– تعریف سرمایه فکری

در منابع مختلف، تعاریف مختلفی از سرمایه فکری ارائه شده است در این قسمت فقط به یکی از این تعاریف اشاره می­شود و تعاریف دیگر در فصل دوم ارائه می­شود.

سرمایه فکری مجموعه­ای از دارایی­های دانش محور است که به یک سازمان اختصاص دارند و در زمره ویژگی­های آن محسوب می­شوند و از طریق افزودن ارزش به ذی نفعان کلیدی سازمان، به طور قابل ملاحظه­ای به بهبود وضعیت رقابتی سازمان منجر می­شود (مار، ۲۰۰۴).

اکثر تعاریف ارائه شده سرمایه­ فکری را متشکل از سه جزء اصلی یعنی سرمایه­ انسانی، سرمایه ساختاری (سازمانی) و سرمایه ارتباطی (مشتری) بیان می­کنند. مدل مورد استفاده در این پژوهش که مدل پالیک یا مدل ضریب ارزش افزوده سرمایه فکری می­باشد سرمایه فکری را متشکل از سه جزء یعنی کارایی سرمایه به کارگرفته ­شده، کارایی سرمایه انسانی و کارایی سرمایه ساختاری در نظر می­گیرد و سرمایه ارتباطی (مشتری) را در نظر نمی­گیرد (پالیک[۱]، ۲۰۰۰).

۱-۱۱-۱-۱- تعریف کارایی سرمایه به کارگرفته شده (CEE)

این نسبت نشان دهنده ارزش افزوده ایجاد شده ناشی از به کارگیری دارایی­های فیزیکی و مشهود می­باشد. یعنی به ازای یک ریال دارایی چند ریال ارزش افزوده ایجاد شده است (همان منبع).

۱-۱۱-۱-۲- تعریف کارایی سرمایه انسانی (HCE)

این نسبت نشان دهنده ارزش افزوده ایجاد شده توسط کارکنان می­باشد و نشان می­دهد که به ازای هر ریال هزینه حقوق و دستمزد چند ریال ارزش افزوده ایجاد شده است (همان منبع).

۱-۱۱-۱-۳- تعریف کارایی سرمایه ساختاری (SCE)

این نسبت نشان دهنده ارزش افزوده ایجاد شده ناشی از فرآیندها و ساختارهای موجود در شرکت می­باشد (همان منبع).

۱-۱۱-۲- تعریف سرمایه در گردش

سرمایه در گردش یک شرکت مجموعه مبالغی است که در دارایی­های جاری سرمایه­گذاری می­شود. اگر بدهی­های جاری از دارایی­های جاری یک شرکت کسر گردد سرمایه در گردش خالص به دست می­آید. مدیریت سرمایه در گردش عبارت است از تعیین حجم و ترکیب منابع و مصارف سرمایه در گردش به نحوی که ثروت سهامداران افزایش یابد (نوو، ۱۳۹۰، ۱).

۱-۱۱-۳- عملکرد مالی و ارزیابی عملکرد

عملکرد مالی واحد تجاری در برگیرنده بازده حاصل از منابع تحت کنترل واحد تجاری است. اطّلاعات   دربارۀ عملکرد مالی در صورت سود و زیان و صورت سود و زیان جامع ارائه می­شود.

ارزیابی عملکرد عبارت است از: «فرایند کمّی کردن کارایی و اثربخشی عملیات» (چن، ۲۰۰۴) که با مروری بر ادبیات موضوع می­توان دلایل آن را به سه گروه اصلی زیر تقسیم کرد:

1. اهداف استراتژیک: که شامل مدیریت استراتژیک و تجدید نظر در استراتژی­هاست؛
2. اهداف ارتباطی: که شامل کنترل موقعیت فعلی، نشان دادن مسیر آینده، ارائه بازخور و الگو برداری از سازمان­های دیگر است؛
3. اهداف انگیزشی: که شامل تدوین سیستم پاداش و هم­چنین تشویق بهبود و یادگیری است.

روش­های مختلفی برای اندازه­گیری عملکرد شرکت­ها از بعد مالی وجود دارد که در فصل دوم بیان شده است، در این تحقیق برای اندازه­گیری عملکرد مالی شرکت­ها از میان شاخص­های مختلف بازده دارایی­ها، بازده حقوق صاحبان سهام و حاشیه سود انتخاب شده است که تعریف هر یک از آن­ها به شرح زیر است:

بازده دارایی­ها :(ROA)

این نسبت میزان کارایی مدیریت را در به کار گرفتن منابع موجود جهت تحصیل سود نشان می­دهد و یکی از نسبت­های سودآوری است که در تجزیه و تحلیل آن منبع سود نه به صورت مطلق بلکه در ارتباط با منبع تحصیل آن مورد بررسی قرار می­گیرد (رمضانی، ۱۳۸۷).

بازده حقوق صاحبان سهام:(ROE)

بازده حقوق صاحبان سهام گویای این است که چه میزان بازدهی به وسیله سرمایه­گذاران بابت وجوه سرمایه­گذاری شده توسط آنان ایجاد شده است. استفاده از این معیار در بخش­هایی که مدیران در     تصمیم­های مرتبط با تحصیل دارایی­ها، خرید، جنبه­های اعتباری، مدیریت وجوه نقد و سطح بدهی­های جاری نفوذ زیاد دارند، مناسب است. بازده حقوق صاحبان سهام نشان ­دهنده هزینه واقعی استفاده از پول است. در مواردی که هزینه فرصت تصمیم گرفته شده با هزینه وجوه به کار گرفته شده برابر نباشد، مدیر تمایل پیدا می­کند به گونه_­­ای عمل کند که بیشترین منافع برای مالکان ایجاد شود و پروژه­هایی را با هدف بیشینه ساختن معیار عملکرد انتخاب کند (کنگ و همکاران، ۲۰۰۲).

حاشیه سود :(PM)

این نسبت را حاشیه سود خالص هم می­نامند و به وسیله آن، سودآوری هر ریال از فروش را محاسبه می­کنند و یکی از رویکردهای مهم در ارزیابی عملکرد مالی شرکت­هاست (نوو، ۱۳۸۹، ۵۱).

۱-۱۲- چارچوب فصول آتی

تحقیق حاضر مشتمل بر ۵ فصل می­باشد که فصل نخست آن توضیحی مختصر در مورد مسأله تحقیق و ضرورت انجام آن و هدف­های تحقیق بود. در ادامه پژوهش ابتدا در فصل دوم مروری بر ادبیات گذشته تحقیق می­شود، اینکه موضوع مورد نظر از لحاظ پژوهشی در ایران و خارج از ایران دارای چه سوابقی است و  خلاصه­ای از این مطالعات ارائه می­گردد. سپس در فصل سوم مطالبی دربارۀ روش تحقیق و چگونگی انتخاب نمونه و روش­های اندازه­گیری متغیرها و اینکه از چه روش­های آماری برای استنباط نتایج، بررسی مفروضات پژوهش استفاده می­شود، ارائه خواهد شد. نهایتاً اینکه فصل چهارم و پنجم به ترتیب به تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از آزمون ­فرضیه­های تحقیق و نتیجه­گیری و پیشنهادها اختصاص می­یابد.

[۱]. Pulic, 2000

 متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود

برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:

متن کامل