تعاریف مختلف از سیستم خبره

در اینجا چند تعریف از سیستم خبره مطرح می­گردد:

• یک سیستم خبره، سیستم اطلاعاتی مبتنی بر دانشی است که دانش خود را دربارۀ حوزۀ کاربری خاص و پیچیده­ای به کار می­گیرد تا به عنوان مشاوری خبره برای کاربران نهایی عمل کند. سیستم­های خبره از طریق ایجاد استنباط­های انسان مانند، دربارۀ دانش موجود در یک پایگاه دانش خاص به پرسش­های حوزه­ای بسیار خاص از مسائل پاسخ می­دهند. همچنین آن­ها باید قادر باشند استدلال و نتیجه­گیری خود را برای کاربر توضیح دهند (اُبراین، ۱۳۸۶، ۳۱۶).
• سیستم خبره یک سیستم رایانه­ای است که با استفاده از دانش، حقایق و روش­های استدلالی، مسائلی را حل می­کند که نیاز به توانایی افراد خبره دارند (Martin, Oxman,1988,43).
• سیستم خبره یک نرم افزار رایانه­ای برای تصمیم­گیری است که حتی فراتر از مهارت انسان در حوزه­های خاص و ظریف به یک سطح عملکردی و مقایسه­ای دسترسی می­یابد (Trippi, Turban, xii)

سیستم خبره به سیستم یا برنامه رایانه­ای گفته می­شود که با به کارگیری یک یا چند تکنیک هوش مصنوعی قادر به انجام فعالیت­هایی است که به طور سنتی توسط دانش و مهارت انسان خبره انجام می گیرند (الهی، رجب زاده، ۱۳۸۲،۱۲)

۲-۲-۲ مزایای سیستم­های خبره

مزایای سیستم­های خبره می­تواند هم برای سازمان و هم برای کارکنانی که داخل سازمان کار می­کنند، مطرح شوند. این مزیت­ها به شرح زیر هستند:

۲-۲-۲-۱ مزایای سازمانی

• حفظ دانش: دانش این سیستم­ها دائمی است، برخلاف انسان که ممکن است استخدام یا بازنشسته شود و یا مسائل دیگری برای وی اتفاق بیفتد.
• توزیع دانش: دانش می­تواند از طریق سیستم­های طراحی شده به سایت­های دیگر در هر جای دنیا با استفاده از شبکه یا کپی برداری سیستم خبره روی یک سخت افزار مجزا، انتقال یابند.
• آموزش: سیستم­های خبره توانایی شرح و تبیین یک مسأله را دارند. استفاده­کنندگان سیستم می توانند زنجیره استدلال تصمیمات اتخاذ شده را بفهمند و درک بهتری از حوزۀ مسأله داشته باشند.
• تأثیر رقابتی: سیستم­های خبره به یک سازمان اغلب توانایی رقابت می­دهند. به طوریکه بتواند سرعت عکس العمل و پاسخ خود را افزایش دهد و دقت تصمیمات خود را بالاتر برد.
• کاهش هزینه: به اشتراک گذاشتن رایانه­ها هزینه زیادی ندارد و منابع مهمی مصرف نمی­کند (بجز هزینه­های انرژی و نگهداری) و نیز هزینه ایجاد تخصص برای استفاده کننده رایانه پایین است.
• افزایش بهره­وری و میزان تولید: سیستم­های خبره از انسان سریع­تر عمل می­کنند. برای مثال سیستم خبره XCON به شرکت DEC کمک نمود تا تولیدات رایانه­های کوچک خود را بر طبق سفارش مشتریان به چهار برابر افزایش دهد. با کمک این نرم افزار، DEC تولید سفارشی انبوه را در برنامه­ریزی تولید خود به کار برده است.
• افزایش کیفیت محصولات: سیستم­های خبره قادر به افزایش کیفیت سازمان­های تولیدی هستند. برای مثال سیستم خبره XCON میزان محصولات معیوب سفارشی را از ۳۵ به ۲ درصد کاهش داده است.
• حل مشکل کمیابی تخصص: در بسیاری موارد متخصصان یا در حال بازنشسته شدن و یا ترک شغل خود هستند و یا اصلاً حوزۀ جغرافیایی کار این متخصصان آنقدر زیاد است که امکان در دسترس بودن و یا استفادۀ مناسب از آن­ها وجود ندارد.
• انجام کار و فعالیت­ها در محیط­های کاری خطرناک: در بسیاری از کارها ضرورت وجود دارد که نیروی انسانی در محیط­های خطرناک کار کند. سیستم­های خبره با استفاده از اطلاعاتی از حس گرهای قرار داده شده در این محیط­ها، تصمیم­گیری­ها و کارها را انجام می­دهد و ضرورتی برای ورود انسان به این محیط­ها که ممکن است عوامل خاص جوی مثل گرما، رطوبت و غبارهای سمی در آن­ها باشد وجود ندارد.
• قابلیت اعتماد: سیستم­های خبره قابلیت اعتماد بالایی دارند. این سیستم­ها معمولاً خسته یا بیمار نمی­شوند، اعتصاب نمی­کنند، مشاجره و بحث نمی­کنند و معمولاً در حل یک مسئله به جزئیات می­پردازند.
• افزایش توانایی سیستم­های رایانه­ای: ترکیب سیستم­های خبره با دیگر سیستم­های هوش مصنوعی موجب افزایش کارایی این سیستم­ها، کار سریع­تر و تولید نتایج با کیفیت بالاتر می­شود.
• توانایی تصمیم­گیری و کار با اطلاعات ناقص و نا­­معین: سیستم­های خبره مانند انسان توانایی پرورش پردازش داده­های نامعین را دارند. کاربر می­تواند به بعضی سؤالات پاسخ ” نمی­­دانم” یا مطمئن نیستم” را بدهد.
• حذف نیاز برای بعضی تجهیزات گران قیمت: در بسیاری موارد، نیروی انسانی برای کنترل و نظارت متکی به وسائل و ابزار گران است. استفاده از سیستم­های خبره موجب می شود که این وظایف سریع­تر و بهتر انجام شوند.
• انعطاف پذیری: سیستم­های خبره توانایی انعطاف­پذیری در سازمان­های تولیدی و خدماتی را دارند. برای مثال در DEC دیده شد که سفارشات می­توانند با توجه به نیاز مشتریان صورت گیرند. بدون وجود نرم افزار سیستم خبره، DEC نمی­توانست درخواست های مشتریان را پاسخ گوید.

 متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود

برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:

متن کامل