مدل عدم اثربخشی

سازمان به‌عنوان مجموعه‌ای از مشکلات و شکست‌ها

عواملی که از عملکرد موفقیت‌آمیز سازمان جلوگیری می‌کنند.

۲-۲-۱-۹- ادغام معیارهای اثربخشی درمدیریت
کارشناسان در زمینه مدل‌ها و معیارهای اثربخشی، یک رویکرد چند بعدی را جهت دستیابی به اثربخشی در سازمان‌های مدرن پیشنهاد کرده‌اند؛ بدین معنا که به‌کارگیری یک معیار واحد، برای تمام مراحل چرخه زندگی مناسب نیست و هیچ معیار واحدی وجود ندارد؛ که بتواند نیازهای همه افراد سازمان را برآورده سازد، به‌خصوص اینکه منافع آنها رقابتی بوده و متفاوت از یکدیگرند. سازمان هایی که از مدیریت خوبی برخوردارند، معیارهای اثربخشی را به‌گونه‌ای با یکدیگر ترکیب و هماهنگ می‌نمایند تا با نیازهای آن موقعیت تناسب داشته باشند. مدیران، باید به‌طور دائم ورودی‌های مورد نیاز خود را تعیین کرده و آنها را از طریق اعضای استراتژیک فراهم آورند. زمانی‌که اطلاعات به‌دست آمده از این طریق، با فلسفه و رسالت اصلی سازمان ادغام گردد، مدیریت قادر خواهد بود تا ترکیبی از معیارهای مناسب اثربخشی را استنتاج نماید (کریتنرو کینیکی،۱۳۸۶: ۵۴۶) .
۲-۲-۲- رسانه
امروزه، رسانه (وسایل ارتباط جمعی) از جمله پدیده هایی هستند که بر کلیه وجوه زندگی انسان سایه افکنده و به آنها سمت و سو می دهند. رسانه ها با انتقال اطلاعات و معلومات جدید و مبادله افکار و عقاید عمومی در راه پیشرفت و فرهنگ و تمدن بشری نقش بزرگی را به عهده گرفته اند. به طوری که بسیاری از دانشمندان، عصر کنونی را “عصر ارتباطات” نامیده اند. پژوهش هایی که در زمینه اثربخشی این پدیده بر مخاطبان صورت گرفته نشان می دهد وسایل ارتباط جمعی به ویژه تلویزیون از جمله عوامل مهم و تاثیرگذار در شیوه و کیفیت زندگی فردی و گروهی افراد است؛ سلطه این ابزار تا آنجاست که خصوصی ترین تجربه های انسانی از جمله هیجان ها و احساسات عمیق را بر می انگیزد و در جهت دلخواه خود هدایت می کند و به این ترتیب واکنش های رفتاری را در راستای اهداف و سیاست های خود شکل می دهد.
فراوانی جمعیت، تمرکز گروه های وسیع انسانی در شهرهای بزرگ، شرایط خاص تمدن صنعتی و پیچیدگی وضع زندگی اجتماعی، وابستگی ها و همبستگی های ملی و بین المللی، نا امنی و بحران ها، تحول نظام های سیاسی و اجتماعی، دگرگونی مبانی فرهنگی، ترک سنت های قدیمی و مخصوصاً بیداری وجدان اجتماعی، همگی از جمله عواملی هستند که روز به روز نیاز انسان را به آگاهی از تمام حوادث و وقایع جاری محیط زندگی بیشتر می کند تا جایی که پیشرفت وسایل ارتباط جمعی و توسعه اقتصادی و اجتماعی و تحکیم مبانی دموکراسی و تفاهم بین المللی لازم و ملزوم یکدیگر شده اند. در این جوامع افراد انسانی کوشش می کنند همیشه در جریان همه امور و مسائل اجتماعی قرار داشته باشند تا بتوانند بطور مستقیم یا غیر مستقیم نقش خاص خویش را در زندگی گروهی ایفاء نمایند. به همین جهت آگاهی اجتماعی از مهم ترین ویژگی های زمان معاصر بشمار می رود و همین آگاهی است که انسان را به زندگی فردی و جمعی علاقمند می سازد و توجه او را به آزادی و مسئولیت های وی جلب می کند ( معتمد نژاد، ۱۳۹۱) .
به این ترتیب در جامعه امروز یک فرد تنها موقعی می تواند بهترین و مطمئن ترین امکانات و وسایل زندگی را برای زندگی گروهی به دست آورد که دارای معلومات و اطلاعات کافی خط مشی های صحیح و افکار و عقاید سالم باشد و این امر با استفاده از رسانه ها (وسایل ارتباط جمعی) قابل دستیابی است.
۲-۲-۲-۱- تعریف رسانه
برای شناخت و معرفت بیشتر درباره یک موضوع بهترین و اولین مرحله تعریف جامع و مانعی از موضوع است از این رو در مقوله رسانه ها ابتدا به تعریف( رسانه یا رسانه های عمومی) می پردازیم؛ تا حیطه آن ها را به طور کامل مشخص نماییم. رسانه های جمعی یا عمومی و به تعبیر دیگر وسایل ارتباط جمعی اصطلاح فارسی شده واژه لاتین (Medium)است که جمع آن(Media) می باشد و منظور از آن دسته ای از وسایل هستند که مورد توجه تعداد کثیری می باشند و از تمدن های جدید بوجود آمده اند. البته رسانه در این تعریف به طور کامل معرفی نشده است زیرا وسایلی که مورد توجه تعداد کثیری باشد و در تمدن جدید بوجود آمده باشد محدود و منحصر به وسایل ارتباط جمعی نیست از این رو بایستی به تعریفی دقیق تر پرداخت. رسانه به معنی هر وسیله ای است که انتقال دهنده فرهنگ ها و افکار عده ای باشد و اکنون آن چه مصداق این تعریف است وسایلی همانند: روزنامه ها، مجلات، رادیو، تلویزیون، ماهواره، اینترنت، CDها، ویدئو و… می باشند (کازنو، ۱۳۸۷) .
در یک تعریف دیگر می توان گفت رسانه عبارت است از یک ابزار تکنولوژیکی برای انتشار پیام (پاستر،۱۳۷۷) .
رسانه کانالی برای ایجاد و برقراری ارتباط است. لیکن نکته ای که درکنار ابزار و تکنولوزی های نوین رسانه ای بسیارحائز اهمیت است “پیام” و نحوه وچگونگی تنظیم آن برای انتقال به مخاطب ازمجرا وکانال های رسانه ای می باشد. به عبارت دیگر باید بگویم “پیام” و “رسانه ” دو موضوع به هم پیوسته هستند وتصمیم گیری در مورد آنها کاملاً به یکدیگر وابسته است. تولید پیام به صورتهای گوناگون از قبیل پیامهای نوشتاری، گفتاری و حتی دیداری و… تماماً درجهت اثرگذاری انجام می گردد. انسانها درهمه جوامع وشرایط همواره درگیرتولید و مبادلۀ اطلاعات و معنا و محتوای نمادین هستند.درتمام روش ها واشکال تولید پیام از زبان وحرکات بدن گرفته تا آخرین تحولات ودستاوردهای انسانی درفن آوری رایانه،تولید، ذخیره سازی وانتشاراطلاعات و… همگی ازجنبه های اصلی زندگی اجتماعی درجوامع بشری بوده و می باشد. به عبارت دیگر ارتباط فرآیندی است سیستماتیک که دارای اجزای مختلف می باشد و پیام جزیی از آن فرآیند محسوب می شود (فلیپس و رسبری،۱۳۸۵) .
۲-۲-۲-۲-دیدگاه ها دربارۀ نقش رسانه
۲-۲-۲-۲-۱- دیدگاه افراطی
برخی ها مانند مک لوهان و آلوین تافلر معتقدند که رسانه ها (وسایل ارتباط جمعی) دارای چنان قدرتی هستندکه می توانند نسلی تازه برای اولین بار در تاریخ انسان پدید آورند که با نسل های پیشین متفاوت است وتأکید دارند فضای ارتباطی جدید آکنده ازدانستنی های پیچیده ایی است که می توان حتی به هنگام فراغت ازآن بهره مند شد.
لازارسفلد ومرتن درتشریح عقاید این عده از متفکران می نویسد:
بسیاری تحت تاثیر همه جانبی بودن ارتباطات جمعی و قدرت بالقوه آنان به سختی هراس دارند و برخی قدرت آن را با قدرت بمب اتم مقایسه کرده اند و عقیده دارند رسانه های جدید ابزاری بس نیرومند است که می توان از آنان در راه خیر یا شر با تأثیر زیاد بهره برد.
کازنو درباره همین طرز اندیشه می گوید:
“این اندیشه درنظر مردم عادی وتحصیلکرده رواج یافت که رسانه ها قدرت فوق تصور دارند و می توانند افکار فلسفی و سیاسی را منقلب نموده وشکل تازه ای بدان ببخشند و به اختیار تمامی رفتارها را هدایت نمایند و همچنین بر اساس همین اصل این عقیده را رواج دهند که مبارزات انتخاباتی (آمریکا ) ازطریق تلویزیون موجب القاء انتخاب کنندگان را فراهم می آورد زیرا هر حزبی که بیش از همه ازتلویزیون استفاده میکند لزوماً از انتخابات پیروز بیرون خواهد آمد.کسانی که بر این عقاید تأکید می ورزند ازکاربرد وسائل ارتباط جمعی (بویژه رادیو، تلویزیون ) توسط هیتلر ورئیس تبلیغاتش گوبلز الهام گرفتند.”
۲-۲-۲-۲-۲- دیدگاه تفریطی
برخی دیگر همانند نیل پستمن معتقدندکه وسائل ارتباط جمعی تاثیر چندانی برمخاطبان ندارند و بنظر این دسته دوران رواج عقاید تند واثرات جادوئی وخارق العاده این وسائل پایان یافته است وعلی رغم بکارگیری تکنولوژی های برتر، این رسانه ها با موانع بسیاری در راه اثرگذاری بر مخاطبان مواجه هستند. مانند از میان رفتن اعتماد مخاطبان ،ترویج خشونت ، از بین بردن مبنای خانواده و یا طرفداری یک گروه وحزب از رسانه که پس از تحقق اهداف دیگر دنبال مخاطب نیستند.
۲-۲-۲-۲-۳- دیدگاه بینابینی یا معتدل
این دیدگاه توسط افرادی چون دانیل لرنر،آلن راجرز مطرح شده ودر مقابل دو دیدگاه قبلی است و نظر بر این باور دارند که باید پذیرفت رسانه ها ابزارهایی اجتماعی، فرهنگی به معنای عالی آن هستند واثرات چشمگیری برجای می گذارند وحتماً آثار مثبت ومنفی هم دارند و بایستی دید که حدود تاثیر این وسائل چیست و هدف از استفاده ازآن چه می باشد؟ و درچه شرایطی این اثرات محدود می شوند و یا تقویت می گردند (کازنو، ۱۳۸۷) .
۲-۲-۲-۲-۳- کارکرد های رسانه
هر سازمانی که در متن جامعه پدید می آید باید دارای کارکرد هایی در خدمت جمع و جامعه باشد و چنان تنظیم گردد که بتواند همانند یک تن، به صورت هماهنگ، خدمات خود را به جامعه ای که منشاء و موجود آن است عرضه دارد، سازمان ارتباطی نیز از این قاعده مستثنی نیست. وسایل ارتباط جمعی به لحاظ ویژگی های منحصر به فردی که دارند، می توانند کارآمدترین وسیله برای آموزش مهارت ها، دانش ها و ایده های نو در چارچوب برنامه های توسعه ای باشند.
“استوارت هال” جامعه را به صورت مدار بسته ای تعریف می کند که رسانه های جمعی به عنوان شاهراه در فرآیند هویت بخشی در جامعه نقش پیدا می کنند. وسایل ارتباط جمعی و رسانه ها به طور معمول با زمان فراغت انسان ها برخورد می یابند و در این تعامل نقش ها و کارکردهایی مختلف برجای می گذارند. رسانه ها هم حرکت و پویائی و سر زندگی را تقویت و تولید می کنند هم رخوت و تنبلی و سستی را. از یک سو احساس های عاطفی، محبت و صداقت را برمی انگیزند و از سوی دیگر احساس زشتی، دشمنی، بی اعتمادی، دروغ و خشونت را زنده می کنند. این کارکرد به طور طبیعی موجب پیدایش تضاد درونی- رفتاری در مقیاس فردی و اجتماعی می شود، در ادامه ابتدا یکی از جامع ترین تقسیمات انجام شده از کارکردهای رسانه نام برده شده و سپس برای جلوگیری از طولانی شدن مباحث و نیز توجه به کانون اصلی مد نظر تحقیق به توضیح سه کارکرد رسانه ها اشاره می کنیم.
رسانه به عنوان یک دین (دین به معنای کیش و آیین )
رسانه به عنوان مدرسه و دانشگاه
رسانه به عنوان عامل پرورش افکار عمومی
رسانه به عنوان انتقال و تشکیل فرهنگ
رسانه به عنوان عامل اطلاع رسانی و خبر
رسانه به عنوان تفریح و تفنن و سرگرمی