در این روش با استناد به روش جمشید اِ . مروستی ( به نقل از کداسن و شفر ، ترجمه صابری و وکیلی ، ۱۳۸۲) در کاربرد استعاره ها و داستان پردازی در روان درمانی کودک ، ابتداد آزماینده بر مبنای اطلاعات به دست آمده از شرح حال و معاینه وضعیت روانی ، نیازهای فردی ، تعارض ها ، نگرانی ها و عوامل فشارزا را در هریک از آزمودنیها شناسایی کرده و پس از آن ، داستان هایی را خلق میکند که قهرمانان آن مشکلاتی مشابه مشکلات آزمودنی ها داشته اند . داستانها به گونه ای تنظیم می شوند که قهرمان داستان مهارتها و روشهای رویارویی جدید را برای غلبه بر مشکلات به کار برد. پایان همه داستان ها همیشه مثبت و پرازموفقیّت بوده و جای ضعف ها و نا امیدی ها بر توانمندی ، قدرت و امیدواری و راه حل ها تاکید می شود .از این فن در جلسه ی ۴ و ۷ استفاده گردید .
جلسهٔ چهارم :
هدف : آشنایی با روشهای جدید رویارویی ، آشنایی با مراحل چهار گانه حل مسئله ( درنگ کردن و یافتن مسئله ، اندیشیدن دربارهٔ راه حل های مختلف ،یافتن راه حل و ارزیابی آن).
شرح : درمانگردرحین بیان قصه ، برای تأثیر گذاری بیشتر ، تصاویری مربوط به قصه را روی تخته نقاشی کرد تا جذابیت و عینیت بیشتری به مفهوم قصه بدهد . درحین قصه گویی ، کودکان را به ارائه راه حل ها و پیش بینی نتایج احتمالی آنها فرا خواند . سپس برای ایجاد هماهنگی و جلوگیری از هرج و مرج در کلاس مراحل چهار گانه حل مسئله را از زبان قهرمان قصه بیان و مرور کرد .
جلسهٔ هفتم :
هدف :آموزش مهارتهای اجتماعی،مسئولیت پذیری وشفاف سازی حیطه مسئولیتهای قهرمان
شرح : درمانگر با بیان قصه ای که درآن قهرمان مسئولیت کارهای خود را نمی پذیرد و به گردن دیگران می اندازد .
قصه را به جایی می رساند که قهرمان از وضیعت موجود به تنگ می آید و با بررسی شرایط تصمیم می گیرد به گونه ای متفاوت ازقبل رفتار کند . قصه به طور کامل گفته شد و در آخر ذهنیات قهرمان مورد بررسی قرار گرفت . در این جلسه برای تأثیر گذاری بیشتر از پاپت ( عروسکهای دستی و انگشتی ) استفاده شد .
- قصه درمانی با استفاده از اشیاء
دراین روش بااستفاده به روش فردریکس ( به نقل از کداسن و شفر ، ترجمه صابری و وکیلی ، ۱۳۸۲ ) به شناسایی تعارضات و نوع احساسات کودک پرداخته می شود . در این روش پنج شی را روی میز برای کودک قرار می دهیم و سپس از آنها می خواهیم داستانی بگویند که در آن یکی از این اشیاء به کار رفته باشد . شرایط داستانهای گفته شده توسط کودک عبارت اند از : داستان جالب باشد، جنبه آموزشی داشته باشد و همه بتوانند آنرا تکرار کنند و به سؤالات جواب دهند . سپس درمانگر جهت گفتگو را به سمت تعارضها یا احساسات ناراحت کننده کودکی که داستان را بیان کرده سوق می دهد و بر شناسایی احساسات و پیدا کردن راه حل هایی متمرکز می شود ، که به کودک در حل مشکلاتش و تغییر در شیوه بر خوردش با مشکلات کمک کند. این فن در جلسه ۸ و ۹ مورد استفاده قرار گرفت .
جلسهٔ هشتم و نهم :
هدف : آشنایی با احساسات مختلف با تأکید بر خشم ، دلایل و نتایج آن و نیز درک دیدگاه هیجانی دیگران با تأکید بر تشخیص رفتارهای غیرعمدی دیگران .
شرح : درمانگر در این جلسات ۵ شیٔ ( توپ ، ماشین اسباب بازی ، عروسک ، جارو ، تفنگ) را در اختیار کودکان قرارداد و از آنها خواست تا یکی از اشیاء را برای قصه گویی انتخاب کنند ودربارهٔ آن قصه ای بگویند که جالب باشد ، ابتدا و انتها داشته باشد . سپس درمانگر قصه یکی از بچه ها را که منسجم ترو به اهداف درمانی نزدیک تر بود را انتخاب کرد . تعارضات و احساسهای نارحت کننده قهرمان قصه را شناسایی کرد . در ادامه بر راه حل هایی که به قهرمان در حل مشکلات وتغییرشیوه ، بر خوردش با مسائل نارحت کننده ، کمک می کرد متمرکز شد .ازآنجا که در هر گروه ۵ کودک و ۵ قصه وجود داشت نیاز به زمان طولانی تر بود . لذا نیمی از کودکان در جلسه ۸ و نیمی دیگر در جلسه ۹ قصه گفتند و مورد بررسی قرار گرفتند .
- فن مدیریت احساسات
دراین روش ، درمانگر قصه ای را طراحی میکند که در آن به تعداد افراد گروه درمانی ، قهرمان وجود داشته باشد و هر یک از قهرمانان قصه ، در گوشه ای از قصه ایفای نقش میکنند ویا دیالوگی مخصوص به خود دارند که در حین باز گویی متن داستان از زبان درمانگر ، به ترتیب پیش بینی شده، هرکس دیالوگ مخصوص به خود را خواهد گفت و قصه به صورت گروهی باز خوانده خواهد شد . بهتر است قهرمانان قصه از دنیای حیوانات گرفته شود و پذیرش نقش قهرمانان مختلف به انتخاب و رغبت خود کودکان یا در نهایت به صورت قرعه کشی باشد . مهم این است که در طی هر دیالوگ در مقطعی از زمان، قهرمانی سبب ایجاد ناراحتی و رنجش دیگر افراد قصه می شود ، ولی قهرمانان دیگر با مدیریت صحیح احساسات و به کار بستن انواع راهبردهای رویارویی ، مثل حل مسئله ، رسیدن به پاسخی مؤثرتر، برنامه ریزی ، کسب راهنمایی با حمایت عاطفی دیگران ، تخلیه هیجانی ، از ایجاد خشم و نفرت و پرخاشگری و انتقام جویی در بین قهرمانان قصه جلوگیری می کنند .
از این فن در جلسات ۱۰ و ۱۲ استفاده شده است .
جلسهٔ دهم :
هدف : آموزش مهارتهای رویارویی ( نحوه برخورد با توهین ، کسب راهنمایی و حمایت عاطفی و فکری دیگران ، یافتن راه حل مؤثرتر)
شرح : در این جلسه یکی از قصه هایی را که در جلسات گذشته توسط درمانگر بیان شده بود ، انتخاب کرد و برای هرکدام از بچه های گروه نقشی در نظر گرفت . پس از آشنایی هر کودک با نقش و دیالوگ خود ، در حین باز گویی متن داستان از زبان درمانگر ، به ترتیب پیش بینی شده دیالوگهای خود را خواندند و قصه به شکل گروهی باز خوانده شد . پس از اتمام داستان در باره موقعیتهای مشکل و نحوه بر خورد با آن ، با استفاده از شیوه حل مسأله به گفتگو پرداختند . اما این گفتگوی پایانی به علت خستگی کودکان فقط توسط درمانگر انجام شد .
جلسهٔ دوازدهم :
هدف :آشنایی کودک با احساسات خود با تأکید به حس خشم و ناراحتی ، تأکید به درنگ کردن در زمان خشم و فرآیند حل مسئله ، بررسی پیآمدهای رفتار ناسازگارانه .
شرح : از آنجا که دراین جلسه خود درمانگر و دستیارش نقشهای اصلی قصه را بازی کردند و تا حدودی از کودکان نیز در این نقش بازی کردن استفاده شد ، قصه توانست تأثیر بیشتری بگذارد .در پایان در مورد پیآمدهای رفتار ناسازگارانه قهرمان گفتگو شد .
- فن قصه نا تمام
این فن که بر گرفته از آزمون جملات نیمه تمام ساکس است با بهره گیری از روش فرافکنی سعی بر آن دارد تا پرده از افکار و احساسات نهفته کودک بردارد وبه آنها نزدیک شود ، سپس درمانگر با استفاده از این اطلاعات بتواند برای کودک چالشهایی ایجاد کند تا تغییرات مورد نظر خود را در کودک بوجود آورد ،این فن به ۳ صورت در جلسات درمانی استفاده شده است .
قصه نا تمام با پایان ۴ گزینه ای
به تصویر کشیدن پایان قصه نا تمام ( منظور نقاشی کردن پایان قصه ، توسط کودک می باشد)
قصه گویی توأم توسط درمانگر و کودک ( درمانگر قصه را شروع می کند و تکمیل بخش هایی از قصه را به کودک واگذار می کند).
از این فن در جلسات ۶ و ۳ و ۵ استفاده شده است .
جلسهٔ سوم :
هدف : رو به رو کردن کودک با احساسهایی که رفتار مقابله جویانه در اطرافیان ایجاد می کند .
شرح : در این روش درمانگر با بیان قصه ای که قهرمان آن رفتارهای مقاومتی و لجوجانه از خودنشان می دهد ، قصه را نیمه ، رها میکند و با بیان ۴ گزینه ، از کودک می خواهد با انتخاب یکی از این گزینه ها ، راه حلی برای قهرمان قصه ارائه دهد و قصه را یه پایان برساند . سپس به بررسی نوع احساسات قهرمان و اطرافیان او در هر گزینه پرداخته شد .
yle="box-sizing: inherit; width: 1104px;" width="531">
[شنبه 1399-09-22] [ 01:26:00 ق.ظ ]
|