تأثير زمان و مقدار آب آبياري تکميلي بر رشد، عملکرد و رشد ريشهي انگور ديم رقم … |
مقدار آب خاک
براي اندازهگيري مقدار آب خاک، 28 لولهی آلومينيومي به ارتفاع 100 سانتيمتر و به فاصله تقريباً 40 سانتيمتر از هر تاک، براي 28 تاک مختلف که به طور تصادفي انتخاب شده بودند، نصب گرديد تا بتوان با استفاده از دستگاه نوترونمتر مدل CPN 503 DR، مقدار آب خاک را در اعماق 30-0،60-30 و90-60 سانتيمتري بعد از هر آبياري در سال اول و فقط دو بار در طول دورهي رشد در سال دوم انجام پژوهش قرائت نمود. اين دوبار اندازهگيري در ابتدا و انتهاي فصل رشد انجام شد. قرائت انجام شده به وسيله نوترونمتر توسط معادله (3-1) واسنجي شده و به مقدار آب خاک در هر لايه تبديل گرديد.
θ V = 17.805 CR + 2.58 (3‑1)
که در آن θV :درصد رطوبت حجمي خاک، و:CR نسبت شمارش که عبارت است از نسبت قرائت انجام شده به قرائت استاندارد.
با استفاده از اعداد قرائت شده توسط نوترونمتر، ميزان رطوبت در هر لايه محاسبه گرديد.
تبخير-تعرق واقعي گياه (ETA)
براي تعيين تبخير-تعرق واقعي گياه، از معادله بيلان رطوبتي در يک حجم کنترل شده از خاک استفاده مينماييم، به اين صورت که تغييرات ذخيره رطوبتي خاک، تفاوت جريان ورودي و خروجي در حجم کنترلشده است.
در اين پژوهش، پارامترهاي معادله بيلان رطوبتي خاک به شرح زير ميباشند:
ETa= I + P – Dp ±∆S (3‑2 )
که در آن ETa: تبخير-تعرق واقعي گياه در فاصله اندازهگيري آب خاک در مزرعه (mm)، I: مقدار آب آبياري (mm)، P: ارتفاع بارندگي (mm)، Dp: تلفات آب ناشي از نفوذ عمقي (mm) و S∆: تغييرات رطوبت خاک که عبارت است از اختلاف عمق معادل آب خاک در زمانهاي قبل و بعد از آبياري و يا بارندگي. کاهش رطوبت خاک با علامت مثبت و افزايش آن با عددي منفي در معادله بيلان وارد ميگردد.
ميزان آب آبياري براي تيمارهاي مختلف مشخص است. مقادير بارندگي نيز از آمار بارندگي روزانه ايستگاه هواشناسي دانشکده کشاورزي شيراز استخراج گرديد. با توجه به بافت خاک منطقه تحقيقاتي که از نوع لوم سنگريزهاي (Gravelly loam) ميباشد، ميتوان اطمينان داشت که عمق ريشهها زياد بوده و بنابراين از نفوذ عمقي صرفنظر ميگردد )گلستاني، 1390).
از تقسيم مقادير تبخير-تعرق واقعي محاسبه شده بر دوره زماني اندازهگيري رطوبت، شدت تبخير-تعرق واقعي بر حسب ميليمتر بر روز به دست ميآيد. مقادير تعرق گياه (T) از تفاضل اعداد تبخير-تعرق واقعي و تبخير از سطح خاک (که توسط ميکرولايسيمترها اندازهگيري شد، (E) ) و با بهکارگيري معادله زير تعيين ميشود.
T=ETa–E ( 3‑3)
تبخير از سطح خاک
تعیین تبخیر از سطح خاک توسط ميکرولايسيمترهاي پلياتيلني به ضخامت 76 ميليمتر، قطر داخلي 7 سانتيمتر و طول 30 سانتيمتر و فقط در سال دوم پژوهش انجام گرديد. از آنجا که خاک اين منطقه سنگريزهاي ميباشد، براي جلوگيري از ريزش ديوارهی گودالها در هنگام حمل ميکرولايسيمترها جهت وزنکردن، از لولههايي با قطر 9 سانتيمتر استفاده و فضاي بين دو لوله با اسفنج پوشاندهشده تا در تبخير از سطح خاک خطايي ايجاد نشود. به فاصلهی 3 روز و 10 روز از زمان آبياري يا بارندگي، ميکرولايسيمترها توزين شده و به محل اوليه خود بازگردانده شدند. اختلاف وزن ميکرولايسيمترها در دو اندازهگيري متوالي، ميزان تبخير از سطح خاک در آن بازه زماني را نشان ميدهد. مقادیر تبخیر از سطح خاک فقط در سال دوم انجام پژوهش اندازهگیری شد.
دماي پوشش سبز(CANOPY TEMPERATURE)
براي اندازهگيري دماي پوشش سبز از وسيلهاي به نام دماسنج مادون قرمز نوع KYORISU مدل 5500 با محدودهی کاري 40- تا 500 درجه سانتيگراد استفاده شد. براي استفاده از اين دستگاه ابتدا بايستي آن را کاليبره کرده و ضريب حساسيت دستگاه براي برگ انگور تعيين گردد. براي اينکار ابتدا تشت پلاستيکي به رنگي شبيه به رنگ پوشش گياهي تهيه نموده و آن را از آب پر نموده و در کف تشت به اندازهاي که تمام سطح پوشاندهشود، برگ مو ریخته میشود به طوري که يک طرف برگ با آب در تماس باشد. سپس دماسنج جيوهاي را در آب قرار داده و پس از گذشت مدت زماني جهت به تعادل رسيدن دماي آب و برگ، همزمان دماي هر دو دماسنج (جيوهاي و مادون قرمز) قرائت شده و با تغيير ضريب حساسيت دماسنج مادون قرمز و قرائت مجدد، سعي در نزديک کردن دو دماي قرائت نموده، شد. اندازهگيري دماي برگ گياه با دماسنج مادون قرمز در طول دورهی رشد انگور و هر ماه يکبار در ساعت 15-13 بعدازظهر که ميزان تبخير-تعرق حداکثر است در کليه تيمارها انجام شد. براي هر اندازهگيري از هر تيمار، 8 قرائت از چهار جهت جغرافيايي و 2 ارتفاع گياه انجام گرفته و ميانگين آنها به عنوان دماي پوشش سبز در نظر گرفتهشد. اين پارامتر، معياري از وضعيت آب در گياه ميباشد.
عملکرد گياه
ميزان محصول هر تاک انگور عسکري به صورت غوره در تير 91 و 92 جمعآوري شده و توزين گرديد. همچنين در هر تاک، تعداد خوشهها نيز شمارش شد تا متوسط وزن هر خوشه قابل تعيين باشد. بنابراين متوسط وزن خوشه عبارتاست از:
= (3-4)
پارامترهاي اين معادله عبارتند از: متوسط وزن هر خوشه در تاک (g)، وزن کل غوره در هر تاک (g) و تعداد خوشه در تاک.
فرم در حال بارگذاری ...
[شنبه 1399-09-22] [ 06:57:00 ق.ظ ]
|