چارچوب نظری

در این مدل ترویج  سرمایه اجتماعی به عنوان  یک طرح توسعه سازمانی متغیر مستقل می باشد و تعهد سازمانی و تعهد به کیفیت خدمات به عنوان نگرش کارکنان متغیرهای میانجی  این مدل می باشند و عملکرد شغلی  و  رفتار  شهروندی سازمانی جزء رفتار کارکنان بیان شده است . الینجر[۱] و همکارانش (۲۰۱۳) در  پیاده سازی   این  مدل  از  دو  تئوری  استفاده  نموده اند  : ۱- سرمایه اجتماعی آدلر و کوان [۲]  (۲۰۰۲) و ناهاپیت و گوشال[۳] (۱۹۹۹) و ۲- اقدام معقول  [۴] فیش بین و آجزن [۵] (۱۹۷۵). تئوری سرمایه اجتماعی بیش بینی کننده این است که ، با سرمایه گذاری در سرمایه اجتماعی می توان مستقیماً بر رفتار کارکنان تأثیر گذاشت در واقع هدف این است که رفتارهای مدیریتی با سرمایه گذاری در سرمایه اجتماعی سازگار شود  و تئوری اقدام معقول  بیان کننده این است که نگرش ها به عنوان نیت رفتاری می توانند  پیش بینی کننده رفتار و تسریع کننده  روند آن باشند. در واقع مدل زیر سرمایه اجتماعی را به عنوان کاتالیزوری برای شکل گیری نگرش کارکنان پیشنهاد می دهد و طبق تئوری سرمایه اجتماعی ،  پیش بینی می کند که سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی می تواند موثر باشد و طبق تئوری اقدام معقول  پیش بینی می کند که  تعهد سازمانی و تعهد به کیفیت خدمات می تواند موجبات رفتارهای عملکرد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی شود و در نهایت مطابق با ادبیات پادساکوف ، آهیرنه و مکنزی[۶] (۱۹۹۷) پیش بینی می کند عملکرد شغلی بر رفتارشهروندی سازمانی می تواند  تأثیر بگذارد

شکل ۱-۱ )مدل مفهومی تحقیق Ellinger  et.al , 2013 , p 1126) )

۱-۶ فرضیه ها

۱- سرمایه اجتماعی بر تعهدسازمانی کارکنان شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان تاثیر معناداری دارد.

۲- سرمایه اجتماعی برتعهد به کیفیت خدمات کارکنان شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان تاثیر معناداری دارد.

۳-الف- سرمایه اجتماعی بر عملکرد شغلی کارکنان شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان تاثیر معناداری دارد.

۳-ب- سرمایه اجتماعی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان تاثیر معناداری دارد.

۴-ب- تعهدسازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان تاثیر معناداری دا

دارد.

۵-الف- تعهد به کیفیت خدمات بر عملکرد شغلی کارکنان شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان تاثیر معناداری دارد.

۵-ب- تعهد به کیفیت  خدمات بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان تاثیر معناداری دارد.

۶- عملکرد شغلی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان تاثیر معناداری دارد.

۳– Ellinger

۴– Adler & Kwon

۵– Nahapiet & Ghoshal

۶– The Theory of  Reasoned Action

۷– Fishbein & Ajzen

۸– Podsakoff, Ahearne, & MacKenzie

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

تعریف نظری رفتار شهروندی سازمانی

 از دید ارگان [۱]رفتار شهروندی سازمانی به عنوان اقدامات مثبت بخشی از کارکنان برای بهبود بهره وری و انسجام درمحیط کار ، فراتر یا ماوراء وظایف و الزامات شغلی و سازمانی تعریف شده است(Hodson ; 2002 : 70 ).

۱-۸-۴  تعریف عملیاتی  رفتار شهروندی سازمانی

برای سنجش رفتار شهروندی سازمانی از پرسشنامه  مقاله ستتون و موسشولدر [۲](۲۰۰۲) است ، این مقاله به رفتار شهروندی بین فردی که  نوع دیگری از رفتار شهروندی سازمانی است می پردازد  و آن را روابطی با کیفیت بالا که شامل یک نگرانی دو جانبه و حساسیت افزوده شده ای نسبت به احتیاجات دیگران  است می داند و برای آن ابعاد زیر را بیان نموده است :

• نوع دوستی : کمک به همکاران و کارکنان برای انجام وظایف در شرایط غیر معمول .
• کمک و همکاری با دیگران : کمک و همکاری با دیگران ، فعالیت هایی محتوایی است که به صورت داوطلبانه برای کمک در انجام فعالیت های وظیفه که به طور صورت رسمی است ، می باشد و شامل فعالیت هایی مانند کمک کردن به همکاران و مشتریان ، جوانمردی ، نوع دوستی می باشد
• کمک بین فردی : کمک بین فردی شامل کمک به همکاران به طور داوطلبانه  در مشکلات مربوط به کار  و همچنین  کمک  به کارمندان جدید برای  حل و فصل  مسائل کاری و خوشامد گویی به آنهابرای پیوستن به گروه و نشان دادن  نگرانی و حسن نیت  به هنگام برخورد همکاران با  موقعیت های سخت.
• کمک به همکاران : شامل رفتارهای مساعد که داوطلبانه است و در هیچ شرح شغلی بیان نگردیده است. مانند کمک داوطلبانه به همکاران هنگامی که نمی توانند کار خود را به خوبی انجام دهند یا در سر کار خود حاضر نشده اند.
• تسهیل بین فردی : تسهیل بین فردی شامل رفتارهای مقبول گرا که به تحقق هدف های سازمانی کمک می کند و متفاوت از عملکرد وظیفه ای است . تسهیل بین فردی  شامل اعمال عمدی که باعث بهبود روحیه همکاری، حذف موانع عملکردی ، و یا کمک به همکاران  در انجام کار وظایف و فعالیت می باشد. تسهیل بین فردی شامل طیف وسیعی از اعمال فردی است که به حفظ بافت فردی و اجتماعی مورد نیاز برای پشتیبانی موثر عملکرد کاری در محیط سازمانی کمک می کند(&  Mossholder ;  ۲۰۰۲ :  ۲۵۵  ; Settoon ).

رفتار شهروندی بین فردی در این مقاله  دارای دو شاخص می باشد :   تمرکز شخصی  و تمرکز وظیفه ای ، از آنجا که تمرکز وظیفه ای در پرسشنامه این پژوهش مورد تأکید است به توضیح آن می پردازیم . تمرکز وظیفه ای رفتار شهروندی بین فردی هستند  که ،  بر پایه وظایف اند و شامل  دقت در مسائل مرتبط کاری هستند که کمتر ماهیت شخصی  دارد و مرتبط با مسائل سازمانی اند . تمرکز وظیفه ای شامل رفتارهایی مانند ارائه  مشاوره  مربوط به کار ، ارائه دیدگاه های جدید  در  مسائل کاری ، تهیه کردن اطلاعات واقعی ، یاری مستقیم و  با فرض  مسئولیت برای حل کردن مشکلات است Mossholder ;  ۲۰۰۲ : ۲۵۶)  & Settoon ).

آیتم های پرسشنامه این پایان نامه از شماره ۲۸-۲۳  برگرفته از سوالات مربوط به تمرکز وظیفه ای پرسشنامه ستتون و موسشولدر Mossholder ;  ۲۰۰۲ : ۲۶۰)  & Settoon )  می باشد که در طیف لیکرت ۵ نقطه ای از کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم سنجیده می شود .

۱-۹ تعریف نظری و عملیاتی متغیر های میانجی

 ۱-۹-۱ تعریف نظری تعهد سازمانی

پورتر[۳] ( ۱۹۷۴) تعهد را به عنوان قدرت تعلق  و درگیری فرد با سازمان تعریف کرده است ، پورتر اظهار داشت که یک فرد بسیار متعهد به میل خود به اهداف و ارزش های سازمان معتقد است و تلاش قابل توجهی به عنوان نماینده ای از سازمان انجام می دهد و به شدت میل به باقی ماندن به عنوان عضوی از سازمان دارد  ۵) Cho ;  ۲۰۱۳ : ) .

۱-۹-۲ تعریف عملیاتی  تعهد سازمانی

برای سنجش تعهد سازمانی از پرسشنامه مقاله جاورسکی و کوهلی [۴](۱۹۹۳) که فقط یک سوال آن در

این پایان نامه مورد استفاده قرار گرفته است  و پرسشنامه مقاله مودای[۵] و همکاران ( ۱۹۷۹) استفاده شده است.

که در این مقاله تعهدسازمانی به عنوان نگرش شغلی  در بر گیرنده مواردی ب می باشد:

• اعتقاد و قبول اهداف و ارزش های سازمان
• تمایل به اعمال تلاش قابل توجه به عنوان نماینده ای از سازمان
• تمایل قوی به حفظ عضویت در سازمان Mowday ; Steers ;  Porter ; 1979 : 226) ).

آیتم های پرسشنامه این پایان نامه از  شماره های ۱۲-۱۱-۱۰-۸  برگرفته از سوالات پرسشنامه مقاله مودای و همکاران Mowday et al. ; 1979 : 228) ) می باشد و شماره ۹ مربوط به سوالات پرسشنامه مقاله جاورسکی و کوهلی   Jaworski &  kohli ; 1993:  ۶۸) )  می باشد  که  در طیف لیکرت ۵ نقطه ای از کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم سنجیده می شود .

۱-۹-۳ تعریف نظری تعهد به کیفیت خدمات

 پسی و روزنتال [۶] تعهد به کیفیت خدمات را به عنوان تمایل طبیعی کارکنان خدماتی  برای درگیر شدن در پیشرفت های متداوم و اجرای تلاش هایی در انجام شغلشان که بتواند به مشتریان سود برساند توصیف می کنند Elmadag ; Ellinger ; Franke ;  ۲۰۰۸ : ۹۵ )  (. هارتلین و فرل [۷]( ۱۹۹۶) تعهد مدیریت به  کیفیت خدمات را  به عنوان خواست موثر مدیر برای بهبود بخشیدن کیفیت خدمات هر واحد تعریف کرده است Babakus ; Yavas ; Karatepe ; Avci  ; ۲۰۰۳ : ۲۷۴ )) .

۱۳ –  Organ

۱۴ – Settoon & Mossholder

۱۵ – Porter

۱۶ – Jaworski & Kohli

۱۷ –  Mowday

۱۸ – Peccei & Rosenthal

۱۹ – Hartline & Ferrell

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

تعریف نظری و عملیاتی متغیر مستقل

۱-۷-۱ تعریف نظری سرمایه اجتماعی

فوکویاما[۱] (۱۹۹۵ ) سرمایه اجتماعی را به عنوان ” توانای افراد برای کار تعریف شده با هم و برای رسیدن به اهداف مشترک در گروه ها و سازمان ها می داند ” Fu ;  ۲۰۰۴ : ۱۹)) .  بعدها فوکویاما  ) ۱۹۹۹) تعریف دیگری از سرمایه اجتماعی ارائه می دهد و می گوید : سرمایه اجتماعی را به سادگی می توان به عنوان وجود مجموعه معینی از هنجارها یا ارزشهای غیر رسمی تعریف کرد ( زمردیان و رستمی ؛  ۱۳۸۹ : ۵۱).

۱-۷-۲ تعریف عملیاتی سرمایه اجتماعی

برای سنجش سرمایه اجتماعی از پرسشنامه مقاله  الینجر [۲] (۲۰۱۱) استفاده شده که خود این مقاله پرسشنامه خود را از کوهن و پروساک [۳] (۲۰۰۱ )  بر گرفته اند. این پرسشنامه در مورد سرمایه گذاری در سرمایه اجتماعی است و دارای ۳ بعد زیر  می باشد :

• ایجاد ارتباطات : شامل هنجارهای رفتاری و ارزش هایی است که موجب تعمیق روابط با همکاران و ایجاد یک حس قوی در اجتماع می شود.
• توانایی اعتماد : شامل هنجارهای رفتاری و ارزش هایی است که به جای دادن دلایلی به کارکنان برای پاسخ دادن به سازمان ، دلیل اعتماد به نفس و دفاع از نمایندگی آنها در سازمان است.
• پرورش همکاری : شامل هنجارهای رفتاری و ارزش هایی است که نسبت به تلاش فردی به پاداش های مشترک تشویق می کند : ۵۷۳) (Ellinger et al. ;  ۲۰۱۱ .

آیتم های پرسشنامه این پایان نامه از شماره ۷-۱  برگرفته از سوالات پرسشنامه  مربوط به مقاله ای الینجر و همکاران   : ۵۷۴) (Ellinger et al. ;  ۲۰۱۱ می باشد که در طیف لیکرت ۵ نقطه ای از کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم سنجیده می شود .

۱-۸ تعریف نظری و عملیاتی متغیر های وابسته

۱-۸-۱ تعریف نظری عملکرد شغلی

عملکرد عبارتست از به نتیجه رساندن وظایفی که از طرف سازمان بر عهده نیروی انسانی گذاشته است ( شریف زاده ؛ خیر اندیش ؛  ۱۳۸۸ : ۳۷) . عملکرد شغلی » در واقع به مجموع رفتارهایی که افراد ، در ارتباط با شغل از خود بروز می دهند یا به عبارتی میزان محصول ، پیامد و یا بازده ای است که به موجب اشتغال فرد در شغل خود، حاصل می شود ، تعریف می شود «  (مؤذن ؛ موحد محمدی؛ رضوانفر ؛ میرترابی ؛  ۱۳۹۰  : ۱۳۵).

۱-۸-۲   تعریف عملیاتی عملکرد شغلی

برای سنجش عملکرد شغلی از پرسشنامه مقاله بابین و بولس [۴](۱۹۹۶) استفاده شده است . این مقاله تمرکز به خودارزیابی عملکرد شغلی دارد ، در این مقاله بیان شده که کارکنان با در نظر گرفتن شرایط محیطی خود و مواردی چون انگیزه درونی ، تسهیل رهبری و پشتیبانی ، دوستی و گرمای کار گروهی و نقش استرس به ارزیابی این که چه میزان کار خود را خوب انجام می دهند می پردازند(   Bobin &  Boles ; 1996 : 58 )  سوالات این پرسشنامه تمرکز دارد بر میزان پاسخ دهی کارکنان  از نظر عملکرد نسبت به همکاران خود ، مقایسه کیفیت کار فرد در مقابل کار دیگران و ارائه استاندارد های مهم برای سنجش عملکرد(  Bobin & Boles ;  ۱۹۹۶ : ۶۳  )

آیتم های پرسشنامه این پایان نامه از شماره ۲۲-۱۸ برگرفته از سوالات پرسشنامه  مربوط به مقاله  بابین و بولس  ( Bobin &  Boles ;  ۱۹۹۶ : ۷۲ ) می باشد که در طیف لیکرت ۵ نقطه ای از کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم سنجیده می شود .

۹- Fukuyam

۱۰– Ellinger

۱۱– Cohen & Prusak

۱۲ – Bobin & Boles

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

مقدمه

امروزه در کنار سرمایه های انسانی ، اقتصادی و فیزیکی از سرمایه دیگری به نام سرمایه اجتماعی نام برده می شود که در بررسی های اقتصادی و اجتماعی جوامع مطرح شده است (مرادی ؛ جلیلیان ؛ کریمی ؛  ۱۳۸۹:  ۹۶) . سرمایه اجتماعی بر خلاف سایر سرمایه ها به صورت فیزیکی وجود ندارد بلکه حاصل تعاملات ، هنجارهای گروهی و اجتماعی است  (زارعی متین ؛  جندقی؛  توره ؛   ۱۳۸۵ :  ۳۳).  مفهوم سرمایه اجتماعی که صبغه جامعه شناسانه دارد بستر مناسبی برا بهره وری سرمایه انسانی و فیزیکی و راهی برای نیل به موفقیت قلمداد می شود ( امامقلی ؛ ۱۳۹۰ :  ۵۹). در جهان پرشتاب امروز سازمان های زیادی در تلاشند در راستای رسیدن به اهداف سازمانی و اقتصادی و تداوم حیات خویش از الگو ها و شیوه های مختلف بهره مند شده و مزیت رقابتی جدیدی کسب کنند تا از سقوط و واژگونی و خطرات ناشی از دگرگونی های سریع محیطی در امان بمانند ، در عصر حاضر مدیران به منظور دستیابی به توسعه بیش از آن که به سرمایه فیزیکی و انسانی نیازمند باشند به سرمایه اجتماعی نیاز دارند تا از این راه بتوانند زمینه های توسعه سازمان را فراهم آورده راه کامیابی شغلی و سازمانی را هموار سازند ( امیرخانی و آغاز  ؛  ۱۳۹۰ :  ۳۱-۳۲ ).  امروزه سرمایه اجتماعی اساسی برای انتخاب های استراتژیک است ، می تواند تصمیم گیرندگان را مطلع و تحت تاثیر قرار می دهد و حتی تصمیمات آن ها را در داخل و خارج سازمان محدود سازد۲۰۰۶ : ۱۷) Shipilov & Danis; ). بدین لحاظ سرمایه اجتماعی مانند سرمایه های دیگر بستر مناسب برای دسترسی به فرصتها و اهداف زندگی را آماده ساخته، یکی از منابع مهم موفقیت سازمانی و اجتماعی محسوب می شود (معمارزاده ؛ عطایی ؛ اکبری ؛۱۳۸۸: ۹ ). در این بخش به بیان تعاریف ، اهمیت و ضرورت ، مدل ها ،  عوامل  موثر و پیامد های مثبت و منفی متغیر سرمایه اجتماعی می پردازیم .

• مفاهیم و تعاریف سرمایه اجتماعی

قبل از آن که وارد بحث مفاهیم و تعاریف سرمایه اجتماعی شویم شایسته است درباره سرمایه و آیا واقعاً سرمایه اجتماعی سرمایه است ؟ مفاهیمی را مبذول بداریم .

۲-۱-۱-۱ تعریف سرمایه

درمورد سرمایه آلبرو[۱]  (۲۰۰۱) آن  را اساس ارزشهای  آینده می داند ، آن هییر[۲] و همکاران (۱۹۹۵)  سرمایه را یک منبع عام اعم از پولی و غیر پولی و همچنین ملموس و غیر ملموس می داند. سرمایه به چند گروه طبقه بندی شده است که سرمایه اجتماعی از جمله آنها ست ( زمردیان  و  رستمی ؛ ۱۳۸۹ : ۵۱)  در واقع  سرمایه اجتماعی می تواند به عنوان یک مفهومی که نشان دهنده دارایی های غیر مادیست تعریف شود  و بدهی است که آن  شرایط را برای همکاری بین افراد و یا شرکت ها تحت تاثیر قرار می دهد( Eklinder-Frick ; Torsten Eriksson;  Hallén ;  ۲۰۱۴ :  ۱ ).

۲-۱-۱-۲ دلایل سرمایه بودن سرمایه اجتماعی

برای اینکه سرمایه اجتماعی به عنوان یک سرمایه شناخته شود دلایل زیادی وجو د دارد که در زیر بیان می گردد :

• ماندگاری : مانند دیگر اشکال سرمایه ، سرمایه اجتماعی دارای عمر طولانی است که در آن می توان هم چون منابع دیگر در آن سرمایه گذاری کرد .
• انعطاف پذیری و قابلیت تبدیل : سرمایه اجتماعی در معنای انعطاف پذیری بدین منظور است که ، روابط می تواند برای مقاصد مختلف مورد استفاده قرار گیرد از جمله جمع آوری اطلاعات و یا مشاوره. علاوه بر این سرمایه اجتماعی را می توان به انواع دیگر سرمایه ها تبدیل کرد مانند مزایای اعطا شده توسط موقعیت فرد در یک شبکه اجتماعی می تواند به مزایای اقتصادی و یا دیگر مزیت ها تبدیل گردد.
• جانشین و مکمل بودن : مانند دیگر اشکال سرمایه می تواند جایگزین یا مکمل منابع دیگر شودAdler &  Kwon ;  ۲۰۰۲:  ۲۱)   .(برای مثال سرمایه اجتماعی می تواند با کاهش هزینه مبادله، بهره وری سرمایه فیزیکی را بهبود دهد و جانشینی برای سرمایه فیزیکی مازاد باشد.
• استهلاک : مانند سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی ، سرمایه اجتماعی نیز نیاز به نگهداری دارد . سرمایه اجتماعی نیز مستهلک می شود . در بعضی از اوقات نیز استفاده بیش از حد از سرمایه اجتماعی موجود در بین افراد برای رسیدن به هدف های فردی خود باعث استهلاک در سرمایه اجتماعی خواهد شد . گاهی اوقات نیز عدم استفاده از روابط  اجتماعی سبب استهلاک در سرمایه  اجتماعی خواهد شد (رنانی و  دلیری ؛  ۱۳۸۸ :  ۱۶۲-۱۶۱ ).
• امکانات سرمایه گذاری : منظور همان توانایی ساخت و یا تخریب سرمایه موجود است . سرمایه گذاری در سرمایه اجتماعی نیز می تواند وجود داشته باشد و با ایجاد برنامه ریزی لازم، باعث خلق آن شد (همان منبع : ۱۶۴ ).

۲-۱-۱- ۳  تعاریف سرمایه اجتماعی

اصطلاح سرمایه اجتماعی نخستین بار در اثر کلاسیک  “جین جاکوب”[۳]  به نام “مرگ و زندگی” شهرهای بزرگ آمریکایی بکار رفته است ( زمردیان و  رستمی ؛  ۱۳۸۹ :  ۵۱).  همان طور که سرمایه فیزیکی، با ایجاد تغییرات در مواد جهت شکل دادن به ابزارهایی که تولید را تسهیل می کند به وجود می آید و ازجنبه ای ملموس و قابل مشاهده برخوردار است . سرمایه انسانی، با تغییر دادن افراد برای کسب مهارت ها و توانایی هایی به آنها پدید می آید و افراد را توانا می سازد تا به شیوه های جدید رفتار کنند و بنابراین کمتر ملموس بوده و در مهارت ها و دانشی که فرد کسب کرده تجسم می یابد. اما سرمایه اجتماعی ، حتی کمتر از این ملموس بوده و در روابط میان افراد تجسم می یابد و موقعی سرمایه اجتماعی به وجود می آید که روابط میان افراد به شیوه ای دگرگون شود که کنش را تسهیل نماید (ناطق پور  و  فیروز آبادی ؛   ۱۳۸۵ : ۱۶۲ ).

کلمن[۴] (۱۹۸۸ ) در تعریف سرمایه اجتماعی آن را به عنوان  تابع در نظر گرفته و آن را دارای موجودیت واحد نمی داند و معتقد است که ، سرمایه اجتماعی در سازمان های مختلف متفاوت است اما دارای ۲ عنصر مشترک :  ۱- جنبه ساختار اجتماعی و ۲-تسهیل اقدامات خاص برای افراد و شرکت ها می باشد( Zheng ;  Li ; Wu ; Xu  ;  ۲۰۱۴ : ۴۸۹-۴۹۰ ) . هم چنین کلمن ( ۱۹۹۰ ) بیان داشته واژه سرمایه دلالت می کند که سرمایه اجتماعی همانند سایر اشکال سرمایه  ماهیتی زاینده و مولد دارد( Koutsou ; Partalidou ; Ragkos ; 2014 : 204) ، یعنی ما را قادر می سازد ارزش ایجاد کنیم، کارها را انجام دهیم، به اهدافمان دست یابیم، ماموریت هایمان را در زندگی به اتمام رسانیم و به سهم خویش به دنیایی یاری رسانیم که در آن زندگی می کنیم.  وقتی می گوییم سرمایه های اجتماعی زاینده و مولد هستند، منظور این است که هیچ کس بدون آن موفق نیست و حتی زنده نمی ماند  (الوانی و  شیروانی ؛  ۱۳۸۳ :  ۱۷ ).

فوکویاما[۵] (۱۹۹۵ ) سرمایه اجتماعی را به عنوان ” توانایی افراد برای کار تعریف شده با هم و برای رسیدن به اهداف مشترک در گروه ها و سازمان ها می داند ” Fu ; 2004 : 19)) بعدها فوکویاما  ) ۱۹۹۹) تعریف دیگری از سرمایه اجتماعی ارائه می دهد و می گوید: سرمایه اجتماعی را به سادگی می توان به عنوان وجود مجموعه معینی از هنجارها یا ارزشهای غیر رسمی تعریف کرد. ( زمردیان و  رستمی ؛  ۱۳۸۹ :  ۵۱)

پیر بوردیو [۶]،  جامعه شناس فرانسوی، به عنوان اولین دانشمندی که به تجزیه و تحلیل نظام مند مفهوم سرمایه اجتماعی پرداخته است.  برای بوردیو ، سرمایه  اجتماعی در درجه اول از این نظر که می تواند به سرمایه فرهنگی و اقتصادی تبدیل و  موجب  حفظ  مزیت کلاس  در  شبکه های  نسبتا  با  دوام  شود  مورد  توجه  بود Darcy ;  Maxwell;  Edwards ;  Onyx ;  Sherker ;  ۲۰۱۴ : ۲) ). وی سرمایه اجتماعی  را به عنوان تجمع واقعی یا بالقوه منابع تعریف شده و جدایی ناپذیر با در اختیار داشتن یک شبکه پایدار خاص، است که به خوبی شناخته شده ، به خوبی تثبیت  شده و دارای یک نوع شبکه ی ارتباطی نهادینه شده مرتبط است تعریف می کند ( Zhengdong ; 2011 : 230 ). از نظر بوردیو سرمایه اجتماعی جمع بالقوه و بالفعلی است که نتیجه مالکیت شبکه ی با دوامی از روابط نهادی شده بین افراد و عضویت در یک گروه برای دستیابی به منابع آن گروه است . بوردیو سرمایه اجتماعی را دارای دو مولفه می داند : نخست به عنوان یک منبع که با عضویت گروهی و شبکه های اجتماعی مرتبط است و دوم میزان سرمایه اجتماعی یک کارگزار خاص به حجم شبکه ی ارتباطی او وابسته است. برای بوردیو سرمایه اجتماعی یک پدیده جمعی است ، حتی اگر از چشم انداز کنشگر به ان نگاه شود ( جهانگیری  و  شکری زاده؛ ۱۳۸۹ :   ۱۰۹ ).

هاینفان  [۷]مفهوم سرمایه اجتماعی (۱۹۱۶) را ”حسن نیت“، ”رفاقت و دوستی“”همدردی متقابل“ و ”معاشرت و تبادلات اجتماعی“ در میان گروهی از افراد توصیف کرده است که یک نظام اجتماعی را پدید می آورد ( خورشید ؛  ۱۳۹۱ :  ۱۲۱ ) .

۲۰ – Albero

۲۱ –  Anheier

۲۲- Jane Jacob

۲۳ – Coleman

۲۴ – Fukuyama

۲۵ –  Pierre Bourdieu

۲۶– Hanifan

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

چهارچوب نظری تحقیق

چهارچوب نظری بنیانی است که تمامی پژوهش ها بر آن استوار است ، این چهارچوب شبکه ای است منطقی ، توصیفی و پرورده ، مشتمل بر روابط موجود میان متغیرهائی که در پی اجرای فرایندهائی چون مصاحبه ، مشاهده و بررسی ، پیشینه تحقیق شناسائی شده است . پس از شناسائی متغیرهای مناسب باید شبکه ای از روابط  میان متغیرها تدوین شود  تا بتوان فرضیه های متناسب با آنها را پدید آورد و سپس آزمود . در واقع چهارچوب نظری روابط میان متغیرها را مشخص می کند همانگونه که بررسی پیشینه متغیرهائی را که ممکن است حائز اهمیت باشند و در واقع یافته های پژوهشهای پیشین هستند را شناسائی می کند ، یک چهار چوب نظری خوب نیز در جای خود مبنای منطقی لازم برای تدوین فرضیه های آزمون پذیر را فراهم می آورد (سکاران ، ۱۳۸۸، ۹۴-۹۵) . بررسی های اخیر نشان می دهد که محققان مختلف متغیر عملکرد را مورد بررسی قرار داده اند ، نتایج این بررسی ها گویای آن است که بکارگیری شیوه های مدیریت زنجیره تامین و مزیت رقابتی می توانند بر عملکرد سازمانی اثر بگذارند .

در این تحقیق از یافته های حاصل از مدل لی[۱] و همکارانش در سال ۲۰۰۶ استفاده شد که استفاده از آنها با شرایط حاکم بر شرکت های موجود در بازارهای تولید قطعات خودروئی کشور ایران بیشتر همخوانی داشته ، عملکرد سازمانی با استفاده از معیارهای مالی و بازار که شامل :۱ .برگشت سرمایه ROI 2. سهم بازار ۳٫حاشیه سود فروش  ۴٫ رشد ROI 5. رشد فروش ۶٫ رشد سهم بازار ۷٫ موقعیّت رقابتی (,P.111  Li et al,2006) است سنجیده شده است ، یکی از شیوه های ارتقاء عملکرد استفاده از شیوه های مدیریت زنجیره تامین مناسب است (Li et al.2006, ,P.111) هدف اصلی فعالیتهای مربوط به مدیریت زنجیره تامین ، ارضاء تقاضای مشتریان است ، به طوری که بتواند محصول مورد نظر را با حداکثر کیفیت ، حداقل قیمت و در زمان مورد نظر به مشتریان تحویل دهد ، در زنجیره تامین به منظور بهینه کردن فرایندهای درونی زنجیره ، هر عضو باید با دیگر اعضای زنجیره هماهنگ شود (عمید و همکاران ، ۱۳۸۶ ،ص ۶ &Diana Bratić,۲۰۱۱,P3) که در تحقیق حاضر این شیوه ها عبارتند از ۱٫مشارکت استراتژیک با تأمین کننده ۲٫ارتباط با مشتری ۳٫سطح به اشتراک گذاری اطلاعات ۴٫کیفیت به اشتراک گذاری اطّلاعات ۵٫تعویق اندازی,P.109)  Li et al,2006) که تاثیر آنها بر عملکرد سازمانی و نیز مزیت رقابتی مورد بررسی قرار گرفته است . بررسی ها نشان می دهد که مدیریت زنجیره تأمین از طریق بهبود در روابط برای دستیابی به مزیّت رقابتی قابل اتکا می باشد (Li et al,2006, P.107). در دهه های اخیر کشف شد که مسیر دستیابی به مزیّت رقابتی از زنجیره تأمین می گذرد (حسینی و همکاران،۱۳۸۹)، در این پژوهش که مزیت رقابتی نقش متغیر میانجی را در رابطه بین بکار گیری شیوه های مدیریت زنجیره تامین و عملکرد سازمانی می باشد ایفا می کند با ابعاد۱٫ قیمت یا هزینه  ۲٫کیفیت  ۳٫قابلیتهای تحویل ۴٫ نوآوری در محصول ۵٫ زمان ارائه به بازار) ,P.111  Li et al,2006)  مورد سنجش قرار می گیرد ، زیرا حفظ و توسعه مزیّت رقابتی خود منجر به عملکرد سازمانی مطلوبتر می شود(Raduan, C. R.et al,2009,P49) . در پژوهش حاضر در نمودار ۱-۱ مدل مفهومی تحقیق به تصویر کشیده شده است ، محقق با مطالعه ساختار شرکتهای تولیدی قطعات خودروئی و تحقیق و بررسی عوامل مربوطه و به کار گیری آنها در صنعت خودروسازی و همچنین با بررسی های انجام شده و نیز مطالعات دیگر در خارج از کشور از آنها استفاده شده است و نتایج قابل قبولی به دست امده را انتخاب نموده است ، در این مدل عملکرد سازمانی متغیر وابسته ، شیوه های مدیریت زنجیره تامین ، متغیر مستقل و مزیت رقابتی متغیر میانجی می باشند .

[۱] LI

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید