برای دانلود متن کامل این فایل به سایت torsa.ir مراجعه نمایید.

 

۲-۱۵- سیر تکوینی ارتباطات بینالملل

 

 

الف ـ دوره مطالعات تاریخی ـ سیاسی :
با ورود اندیشه توسعه بحثهای مرتبط با بحرانهای سیاسی در توسعه جهان شکل میگیرد و سبب میشود تا تأثیر عوامل دیگری مانند احزاب ـ گروهها ـ نخبگان ـ رسانهها و … در این موضوع مطرح شود و مطالعات را زیر سیطره علوم سیاسی ـ جامعهشناسی ـ انسانشناسی ـ رفتارشناسی و روانشناسی قرار دهد. در این مرحله باید گفت : آنچه ارتباطات بینالملل را تکوین میدهد حرکت به سوی جریانات قدرت سیاسی است.
ب ـ نسیل جدید مطالعات :
در این نسل، ارتباطات بینالملل از سیطره علوم انسانی جدا شده و به صورت مستقل به مطالعات پرداخته میشود و به همین خاطر ابزار مشترک مطالعات تکوین مییابد و محور آن اطلاعات رسانهای قرار گرفت.

 

 

۲-۱۶- چگونگی شکلگیری ارتباطات بینالملل

 

 

ارتباطات بینالملل در ابتدا به عنوان یک نظریه در موضوع وسایل ارتباط جمعی در جهان مطرح شد و با نام انقلاب ارتباطی معروف گشت که در آن علاوه بر حذف فاصلهها، مهرههای مورد استفاده در بازیهای سیاسی نیز دچار تعدد گردید.
عناصر اصلی شکلگیری ارتباطات بینالملل :
۱ـ جنگ : جنگ ایران و عراق و حمله شیمیایی عراق ـ جنگ امریکا به ژاپن
۲ـ اختلافات بینالمللی  : سفر رئیس جمهور به ابوموسی ـ
۳ـ استفاده از تبلیغات سیاسی : تبلیغات سیاسی بدون برقراری ارتباطات امکانپذیر نیست.
۴ـ رواج ایدئولوژیهای رقیب و استفاده از ارتباطات برای نشر پیامهای داخلی در ابعاد جهانی
۵ـ توسعه سازمانهای بینالمللی
۶ـ توسعه تکنولوژیهای نوین ارتباطی بینالمللی : مثل اینترنت ـ ماهواره ـ  ارتباطات بینالمللی این ضرورت را ایجاد کرده که در لحظه اطلاعاتی را کسب و یا انتقال دهیم.
۷ـ بابشدن علم سایبر، کنترل و نظارت بر آن : استفاده از شبکههای مجازی

 

 

۲-۱۷- نظم نوین رسانهای :

 

 

در جهان معاصر شکلگیری مسائل گوناگون در حوزه مشترک بشری ایجاد گردید و در پی آن گسترش نگرش جهانی نسبت به آرمانها، آلام و مشکلات بشری ضروری جلوه کرد. تحولات شگرفی در زمینههای گوناگون روی داد. بخصوص در فنآوریهای مربوط به جمعآوری، تولید، فرآوری و توزیع اطلاعات، دیگر سخن گفتن از انفجار اطلاعات و انقلاب ارتباطی و تأثیرات رسانهای و شکلگیری افکار عمومی جهان به ویژه پس از توسعه تکنولوژیهای عظیم ارتباطی عادی به نظر میرسد. شبکههای کامپیوتری، ماهوارهها، خبرگزاریها، ایستگاههای رادیویی و تلویزیونی بسیاری از مفروضات و اصول پیشین را در ساختار روابط و حقوق بینالملل به چالش طلبید. مرزهای سیاسی و حقوقی دولتها کمرنگ شده و حاکمیت آنها جایگاهی متزلزل پیدا کرده است. مفاهیمی مانند : مرزهای ملّی ـ هویت ملّی و فرهنگی ـ حاکمیت و استقلال مفهوم نخستین خود را از دست دادهاند و نیازمندِ تعریفی دوباره هستند. امنیت ملّی و بینالمللی نیز متأثر از انقلاب اطلاعاتی و رسانهای مفهوم و چارچوبهای نوینی یافته است. بنابراین نیاز به تعیین مرزهای جدید و شناخت تهدیدات امنیتی جدید که ماهیتی کاملاً متفاوت از تهدیدات سنتی دارند روز به روز بیشتر میشود.
در سطح بینالمللی نظم رسانهای نوینی در شرف تعیین و تعریفشدن است تا بتواند پیامدهای مختلف انقلاب رسانهای را در ابعادِ صلح و امنیتِ جهانی تعریف نماید. بدین ترتیب ضروری است نظم نوینی در حوزه رسانهای بینالمللی شکل گیرد و توازنِ جدیدی در زمینه اطلاعات و ارتباطات بینالملل ایجاد شود. به گونهای که موجب افزایش احساس امنیت در بین دولتها و ملّتها در صحنه جهانی گردد.

 

 

۲-۱۸- ابعاد مختلف تحول رسانهای

 

 

در دهههای اخیر تحولات بنیادین در رسانههای جمعی روی داد. اصطلاحاتی همچون جامعه اطلاعاتی ـ نظامهای ارتباطی ـ ایدئولوژی جامعههای اطلاعاتی و نظایر آن نشانههای گرایش جهانی به پیشرفتها و دگرگونیهای تکنولوژی ارتباطی و تضادها و تقابلهای مربوط به آن به شمار میرود. برخی از ویژگیهای اساسی این تحولات را میتوان به شکل ذیل تقسیم کرد :
۱ـ رسانههای جدید امکان دسترسی به اطلاعات را برای شهروندان و سیاستمداران افزایش دادهاند.
۲ـ رسانههای جدید جمعآوری، انباشت و توزیع اطلاعات را سرعت بخشیده و محدودیتهای زمانی و مکانی را از بین بردهاند.
۳ـ دریافتکنندگان اطلاعات امکان کنترل بیشتر بر روی دادههای رسانهها دارند.
۴ـ رسانههای جدید امکان قبض و بسط اطلاعات را برای فرستنده فراهم میآورد.
۵ـ رسانههای جدید امکان تعامل میان فرستنده و گیرنده را افزاش داده است.
۶ـ رسانههای جدید امکان تمرکززدایی را افزاش داده است.
بدین ترتیب جریان یکسویه تولید و توزیع اخبار و اطلاعات به جریانی دو سویه تبدیل شده است و در آن فرستنده و گیرنده پیامها و اطلاعات میتوانند بر یکدیگر تأثیرگذار باشند.

 

 

۲-۱۹- پارادوکسهای (تضاد) ظهور انقلاب در تکنولوژیهای اطلاعاتی و رسانهای

 

 

۱ـ تله دموکراسی : ایجاد آزادی از طریق رسانههای الکترونیک به ویژه تلویزیون
۲ـ دسترسی سریع و آسان گروهها به اطلاعات و اخبار : گروههای مختلف از فیس بوک استفاده میکنند و میتوان اطلاعات را در آن قرار داد تا همه نگاه میکنند. مثل کشتهشدن ندا آقا سلطان که در فیس بوک قرار داده شد و تمام مردم آن را تماشا میکنند و در مقابل نیز افرادی نتیجه و حتی فیلمهای دیگر همین موضوع را در فیسبوک قرار میدهند و این نتیجه میشود که این جریان دوسویه است و پارادوکسی است.
۳ـ سرعت بخشیدن به پدیده جهانیشدن : رسانهها هم در جهانیشدن میتوانند کمک کنند و هم به فرقهگرایی و گروهگرایی و ..
۴ـ بیداری ملتهای ستمدیده و گسترش مبارزات آزادیخواهانه و ضد استعماری : هم از طریق رسانههای میتوان آزادیخواهانه بودن حکومت را دید و انجام داد و هم دولتها میتوانند از مبارزات کشورهای دیگر که به نتیجه نرسیده استفاده کنند و به مردم خود نشان دهند که مبارزات آنها به کجا خواهد رسید.

 

 

۲-۲۰- نظامهای رسانهای

 

 

۲-۲۰- ۱- نظامهای حکومتی از نظر سقراط :