طرح جدیدترین و آخرین دستاوردهای علم اصول.

 

 

• کاربرد روش واحد در هر سه حلقه با لحاظ تدریجی بودن مطالب در خود کتاب و در مجموع حلقات نسبت به هم.

 

 

• رعایت نکات فنی در بیان ادله هر مسئله.

 

 

• شکستن چارچوب ها و مرزبندی های معمول و معهود و به کارگیری تقسیم بندی و عناوین جدید.

 

 

• رعایت رابطه طولی میان مباحث مختلف علم اصول در داخل هر یک از سه حلقه.

 

 

• برقراری رابطه طولی میان سه حلقه نسبت به هم؛ طوری که حلقه اول تصورات کلی ارائه می دهد و حلقه دوم داخل استدلال می شود و حلقه سوم شکلی عالی تر از استدلال را نشان می دهد.

 

 

• انحصار برخی مطالب در سطح یک حلقه و عدم نیاز به تکرار آن در حلقه بالاتر.

 

 

• به کارگیری ادبیاتی که هم ارتباط طلبه را با کتب متقدمین حفظ کند و هم از سلامت و رسانندگی کافی برخوردار باشد. البته در حلقه اول تعابیر جدید بیشتر دیده می شود؛ ولی در هر حال متن هر سه حلقه از پیچیدگی های لفظی که هیچ نکته علمی ندارد، خالی است.

 

 

• نیازمندی به استاد تنها در برطرف ساختن تعقیدات معنوی است و نه در حل پیچیدگی های لفظی.

 

 

• انعکاس کمی و کیفی آرای اصولی در حدی که مبتدیان نیاز دارند، و عدم التزام به انعکاس آرای نهایی موءلف.[102]

 

 

از آنچه گذشت معلوم میشود که شهید صدر:

 

 

 

1. درصدد ایجاد یک نظام آموزشی پویادر حوزه علمیه میباشد.

 

 

1. از نظر ایشان مهمترین شاخصه یک نظام آموزشی پویا -علاوه بر بهرمند شدن ازعوامل پویایی- داشتن متون درسی استاندارد است.

 

 

1. ومتون درسی استاندارد متونی است که از عناصر رسایی،روانی،متناسب باتوانمدیهای مرکز آموزشی مورد نظر(حوزه)واز نظر کمی وکیفی متعادل ومتوازن باشند.

 

 

1. خروجی وبازدهی تحصیل در حوزه مطالعه کتابهای حوزه باید ملموس دقیق وتاثیر گذار باشد واین امر مرهون داشتن متون استاندارد است.

 

 

1. متون درسی باید در یک بازه زمانی تعریف شده ومتناسب باهدف حوزه ومیزان بهره گیری زمانی طلاب باشد.

 

 

2-9- نوآوری شهید صدر در عنوان بندی مباحث اصولی
اصولا از نتایج طبیعی یک مکتب جدید وابتکاری ابداع عناوین تازه وبی سابقه است ،بررسی تاریخ تحول مکتبها در همه رشته ها این حقیقت را به خوبی هویدا میسازد. نگاهی به تاریخ تحول علم اصول نیزادعای یاد شده را به اثبات میرساند .
از جمله ابتکارات اصولی شهید صدر مطرح ساختن عناوین جدید است البته این امر تنها یک مسئله سلیقه ای نبوده بلکه براساس تحلیل عمیق مباحث علم اصول استوار است ونیز ناشی از درک دقیق ایشان ازضرورت تناسب بحثها با عنوان مسئله اصولی است اما نباید این حقیقت را نیز فراموش کرد که از لوازم یک تقسیم بندی مناسب، آوردن عناوین گویا برای هر مبحث است و در این زمینه ابتکارات شهید صدر به خوبی نمایان است. اگر عناوین مباحث با مطالب معنون نامتناسب باشد، موجب سردرگمی می شود؛ افزون بر آنکه نقاط خالی برای بحث و گفت وگو به راحتی پیدا نمی شود. در واقع تکامل علم اصول در این محور، از تبعات تکامل علم اصول در محور گذشته است. البته نباید از عناوین معهود و سنتی نیز خیلی دور شد؛ چراکه خوانندگان ارتباط شکل جدید را با آنچه در سابق گفته می شد، به آسانی پیدا نخواهند کرد و پرواضح است که عناوین هر علم به منزله آدرس هایی برای جست وجوی مطالب است. پس در تغییر عناوین باید به تدریج قدم برداشت تا مطالب گم نشود؛ چنان که نباید در جعل اصطلاحات نیز افراط و زبان گفت وگو را به یک باره عوض کرد تا خلط و اشتباه و مناقشات لفظی زیاد نشود و تنها به هنگام نیاز و برای تفهیم فارق معنوی میان دو امر می توان اصطلاح جدید آورد. بدین لحاظ مدرسه اصولی شهید، هم به ابتکار در جعل عناوین جدید شناخته می شود و هم به جعل اصطلاحاتی چند و در مجموع می توان گفت ایشان زبان و ادبیات جدیدی برای ادای مباحث علمی ساخته است که همراه با تحول در محتوا و قالب است.
اما ابتکار شهید صدر را در به کارگیری عناوین جدید، بیشتر در متن حلقات الأصول می توان دید. مثلاً در حلقه دوم می بینیم که با گشوده شدن ابواب جدیدی از مباحث، عناوین جدیدی نیز انتخاب شده است. با طرح مبحث حکم شناسی به عنوان یک بحث مقدماتی عناوین زیر آمده است:
الحکم الشرعی و تقسیمه، مبادی الحکم التکلیفی، التضاد بین الاحکام التکلیفیة، شمول الحکم لجمیع وقائع الحیاة، الحکم الواقعی والحکم الظاهری، الامارات والأصول، اجتماع الحکم الواقعی و الظاهری و القضیة الحقیقیة والقضیة الخارجیة.
علاوه برآنهادر حلقه سوم عناوین چنین مطرح شده است:
1-الاحکام التکلیفیة والوضعیة
2- شمول الحکم للعالم والجاهل
3-الحکم الواقعی و الظاهری
4-شبهة التضاد ونقض الغرض
5-، شبهة تنجز الواقع المشکوک
6-الامارات و الأصول
7-التنافی بین الاحکام الظاهریة
8-وظیفة الاحکام الظاهریة
9- التصویب بالنسبة الی بعض الاحکام الظاهریة
10-القضیة الحقیقیة والخارجیة للاحکام.
باید گفت همه این عناوین نتیجه تمرکز بر مباحثی است که پیش تر نزد اصولیون به طور پراکنده و ضمنی مطرح می شده است و هیچ گاه خواننده نمی توانست از مطالعه فهرست کتاب ها و جست وجو در عناوین چیزی راجع به آنها بیابد.
با ورود به مبحث ادله محرزه اعم از دلیل شرعی و دلیل عقلی، عناوین جدید دیگری خودنمایی می کند و درواقع این بخش از علم اصول نسبت به بخش اصول عملی، بیشتر محل نوآوری در شیوه طرح بحث نزد شهید صدر بوده است. مثلاً در فهرست حلقه دوم عناوین جدید این مبحث را چنین می بینیم:

 

برای دانلود فایل متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.