مفهوم اقتصاد در گردشگری اسلامی گسترش و توسعه‌ی این مفهوم در بین کشورهای مسلمان و عرب بر اساس گردشگری است که شامل گردشگران و مقاصد جدید می‌شود.
مفهوم فرهنگی گردشگری اسلامی شامل تصورات و ایده‌هایی است که با توجه به آیتم‌های آموزشی و ایجاد اعتمادبه‌نفس در مسلمانان به سایت‌های فرهنگی اسلامی در برنامه‌های گردشگری مربوط می‌شود. مفهوم محافظه‌کارانه-مذهبی در گردشگری اسلامی هنوز به صورت تئوریک مورد بحث قرار نگرفته است اما نظرات و عقاید مختلف درباره‌ی آینده‌ی گردشگری و هتلداری اسلامی و عربی، نشان می‌دهد که به زمان بیشتری نیاز است.

 

 

 

 

هندرسون (2009)

 

 

گردشگری مسلمانان می‌تواند افرادی که مسلمان نیستند را نیز در برگیرد که انگیزه دارند به صورت اسلامی سفر کنند که این امر فقط در جهان اسلام رخ می‌دهد.

 

 

 

 

شکیری[16] (2006)

 

 

مفهوم گردشگری اسلامی تنها به گردشگری مذهبی محدود نمی‌شود، و می‌توانیم آن را به تمامی شاخه‌های گردشگری تعمیم بدهیم، اما افرادی که ارزش‌های ضداسلامی دارند از این قاعده مستثنی هستند.

 

 

 

 

حسن (2007)

 

 

به طور خاص، ممکن است به معنی گردشگری مذهبی باشد (دیدار از اماکن مذهبی جهان اسلام) اما بطور کلی نوعی از گردشگری است که به ارزش‌های اسلامی می‌پردازد. اغلب این ارزش‌ها با سایر ادیان و غیر مسلمانان مشترک است (مثل کدهای اخلاقی سازمان جهانی گردشگری). این گردشگری به احترام ساکنین محلی، محیط زیست، سود جامعه‌ی محلی، محبوبیت و یادگیری فرهنگ‌های مختلف نیز می پردازد.

 

 

 

 

حسن[17] (2004)

 

 

گردشگری اسلامی به معنای بعد اخلاقی جدیدی در گردشگری است. بیشتر به ارزش‌هایی می‌پردازد که به نجابت و اصول اخلاقی مربوط است. همچنین احترام به عقاید و سنن جامعه‌ی محلی و اهمیت دادن به محیط زیست از جمله عوامل مهم محسوب می‌شوند. این گردشگری دیدگاهی نو نسبت به زندگی و جامعه ارائه می‌کند و ارزش‌ها را به جایگاه اصلی خود برمی‌گرداند. همچنین به درک متقابل بین ملت‌ها و تمدن‌های مختلف کمک می‌کند تا میراث و فرهنگ‌های جوامع مختلف را بشناسند.

 

 

 

 

دوگان[18] (2010)

 

 

گردشگری اسلامی عبارت است از اقدامات گردشگری صورت گرفته توسط مسلمین در مقاصد کنار دریایی به منظور کسب آرامش و سرگرمی مقرر با اصول اسلامی

 

 

 

 

در تعاریف گردشگری ارائه شده در جدول 2-1، افراد خاص (مانند مسلمانان)، مکان‌های خاص (مانند مقاصد اسلامی)، محصولات (اماکن اقامتی، غذا و نوشابه)، ابعاد (مذهبی، فرهنگی، اقتصادی) و مدیریت فرایند ارائه‌ی خدمات (اصول اخلاقی و بازاریابی) مورد تأکید قرار گرفته‌اند (دومن، 2011: 5).
این تعاریف اهمیت کمی به انگیزه‌های سفر داده‌اند. این انگیزه‌ها به خصوص در اسلام مهم هستند. در یک حدیث معروف از پیامبر اسلام (ص) فرموده شده است: پاداش اعمال به قصد و نیت درونی فرد بستگی دارد و فرد بر همین مبنا پاداش خواهد گرفت. عمل مسافرت در اسلام یک فعالیت هدفمند در نظر گرفته شده است که تأکید زیادی بر انگیزه‌ی الهی آن (فی سبیل الله) صورت گرفته است، تا اطاعت‌پذیری بیشتری از خدا با ایمان آوردن بیشتر به او صورت گیرد، و درک حقیر و کوچک بودن بشر و عظمت خدا حاصل شود. مسلمانان برای اهداف معنوی، اجتماعی و فیزیکی به سفر کردن تشویق می‌شوند. یک بررسی جامع درباره‌ی سفر و گردشگری اسلامی توسط «دین» در یک مقاله‌ی قدیمی در سال 1989 انجام شده است (همان، 5).
با این دیدگاه، می‌توان گردشگری اسلامی را این‌گونه تعریف کرد: گردشگری مسلمانان که توسط انگیزه‌های اسلامی صورت می‌گیرد و مطابق اصول اسلامی است. این اقدامات را می توان در قالب حج، عمره، صله رحم، فی ‌سبیل‌الله و سایر مواردی که در قرآن مقدس آمده است دید و به منظور درک عظمت خدا از طریق دیدن زیبایی‌های جهان و مخلوقات او انجام می‌شود. سفر کردن برای اهدافی مثل سلامتی (کسب آرامش)، آموزش (تحصیل)، شناخت فرهنگ‌ها و تجارت در حدیث و قرآن آمده‎ است. با چنین دیدگاهی، نوعی از گردشگری را می‌توان اسلامی نامید که با انگیزه‌های اسلامی انجام شود (همان، 5).
با در نظر گرفتن توضیحات بالا، ما گردشگری اسلامی را با تعریف سازمان جهانی گردشگری این‌گونه تعریف می‌کنیم: گردشگری مسلمانان که به سفر و اقامت در محل‌هایی می‌پردازند که خارج از محل زندگی روزمره‌شان است و بیش از یک سال در آن محل‌ها نیستند و این سفرها و فعالیت‌ها با انگیزه‌های اسلامی صورت می‌گیرد (همان، 5).
گردشگری اسلامی از قدرت اقتصادی بالایی به ویژه در خاورمیانه برخوردار است. کشورهای عضو OIC حدود 12% از گردشگران بین‌المللی را به خود اختصاص داده‌اند و در این میان ترکیه، مالزی و مصر بیشترین حجم گردشگران غیر مسلمان را به خاطر محبوبیتشان در میان آن‌ها به خود اختصاص داده‌اند (لادرلاه[19] و همکاران، 2011: 184).
در سال 2004، چهار مقصد بزرگ گردشگری در بین کشورهای اسلامی شناسایی شد که عبارتند از: «مراکش»، «مصر»، «مالزی» و «ترکیه» که چیزی حدود 17.5 میلیون گردشگر غربی را به خود جذب کرده‌اند. در سال 2006، به طور شگفت‌آوری مشارکت کشورهای اسلامی در گردشگری افزایش یافت، به گونه ای که 10 کشور اسلامی در میان 38 کشور برتر جهان در زمینه‌ی ظهور مقاصد جدید گردشگری از سوی سازمان جهانی گردشگری معرفی شدند (همان، 184).
اغلب کشورهای اسلامی، کشورهای کمتر توسعه یافته هستند. با این وجود بیشتر آن‌ها از مواهب و زیبایی‌های طبیعی و خدادادی مثل کوهستان‌ها، جزایر، ساحل‌ها، دریاچه‌ها و پارک‌های زیبا بهره‌مند هستند. در مالزی مقاصد گردشگری زیادی وجود دارد که در وزارت گردشگری این کشور به ثبت رسیده‌اند (همان، 184).
سازمان جهانی گردشگری در سال 2010 فهرستی از 10 کشور نخست در جذب گردشگران مسلمان را منتشر کرد (دفتر هماهنگی سازمان همکاری اسلامی، 2013: 14):
جدول (2-2): ده کشور نخست جهان در جذب گردشگران مسلمان

 

دانلود متن کامل این پایان نامه در سایت abisho.ir

 

 

 

 

yle="box-sizing: inherit; width: 1104px;">