R5

 

شروع تشکیل دانه

 

۱۴ روز پس از کاشت بذرها قابل تشخیص می باشد.

 

 

R6

 

نیمه تشکیل دانه

 

به طور متوسط۶۶روز پس از کاشت حداقل بذرها۶/۰سانتی متر می باشد.

 

 

R7

 

دانه بندی کامل

 

در مسن ترین غلاف بذر تشکیل شده است،بخش های دیگر دارای غلاف های کامل و دارای بذرهای به بزرگی اولین غلاف می باشند،به طور متوسط ۷۲روز پس از کاشت غلاف ها در کل گیاه نمو می یابند.

 

 

R8

 

آغاز رسیدگی

 

به طور متوسط ۹۰روز پس از کاشت برگها و غلاف های نیمی از گیاه در حال زرد شدن می باشند.

 

 

R9

 

رسیدگی کامل

 

به طور متوسط ۱۰۵روز پس از کاشت حداقل ۸۰درصد غلاف ها زرد شده و فقط ۴۰درصد برگها هنوز سبز هستند.

 

۲-۸ نیازهای اقلیمی لوبیا
اگر چه این گیاه در مناطق نیمه حاره آمریکای مرکزی منشأ گرفته ولی در ارتفاعات بالا در زیستگاه این گیاه یخبندان حادث می شود(۲۵۰۰تا۶۰۰۰فوت بالاتر از سطح دریا)و بنابراین به دامنه اقلیمی زیادی سازگار است. لوبیا به طول روز گیاه بی تفاوت می باشد بدین ترتیب تشکیل دانه و نیام آن تحت تأثیر طول روز واقع نمی شود. در مناطق مرطوب تر در مقایسه با مناطق خشک تر که دارای عرض جغرافیایی و ارتفاع مشابهی هستند گلدهی و رسیدگی دیرتر حادث می شود. نور خورشید برای نمو گیاه ضروری است و سایه اندازی باعث کوتولگی و کاهش عملکرد می شود(کوچکی،۱۳۸۳). تاریخ کاشت لوبیا بسته به نقاط و اقلیمهای مختلف تفاوت خواهد داشت. به طور کلی دمای خاک نباید کمتر از ۱۰درجه سانتی گراد باشد، زیرا حداقل دما برای جوانه زدن و رویش بذر لوبیا۱۲تا۱۴ درجه سانتی گراد است. در مناطق جنوبی(گرم)کشور از اواخر فروردین ماه و در مناطق معتدل و سرد سیر اواخر اردیبهشت تا خرداد ماه را به کشت لوبیا می توان اقدام نمود. کاشت دیرتر لوبیا ممکن است سبب ریزش گلهای آن شود. البته چون لوبیا در دوره رشد و نمو خود به مقدار معینی حرارت(۱۵۰۰تا۳۰۰۰کالری)احتیاج دارد در مناطقی که تابستان کوتاهی دارند بلافاصله پس از حصول دمای متوسط ۱۰درجه سانتی گراد باید اقدام به کاشت نمود، اما چنانچه تابستان منطقه کاشت گرم و طولانی باشد بهتر است کشت را زمانی آغاز کرد که حداقل دمای محیط روزانه ۱۲تا۱۴ درجه سانتی گراد باشد. دمای مناسب برای رشد و نمو لوبیا حدود۲۵تا۳۰درجه سانتی گراد باشد. دمای بالاتر از ۴۵درجه سانتی گراد گیاه به بذر نمی نشیند. در دمای ۲درجه سانتی گراد گیاه لوبیا برگ های سبز خود را از دست می دهد و زرد می شود. این گیاه را می توان از ارتفاع صفر تا ۲۰۰۰متری از سطح دریا کشت نمود. کشت لوبیا در مناطق گرمسیر و پر باران مناسب نبوده ولی در مناطق معتدل و گرمسیر مقدار بارندگی متوسط۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ میلی متر می توان به کشت آن اقدام نمود. (مجنون حسینی،۱۳۸۷).
۲- ۹ نیازهای زراعی لوبیا
لوبیا برای جوانه زنی و رشد مطلوب به خاک حاصل خیز با زهکشی خوب و ۵۰تا۱۰۰سانتی متر بارندگی درطی فصل رشد نیاز دارد. ( مجنون حسینی،۱۳۸۷). لوبیایک گونه حساس به شوری می باشند.pH مناسب بین ۵/۵ تا ۷می باشد. (کوچکی،۱۳۸۳). مراحل بحرانی آبیاری محصول لوبیا زمان گلدهی، تشکیل غلاف و پر شدن دانه هاست. کمبود آب در این مراحل سبب ریزش گل ها، کوچک ماندن غلاف ها و کاهش محصول دانه خواهد شد. درشرایط آب و هوایی معتدل زراعت لوبیا بطور مرتب ۷تا۸روز یکبار و در طول دوره رشد و نمو ۸تا۱۲روز یکبار آبیاری لازم دارد یعنی حدود۶۰۰ میلی متر آب ضروری است. در نواحی خنک تر مصرف ۲۵۰تا۳۰۰میلی متر آب کفایت می کند. زمانی که یک چهارم نیام های لوبیا در مرحله رسیدگی فیزیولوژیک هستند برای یکنواختی رسیدن غلاف ها می توان آبیاری مزرعه را قطع نمود.
۲-۱۰ تراکم کاشت
تعداد بوته در واحد سطح زمین را تراکم بوته گویند. تراکم اثرات خیلی زیادی بر عملکرد محصول دارد و همچون سایر نهاده های کشاورزی با اهمیت می باشد. فاصله بین بوته های گیاهانی را که ساقه و برگ زیادی تولید می کنند بایستی بیشتر در نظر تا رقابت برون بوته ای (بین بوته های مجاور)و درون بوته ای (رقابت قسمت های مختلف یک بوته)به حداقل برسد و ساقه و برگها به هم صدمه نزنند و از نورآفتاب و هوا بطور یکنواخت استفاده نمایند. تراکم محصول به عوامل مختلفی همچون خصوصیات گیاه و طول دوره رویش آنها، زمان و روش کاشت، وضعیت حاصلخیزی خاک، هدف کاشت، عملیات مدیریتی در مزرعه و روشهای برداشت بستگی دارد. مثلاً وقتی که محصول در زمان مطلوب در زمینی که خوب تهیه شده و حاصلخیزی و رطوبت آن نیز مناسب باشد، کشت گردد نیازی به تراکم بذر زیاد در واحد سطح نیست زیرا که بخش اعظم بذوری که زیر خاک شده اند سبز می شوند و بوته های قوی بوجود خواهد آمد. مقدار بذر لازم برای حصول تراکم مطلوب در مزرعه را معمولاً بیشتر از حد مطلوب در نظر می گیرند و پس از سبز شدن بوته ها نسبت به تنک کردن مزرعه تا تراکم مورد نظر اقدام می نمایند. تراکم مطلوب بوته را می توان با تغییر فاصله بین بوته ها در روی ردیف تنظیم نمود. (ترابی جفرودی،۱۳۸۴).
۲-۱۰-۱ اثر تراکم کاشت بر ارتفاع بوته
مانسون و لاینر(Manson and Leihner,1986)با ارزیابی اثر فاصله بوته روی ردیف(با فاصله۹۱سانتیمتر) بر روی گیاه لوبیا چشم بلبلی دریافتند که فاصله بوته بر ارتفاع گیاه به طور معنی داری افزایش یافته است. درتراکم پایین تولید شاخه فرعی از زاویه بین برگ ها و

 

yle="box-sizing: inherit; width: 1104px;" width="531">