V2I4N2

 

 

bc51

 

 

a4

 

 

a1/5

 

 

a6

 

 

a08/0

 

 

cd04/0

 

 

 

 

V2I4N3

 

 

c49

 

 

a5/3

 

 

a6/5

 

 

a7

 

 

a07/0

 

 

d03/0

 

 

 

 

V2I4N4

 

 

cd44

 

 

a2/3

 

 

a5/5

 

 

a5

 

 

a07/0

 

 

e02/0

 

 

 

 

V1، رقم گل ریز؛ V2، رقم بنفش،I1، بدون هورمون؛ I2، 2000 میلی گرم در لیتر IBA؛ I3، 4000 میلی گرم در لیتر IBA؛ I4، 6000 میلی گرم در لیتر IBA؛ N1، بدون هورمون؛ N2 ، 2000 میلی گرم در لیتر NAA؛ N3، 4000 میلی گرم در لیتر NAA؛ N4، 6000 میلی گرم در لیتر
شکل 4-1- اثر سطوح مختلف ایندول بوتیریک اسید (IBA) بر درصد ریشه زایی گاردنیا
شکل 4-2- اثر سطوح مختلف نفتالین استیک اسید (NAA) بر درصد ریشه زایی گاردنیا
بلایت و همکاران (2004) دو روش فروبری سریع انتهای قلمه و محلولپاشی هورمون ریشهزا IBA و NAA بر قلمههای برگدار گاردنیا را بررسی کردند و دریافتند که قلمههای گاردنیا، عشقه و آگلونما به شیوه فروبری سریع انتهای قلمه در مقایسه با روش اسپری بر برگساره قلمه پاسخ بهتری در ریشهزایی، تعداد و طول ریشه را دادند. نتایج مشابهی نیز توسط پاکلوزواک و همکاران (2005) نیز بهدست آمد که با نتایج و یافتههای این پژوهش منطبق بود. دیر و برینشون (1985) معتقدند استفاده از ریشهزاها در قلمههای ساقه ماگنولیا مؤثر بوده است و باعث بهبود درصد ریشهزایی آن گشتهاست. همچنین دهقان و همکاران (1988) و بیر (1992) معتقدند استفاده از NAA به تنهایی یا باIBA با غلظتهای 3/0 تا 8/0 درصد باعث بهبود درصد ریشهزایی میگردد. همچنین نتایج مشابهی توسط گریفین و همکاران (1999) گزارش شدهاست که نشان میدهد در ماگنولیا رقم سانتاروزا استفاده از IBA و NAA در غلظتهای 25/0 تا 50/0 درصد باعث بهبود سرعت ریشهزایی، درصد ریشهزایی، تعداد ریشه و قدرت ریشهزایی میگردد که با نتایج حاضر موافق است. مل گارجو و همکاران (2000) دوفاکتور مؤثر در تشکیل ریشه؛ تیمار قلمهها با IBA در غلظت های مختلف و زخم زنی ته قلمهها را مورد بررسی قراردادند و گزارش نمودند که تیمار 12000 میلیگرم در لیتر IBA و علاوه بر این زخمزنی ته قلمهها بیشترین درصد ریشهزایی را در تکثیر کلونهای انار سبب شدند.
اوویس (2010) پاسخ ریشهزایی پنج رقم انار را به IBA و سن قلمهها را مورد بررسی قرارداد و بیان نمود که قلمههای گرفتهشده از چوب سخت درصد ریشهزایی بالاتری نسبت به چوب نیمهسخت داشتند. درصد ریشهزایی با کاربرد IBA در غلظتهای 6000 تا 9000 میلیگرم در لیتر بین 49 الی 70 درصد بود. میترا (1991) در مورد قلمههای زیتون بیان داشت، استفاده از قلمههای چوب سخت در بستر حاوی ماسه و هوموس تجزیه شده بعد از آغشتهکردن به اکسین و استفاده از پاگرما با حرارت 25-20 درجه سانتیگراد باعث شد که قلمهها دو ماهه ریشه دهند. گریفین و شرودر (2004) نشان دادند که بالاترین درصد ریشهزایی قلمههای ساقه (Ulmus parvifolia) در غلظتهای برابر با 1000 میلیگرم در لیتر و بالاتر از آن حاصل شد. با افزایش غلظت IBA، میانگین تعداد ریشهها نیز به طور خطی افزایش یافت. شیرزاد و همکاران (2012) اثر بسترهای مختلف کاشت و هورمون IBA را بر ریشهزایی قلمههای فیکوس بنجامین (Ficus benjamina L.) بررسی و دریافتند که تیمار 4000 میلیگرم در لیتر IBA و پرلیت باعث افزایش درصد ریشهزایی و تعداد ریشه گردید. احمد پور و نسب پور (1390) گزارش کردند که تیمار 2000 میلیگرم در لیتر IBA در قلمههای بنتالقنسول بیشترین درصد ریشهزایی را داشت که با نتایج حاضر مطابقت دارد.
4-2- طول ریشه و طول بلندترین ریشه
نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد که اثر رقم در سطح 5 درصد و اثر IBA، NAA و اثر متقابل ” NAA ×IBA” در سطح یک درصد آماری بر طول ریشه معنیدار بود (جدول 4-1). جدول مقایسه میانگین دادهها (جدول4-2) نشان میدهد که رقم گل درشت با 7/7 سانتیمترطول ریشهی بیشتری نسبت به رقم گل ریز (1/4 سانتیمتر) داشته است. در بین سطوح مختلف IBA تیمار 4000 میلیگرم در لیتر با 2/7 سانتی متر نسبت به تیمار بدون هورمون (4/3 سانتی متر) طول ریشه را بیشتر از 2 برابر افزایش داد. در بین سطوح مختلف NAA تیمار 2000 و 4000 میلیگرم در لیتر به ترتیب با 4/7 و 2/5 سانتیمتر برترین تیمارها بودند. اثر متقابل ” NAA ×IBA” نشان داد تیمار 4000 میلیگرم در لیتر IBA به همراه 2000 میلیگرم در لیتر NAA با 5/6 سانتیمتر نسبت به تیمار بدون هورمون (3 سانتی متر) طول ریشه را حدود 5/3 سانتیمتر افزایش داد (جدول4-7).
نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان میدهد که اثر رقم، IBA، NAA، اثر متقابل “رقم×IBA” و اثر متقابل “IBA×NAA” در سطح 1 درصد آماری بر طول بلندترین ریشه معنیدار بودهاست (جدول 4-2). مقایسه میانگین دادهها (جدول4-1) نشان داد که رقم گل درشت (9/7 سانتیمتر) نسبت به رقم گل ریز (8/4 سانتیمتر) طول بلندترین ریشه را افزایش داده است. در بین سطوح مختلف IBA، تیمار2000 و 4000 میلیگرم در لیتر ایندولبوتیریکاسید به ترتیب با 1/8 و 3/7 سانتیمتر نسبت به تیمار بدون هورمون (8/3 سانتیمتر) طول بلندترین ریشه را افزایش دادند. اثر NAA بر طول بلندترین ریشه نشان داد که تیمار 2000 میلیگرم در لیتر با 6/7 سانتیمتر نسبت به تیمار بدون هورمون (1/5 سانتیمتر) حدود 20 درصد طول بلندترین ریشه را افزایش داد. اثر متقابل “رقم×NAA” نشان داد که تیمار رقم گل درشت به همراه 2000 میلیگرم در لیتر NAA و رقم گل درشت و 4000 میلیگرم در لیتر NAA با 7/7 و 5/7 سانتیمتر بهترین تیمارها بودند. همچنین نتایج در مورد تأثیر متقابل “IBA×NAA” نشان از برتری تیمار 4000 میلیگرم در لیتر IBA به همراه 2000 میلیگرم در لیتر NAA با 1/8 سانتیمتر داشتهاست. همچنین تیمار 2000 میلیگرم در لیتر IBA و NAA با 7/7 سانتیمتر نسبت به تیمار بدون هورمون (4/5 سانتیمتر) باعث بهبود طول بلندترین ریشه گردید.