به عنوان عامل اصلی جامعه پذی سیاسی نوجوانان وجوانان درفرهنگ سیاسی ملی.

 

1. به عنوان عامل موثر در انتخاب و تربیت نخبگان سیاسی.

 

1. به عنوان عامل اصلی در انسجام سیاسی و ساخت آگاهی سیاسی ملی.

آموزش و پرورش مکانیسمی است که از طریق آن، این کارکردها تحقق می یابند. (همان :۱۳۱)
مدرسه آیینه ارزشهای حاکم بر جامعه بوده و به تعبیری منعکس کننده ساختار ارزش های جامعه می باشد. مطالعات بی شماری براهمیت آموزش و پرورش در تعیین نگرش ها و رفتارهای سیاسی تاکید نموده اند به عنوان مثال کلمن (۱۹۶۵) معتقد است که آموزش و پرورش رسمی، ابزار اصلی تغییر نگرش ها و دگرگونی ساختارهای اجتماعی و تعیین کننده الگوهای سیاسی جدید می باشد. آموزش و پرورش می تواند نقش مهمی در گسترش مهارت های مربوط به مشارکت سیاسی داشته باشد. زیرا مدرسه می تواند مهارت های شناختی مرتبط با مشارکت را آموزش دهد. به همین جهت به اعتقاد هاپر(۱۹۷۱) هدف اصلی نظام آموزشی، آموزش «شهروندان خوب» می باشد. در واقع به موازات افزایش سن فرد و اکتساب قلمروهای جدیدی ورای محیط خانوادگی، فرد با گروهها و نهادهای دیگری مواجه می شود که در جامعه پذیری او در سیاست موثر هستند. بسیاری از این تجربیات در چارچوب مدرسه صورت می گیرند. این عوامل ثانویه اغلب به حمایت از نگرش ها و الگوهای رفتاری تثبیت شده در محیط خانوادگی می پردازند ولی در عین حال می توانند پیدایش جهت گیری های سیاسی جدیدی را نیز سبب شوند. بسیاری از مطالعات از جمله مطالعه آلموند و وربا بر نقش اساسی آموزش و پرورش رسمی در فرایند جامعه پذیری سیاسی تاکید دارند. به اعتقاد اینان، هیچ یک از متغیرها، به اندازه متغیرهای آموزشی در تعیین نگرش های سیاسی موثر نیستند. بین انسان تحصیلکرده و فاقد تحصیل تفاوت زیادی در کنش سیاسی وجود دارد. (همان:۱۳۸)

 

1. Almond & Verba 2. Hess & Thorne

 

1. Charles Merriam

 

1. fagerlind

 

1. saha

آلموند و وربا۱ (۱۹۶۳) در تحقیق خود به این نتیجه رسیدند که آموزش و پرورش مهمترین عامل تعیین کننده نگرش های سیاسی می باشد. به تعبیر آلموند و وربا، آموزش و پرورش مهمترین عامل تعیین کننده نگرش های سیاسی بوده و در عین حال بسیار قابل دستکاری می باشد. از طریق آموزش و پرورش می توان هنجارهای صریح مشارکت و مسئولیت سیاسی را به کودکان آموزش داد. به همین جهت گفته می شود آموزش و پرورش می تواند به وجود آورنده بسیاری از اجزای فرهنگ مدنی باشد. (همان:۱۳۸)
هس و تورنی۲ معتقدند که مدرسه مهمترین عامل جامعه پذیری سیاسی است. مدرسه برای کودک یک محیط جدید، روابط شخصی و اجتماعی جدید و اطلاعات فزاینده ای فراهم می سازد. بخش عمده ای از آنچه کودک در مدرسه یاد می گیرد، جامعه پذیری مستقیم ا

 

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت jemo.ir موجود است

ست در حالی که تاثیر خانواده عمدتاً غیر مستقیم می باشد. این کاملا پذیرفته است که آموزش و پرورش رسمی، عامل اصلی جامعه پذیری سیاسی می باشد ولی این نوع آموزش مستقیماً در کنترل دولت می باشد، لذا می توان گفت که آموزش وپرورش رسمی عامل مستقیم جامعه پذیری سیاسی بوده و پیام های سیاسی را به شیوه ای صریح، منتقل می سازد. چارلز مریام۳ معتقد است که در هر نقطه ای از دنیا، نظام آموزش و پرورش رسمی، عامل اصلی تعلیم تربیت مدنی می باشد. در بحث در مورد تأثیر مدرسه بر نگرش ها، آراء و رفتارهای سیاس، می بایستی به دو نوع تأثیر توجه نمود:
الف: انتقال غیر مستقیم ارزش ها و هنجارها و نگرش ها از طریق تعمیم تجربیات ناشی از ماهیت ساختار اقتدار در مدرسه.
ب: انتقال مستقیم ارزش ها و هنجارها از طریق محتوای کتب درسی و نظرات سیاسی.
به طور سنتی، به برنامه های درسی تعلیمات مدنی و اجتماعی به عنوان منبع مهم آموزش شهروندی نگریسته می شود. در واقع این دروس بایستی شناخت دانش آموزان را از نهادها و فرایندهای سیاسی افزایش داده، فرد را به امور سیاسی – اجتماعی علاقمند ساخته، او را به شهروندی وفادار تبدیل نموده و آگاهی او از حقوق و تکالیف خود و دیگر افراد را افزایش دهند. دروسی نظیر علوم اجتماعی و تاریخ از جمله مواد درسی هستند که بیشترین و نزدیکترین پیوند را با آموزش سیاسی دارا هستند. این دروس صریحاً به گونه ای طراحی می شوند تا دانش سیاسی کودک را افزایش داده و نوعی حس وفاداری ملی ایجاد نمایند. (همان:۱۳۹)
به اعتقاد برخی، از میان عوامل و جوانب مختلف آموزش و پرورش رسمی، ساختار نظام آموزشی بیشترین تأثیر را در شکل گیری رفتار سیاسی دارا است. اگر چه می دانیم که فضای کلاس و درس و مدرسه، عامل مهمی در رشد و گسترش آموزش سیاسی دموکراتیک است ولی متاسفانه تحقیقات زیادی در این مورد صورت نگرفته است. در این زمینه، مطالعه نقش نظام غیر رسمی آموزش و پرورش به عنوان عامل جامعه پذیری شهروندی تا حدودی مورد غفلت قرار گرفته است. خلاصه اینکه، با توجه به نقش عمده آموزش و پرورش در زندگی نوجوانان و جوانان، تاثیر قاطع آن بر نگرش های سیاسی و اجتماعی آدمیان بدیهی به نظر می آید. (همان :۱۳۹)

 

1. Almond & Verba 2. Hess & Thorne

 

1. Charles Merriam