علمی : بررسی انواع برنامه ریزی طرح های جامع شهری- قسمت 23 |
تهیه طرح توسعه در دو سطح ساختاری و محلی با توجه به چارچوب مصوبات رسمی نظام برنامه ریزی کشور.
- تهیه طرح های اجرایی موضوعی و موضعی برای مواضع و موضوعات خاص و نواحی ویژه ای از شهر که نیاز به برنامه ریزی عملیاتی و اجرایی خاص د ارند ( سعید نیا ١٣٨٢)
دانلود کامل پایان نامه در سایت pifo.ir موجود است. |
بدین ترتیب پیشنهاددهندگان برای جانشینی طرح های ساختاری – راهبردی مواضع خود را ارائه داده و تبیین کرده اند ( سعید نیا، ١٣٨٢). با توجه به مطالب مطرح شده تا اینجا می توان چنین نتیجه گرفت که با وجود حسن نظر و نکته سنجی پیشنهاد کنندگان روش برنامه یا طرح توسعه شهری ساختاری – راهبردی به عنوان روش بهینه برنامه ریزی توسعه همه جانبه شهری در ایران نکات مهمی هنوز بطور کامل روشن و تبیین نشده اند. بدین ترتیب باید توجه نمود که اولآ؛ این روش هنوز بطور کامل تشریح نشده و نکات مبهمی در مورد آن وجود دارد؛ ثانیآ، بویژه در مقایسه با طرح های ساختاری در انگلستان باید اذعان کرد که شرایط حقوقی، قانونی، سیاسی، فرهنگی، و فنی موجود در ایران با کشور مذکور تفاوت عمده دارد؛ و ثالثا، دیدگاه های پیشنهاد کنندگان این روش در ایران تا حدود زیادی همچنان متوجه موضوعات کالبدی و بعد فیزیکی شهرهاست که این امر نقض فرض بوده و مانع قرار گرفتن مسائل غیر کالبدی در حوزه مباحث شهرسازی می شود. از سوی دیگر، گروهی دیگر از صاحبنظران بجای برنامه یا طرح ساختاری-راهبردی به عنوان جایگزینی مناسب بجای طرح های جامع، برنامه ریزی توسعه راهبردی شهری را پیشنهاد نموده اند (مرادی، 1387؛ مهدیزاده، 1385؛ براتی و سرداری،1388). بنابراین در ادامه به تشریح نظر این دسته از دست اندرکاران شهرسازی در ایران پرداخته ایم.
-
- نتیجه گیری
مطالعه سابقه مطرح شدن طرح های ساختاری – راهبردی نشان می دهد که در کشور ما هم، هر چند با تاخیر فراوان، بالاخره ناکارآمدی طرح های جامع – تفصیلی به اثبات رسیده است و مسئولان و دست اندرکاران به فکر پیدا کردن یک گزینه مناسب به جای آن افتاده اند؛ و تا همین جا باید از بوجود آمدن شرایط بوجود آمده
استقبال کرد. ولی آیا طرح ساختاری – راهبردی خود یک روش ایده آل است. مباحث فوق نشان دادند که اگر آنرا با طرح های جامع مقایسه کنیم تحولی هرچند ناکافی را می توان مشاهده کرد اما اگر فکرشود که طرح ساختاری – راهبردی توانسته هم از ابعاد مثبت برنامه های ساختاری – محلی و هم از نقاط مثبت برنامه های راهبردی – اجرایی سود بجوید و تبدیل به یک روش برتر بومی برای شهرها و شهرداری های کشور شود باید اذعان نمود که در این مورد پاسخ منفی است. پیشنهاد دهندگان طرح های ساختاری – راهبردی با اینکه سعی کرده اند از مشکلات رو در روی طرح های جامع – تفصیلی فاصله بگیرند ولی مشخصا نتوانسته اند ترکیبی علمی از مزایای دو روش یاد شده بدست دهند. در عوض سعی شده با افزودن مباحثی چون تدوین چشم انداز و اهداف کلان و حتی راهبردها تشابهی کاملا شکلی بین طرح های جامع و برنامه ریزی راهبردی برای توسعه شهرها بوجود آورند. کاملا مشخص است اینکار کمکی به نجات طرح های جامع نمیکند و تنها مسائل را پیچیده تر میکند. زیرا آنطور که در فصل های گذشته آمد فرق بسیار مهم در موضوع فرایند تهیه برنامه ها و طرح های توسعه و نیز فرایند اجرا و پایش و نظارت بر آنهاست. بهمین علت پیشنهاد جایگزینی برنامه ریزی های توسعه راهبردی شهری با اعمال تغییرات لازم و کافی برای بومی سازی آنها بجای طرح های جامع – تفصیلی و نیز طرح های ساختاری – راهبردی ارانه خواهد گردید.
فصل هشتم
امکان بهره گیری از برنامه ریزی طرح جامع شهری به روش راهبردی در ایران
-
- مقدمه
همانگونه که ذکر شد، با وجود آنکه، برخی از صاحب نظران، بهترین جانشین طرح های جامع در ایران را برنامه ها یا طرح های ساختاری – راهبردی توسعه شهری دانسته اند؛ عده ای نیز پیشنهاد اجرای برنامه ریزی توسعه شهری به روش استراتژیک یا راهبردی را ارائه داده اند. این نکته بسیار مهم است زیرا علی القاعده عده ای نیز در این میان باید پیشنهاد طرح هایی شبیه به طرح های ساختاری را می دادند. بوجود نیامدن چنین گزینه ای نشان از آن دارد که همه صاحب نظران معتقدند که شرایط سیاسی – مدیریتی و نیز نظام حقوقی و قانون گذاری در ایران با آنچه که مثلا در کشور انگلستان میگذرد رابطه ای ندارد و لذا نمی توان طرح های ساختاری. محلی را، حتی با اعمال تغییرات، در ایران مورد استفاده قرار داد . ولی در مقابل در تجربه نشان داده شد که می توان به نوعی از ساختار برنامه ریزی راهبردی در ایران سود جست (جستارهای شهرسازی 1382).
بنابراین در اینجا به امکان بهره گیری از برنامه ریزی طرح های شهری به سبک راهبردی خواهیم پرداخت. ضمن آنکه به تغییرات یا الزامات لازم برای بومی سازی این روش برنامه ریزی شهری نیز بطور فشرده اضافه خواهد شد.
-
- برنامه ریزی شهری راهبردی در عمل
بسیاری از صاحب نظران ویژگی های مثبتی را برای برنامه ریزی طرح های شهری به روش راهبردی قائل شده اند.از جمله اینکه اصولی اولیه الگوی توسعه شهری راهبردی در سه عرصه قابل توجه قابل دسته بندی است. این سه دسته عبارتند از:
الف : توجه به شناخت و تحلیل در قالب روش سیستمی و نگرش مبتنی بر آن
ب : لحاظ کردن برنامه ریزی در قالب فرایند مرحله ای وهدایت شده مبتنی برهدف (نگرش فرایندی-راهبردی ):
پ : تاکید برنگرش های اجتماعی، مقوله مشارکت و حضور عناصر موثر در برنامه ریزی از سطوح پائین به بالا ( نگرش اجتماعی- مشارکتی).
در ادامه به تشریح ویژگی های فوق الاشاره می پردازیم:
8-2-1- نگرش سیستمی
فرم در حال بارگذاری ...
[شنبه 1399-09-22] [ 06:31:00 ق.ظ ]
|