۱۳۸۴) در طرح تحقیقاتی خود به حسابداری مالیات بر ارزش افزوده وهم چنین جایگزینی این نظام مالیاتی برای شرکت‌ها و صاحبان مشاغل در استان مازندران پرداخته ان دو به این نتیجه رسیده‌اند که جایگزینی مالیات بر ارزش افزوده به جای مالیات بر درآمد شرکت‌ها در شرکت‌ها و مشاغل کوچک و متوسط موجب افزایش درآمدهای مالیاتی می‌گردد اما در شرکت‌ها و مشاغل بزرگ موجب افزایش نمی‌شود. در این طرح افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده وهم چنین ایجاد شرایط اولیه لازم جهت اجرای موفقیت آمیز سیستم حسابداری مالیات بر ارزش افزوده که در حقیقت عنصر اصلی این نظام مالیاتی را تشکیل می‌دهد، پیشنهاد شده است.
۶- قطیری و اسلاملوئیان (۱۳۸۷) به بررسی ظرفیت مالیاتی ایران در مقایسه با چهارده کشور جهان پرداخته است که به این نتیجه رسیده است که ظرفیت مالیاتی بلااستفاده زیادی در ایران وجود دارد با توجه به این تحقیق می‌توان در جهت اصلاح ساختار و قوانین مالیاتی و بهبود عملکرد و افزایش تلاش مالیاتی تحقیق نمود.
۷- نور بخش و همکاران (۱۳۸۸) به بررسی موانع استقرار کامل نظام مالیات بر ارزش افزوده در ایران پرداخته‌اند در این مطالعه استقرار نظام مالیات بر ارزش افزوده متغیر وابسته و عوامل بیرونی کلان، بیرونی خود و درونی متغیرهای مستقل با استفاده از پرسشنامه ۳۹ سؤال بسته در نمونه ای به اندازه ۱۵۰ از میان اساتید دانشگاه و کارکنان مقولی مالیات بر ارزش افزوده در استان‌های گیلان و تهران انجام و پس از تجزیه و تحلیل آماری به نتایج زیر دست یافته‌اند در رتبه بندی جزئی عوامل به ترتیب اهمیت، سطح فعلی اقتصاد زیر زمینی و قاچاق در کشور در ردیف اول قرار دارد و از عوامل درونی، شغل و حرفه‌ی مودیان مالیاتی بیشترین تأثیر بر اجرای مؤثر مالیات بر ارزش افزوده داشته است.
۸- جمشیدی نوید و شهبازی، (۱۳۸۹) در تحقیق خود مالیات بر ارزش افزوده و آثار استقرار آن در ایران را مورد بررسی قرار داده‌اند به این نتیجه رسیده‌اند که مزایا و معایب زیادی بر جامعه دارد و برای جلوگیری از آن بایستی پیش شرط‌های را مهیا و اجرا شود.
۹- فریدراد و دیگران (۱۳۹۰) در مطالعه ای عنوان می‌کنند که اصلاح نظام مالیاتی کشور با توجه به هزینه‌های دولت و نا اطمینانی کشور به درآمدهای نفتی، یکی از مهم‌ترین مسائل اقتصادی کشور است. به‌کارگیری نظام جدید مالیات بر ارزش افزوده یکی از راهکارهایی است که به شفافیت نظام مالیاتی و اصلاح ساختاری آن کمک می‌نماید. یکی از آثار به کار گیری این نظام مالیاتی افزایش در قیمت‌ها است. در این مطالعه آثار قیمتی مالیات بر ارزش افزوده مورد کنکاش قرار می‌گیرد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد که در صورت اعمال مالیات بر ارزش افزوده با نرخ ۳ در صد پیش بینی می‌شود که شاخص عمومی قیمت‌ها در حدود ۵/۱ درصد افزایش خواهد یافت که پس از معاف نمودن محصولات بر اساس ماده ۱۲ قانون مالیات بر ارزش افزوده این افزایش قیمت به میزان ۸/۰ درصد می‌رسد. بالاترین میزان افزایش قیمت در میان ۱۱۹ محصول در اقتصاد معادن ۹۹/۲ درصد می‌باشد که مربوط به خدمات مستغلات می‌باشد که عمدتاً به دلیل غیر قابل مبادله بودن در اقتصاد و فزونی تقاضا بر عرضه آن در کوتاه مدت بوده است.
تحقیقات انجام گرفته در خارج از ایران
۱- اشنایدر[۳۲] در مطالعه خود در سال ۲۰۰۱ اقتصاد زیر زمینی ایران را برآورد کرده است. در این مطالعه، ایران در کشورهای آسیایی کم‌ترین اقتصاد زیر زمینی را داراست. نسبت اقتصاد زیر زمینی به تولید ناخالص داخلی در ژاپن سنگاپور، چین، هنگ کنگ و ویتنام از ایران کمتر بود، و این نسبت برای مغولستان و عربستان سعودی مانند یا نزدیک ایران بوده است. این نسبت برای کشور ایران ۹/۱۸ درصد برآورد شده است. بر اساس تحقیقات اشنایدر، حجم اقتصاد زیر زمینی در ۲۱ کشور (OECD میان ۹ درصد) ایالات متحده امریکا تا ۲۸ درصد یونان بوده است.
۲- بنا به مطالعه آلم و همکاران[۳۳] درسال ۲۰۰۱ نتایج مقایسه بافت اجتماعی سه کشور ایالات متحده امریکا، آفریقای جنوبی و بوتسوانا در رفتار تمکین مالیاتی شهروندان جالب و قابل استناد می‌باشد. تفاوت عمده ای در تلقی عامه مردم از دولت، عدالت مالیاتی و مشروعیت نظام حاکم در جوامع مورد مطالعه مشاهده می‌شود. در امریکا که نظام اجتماعی – اقتصادی شاهد (جامعه کنترل) در این مطالعه است، سطح اعتماد عمومی به دولت در حد معنی داری بالاست. اما شهروندان بیشتر سیستم ممیزی مالیاتی را متغیر ناعادلانه و بی اعتماد می‌دانند. کشور کوچک بوتسوانا با آنکه فقط چند دهه از استقلال آن می‌گذرد از قدیمی‌ترین نام مردم سالار آفریقاست که با تاکید بر تخریب و تکثر سیاسی، مرحله انتقال به یک نظام خود حاکمیتی را با موفقیت سپری کرده است.
این ثبات وضع این پیام را دارد. دولت برای مردم کار می‌کند و پرداخت مالیات بخشی از این قرارداد اجتماعی است. اما شرایط آفریقای جنوبی کاملاً بر خلاف این است. سابقه در این کشور موجب کشمکش‌ها، تعارضات و خشونت‌های انتخاباتی شده است و اکنون شرایط طوری است که هر دو نژاد جمعیت سیاه و سفید به دلایل ویژه به دولت بدگمان هستند. در زمینه ارتکاب جرائم این کشور بیشترین تعداد هجوم را در دنیا دارد. نظر مردم نسبت به فساد ارکان حکومت بسیار گسترده است و احساس عمومی جامعه این است که نظم اجتماعی موجود، شکننده و ثبات سیاسی فعلی موقتی است. در چنین شرایطی امکان ترویج یک هنجار اجتماعی برای پرداخت مالیات بسیار ضعیف خواهد بود.
۳- ابریل[۳۴] (۲۰۰۲) نیز در یک مقاله پژوهشی با عنوان با عنوان جذابیت مالیات بر ارزش افزوده اجرای مالیات بر ارزش افزوده در کشورهای مختلف را بررسی و نتیجه گیری نموده است که تنوع و گستردگی طیف کشورها با شرایط اقتصادی مختلف که به اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده روی آورده‌اند، نشانگر آنست که هر چند نمی‌توان منکر ضرورت و لزوم اجرای برنامه‌های آماده سازی برای اجرای این نظام مالیاتی، پیش از اجرای آن شد، لیکن با فراهم آوردن مقدمات لازم و تنظیم درست و به جای این نظام مالیاتی متناسب با شرایط کشورها، می‌توان با موفقیت، آن را پیاده کرد.
۴- تحقیقات به دست آمده در آلمان توسط بوترز و همکاران[۳۵] (۲۰۰۶) به این نتیجه رسید که آموزش مودیان مالیات تأثیرات مثبتی بر دریافت مالیات بر ارزش افزوده داشته است از میان این عوامل سطح آگاهی فردی بیشترین تأثیر را داشته است.
۵- لوکاس داویتس نیز در مطالعه ای را در سال (۲۰۱۰) تحت عنوان اثر نرخ‌های مالیات بر ارزش افزوده خاص، نزدیک به مرزهای بین‌المللی در کشور مکزیک، به انجام رساند؛ و بر این اساس مالیات بر ارزش افزوده در مکزیک را بررسی نموده و عنوان می‌نماید که در مناطق مرزی مکزیک نرخ مالیات بر ارزش افزوده کمتر از درون شهرها است و توصیه می‌نماید که استفاده از نرخ‌های متفاوت در مناطق مختلف خود داری شود.
۶- تحقیقات هیوهانی و همکاران[۳۶] در سال ۲۰۱۰ در کشور چین طی بررسی مالیات بر ارزش افزوده و آثار ان به این نتیجه رسید که اصلاحات مالیات بر ارزش افزوده در سال‌های ۲۰۱۰-۲۰۰۵ به طور معنی‌داری سرمایه گذاری بر دارایی‌های ثابت را افزایش داده است.
در این پژوهش با استفاده از تجربه کشورهای دیگر و بررسی‌های به عمل آمده در کشور توانسته‌ایم مؤلفه‌های مؤثر در متغیرهای مورد نظر و همچنین مفید جهت ارتقاء و اجرای کامل مالیات بر ارز افزوده و تسری به بخش اجرا نشده در کشور یعنی زنجیره نهایی توزیع را شناسایی و بکار بگیریم و امیدواریم بتوانیم گامی مفید در این راستا برداشته باشیم.
جدول ‏۲‑۹: خلاصه پژوهش‌های انجام گرفته

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.