ماخذ: www.cbi.ir
طبق جدول(۳-۲) مقدار شاخص قیمت و بازده نقدی طی برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نسبت به قبل از برنامه سوم توسعه افزایش یافته و این روند افزایشی همچنان ادامه داشته است. همچنین میانگین شاخص قیمت و بازده نقدی طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۷۷ نسبت به دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷ و برنامه سوم و چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از مقدار بیشتری برخوردار بوده است که این بیانگر افزایش برآیند حرکتهای قیمتی و بازده نقدی سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. شاخص آزادی اقتصادی در برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده است. همچنین مقدار این شاخص بعد از دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷ روند صعودی را طی کرده است اما در طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۸۹ روند نزولی ناچیزی داشته است. مطابق با شاخص قیمت و بازده نقدی میتوان دریافت، شاخص آزادی اقتصادی با فراهم نمودن ثبات پولی و آزادی تجاری، نظام قانونی مناسب با حمایت از حقوق مالکیت و… توانسته، زمینه را برای افزایش سرمایهگذاری و بهرهوری شرکتهای پذیرفته شده در بازار سهام با کاهش هزینههای معاملات فراهم نموده و منجر به افزایش تقاضا سهام، افزایش حجم معاملات و در نهایت افزایش ارزش سهام و بازده آن گردد. همچنین حجم نقدینگی به قیمت ثابت سال ۱۳۸۳ پس از طی دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷ روند صعودی طی کرده است اما تنها طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۸۹ مقدار حجم نقدینگی از میانگین آن طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۷۷ بیشتر است و در برنامه سوم و چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و طی دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷ این شاخص از میانگین دوره ۱۳۹۰-۱۳۷۷ کمتر است. مطابق با شاخص قیمت و بازده نقدی میتوان دریافت، افزایش حجم نقدینگی با کاهش نرخ بهره واقعی از طریق کانال نرخ تنزیل باعث افزایش قیمت سهام شده که افزایش حجم نقدینگی، توانایی تجهیز منابع مالی بانکها را افزایش داده و در نتیجه با افزایش توان وامدهی بانکها به شرکتهای بورسی، عایدیها و جریان وجوه نقدی آتی بنگاهها افزایش یافته و از این کانال منجر به افزایش قیمت سهام شده است. تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت ۱۳۸۳ نیز پس از دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷ روند صعودی را طی کرده است اما در برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۸۹ مقدار شاخص تولید ناخالص داخلی از میانگین آن طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۷۷ بیشتر است و در برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و طی دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷ این شاخص از میانگین دوره ۱۳۹۰-۱۳۷۷ کمتر است. به طوری که طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۸۹ نسبت به دورههای قبل بیشترین مقدار را دارا میباشد. مطابق با شاخص قیمت و بازده نقدی میتوان دریافت، رونق اقتصادی با ترسیم چشم‌انداز مثبت اقتصادی اثر مثبت بر رشد بازدهی سهام میگذارد، همچنان که تجارب نشان می‌دهد رکود اقتصادی به شدت بر بازدهی سهام تاثیر منفی دارد. همچنین نرخ ارز واقعی پس از دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷روند صعودی را طی کرده است اما در برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۸۹ مقدار شاخص تولید ناخالص داخلی از میانگین آن در دوره ۱۳۹۰-۱۳۷۷ بیشتر است و در برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و طی دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷ این شاخص از میانگین دوره ۱۳۹۰-۱۳۷۷ کمتر است. به طوری که در دوره ۱۳۹۰-۱۳۸۹ نسبت به دورههای قبل بیشترین مقدار را دارا میباشد. مطابق با شاخص قیمت و بازده نقدی میتوان دریافت، با توجه به صادرات و واردات محور بودن شرکتها افزایش نرخ ارز منجر به افزایش درآمد شرکتهای صادرکننده کالا و در نتیجه افزایش قیمت سهام آنها شده است. زیرا شرکتهای حاضر در بازار سهام با افزایش نرخ ارز توان رقابتی بهتری در صادرات یافته و در نتیجه با افزایش درآمدهای ناشی از صادرات کالاها و خدمات شرکتها در وضعیت بهتری قرار میگیرند. لذا با افزایش نرخ ارز و بهبود وضعیت درآمدی، تقاضا برای سهام شرکتها افزایش یافته و در نتیجه شاخص قیمت کل بازار سهام با افزایش مواجه شده است. هزینه دولت به قیمت ثابت سال ۱۳۸۳ پس از دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷ روند صعودی را طی کرده است اما تنها طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۸۹ مقدار هزینه دولت از میانگین آن طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۷۷ بیشتر است و در برنامه سوم و چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و طی دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷ این شاخص از میانگین دوره ۱۳۹۰-۱۳۷۷ کمتر است. مطابق با شاخص قیمت و بازده نقدی میتوان دریافت، کسری بودجه دولت ناشی از افزایش هزینههای آن منجر به توسل دولت به اعتبارات بانک مرکزی میگردد. افزایش نرخ تورم حاصل از افزایش حجم پول و نقدینگی نیز منجر به کاهش سود واقعی شرکتها، کاهش قدرت خرید مردم و تقاضا برای سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار سهام و در نهایت کاهش شاخص قیمت سهام و بازده نقدی میشود. نرخ سود واقعی نیز به جز در برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و طی دوره ۱۳۷۸-۱۳۷۷ مقدار مثبت را داشته است. مطابق با جدول(۳-۲) میتوان دریافت، با افزایش نرخ سود واقعی که به عنوان یکی از مهمترین عوامل موثر بر تقاضای سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار سهام است، شاخص قیمت و بازده نقدی سهام کاهش مییابد. شایان ذکر است در جدول(۳-۲) حجم نقدینگی به قیمت ثابت سال ۱۳۸۳، هزینه دولت به قیمت ثابت سال ۱۳۸۳ و تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال ۱۳۸۳ بر حسب هزار میلیارد ریال میباشند.
همچنین جدول(۳-۳) وضعیت عوامل موثر بر معادلات فرعی شاخص توسعه بخش بانکی ایران با دادههای سالانه طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۷۷ را نشان میدهد که مطابق با برنامههای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بیان شده در بخش بانکی طبقهبندی شده است.
جدول(۳-۳) عوامل موثر بر معادلات فرعی توسعه بخش بانکی ایران طی دوره ۱۳۹۰-۱۳۵۹

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

دوره	۵۹-۶۷	۶۸-۷۲	۷۴-۷۸	۷۹-۸۳	۸۴-۸۸	۸۹-۹۰	۶۸-۹۰	۵۹-۹۰
حجم نقدینگی و عوامل تعیینکننده آن
MS	۳۳٫۰۲۵۵	۳۴٫۵۲۲	۳۶٫۵۴	۵۵٫۴۳۷	۱۰۳٫۸۸	۱۳۳٫۲۱	۶۳٫۲۵۷	۵۴٫۷۵۴
RRL	۱۶٫۴۸	۲۴٫۳۶	۲۸٫۰۱	۱۶٫۹۳

yle="box-sizing: inherit; width: 1104px;" width="531">