توانایی استفاده از فناوری روزاز جمله یارانه، برای پردازش و تولید اطلاعات؛

1. توانایی نتیجه گیری در مورد روابط علی و معلولی، میان گزارش های رسانه ها و واکنش عمومی؛

1. توانایی تشخیص تأثیر تحریف، کلیشه سازی، تبلیغات و خشونت در رسانه دیداری؛

1. توانایی تشخیص و تفسیر و بوجود آوردن تصویر های بصری؛

1. توانایی مصرف انتقادی و نه منفعلانه از رسانه ها؛

1. توانایی اتخاذ رژیم مصرف رسانه ای؛ کسی از سواد رسانهای برخوردار است می تواند به درستی تصمیم بگیردکه چه مقدار و چگونه از غذاهای رسانه ای استفاده کردهو در معرض چه بخشهایی از رسانه قرار بگیرد؛

۷٫توانایی تجزیه وتحلیل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی رسانه ها(کانسیداین،۱۳۸۱: ۴).
۳-۲-۱۲- سواد رسانهای در جامعه
شهروندان آگاه و مسئول می توانند زمانی که یک مورد اهانت آمیز را از رسانه می بینندیا می شنوند، عکس العمل خود را در برا بر آن، به رسانه اعلام نمایند و در مقابل از برنامه های با کیفیت حمایت و روزنامه نگاری معقول را تشویق کنند. در واقع شهروندان می توانند به مشروع سازی گزینه های سالم تر در رسانه کمک نمایند.یک شهروند فعال و با سواد می تواندو باید برای ایجاد تغییر اجتماعی مثبت، فعالیت کند.
بنابر این، آموزش فعالیت هایی که هدف آنها توسعه کفایت رسانه ای است، فهم نگرش انتقادی و تیزبینانه به رسانه برای شکل دادن به شهروندان متعادل، شهروندانی که بتوانند براساس اطلاعات موجود خود، قضاوت کنند. آموزش رسانه، شهرودان را قادر می سازدبه اطلاعات مورد نیاز خود دست یابند، آن را تحلیل کنندو در منافع اقتصادی،سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را در پس آنها تشخیص دهند. اموزش رسانه به افراد می آموزدپیام را تفسیر و تولید کننند، مناسب ترین رسانه را برای ارتباط انتخاب کنندو سرانجام نقش بیشتری در محصول و برون ده رسانه ها داشته باشند. هدف سواد رسانه ای هشیار سازی و اختیار بخشی به شهروندان است. همچنین قصد ترویج مساوات، عدالت اجتماعی، دموکراسی، آزادی، کرامت انسان و جامعه انسانی تر را مورد توجه قرار می دهد و راهبرد هایی را بهکار می گیردکه گفتگو، بازتاب و اقدام را شامل می شود.
«مک براید» می گوید: «مصلحت مردم در ارتباط بیشتر، بهتر و آزاد تر است. چنان چه قرار باشد افراد اجتماع نقش خود را به عنوان شهروندان مسئول ایفا کنند، باید به حد کافی به حقایق دسترسی داشته باشند تا بر اساس آن به داوری ها معقول بپردازند. برای اینکه صدای مردم نیز به گوش برسد، باید رهیافتی دموکراتیک تر به وجود آید. در حال حاضرقرار گرفتن افراد در انتهای مسیر رسانه ها به عنوان دریافت کننده ، پایان یافته است. آنها می بایست در فرایند ارتباط، شرکای فعالی باشندکه در نتیجه تنوع پیام ها نیز بیشتر شوند. همواره می بایست میزان و کیفیت مشارکت مردم بهبود یابد»(مک براید،۱۳۶۹: ۱۳۷).
ارتباط برای این است که مشروعیت باید درخدمت مردم و جواب گوی نیاز های آنها باشد. این چیزی است که ما باید در حرکت به سوی ارتباط دموکراتیک تر مبنا قرار دهیم. نکته دیگر در دموکراتیک تر ساختن ارتباطات، لزوم آگاهی انتقادی بیشتر از جانب مردم است.تحریک درک انتقادی نیز وظیفه مربیان و ارتباط گران است. افراد می آموزند که چگونه درست را از نادرست و عقیده و نظر را از حقیقت امر تمییز دهند. آنان کم کم تشخیص می دهندکه داوری های حرفه ای ممکن است ذهنی باشد. توانایی های مردم در اتخاذ شک سازنده و باریک بینی انتقادی بستگی به این تشخیص دارد. معمولاً معنای حق برقراری ارتباط ، بسیار بیشتر از حق برخورداری از اطلاعات است . درخواست برای ایجاد دو طرف مبادله آزادو برای دسترسی به ارتباط و مشارکت در آن، فرا تر از اصولی است که تا کنون امعه بین الملی پذیرفته است. این امر مفاهیمی را برای افراد و اطلاعات ایجاد می کند مانند دسترسی، مشارکت و جریان دو طرفه اطلاعات که تمام آنها برا یتکامل سازی انسان ضروری است(حسن زاده و محمدی استانی،۱۳۷۹ :۳۶).
تمام افراد و مردم به صورت اجتماع، حق غیر قابل صلب زندگی بهتر را دارندکه به هرگونه تصور شود باد این حق، یک حد اقل اجتماعی را از نظر ملی و جهانی تأمین کند. این امر تقویت استعداد ها و حذف نابرابری های بزرگ را ایجاب می کد. باید حرکتی سنجیده برای گریز از وضع نامطلوب و وابستگی و رسیدن به خود اتکایی و ایجاد فرصت های برابر وجود داشته باشد.بدیهی است که کم کردن شکاف ارتباطی موجود و نهایتاً حذف آن، اهمیت شایان توجهی دارد(پاکسون، ۲۰۰۵: ۶۸).
ارتباط باید مبادله ای مستمر بین طرف های برابر باشد، یا دست کم مبادله ای باشد میان شرکایی که امکان پاسخ گویی متقابل را داشته باشند. بسیاری از اوقات جریان اطلاعات به جای حرکت افقی، نه تنها عمودی حرکت می کند، بلکه یک جهته است؛ یعنی از بالا به پایین و از ارتباط گران حرفه ای به عام مردم جریان دارد. برای هویت بخشیدن به مخاطب، توسعه دانش و آگاهی ها، تقویت توانایی ها و استعداد های او می بایست جریان اطلاعات را از حالت عمودی و از بالا به پایین به حالت افقی و دو طرفه در بیاوردو مخاطب در مبادله اطلاعات مشارکت داشته باد. متأسفانه خواست مردم، برخوردی یک طرفه با منبع اطلاع رسان است و اغلب برای سرگرمی و گذراندن اوقات فراغت از رسانه ها بخصوص تلویزیون استفاده می کنند(لینینگ، ۲۰۰۶: ۵۹).
همچنین برخورد اکثر آنها انفعالی بوده و استفاده غیر هدف مند از رسانه ها دارند، ولی مصلحت آنها در برخورداری هدف مند با رسانه بوده و می بایست برای تبدیل جریان عمودی اطلاعات به جریانی دو طرفه و افقی تلاش کنیم. مخاطب رسانه می بایست در یک حالت تعاملی قرار گیرد. در مرحله اول از طریق رسانه باید میزان آگاهی و توان دریافت اطلاعات او تقویت شده و با همین توان در جهت تقویت روحیه انتقادی و خواست بیشر حرکت نماید. رسانه ها باید تلاش کنند تا میزانمخاطبان فعال و هدف مند خود را افزایش دهند، چون داشتن تعداد کمی مخاطب فعال و هدف مند، بهتر از توده ای از مخاطبان غیر فعال و بی هدف است(حسن زاده و محمدی استانی،۱۳۸۹ :۳۹).
۳-۲-۱۳- جنبههای سواد رسانهای
-ارتقای آگاهی نسبت به الگوی مصرف رسانه ای و یا به عبارت بهتر تعیین میزان و نحوه مصرف محصولات رسانه ای از از منابع رسانهای گوناگون
-آموزش مهارتهای مطالعه یا تماشای انتقادی
-تجزیه و تحلیل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی رسانه ها که در نگاه اول قابل مشاهده نیست(سیلورایت[۵۲]، ۲۰۰۴: ۹۸).
۳-۲-۱۴- مراحل کسب سواد رسانهای
تامن (۱۹۹۶) برای کسب «سواد رسانه ای» کافی به چهار مرحله اساسی اشاره کرده است:
۳-۲-۱۴- ۱- داشتن آگاهی کامل در خصوص استفاده از رسانهها
در این مرحله، سواد رسانه ای شامل کسب هوشیاری و حساسیت نسبت به میزان و شرایط مواجهه افراد با انواع پیام های رسانه ای است. فعالیت های مورد نظر در این مرحله عبارتند از: اندازهگیری میزان استفاده افراد از رسانه ها، کشف رضایتمندهای کسب شده از پیام های رسانه ای و یادگیری های راهبردی لازم برای مدیریت استفاده از رسانه ها.
۳-۲-۱۴- ۲- برخورد منتقدانه با محتوای رسانهها
در این مرحله فرد می آموزد با پیام های رسانه ای برخورد انتقادی داشته باشد و مهارت های لازم را برای تماشای منتقدانه کسب کند. تحلیل انتقادی، از طریق کشف لایه های درونی پیام های رسانه ای، مجموعه مهارت ها و توانایی های فرد را برای مفهوم پردازی اطلاعات و پیام های ارائه شده به چالش فرا می خواند. نحوۀ بازنمایی واقعیت های اجتماعی در رسانه های مختلف می تواند تأثیر زیادی بر شکل گیری مفهوم شهروندی و رفتارهای مدنی داشته باشد. کشف لایه های درونی پیام های رسانه ای و جهت دهی آنها به ادراک مخاطبان، فرد را یاری می دهد تا از اغراض و اهداف پنهان، انگیزه ها، نگرش ها، سازوکارهای تأثیر گذاری و نحوۀ استفادۀ پیام رسان از امکانات و تمهیدات رسانه ای، آگاهی یابد.
۳-۲-۱۴- ۳- تحلیل زمینههای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی محیط رسانه
این مرحله در بر گیرندۀ کسب دانش کافی دربارۀ زمینه های تاریخی، اقتصادی و سیاسی رسانه ها و منافع و علایق آنها در این حوزه هاست. بی تردید رسانه های مختلف، اهداف، سیاستها و برنامه های خود را بر حسب منافع و اولویت های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و به ویژه اقتصادی تدوین و اجرا می می کنند. این مسأله در حوزه رفتارهای مدنی و ارزش های سیاسی مانند دموکراسی اهمیت فراوانی پیدا می کند. اگر بینندگان دانش و مهارت کافی برای کشف و پیگیری زمینه های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی پیام های رسانه ای داشته باشند، به گونه ای فعال آنها را پردازش کرده و از پذیرندۀ منفعل به گزینش گر فعال تبدیل می شوند.
۳-۲-۱۴- ۴- جانبداری از رسانه و استفاده از آن برای تغییرات اجتماعی
این مرحله از سواد رسانه ای شامل مشارکت افراد فعال در بسیج افکار عمومی برای تدوین سیاست ها و خط مشی های کلی اصلاح رسانه ها و استفاده از راهبردهای رسانه ای ویژه برای تأثیر گذاری بر مسائل و مشکلات اجتماعی است. در این مرحله فرد به حدی از مهارت می رسد که می تواند در سیاسیت گذاری های رسانه ای فعالانه شرکت جوید. یکی از نمونه های شاخص در این گستره، اقدام دو هزار و پانصد نفر از معلمان و دانش آموزان دبیرستان های کالج ماساچوست در استفاده از ظرفیت و توانایی رسانه های گروهی برای مبارزه با مصرف دخانیات بود که در سال ۱۹۹۴ صورت گرفت. این عمل را می توان در حوزه های مختلف فرهنگ شهر نشینی و رفتارهای مدنی نیز به کار بست (رضایی بایندر، ۱۳۸۲: ۱۴۰-۱۳۹).
۳-۲-۱۵- دلایل فراگیری سواد رسانهای
باری دونکان عضو انجمن سواد رسانه ای کانادا، دلایل فراگیری سواد رسانه ای را به صورت زیر بر می شمارد:
رسانه ها بر حیات فرهنگی و سیاسی ما سلطه دارند؛
تقریباً همۀ اطلاعات، جز موادری که آنها را به طور مستقیم تجربه می کنیم، «رسانه ای شده» هستند؛
رسانه ها قادرند مدل های ارزشی و رفتاری پر قدرتی خلق کنند؛
رسانه ها بدون آنکه خود آگاه ما را فعال کنند، بر ما تأثیر می گذارند؛

+ سواد دیجیتالی
+ سواد رسانهای

+ جهانی سازی دانش، انفجار دانش+ جامعه دانایی محور

منبع: (ec.europa.eu:2011: 25)
۳-۲-۱۹- رسانه متعامل و کارکردهای آن
در سال های اخیر اختراع رایانه و به تبع آن، پیدایش شبکۀ جهانی اینترنت، انقلابی را در زمینۀ تبادل اطلاعات به وجود آورده که جهان را در آستانۀ شکل گیری نوع تازه ای از رسانه های ارتباطی به نام «رسانه های متعامل» قرار داده است.
الف- رسانه متعامل، چند گفتاری است: در عصر ارتباطات، هر کس با استفاده از یک کامپیوتر و یک خط تماس با اینترنت میتواند به یک یا هزاران و یا میلیونها مخاطبی که تا دیروز فقط غولهای رسانهای به آنها دسترسی داشتند، دست یابد.
ب- رسانه متعمل، مجازی (غیر فیزیکی) است: یکی دیگر از ویژگی های رسانه های متعامل، مجازی و غیر فیزیکی بودن ارتباطات آن است. با توجه به پیشرفت سر سام آور علم و تکنولوژی در زمینۀ فناوری های نوین ارتباطی، بشر به مرحله ای خواهد رسید که از طریق رسانه های متعامل خواهد توانست به نیابت از وضعیت های واقعی زندگی، در یک شیوۀ الکترونیکی مشارکت جوید. بدین ترتیب واژه هایی نظیر: تخیل، قدرت، انتخاب، آزادی، و تشبیهاتی نظیر: سفر دلپذیر، پرواز بلند و سرعت از اصطلاحاتی خواهند بود که در دنیای رسانه های متعامل بسیار، کاربرد دارند(عابدی، ۱۳۸۹: ۱).
۳-۲-۲۰- نیاز به سواد رسانهای در فضای رسانهای امروز
زندگی هر روز رو به پیچیدگی می رود. بخشی از این پیجیدگی ناشی از پیشرفت های دنیای ارتباطات است. از این رو هر چه فناوری های ارتباطات و اطلاعات بیشتر متحول می شوند، نیاز ما به یادگیری و آموزش برای درک دنیای جدید و استفاده از ابزارها و امکانات آن نیز افزایش می یابد، چرا که ضعف آموزش و آگاهی نسبت به دنیای ارتباطات و مقتضیات آن چیزی جز عقب ماندگی و تشدید آسیب ها به همراه نمی آورد.
اولین چیزی که باید به آن بپردازیم بحث رسانه و سواد رسانه ای است. امروزه سواد تنها به معنای خواند و نوشتن و توانایی درک مطلب نیست. در دنیای امروز لزوماً این مسأله را نمی توانیم سواد بدانیم و موضوع خیلی پیچیده تر از این هاست. امروزه یادگیری دانش الکترونیک و فناوری های جدید هم می توانند در این تعریف جای بگیرند. سیستم آموزش و پرورش امروز به نسبت گذشته خیلی تغییر کرده و با سواد به کسی گفته می شود که بتواند سیستم را تحلیل کند. مفهوم سواد هر روز در حال پیچیده تر شدن است و همین پیچیدگی باعث می شود، سیر آگاهی و اجتماعی و حتی خود سواد بالاتر برود. همۀ این موارد پیچیدگی اجتماعی را در دنیای امروز به وجود می آورد.
زمانی که اجتماع رو به سمت پیچیدگی می رود، افراد باید بافرهنگ تر و باسواد تر شوند. کسی هم که در چنین شرایطی نتواند سیستم موجود را تحلیل کند کارش به سمت تنش و آسیب می رود. در ایران مشکل اجتماعی که وجود دارد این است که برخی از مردم به اندازۀ کافی فرهنگ شناخت سیستم را ندارند. برای مثال سواد تاریخی و جهانی ما اندک است و خیلی ها نمی دانند که در دنیا چه می گذرد و کمتر کسی بیش از فعالیتی که در آن است اطلاعات دارد، در واقع هر کس در رشتۀ کاری خودش فعالیت می کند. اینجا است که یک ضرورت برای بالا بردن فرهنگ جامعه احساس می شود.
در گذشته درک ما از رسانه این بود که پیامی جابه جا می شود و خبری به افراد داده می شود ولی الان مسأله خیلی فرق کرده به گونه ای که سیستم های ارتباطات و رابطه این سیستم ها پیچیده تر شده اند. آمارها حاکی از آن است که فیس بوک ۶۰۰ میلیون عضو دارد و موتورهای جستجوگر یاهو و گوگل در روز میلیاردها جستجو را انجام می دهند، ویکی پدیا هم در حدود ۲۸۰ زبان مختلف دارد که هر ماه حدود ۴۰۰ میلیون نفر کاربر دارد(فکوهی، ۱۳۹۰: ۱). بنابراین می توان دریافت که ارتباطات از نظر معنایی چه قدر تغییر پیدا کرده است. واژۀ انقلاب ارتباطات بیش از پیش معنا پیدا کرده است به گونه ای که جهان امروز و جهان آینده، چیزی جز ارتباطات نخواهد بود. به همین دلایل ما نیاز داریم که نسبت به دنیای ارتباطات و ابزارهای ارتباطی شناخت پیدا کنیم.
۳-۲-۲۱- ارتباطات اجتماعی سالم به وسیلۀ اطلاعات و دانش
اطلاعات منبع ارزشمندی است و به افراد امکان انجام کاراهایی را می دهد که در صورت نبودن آن نمی توانستند امور مورد نظر خود را پیش برند. یک ضرب المثل قدیمی می گوید «دانش قدرت است». به این معنی که آگاهی توانایی انجام کار و بهره گیری از فرصت هایی را فراهم می آورد. هر نوشته، قطعه موسیقی، تابلوی نقاشی، معادله ریاضی و حتی هر نگاه یا لبخند یا اشاره، نوعی پیام محسوب می شود و حاوی مقداری اطلاعات است. احتمالاً مهم است یادآور شویم که چیز یا واقعیت عینی معینی به نام «اطلاعات» وجود ندارد و این کلمۀ توصیف کننده دسته ای از مفاهیم است. علی الاصول اطلاعات دربارۀ چیز معینی، واقعه ای یا اندیشه ای وجود دارد و محصول مشاهده و احساس است (محسنی، ۱۳۸۰: ۲۱۵).
اولین اطلاعاتی که ما دریافت می کنیم از دیدن وقایع، لمس چیزها و یا شنیدن صداهاست. می توان اطلاعات را دسته ای از مفاهیم تعریف کرد که ذهن ما آن را دریافت می کند، هوشیارانه ضبط می کند، به آن معنی می دهد و معمولاً موقعیت ما را از لحاظ دانایی و آگاهی تغییر می دهد. در مواردی واژۀ اطلاعات مترداف با دانش یا دانایی به کار می رود. وقتی به اطلاعات تازه ای دسترسی پیدا می کنیم، عکس العمل ما این است که ببینیم با دانایی ها و باورهایی که ما در آن زمینه داریم چه هماهنگی دارد، چرا که معمولاً به ندرت اتفاق می افتد در بزرگسالی اطلاعاتی را به دست آوریم که پیش از آن هیچ نوع اطلاعات، باور یا پیش داوری دربارۀ آن نداشته باشیم. در طول سال ها عملاً ذخیرۀ قابل توجهی از اطلاعات را در مورد موضوعات بسیار متنوع درک می کنیم. به اغلب این ذخیره های خاص و طبقه بندی شده به هنگام عبور چیزهایی اضافه می شود و به تعداد بالنسبۀ کمتری یا اطلاعات تکمیلی اضافه می شود و یا تلاش می شود ابهامات آنان برطرف شود. دانایی اعم از آنکه در مورد یک شخص باشد یا در مورد یک موضوع معین، معمولاً هیچ گاه حالت دائمی ندارد، چرا که مرتب به آن اطلاعات اضافه می شود که دانش بیش از اقلام اطلاعاتی تغییر می کند؛ چرا که با افزودن یک جزء نوین اطلاعاتی ممکن است کل دانش فرد در مورد آن موضوع معین تغییر کند، بی آنکه بقیۀ اجزاء اطلاعاتی سازندۀ آن دانش تغییر کرده باشند. اگر ما از خودمان سؤال کنیم آیا همان فرد دیروز هستیم، بدون تردید جواب خیر است، چرا که از دیروز تا به امروز، معمولاً اطلاعات جدیدی به ذهن ما وارد شده است، مگر اینکه تمام مدت را در خواب گذرانده باشیم و بنابراین نوعی تنظیم مجدد اطلاعاتی در ذهن ما صورت گرفته است. ذهن و وضع دانایی ما همیشه در حال تغییر است و حتی اگر برخی از افراد در معرض ضعف حافظه نیز قرار داشته باشند، تغییر در مورد آنها نیز قابل تأیید است. اما چگونه می توانیم سطح آگاهی ها و اطلاعاتمان را نسبت به رسانه ها بالا ببریم؟ زیرا ما همگی تحت تأثیر اطلاعات رسانه ها هستیم. در این زمینه ابزار و مواد اولیه ای داریم ابزار همان توانایی ها و مهارت های ما هستند و مادۀ اولیۀ همان اطلاعات، آگاهی ها و دانش ما از رسانه ها و جهان پیرامونمان می باشد. یعنی اگر ما مقدار زیادی اطلاعات داشته باشیم ولی مهارت هایمان اندک و ضعیف باشند، قادر نخواهیم بود هیچ بهره ای از آن اطلاعات ببریم.
۳-۲-۲۲- پیامدهای رسانه
رسانه ها بخش جدایی ناپذیری از زندگی انسانهای امروزی است. این بدان معنا است که بخش جدایی ناپذیری از زندگی کودکان و نوجوانان نیز است.
کودکان جزء اصلی ترین مخاطبان رسانه ها هستند. قدرت پردازش و تجزیه تحلیل درست اطلاعات و اخبار دریافتی، در کودکان کمتر از بزرگسالان است[۵۴]. از سوی دیگرنظارت متمرکز برای کنترل برون ده رسانه ها، روز به روز مشکل سازتر می شود. بنابراین آگاهی مخاطبان، والدین، معلمان و اساتید نسبت به سواد رسانهای میتواند ما را نسبت به پیامدهای این رسانه راهنمایی کند.
در بسیاری از موارد جوانان با کسب حجم بالای اطلاعات از این رسانه ها دچار بمباران و ناامنی ذهنی و روانی شده و اعتماد خود را نسبت به محیط پیرامون و ارزشهای خود از دست میدهند. به علاوه با کسب معلومات جدید از والدین خود فاصله گرفته و آنها را کهنهگرا، سنتی، مرتجع و از تاریخ خارج شده، تلقی میکنند که نتیجه آن تضاد و تعارض بین دو نسل و درگیری و تنش بین آنهاست.
وقوع انقلاب اطلاعات منجر به ارائۀ جدیدی از تأسیسات و ساختارهای قدرت در جامعه و در خانواده شده است. قدرت در دست کسانی تمرکز می یابد که امکان تولید، کنترل و انتشار مؤثرتر و کارامد تر اطلاعات را داشته باشند(پاکسون[۵۵]،۲۰۰۵: ۱۶۲).
از این رو والدین در اثر بی اطلاعی و عدم استفاده از رایانه و اینترنت قدرت اقتدار خود را نسبت به فرزندان از دست میدهند.
حضور رسانه ها به طور اعم و رسانه های ماهواره ای به طور اخص، تأثیرات بسیار عمیقی بر خانواده به عنوان گروه نخستین گذارده است که در زیر به برخی از آنها اشاره می شود:
رسانههای ماهوارهای، دیوارهای خانه را هر چه بیشتر نفوذپذیر ساخته و حوادث را نه تنها در سطح ملی بلکه در سطح جهانی به خانه ها وارد میکنند.
خانواده ابعاد سنتی، ملی و تک ساختی خود را از دست داده و چند ساختی شده است.
خانواده دیگر محل استراحت نیست؛ میتوان در آن کار کرد و یا به برقراری ارتباط با دنیای خارج پرداخت.
طرز چیدن مبلمان و اثاثیه خانواده تحت تأثیر رسانه چون تلویزیون یا رایانه قرار دارد.
معماری خانهها به دلیل حضور رسانهای نوین تغییر مییابد.
رابطه انسان با انسان جای خود را به انسان و اشیاء میدهد و در واقع پدیدهای به نام شی سروری اتفاق میافتد.
تماس و ارتباط فرزندان با رایانه، اینترنت و ماهواره و صرف ساعات طولانی جهت کسب اطلاعات اعم از ضروری و مفید یا غیر مفید، نه تنها دنیای فیزیکی فرزندان و والدین را جدا کرده، بلکه تماس و ارتباط عاطفی و اجتماعی والدین و فرزندان را تضعیف کرده است. والدین به یک دلیل دیگر نیز از آگاهی کودکان خود از حوادث جهان نگرانند، بدین معنی که آنان معتقدند: تماشای این حوادث ممکن است حس بیگناهی و معصومیت کودکان را خدشه دار کند و موجب شود که آنان احساس نا امنی و تهدید کنند (سیلوربلیت و زلوبین[۵۶]، ۲۰۰۴: ۶۳).
کودکان ونوجوانان کشور ما، امروزه در معرض مستقیم نامطلوب این برنامه هستند.ناچاریم برای پیشگیری از این وضعیت قوانین مقنن ومطلوبی را با استفاده از کارشناسان حقوق، روانشناس،جامعه شناس و فرهنگ شناس در آینده بهتراز این ابزار ارتباطی بهره بگیریم؛ زیرا انسان به آنچه که منع می شود، حریص تر می شودو بیشتر و بدتر استفاده می کند. محور فکری کودکان و نوجوانان را از طریق محتویات درس و فیلم ها و سریالها، به سوی خدا جویی، کمال طلبی، واقع نگری، انسان دوستی و تلاش و بهبود زندگی جمعی نه فردی هدایت گر باشیم(لوپز[۵۷]، ۲۰۰۶: ۶۴).
این درست است که افراط بیش از حد دراستفاده از رسانه ها، چناچه در مورد چیز های دیگر هم صدق می کند، می تواند مشکلاتی را به بار آورد، به همان اندازه هم درست است که استفاده درست و سازنده از آنها می تواند تأثیرات مثبت بسیاری نیز بر مخاطبان جوان داشته باشند. بسیاری اتفاق می افتد که این تأثیرات نادیده گرفته می شود یا تنها به دلیل آنکه نمی توانند تأثیرات خوب آنها را بازگو کنند و بیشتر تأثیرات منفی آنها ذکر می شود، این تأثیرات نادیده گرفته می شود.
رسانهها میتوانند تجربیات بسیاری در اختیار کودکان و جوانان قرار دهند، نباید همه تجربیاتی که رسانهها در اختیار میگذارند به مثابه تجربیات بد تصور شود.
علی رغم افکار بسیاری از منتقدان، رسانه ها واسطه هایی نیستند که همواره برای جوانان وکودکان مضر باشند.آنها در شکل تبادلی ترخودشان می توانند این توانایی را داشته باشند که به کودکان و جوانان کمک کنند تا مهارتهای مهم فکری خود را پرورش دهند(کانسیداین،۱۳۷۹:۱۸۷ ).
در جهان امروز بالاترین و بهترین تولید برای کشورهایی که بخواهند حرف اول را در دنیا داشته باشند تولید فکر نو و ایده است و این امر به خوبی ضرورت توجه به خلاقیت و پرورش آن را در کودکان و نوجوانان نشان می دهد.
خلاقیت موهبتی است که در تمام انسان ها بالقوه وجود دارد اما ظهور و گسترش آن مستلزمشرایط مناسب است.
لفرانکویس خلاقیت را به عنوان کنجکاوی، اشتیاق به کشف و آزمایش کردن ، تولید پاسخ های جدید به مسئله و توجه به رفتار خلاق خود تعریف می کند(شکرخواه، ۱۳۸۶: ۳۲).