ر نفر ، مرکز تجاری و اداری شهر محسوب می گردد. بنابراین از مهاجرت فاجعه آمیز جمعیت ساکن در منطقه باید جلوگیری می شد و شرایط کار و زندگی در آن ارتقا می یافت . بنابراین تدابیر زیر در نظر گرفته شد :
-برای ایجاد هماهنگی بین مراکز تجاری شهر و شرایط کالبدی منطقه تاریخی ، دو ناحیه مشخص در بافت در نظر گرفته شد. بافت سنتی با کاربری های فرهنگی- تجاری و خدماتی با تاکید بر گذر پیاده از یک طرف و از طرف دیگر مرکز مدرن شهری در بخش های قابل بازسازی اطراف .
-به منظور تقلیل فشار ترافیک بر مرکز در شبکه معابر موجود بازنگری شد و بر استفاده از وسایل نقلیه عمومی تاکید گردید .
– تجدید حیات دوباره محله ها از طریق ارتقاء دسترسی محله ها ، انتقال فعالیت های صنعتی زیان آور ، تامین تسهیلات و خدمات شهری ، حفظ مرز محلات مسکونی و ضوابط مناسب مرمت و بازسازی ساختمان های مسکونی قدیمی .
– ساماندهی صنایع واقع در شمال شرقی منطقه تاریخی
به منظور افزایش ارتباط پیاده بافت با منطقه توسعه جدید ، احیای سوق ها و تبدیل برخی معابر با محدودیت عبور سواره و نیز گذر پیاده و ارتباط آنها با کرانه رودخانه و دروازه ها و به طور کلی تداوم عبور پیاده در شهر قدیم در نظر گرفته شد (عالمی ، 59:1383 ) .
2-2-20-2-6- کشور چین
شهرهای چینی مجذوبیت طولانی مدتی را برای برنامه ریزان مرتبط به شهرنشینی جهان سوم حفظ کرده اند. اگر نگرش کلیشه ای شهر جهان سومی را بپذیریم که بوسیله شکاف اقتصادی- اجتماعی عمیق مزین شده ، جدایی گزینی فضایی بوسیله طبقه درآمدی و یک نسبت بالایی از جمعیت ساکن در زاغه های فقیرانه یا سکونتگاه های کلبه ای، شهر چینی به عنوان یک استثنا روشن ظاهر می گردد. علی رغم فضای کم و کیفیت نسبی پایین استاندارد های خانوارهای شهری چین، تمایزات فضایی و درجه عدم توازن که در شهرهای با اقتصاد بازار پیدا می شود تا اخیراً غایب بوده است. استثنا بودن شهرهای چینی ریشه در ایدئولوژی نظام کمونیستی در شکستن حدود طبقاتی و توانایی کنترل سیاسی و اجتماعی دارد. به طور ویژه ای توانایی دولت در جلوگیری از مهاجرت های روستاییان به شهرها در دهه 1960 و1970 تاثیر عمیقی در الگوهای شهرنشینی داشته است.
اکنون بعد از یک دهه از اصلاحات اقتصادی و آزادسازی کنترل اجتماعی متعاقب آن ، یک سوال عمده این است آیا شهرنشینی چینی ، الگوهای تخصص شهرهای جهان سوم را پذیرفته اند؟ که نتیجه آن قطبی شدن گروه های اجتماعی در داخل شهرهاست. در تباین با فازهای سابق تولید مسکن که از طریق سیاست های ملی منشا گرفته بودند ، فاز رایج به شرایط محلی ویژه حساس است. این واقعه جدیدی است به خاطر اینکه یک هدف اصلی فاز جدید بازسازی همسایگی های قدیمی تر مرکز شهر است. علی رغم تمرکز بر مرکز شهر ، برنامه های رایج انشعاباتی در سراسر نواحی متروپلیتن داشته اندف همین طور انتقال به سیستم بازار آزاد توزیع فضایی جمعیت شهری را تحریک کرده است (توپالوف و اطهاری،55:1372).
2-2-20-2-7- کشور ژاپن
مداخله و برخورد در بافت های قدیمی و فرسوده شهری در کشور ژاپن تحت عنوان توزیع عادلانه نوین اجرا می شود. قدمت اجرای این طرح ها به صورت یک سامانه منسجم ، از بعد از جنگ جهانی دوم آغاز گردید و عمده وسعت شهرهای ژاپن به وسیله این سامانه بازسازی و احیاء شده است . اساس ایده های اصلی این طرح شامل موارد زیر است :
– جامعیت طرح های توسعه شهری

ه نسبت به ايستگاههاي اصلي مربتط با وسايل حمل و نقل عمومي
4-2- ايجاد نظام تبادل مناسب سفر بين سفرهاي بلند، متوسط و كوتاه شهري
4-3- اختصاص بيشتر فضا به وسايل حمل و نقل عمومي
4-4- ايجاد موانع فیزيكي و قانوني در برابر حركات سادع
4-5- ايجاد نظام سلسله مراتبي ارتباط شهري به شكلي كه نياز شهروندان به استفاده از وسايل مشخص كاهش يابد.

راهبردها، سياست ها و اقدامات بافت هاي فرسوده
2-2-21- تجارب بهسازی و تجدید حیات بافت های قدیمی در ایران :
مساله نوسازی و بهسازی مراکز شهری در واقع معلول تحول نظام اجتماعی،اقتصادی به ویژه سابقه صنعتی شدن، دگرگونی روابط شهری و روستایی و نظام فئودالیسم، ورود ماشین به شبکه حمل و نقل شهری، بهبود شرایط اجتماعی- اقتصادی به ویژه توسعه خدمات بهداشتی- درمانی، کاهش مرگ و میر و افزایش جمعیت، برقراری نظام جدید سیاسی مبتنی بر ساختار بروکراتیک و تکنوکراتیک (دولت)، توسعه روابط با کشورهای صنعتی، تغییر نقش و کارکرد شهرها از صورت سیاسی- اداری به شکل تجاری- خدماتی، صنعتی و غیره می باشد . این دگرگونی ها در ایران در اواخر دوره قاجاریه (صدور فرمان مشروطیت 1285)و به ویژه با روی کارآمدن سلسله پهلوی (کودتای 1299 رضاخان) در ایران آغاز شده است.
بنابراین مساله نوسازی و بهسازی شهرها به ویژه مراکز شهری در ابعاد مختلف قانونی، حقوقی، تشکیلاتی، اداری و آموزشی ، فرهنگی و اجرایی را باید در گذر زمانی 70 سال گذشته و به ویژه 30 ساله اخیر جست و جو کرد.
شهرنشینی در ایران دارای سابقه طولانی است و با مهاجرت اقوام آریایی به فلات ایران و تاسیس حکومت مادها و پایه گذاری اولین شهرها به ویژه «هگمتانه» به عنوان پایتخت در حدود 700 ق.م آغاز می گردد. با ظهور حکومت هخامنشی و احداث شهر- معبد هایی چون تخت جمشید در حدود 500 ق.م شهرنشینی و شهرسازی به حد بالایی از تکامل می رسد . ولی این حرکت با حمله اسکندر و نفوذ فرهنگ یونانی در ایران باعث احداث شهرهای خودگردانی چون «شوش» در دوره سلوکیان به شیوه «پارسی- هلنی» می گردد که در واقع ترکیبی از فرهنگ «ایرانی و یونانی» می باشند. بعضی از این شهرها مانند شوش حتی بعد از روی کارآمدن حکومت پارتیان و ساسانیان در مقابل قدرت قاهر حکومت مرکزی مقاومت نموده که با خاک یکسان می شوند(حبیبی،1387: 28-5).
روی کار آمدن حکومت ساسانیان باعث به وجود آمدن شهرهای طبقاتی (کهندژ،شارستان، و…) می گردد.علی رغم توسعه نسبی شهرنشینی ، مدارک چندانی از چگونگی مداخله در فرایند احیاء و نوسازی شهرها در این دوره در دست نیست و شرایط زندگی در این دوره نیز چنین اقداماتی را طلب نموده است. انقراض حکومت ساسانیان و پیروزی مسلمانان و نفوذ همه جانبه فرهنگ اسلامی در کالبد شهرهای ایرانی باعث دگرگونی اساسی در ساخت و بافت زندگی شهری و کالبد فیزیکی شهرهای ایرانی گردید . عناصر جدیدی از فرهنگ اسلامی از قبیل مسجد ، آدینه ، محلات ، بازار ، مدارس دارالخلافه و … وارد کالبد شهرهای ایرانی گردید .
با وجود دگرگونی های ساختاری ، کالبدی و کارکردی، رشد شهرنشینی و شهرگرایی به دلیل ناپایداربودن حکومت ها به جز در مقاطع زمانی خاص از قبیل دوران صفویه، رونق چندانی نداشته است. لذا ضرورت دخالت کالبدی و نوسازی شهری چندان مطرح نبوده است . با این حال اولین دخالت های کالبدی در خصوص بهسازی شهرهایی مانند مشهد و اصفهان به دوره صفویه باز می گردد. در شهر مشهد دخالت کالبدی همران با کشیدن خیابان های معروف به بالا و پایین خیابان در زمان شاه عباس دوم (80-1025 ه ش) به تبعیت از خیابان شانزالیزه پاریس بود . ولی با این حال روند شهرنشینی و شهرگرایی تدریجی و کند بود و تا پایان دوره قاجاریه در چارچوب نظام سیاسی- اداری پادشاهی و نظام اقتصادی و فئودالیسم ماقبل صنعتی و مبتنی بر تکنولوژی حمل و نقل متکی بر چرخ و نیروی حیوانات اهلی (اسب- شتر- قاطر) تکامل یافت . بنابراین رشد شهرها از نظر فیزیکی و جمعیتی بسیار کند و متناسب با شبکه حمل و نقل و ساختار اجتماعی- اقتصادی آن دوره بود . در نتیجه ضرورت مداخله در کالبد فیزیکی نیز چندان احساس نمی شد . به تدریج با پیروزی نهضت مشروطه خواهان و صدور فرمان مشروطیت در سال 1285 ه.ش توسط مظفرالدین شاه قاجار منجر به شروع اقدامات قانونی ولی نه چندان منسجم در خصوص مسائل ملی و به ویژه ساماندهی شهرها گردید . از جمله تاسیس مجلس شورای ملی و تصویب قوانین مربوط به احداث اولین شهرداری که از مصوبات اولین دوره مجلس شورای ملی بود منجربه تاسیس اولین بلدیه (شهرداری) قانونی در سال 1289 ه.ش گردید . تصویب قوانین مربوط به مسائل شهری و تاسیس شهرداری، اولین حرکت های سازمان یافته برای دخالت در سازماندهی ، نوسازی و بهسازی شهرها بود .
کالبد فیزیکی شهرها در نتیجه رشد جمعیت ، ورود ماشین ، کارخانجات صنعتی ، بانکها ، راه آهن ، راههای ارتباطی ، خطوط تلگراف ، ساختمان های اداری ، وزارتخانه ها ، هتل ها ، سینماها ، پادگانها و مراکز درمانی دچار تغییرات اساسی گردید . سیمای کالبدی شهرهای ایرانی از ابتدا تا آخر دوره قاجاریه (700ق.م تا 1300 ه.ش) تحت تاثیر دو شیوه فرهنگی بوده است .
1– دوره فرهنگ سنتی : در این دوره محلات ، ارگ دولتی ، به همراه مورفولوژی آشفته شهری ، سیمای شهرهای ایران به ویژه شهرهایی مانند تهران را تشکیل می داده است .
2- دوره فرهنگ اروپایی : چهره ی شهرها عمدتاً به صورت شهرهای اروپایی بر اثر اعزام دانشجویان و گسترش رابطه ای است که از اواخر دوره قاجاریه به وسیله فرهنگ اروپایی بر جامعه ایرانی حاکم می گردد . قوانین از اروپا وارد می شود و خیابان ها به سبک خیابان های اروپایی ساخته می شود (خیابان لاله زار به سبک شانزالیزه پاریس می باشد ) .
با این حال بافت جدیدی پیرامون بافت تاریخی که حاصل ادوار تاریخی گذشته است به تدریج شکل می گیرد و این روند با انقراض حکومت قاجار و روی کار آمدن سلسله په

لوی سرعت بیشتری به خود می گیرد (پوراحمد و کلانتری،167:1384) .
2-2-22- سیاست ها و برنامه های بهسازی و نوسازی شهری در ایران در دوره های پهلوی اول ، پهلوی دوم و دوره پس از انقلاب اسلامی ایران :
2-2-22- 1- سیاست ها و برنامه های دوره پهلوی اول ( از سال 1300 تا 1320 ه ش )
با روی کار آمدن رضا شاه پهلوی ، فعالیت های جدیدی در تمام سطوح ملی به دلیل استقرار شکل جدید نهاد دولت، گسترش رابطه با کشورهای غربی ، ورود ماشین به شبکه حمل و نقل درون شهری و بین شهری و غیره به وجود آمد . به طوری که در سال 1289 فقط یک ماشین در ایران وجود داشت ولی از سال 1300 تا 1302 حدود 1000 وسیله نقلیه وارد ایران شد که نیمی در حوزه شرکت نفت مشغول به کار بودند و تا سال 1308 حدود 18000 اتومبیل و 6000کامیون در ایران وجود داشت(رضایی،77:1390).
بافت تاریخی شهرها که تا این زمان در درون حصارها و باروها محبوس بود،پذیرای جمعیت اضافی نبود . به تدریج با فروریختن حصارها، جمعیت شهر به بیرون و در اراضی بکر و عمران نشده استقرار یافت. محدوده های تاریخی داخل حصار قدیمی نیز که بر اساس تکنولوژی و شبکه معابر ماقبل صنعتی شکل گرفته بود ، با شرایط زندگی ماشینی سازگاری نداشت ، لذا ضرورت اقدامات متعددی در جوانب مختلف را طلب می نمود.
فعالیت های دولت در این دوره در خصوص نوسازی و بهسازی مسائل شهری به شرح زیر می باشد : تصویب قانون ثبت املاک در سال 1307 ش و قانون جدید شهرداری ها در سال 1309 ش و به دنبال آن تصویب قانون توسعه معابر در سال 1312 ش از مهمترین اقدامات این دوره است. با شروع جنگ جهانی دوم و کشیده شدن آتش جنگ به ایران اقدامات مرمتی متوقف شد و ایران در مشکلات دوره پس از جنگ گرفتار آمد.
اقداماتی که در این دوره انجام شده است را میتوان در موارد زیر خلاصه کرد :
-احداث خیابان ها و میدان ها با وسعت کافی و متناسب با نیازهای شهرسازی آن زمان در مراکز شهرها و مخصوصاً محله های قدیمی و نامتناسب با اصول شهرسازی و برنامه ریزی شهری و امتداد آنها تا انتهای شهر . این خیابان ها غالباً به صورت متوازی و متقاطع در جهت های مشخص شمالی- جنوبی یا شرقی- غربی و به حالت گذربندی شطرنجی (که روش رایج شهرسازی آن زمان در کشورهای پیشرفته بود ) احداث و موجب شد که عبور و مرور، ترافیک ودسترسی به نقاط مختلف شهر ، با وسایل نقلیه موتوری و تامین سرویس های عمومی را آسان کند .
– احداث خیابان های کمربندی در اطراف بسیاری از شهرهای بزرگ به عنوان خیابان دور شهر که اکثراً به حالت مستقیم شمالی- جنوبی یا شرقی- غربی و گاهاً به صورت قوس در بعضی از نقاط اطراف شهر بود و محدوده خدماتی شهر را همین خیابان ها تعیین می کرد .
– تخریب محله های غیرقابل اصلاح و همچنین گورستان هایی که در مرکز شهرها قرار گرفته بود و تبدیل آنها به پارک عمومی .
– تشویق و گاهی اجبار مردم شهر به زیباسازی ساختمان ها ، مخصوصاً ساختمان هایی که در مجاورت خیابان های احداث شده یا توسعه یافته قرار می گرفت .
– مشخص کردن نقشه ی گذربندی های مناسب در اراضی وسیع که مورد ساخت و ساز قرار نگرفته بود و در محدوده شهرها یا مجاور آنها قرار داشت و احتمال توسعه و احداث ساختمان در آنها در دوره های میان مدت آینده داده می شد .
توسعه و اصلاح بعضی از معابر در محله های قدیمی و موجود شهرها که قابلیت ادامه زندگی و کار در ساختمان های آنها وجود داشت، به منظور بهسازی و حفاظت این قبیل محله ها (نورایی،49:1389).
لازم به یادآوری است که در این دوره قوانین ، مقررات ، آیین نامه ها و ضوابط چندان موثر و مفیدی برای تنظیم امور شهرسازی و نوسازی شهرها از تصویب نگذشت و معیارها و ضوایط سازمانی محکمی برای پیشبرد فعالیت های مذکور برقرار نشد ؛ بلکه تمام اقداماتی که عملی می شد بر قدرت اجرایی سازمان های دولتی و مخصوصاً دولت مرکزی تکیه داشت و شاید به همین علت بود که در دوره های بعد از سال 1320 برنامه های مذکور نتوانست ادامه پیدا کند.
2-2-22-2- سیاست ها و برنامه های دوره پهلوی دوم (سال 1345-1320 ) :
دوره 25 ساله از 1320 تا 1345 ش را از لحاظ مرمت بافت تاریخی شهرها و اصول و ضوابط شهری و شهرداری ، باید یک دوره توقف و رکود بنامیم . مشخصات عمده ی این دوره که بیانگر توقف و رکود می باشد به این قرار است :
با اینکه گسترش شهرها و ازدیاد جمعیت شهرنشین از دو برابر و نیم نسبت به ابتدای دوره ، فزونی یافت ولی هیچگونه نظارت و کنترلی در کیفیت گسترش شهرها ، نظارت شهرداری ها بر عملیات ساختمانی و صدور پروانه های ساختمانی صورت نگرفت و شهرداری ها برای نظارت بر عملیات ساختمانی اطراف شهر یا جلوگیری از احداث ساختمان در خارج از محدوده خدماتی هیچگونه اختیاری نداشتند . در نتیجه شهرها بدون نظارت ، عملاً گسترش پیدا کردند و هرچند سال یک بار شهرداری ها ناگزیر می شدند که محله های ناهماهنگ احداث شده و جدید را به محدوده خدماتی اضافه کنند . چه در داخل و چه در خارج از محدوده خدماتی ، تفکیک و قطعه بندی و منظور کردن گذربندی آن و ارتباط با گذربندی های موجود به میل و سلیقه مالک بود و نقشه تفکیکی قبلاً به تصویب شهرداری ها نمی رسید .
تعیین کیفیت استفاده از زمین از هر جهت در اختیار مالک بود . نوع ساختمان ، تعداد طبقات ، حجم ساختمان ، کیفیت بنا ، کیفیت نماسازی ، نوع استفاده از ساختمان و غیره را مالک تعیین می کرد و شهرداری ها مکلف بودند به میل مالک پروانه ساختمان صادر کنند . صدور پروانه فقط به عنوان وسیله ای بود که شهرداری ها بتوانند عوارض ملک و عوارض صد
ور پروانه را دریافت کنند .شهرداری ها توانایی و مجوز لازم در تصرف املاک ، اراضی موات و بلاصاحب ، مسیل های داخل محدوده و اطراف شهر را نداشتند ، در حالیکه افراد عادی آزاد بودند با درست کردن یک استشهاد محلی نسبت به هر زمینی ادعای مالکیت کرده و تقاضای ثبت و صدور سند مالکیت کنند. اداره ثبت مکلف بود مفاد اظهار متقاضیان را در روزنامه آگهی کند تا اگر کسی به اظهارات آنها اعتراضی دارد و آن را ملک خود می داند ، در ظرف مهلت معینی اعتراض کرده و اگر اعتراض نمی رسید مالکیت متقاضی مسلم می شد و سند مالکیت به نام او صادر می شد . شهرداری ها فقط در صورتی حق اعتراض داشتند که ثابت کنند آن ملک متعلق به شهرداری است و اثبات آن نیز خالی از اشکال نبود.در نتیجه اکثر قریب به اتفاق اراضی مسیل ها ، گورستان ها ، رودخانه ها و همچنین اراضی بایر و موات اطراف شهرها به مالکیت افراد درآمد و اگر شهرداری ها زمینی را برای احداث تاسیسات شهری یا حتی احداث خیابان لازم داشتند باید قیمت آن را به کسانی که سند مالکیت در دست داشتند بپردازند و پس از انجام یک تشریفات بسیار طولانی آن زمین را تصرف کنند .
با در نظر گرفتن این توضیحات، محله های نوبنیاد اطراف و مجاور و حتی داخل شهرها به صورت زاغه نشین یا چیزی در حدود آن در آمد و شهرها با این کیفیت توسعه پیدا کردند . در این مدت نه فقط هیچ گونه اقدامی برای نوسازی ، بهسازی و حفاظت شهرها صورت نگرفت، بلکه حتی از احداث و توسعه زاغه ها نیز جلوگیری نشد . اگرچه در چند مورد محدود نیز اقدام هایی در بعضی از شهرها برای بازسازی زاغه ها انجام گرفت ولی به قدری ناچیز بود که نمی توان آنها را به حساب آورد .
2-2-22-3- سیاست ها و برنامه های دوره پهلوی دوم(سال 1357-1345):
در اسفندماه سال 1345 ه. ش قانون اصلاح پاره ای از مواد و الحاق چند ماده به قانون شهرداری ها از تصویب گذشت و به موجب مواد 97 ، 98 ، 99 ، 100 و 101 آن تشکیل شورای عالی شهرسازی به منظور نظارت بر فعالیت های شهرسازی ، تهیه و تصویب طرح های جامع شهری ، تعیین حریم برای هر شهر و برقراری مجوز برای نظارت بر فعالیت ها و عملیات ساختمانی و شهرسازی توسط شهرداری در حریم شهر ، الزام مالکان به دریافت پروانه ساختمان قبل از شروع به احداث بنا و الزام شهرداری ها برای جلوگیری از تخلفات ساختمانی در محدوده و حریم شهر و کنترل شهرداری بر تفکیک اراضی شهر و اطراف آن پیش بینی و تصویب شد .

جدول مربوط به جمعیت و مساحت مناطق 9 گانه شهرداری شیراز در سال 1385
محله گل کوب در مرکز شهر شیراز و در مجاورت دروازه کازرون که یکی از دروازه های قدیم شهر بوده قرار گرفته است.این دروازه در زمان گسترش و توسعه های شهری دهه 1310-1320 به همراه حصارهای شهر تخریب شده تا زمینه رشد شهر به سمت پیرامون و نواحی اطراف فراهم شود.
خیابان سیبویه که یکی از محورهای مهم تجاری شهر می باشد و مغازه های عمده فروشی و خرده فروشی متعددی را در خود جای داده است از قسمت جلوی محله عبور می کند.بازار میوه و تره بار در قسمتی از این خیابان قرار دارد که به دلیل ازدحام و شلوغی جمعیت که برای خرید به این نقطه از شهر می آیند فضای خاصی را شکل داده است.
خیابان کارگر از سمت راست این محله عبور می کند و خیابان قاآنی نو سمت چپ محله را احاطه کرده است.خیابان کارگر عمدتاً محل قرارگیری مراکز عمده تولید و فروش مصالح ساختمانی است اما در خیابان قاآنی نو خرده فروشی ها و خوار و بارفروشی ها بیشترند.بسیاری از خانوارهای ضعیف و متوسط از لحاظ اقتصادی،مایحتاج روزانه خود را از این محدوده از شهر تامین می کنند.
محله گل کوب به دلیل قرار گرفتن در زمین گود و اینکه پایین تر از سطح خیابان های اصلی پیرامون قرار گرفته است به «گود گل کوب» شهرت دارد.شبکه معابر و کوچه های محله تنگ و باریک است .ساختمان ها اکثراً فرسوده و یا مخروبه هستند، اگرچه درجه و شدت فرسودگی در همه نقاط محله و بین تمامی خانه ها یکسان نیست.مساحت و متراژ خانه ها نیز عمدتاً پایین است. معابر باریک و درهای کوچک منازل تردد وسایل نقلیه را بسیار مشکل و در برخی نقاط غیرممکن نموده است. محله فاقد خدمات شهری نظیر پارک و سیستم روشنایی با کیفیت است.اگرچه به دلیل قرار گرفتن در داخل شهر، دسترسی به بسیاری از خدمات و امکانات و ادارات و سازمان های دولتی و خصوصی با سهولت بیشتری انجام می شود و هزینه های حمل و نقل را از کل هزینه های خانوارهای ساکن در این محدوده تا حد زیادی کاهش می دهد.
به این ترتیب وضعیت خاص کالبدی و اجتماعی آن سبب شده تا تنها اقشار خاصی از جامعه شهری بتوانند در این محله زندگی کنند.کارگران،مهاجران روستایی،اتباع بیگانه که برای به دست آوردن کار به شهر وارد شده اند و اغلب پس از اتمام کار محل سکونت آنها نیز تغییر می کند و افراد سالخورده ای که توان مالی اشان پایین است و می خواهند به خدمات داخل شهر و از جمله مراکز پزشکی و درمانی دسترسی داشته باشند جزو اقشار ساکن در محله فرسوده گل کوب به شمار می روند.
پیرامون محله و در جایی که به خیابان اصلی ختم می شود کاربری ها عمدتاً تجاری و شامل مغازه های متعدد است.در داخل محله همه کاربری ها مسکونی است و تنها یک کارگاه بلوک سازی وجود دارد که هم اکنون غیرفعال است.کاربری آموزشی،صنعتی و یا درمانی در داخل محدوده محله وجود ندارد.بناهای تاریخی و یا ساختمان هایی که قدمت زیادی داشته باشد و بتوان آن را جزء میراث فرهنگی به شمار آورد در محله گل کوب به چشم نمی خورد،اما بافت کالبدی محله فرسوده بوده و باید نوسازی و بازسازی شوند.
بافت ناحیه گل کوب
این بافت که عمدتاً در بین سال های 1345-1320 شکل گرفته اند عمدتاً متعلق به خانواده های جوان آن دوره و همچنین بافت های اجتماعی متوسط جامعه آن زمان می باشند که در جنوب دروازه اصلی شهر «دروازه کازرون» که همواره یکی از عمده ترین مراکز خدماتی و فعالیتی شهر بوده مستقر می شوند.
بر خلاف نواحی دیگر که عناصر خدماتی،فعالیتی و تجاری در میان بافت های آن مشاهده نمی شود، در این ناحیه و در حاشیه خیابان ها ، مغازه های متعددی شکل می گیرند که خود حکایت از وضعیت اقتصادی و بافت جمعیتی ساکن در آنها دارد(شهرداری منطقه 2شیراز،1375).
در منطقه 2 که محله گل کوب در آن واقع شده است به طور محدودی آپارتمان نشینی با تراکم بالا شکل گرفته اند.خصوصیت اصلی این زیستگاه ها بیگانه سازی و اتمی شدن روابط و رشد بی توجهی مدنی در جامعه است که همگی خصوصیات دوره ای از شهرهای نظام سرمایه داری است لیکن این مباحث در بستر فرهنگی ویژه ای چون جامعه ایران که پیامدهای مدرنیته و ته نشست های سنت را به صورت توامان با خود دارد، انحرافاتی از شکل ایده آل را نشان می دهد. به طوری که روابط اجتماعی بیش از آنکه مبتنی بر عقلانیت ابزاری باشد بر اساس مسائل عاطفی و فرهنگی سامان می یابد.در برخی از محلات شهر شیراز که احساس تعلق به مکان زندگی ضعیف بوده و فرایندهای ادغام اجتماعی با مشکل مواجه است به تبع آن هیچ تلقی روشنی از حقوق شهروندی وجود ندارد و زندگی دچار سیکل بیمار و باطلی از فقر و آسیب است.
به وجود آمدن مساکن غیررسمی یا مساکن با کیفیت پایین،حاصل هجوم مهاجرین به این نواحی به عنوان ایستگاه های مهاجرتی و جذب آنها در این نواحی می باشد.این مهاجرین اغلب از رده های شغلی نامشخص کارگران غیرماهر و ساده می باشند که در جهت یافتن مساکن ارزان قیمت یا بی قیمت در این محلات فرسوده جذب شده اند.
مهمترین مسائل عمده از نظر مسکن در این نواحی از جمله محله گل کوب را می توان به صورت زیر برشمرد :
1)پایین بودن مساحت مساکن در فضای زیستی افراد(ریزدانگی)
2)نامناسب بودن وضع مسکن از نظر نور ، بهداشت و استحکام و ایمنی(ناپایداری)
3)عدم وجود دسترسی ها و شبکه معابر مناسب در بافت های مسکونی(نفوذناپذیری)
4)عدم برخورداری محله از خدمات شهری و تاسیسات زیربنایی مناسب
5)فرسودگی ابنیه مسکونی و عدم مقاوم سازی آنها د

ر برابر خطرات طبیعی
6)برای بسیاری از مهاجرین،مهاجرت از روستا به شهر رخ داده که همین امر باعث مهاجرت بیشتر افراد شامل اقوام و آشنایان آنان به این نواحی می شود.
الگوی مسکن در محله گل کوب عمدتاً دو طبقه ، یک طرف ساخت با سقف شیروانی است.خیابان ها، مسیرها و کوچه های این ناحیه تقریباً نامنظم و باریک هستند و از نقطه نظر ویژگی های معماری،تزیینات وابسته به معماری چه در فضای داخلی و چه در فضای خارجی بافت های این ناحیه بسیار ضعیف بوده ؛ به گونه ای که در این دوره تمامی ویژگی های بومی و فرهنگی معماری سنتی محله با سرعت بسیار زیادی ناپدید می شود.
علی رغم تلاش در جهت منظم نمودن بافت های نوین شهری به دلیل عدم وجود هندسه ای منظم در ساختار مرزهای محلی زمین و همچنین حرکت شعاعی راه های دسترسی که همگی به دروازه کازرون منتهی می شوند، بافت های این ناحیه از نظر هندسی، دارای ساختار آرایشی ارگانیک تر نسبت به بافت های همجوار می باشد. علی رغم موقعیت مرکزی این بافت در شهر کنونی شیراز، در سطح آن تمایل چندانی به نوسازی مشاهده نمی گردد.
از جمله مهمترین عوامل این عدم تمایل می بایست به کوچک بودن قطعات و داشتن تعریض در فرایند اجرای طرح ، وجود فعالیت های خدماتی بسیار گسترده در خیابان ها و بافت های منطقه ، تنگ بودن و کم بودن عرض معابر و کیفیت بهتر ابنیه نسبت به بافت های مجاور اشاره کرد.
این بافت ها که از نظر زمان شکل گیری حدوداً به 65سال پیش بر می گردد از منظر کالبدی،اجتماعی و دانه بندی بسیار متفاوت از نواحی جدید و نوسازتر شهر است.این بافت را می توان نخستین بافت حاشیه ای شهر شیراز نوین نام برد.در سالهای 1345-1320 عمده خانواده های مهاجر و کارگران کم درآمد مهاجر از شهرها و روستاهای اطراف شیراز که بنا به دلایل مختلف سیاسی و اقتصادی به امید یافتن شغل و درآمد بهتر به شهر شیراز مهاجرت نموده بودند، توان خرید مسکن در بافت های با کیفیت بهتر را نداشتند و این منطقه که در حاشیه حصار بافت تاریخی که تا آن زمان مرز شهر محسوب می گردید قرار داشت یکی از فضاها و بافت های ارزان قیمت آن دوره محسوب می گردید.گود بودن و آبگیربودن زمین،همجواری آن با گورستان درب،نزدیک بودن به دروازه شلوغ شهر،نامناسب بودن خاک منطقه جهت کشاورزی از دیرباز و رها بودن زمین همگی از جمله عواملی بودند که باعث شدند تا زمین های این منطقه همزمان با رشد ناحیه به قطعات نامنظم کوچک تفکیک شده و بافتی بسیار فشرده و متراکم را به وجود آوردند.این منطقه که به محله گل کوب شهرت دارد دارای بافت اجتماعی کم درآمد بوده و از دیرباز از مناطق ارزان قیمت شهر محسوب می شده است.
گونه شناسی مسکن و ابعاد قطعات زمین در این ناحیه بسیار متفاوت از محلات همزمان خود در شهر است.قطعات به ابعاد 90-60 متری تقلیل یافته و کیفیت ساخت ابنیه نیز تنزل می یابد.
از تزیینات وابسته به معماری و ویژگی های معمارانه در این بافت ها خبری نیست و گذرها و کوچه های آن حال و هوای روستایی دارند.بنا به کوچک بودن ابعاد قطعات و نامنظم بودن ساختار شبکه دسترسی ، علی رغم موقعیت مرکزی این ناحیه شاهد هیچ گونه تمایلی به نوسازی و سرمایه گذاری ساخت و ساز در این منطقه نیستیم.از نظر بافتی باید این ناحیه را دارای بافت ریزدانه و یکنواخت نامید.
بخش اصلی بافت این بلوک را با گونه شناسی معماری یکنواخت و ابعاد قطعات 300-200 متری دوطبقه و قدمت نسبتاً یکسان تشکیل می دهند و بافتی همگن و در تداوم با بافت ناحیه مجاور می باشد.عناصر اصلی خدماتی مقیاس محلی داشته و در حاشیه خیابان ها مستقر شده و بافت های درونی محله یکنواخت و مسکونی می باشند.
قرارگیری گورستان قدیمی شهر در این ناحیه و عدم تمایل همگان به سکونت در نزدیکی آن و همچنین نزدیکی یکی از دروازه های شهر قدیم به منطقه ، شرایط جهت شکل گیری نخستین بافت حاشیه ای را در شیراز به وجود آورد .این بافت که محله گل کوب نامیده می شود، از نظر کالبدی شرایط بسیار نامناسبی دارد و همجواری آن با بافت های تجاری و خیابان ، توسعه آن را با محدودیت و دشواری مواجه نموده است و مشکلاتی را جهت توسعه آینده و سرمایه گذاری در آن بوجود می آورد ضمن اینکه خود شاهد نوسازی نبوده وئ تمایلی جهت سرمایه گذاری در آن مشاهده نمی شود.
سومین بخش این بلوک ، بافت دیگری است که به دلیل نزدیک بودن گورستان قدیمی به این منطقه از موقعیت مناسبی در شهر برخوردار نمی باشد.این بافت که از یک سمت با بافت محله گل کوب و از طرف دیگر گورستان قدیمی محصور شده است از جمله مهمترین دلایل ضعف کالبدی آن می باشد.در سال های اخیر با احداث خیابان احمدی نو و تعریض خیابان ارتش ، این بافت به تدریج خود را از مناطق مجاور جدا نموده و شرایط بهتری را جهت توسعه و نوسازی به دست آورده است.در صورت تبدیل زمین بایر به پارک و پاک سازی زاغه های شهری در منطقه احمدی نو این منطقه می تواند به تدریج به یک بافت خوب و مطلوب شهری تبدیل گردد.
مدیریت شهری محدوده مورد مطالعه
از آنجا که محله گل کوب جزئی از شهر محسوب می شود سازمان های اداره کننده امور آن همان سازمان های اداره کننده شهر هستند که در سه بخش دولتی،نیمه دولتی و مردمی فعالیت می کنند.سازمان های دولتی فعال در مدیریت امور شهری شیراز شامل معاونت عمرانی استانداری ، اداره کل مسکن و شهرسازی استان، اداره کل میراث فرهنگی و نیمه دولتی شامل شهرداری و در بخش مردمی شورای اسلامی شهر است که نقش موثری در مدیریت شهری از جانب مردم دارد.
<s
trong>عاملین تصمیم گیری
عاملین تصمیم گیری بخش دولتی
عاملین تصمیم گیری شهری در بخش دولتی شامل معاونت عمرانی استانداری،اداره کل مسکن و شهرسازی استان فارس،اداره کل میراث فرهنگی استان که مسئولیت هر یک مورد بررسی قرار می گیرد.
معاونت عمرانی استانداری
معاونت عمرانی استانداری فارس از طریق شهرداری عهده دار اجرای سندهای مصوب اداره کل مسکن و شهرسازی در توسعه و عمران شهری است. از جمله اقدامات معاونت عمرانی استانداری که از طریق شهرداری اعمال می شود،تقاضا به سازمان ملی زمین و مسکن برای تهیه و تدوین طرح بر اساس اولویت های تعیین شده است.
اداره کل مسکن و شهرسازی استان

4

دسترسی

مناسب بودن محل قرار گیری تجهیزات وتکنولوژیهای مورد نیاز )مانند خودپردازها(، در دسترس بودن همیشگی خدمات بانکداری الکترونیک بانکها(صادقی ونعمتی ،1391)

5

امنیت

عدم دسترسی افراد غیر مسئول به اطلاعات شخصی مشتریان،انجام کلیه اقدامات امنیتی برای حفاظت از اطلاعات مالی(صادقی ونعمتی ،1391)

6

سهولت

ارائه خدمات در هر کجا و هر زمان، استفاده آسان از خدمات(صادقی ونعمتی ،1391)

7

به موقع بودن اطلاعات

خدمات باید دائم ، فوري ،سریع ، دسترس و از طرق مختلف در کليه ساعات شبانه روز قابل دسترسی باشد . مشتریان توقع دارند
امورات مالی و مشكلات خود را با استفاده از امكانات نوین بانك در طيف گسترده تري از شبانه روز انجام دهند(شمشیری وکرامتی ، 1393 )

8

تصویر ذهنی از بانک

آگاهی عمومی از خدمات الکترونیکی بانکها، شهرت خدمات بانکداری الکترونیک(صادقی ونعمتی ،1391)

فصل سوم
روش شناسی تحقیق
 
مقدمه
هر تحقيق و پژوهشي با يك مساله آغاز ميگردد. مساله تحقيق موجب ايجاد سوالهايي در ذهن محقق گرديده و به ارائه فرضيه منجر ميشود. بنابراين وظيفه اصلي و اساسي هر محقق، بررسي و پژوهش براي تأييد يا رد فرضيههاست. براي پاسخگويي به سؤالات پژوهش ونتيجهگيري در خصوص دادههاي جمعآوري شده در مورد تحقيق، ورودي اساس و پايه محقق ميباشد و در نهايت محقق بايستي با توجه به دادههاي گردآوري شده در خصوص رد يا تأييد فرضيهها و پاسخگويي به سؤالات بعدي اقدام نمايد. اما همان گونه كه آشكار و محرز ميباشد. دادهها، اطلاعات خام و غيرقابل اتكايي هستند كه جهت تبديل شدن به اطلاعات قابل استفاده بايستي تحليل گردند تا بتوان بر اساس اطلاعات بدست آمده اقدام به تصميمگيري نمود. لذا در این فصل به بررسی چگونگی گردآوری دادهها، تحلیل آنها جهت استفاده از دادههای خام در راستای سؤالات تحقیق پرداخته میشود. همچنین در این فصل، تعریف و تفصیل مفاهیم اساسی همچون (جامعه آماری، نمونهگیری و چگونگی پاسخگویی به سؤالات) ارائه گردیده و مفاهیم اساسی فوق برای تحقیق حاضر بررسی میگردد.
 
روش تحقيق
محقق پس از تهيه و تنظيم موضوع تحقيق بايد در فكر انتخاب روش تحقيق باشد. هدف از انتخاب روش تحقيق، اين است كه مشخص شود براي بررسي موضوعي خاص چه روش تحقيقي لازم است و محقق چه روش يا شيوهاي را اتخاذ كند تا او هرچه دقيقتر و سريعتر به پرسش يا پرسشهاي مورد نظر دست يابد. تحقيق توصيفي شامل مجموعه روشهايي است كه هدف آنها توصيف كردن شرايط يا پديدههاي مورد بررسي است(سرمد و همكاران،1383).با توجه به اين كه تحقيق حاضر، به جمعآوري اطلاعات براي پاسخ به سوالهاي مربوط به وضعيت فعلي ميپردازد، لذا روش تحقيق به كار رفته در اين طرح، توصيفي – پیمایشی می باشد.

با تشکيل ماتريسهاي مقايسات زوجي، بايستي به جمعآوري نظرات پاسخدهندگان به صورت متغيرهاي زباني و در قالب يک طيف ليکرت شش نقطهاي پرداخته ميشود. پس از اين اقدام، ميتوان متغيرهاي زباني را به عددهاي فازي مثلثي، بر مبناي جدول(3-2) تبدیل نمود.
3-9-4- انجام مقايسات زوجي
در رویکرد فرآيند تحليل سلسله مراتبي، اهميت نسبي معیارها با انجام مقايسات زوجي حاصل ميشوند )[43] نینگ و وی ،2009) در اين مرحله بر اساس نظرات افراد خبره و با بهرهگيري از اعداد فازي مورد اشاره، اهميت نسبي معیارها نسبت به يکديگر محاسبه و بر اساس آن ماتريس مقايسات زوجي  به فرم زیر تشکيل ميگردد. بطوریکه  يک عدد فازي مثلثي بوده و بيانگر اهميت نسبي شاخص iام نسبت به شاخص j ام ميباشد )[44]. گری و پندی ،2009)
رابطه 3-2
 
3-9-5- تشکيل ماتريس قضاوت
به منظور ادغام نظرات افراد خبره و متخصص، از روابط ذکر شده در زیر جهت تشکيل ماتريس قضاوت استفاده ميشود )[45] سهنی ،2008)
رابطه 3-3
 
3-9-6- محاسبه اوزان اوليه از طریق ماتريس قضاوت
پس از تشکيل ماتريس قضاوت در گام دهم، بايد اوزان اوليه هر يک از ماتريسهاي قضاوت محاسبه شود. براي محاسبهاي اوزان روشهاي گوناگوني وجود دارد که در بررسي موردي حاضر از روش تحليل توسعهاي[46] که توسط چانگ[47] ارائه گرديد، استفاده ميشود
3-9-7- گام‎هاي روش تجزيه و تحليل گسترش چانگ[48]
براي انجام محاسبات در فرآيند تحليل سلسله مراتبی فازي روش‎هاي گوناگوني وجود دارد که در اين پژوهش از روش تحليل توسعهاي[49]که توسط يک محقق چيني به نام چانگ استفاده مي‎شود. گام‎هاي لازم به منظور انجام محاسبات در روش چانگ در زير ارائه شده است:
محاسبه ارزش  :براي هر يک از سطرهاي ماتريس مقايسه‎هاي زوجي ارزش  به ترتیب زیر محاسبه میگردد:
رابطه 3-4
که در آن  بيانگر شماره سطر، و  و  به ترتيب نشان‎دهنده گزينه‎ها و شاخص‎ها مي‎باشند.
محاسبه درجه بزرگي:به‎گونه کلي اگر  و  دو عدد فازی مثلثي باشند، درجه بزرگي  بر  به صورت زير تعريف مي‎شود.
رابطه 3-5
و داريم
رابطه 3-6
ميزان بزرگي يک عدد فازي مثلثي از  عدد فازي مثلثي ديگر نيز از رابطه زير بدست مي‎آيد
رابطه 3-7
محاسبه وزن‎هاي نابهنجار : همچنين براي محاسبه وزن شاخص‎ها در ماتريس مقايسه‎هاي زوجي به صورت زير عمل مي‎شود
رابطه 3-8
بنابراين بردار وزن شاخص‎ها به صورت زير خواهد شد
رابطه 3-9
که همان بردار ضرايب غير بهنجار است.
محاسبه وزن‎هاي بهنجار: براي بدست آوردن بردار بهنجار به صورت زير عمل مي‎شود.
رابطه 3-10
اين مراحل براي تمام جدول‎ها انجام مي‎شود، تا وزن‎هاي بهنجار شده آن‎ها نيز بدست آيد.
3-10- خلاصهاي از مراحل تحليل سلسله مراتبی فازي
خلاصهاي از گامهاي فرايند تحليل سلسله مراتبی فازي طراحي شده در اين پژوهش در شکل3-3 آورده شده است.
انجام مقايسات زوجي
محاسبه اوزان
تشکيل ماتريس قضاوت تصميم
تعريف اعداد فازي