چین
١٢- ٢٠١١
١٣-٢٠١٢
١۴-٢٠١٣
هند
١٢-٢٠١١
١٣-٢٠١٢
١۴-٢٠١٣
پاکستان
١٢-٢٠١١
١٣-٢٠١٢
١۴-٢٠١٣
تایلند
١٢-٢٠١١
١٣-٢٠١٢
١۴-٢
آمریکا
١٢-٢٠١١
١٣-٢٠١٢
١۴-٢٠١٣
ویتنام
١٢-٢٠١١
١٣-٢٠١٢
١۴-٢٠١٣

۱-۲- بیان ﻣﺴﺄله
بیماری بلاست برنج که عامل آن قارچ Pyricularia grisea است، یکی از خسارتزاترین عوامل بیماری قارچی در برنج به حساب میآید. این بیماری، تاکنون از ٨۵ کشور دنیا، گزارش شده و هر جا که برنج به صورت تجاری، کشت میشود، وجود دارد و در مراحل نشا، پنجهزنی و خوشهدهی برنج را مورد حمله قرار میدهد. به همین دلیل تحقیقات گستردهای روی آن در دنیا صورت گرفته است. اما هنوز خسارتزاترین بیماری برنج محسوب میگردد (پاداشتدهکایی، ١٣٧٨).
این بیماری اولین بار در ایران توسط شریف و ارشاد در سال ١٣۴۵، از سواحل بحر خزر و سایر محققین، از نواحی دیگر برنجکاری کشور مانند فارس، رامهرمز، میناب، اصفهان، قصر شیرین و گیلان غرب گزارش گردید. در اثر بیماری، روی برگهای گیاهچه و بوتههای برنج در مراحل اولیه رشد و پنجهزنی در شرایط مناسب، لکههایی ظاهر شده و سبب برگسوزی میشود و بوتهها اغلب، از بین میروند. آلودگی روی خوشه و گرههای ساقه، غالبا، خسارت زیادی به بار میآورد. تعداد خوشه، کاملا تقلیل یافته و باعث کاهش وزن هزاردانه و کیفیت آنها میگردد. زیان حاصل از بیماری را شریف در سال ١٣۵٣، در استانهای گیلان و مازندران، به طور متوسط، ٧% برآورد کرده است. به گفتهی نامبرده، در پارهای از مزارع، خسارت تا ٨٠% بوده است (اخوت و همکاران، ١٣۶٩).
با توجه به خسارت بالا، کاهش محصول در برخی موارد به ۶٠% تا ١٠٠% هم میرسد. روشهای مختلفی برای کنترل این بیماری در ایران و جهان استفاده شده از جمله استفاده از ارقام مقاوم، پیشآگاهی، مبارزه شیمیایی، مبارزه بیولوژیک و کنترل زراعی. علیرغم تلاشها و تحقیقات فراوان در زمینهی مدیریت بیماری بلاست برنج، تاکنون به تاثیر اقتصادی و میزان رضایت کشاورزان از کیفیت و کمیت محصول، توجه نشده است.
در این پژوهش، علاوه بر بررسی اثرات روشهای مختلف مبارزه با بیماری بلاست در کنترل بیماری، به اثرات اقتصادی و تعیین اقتصادیترین روش کنترل بیماری بلاست برنج پرداخته شده و همچنین مقایسهای بین نظرات کارشناسان جهاد کشاورزی و کشاورزان منطقه انجام میگیرد.
۱- ۳- اهمیت و ضرورت تحقیق
برنج برای نیمی از مردم دنیا به معنی زندگی است (Basrah et al, 2011). بیش از نیمی از مردم دنیا از برنج به عنوان غذا استفاده میکنند (Chauhan and Johnson, 2011). تامین غذا برای نسل حاضر از مشکلات اساسی دولتها بوده و بر اساس آمار سازمان ملل متحد هر ساله میلیونها نفر در اثر سوء تغذیه و گرسنگی میمیرند و از هر سه نفر فقط یک نفر سیر میشود. این در حالی است که تولید مواد غذایی در کشورهایی که با افزایش جمعیت مواجهاند، کاهش یافته است. جمعیت جهان در سال ۲۰۲۵ به ۸ میلیارد نفر خواهد رسید. امروزه گرسنگی به عنوان یک پدیده اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته و اثرات آن به عنوان یک معضل سیاسی در کشورهای قحطیزده نمود مییابد. این تهدید بیشتر متوجه اقتصاد کشورهایی است که به دلیل باقیماندن در ساز و کارهای کشاورزی سنتی و بهرهوری اندک عوامل تولید در این بخش، نمیتوانند به مقدار کافی مواد غذایی کافی متناسب با رشد جمعیت را تولید کنند (پژوهنده، ۱۳۹۲).