حسینبنعلی در توصیف احوال شیعیان میفرماید: «قال الامام الحسین (ع): ما مِن شیعَتنا الاّ صدّیقٌ شهیدٌ: از شیعیان ما نیستند مگر آنکه راستگو و شهید باشند» (دشتی، ۱۳۹۰: ۲۸۰). مراد از”صدّیق شهید” پایمردی در وفای به عهد الهی است. حدیث فوق به دو مضمون وفا و ترک ماسوالله اشاره میکند که آن نیز مبتنی بر رعایت عهد الهی است.
فیالجمله آنچه در ادبیات و عرفان ستودهگشته وفای بهعهد و رادمردی در وادی عشق و به جان خریدن مصائب در ازای حفظ این هبه و عطیّهی آسمانی است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

آنرا مـنـگر کـه ذوفـنــون آیــد مـــرد		در عـهـد و وفـا نـگر کـه چـون آید مرد
از عهدهی عهـد اگـر بـرون آیــد مــرد		از هـرچـه گـمـانبـری فـزون آیــد مـرد
در مـسـلـخ عـشق جـز نـکو را نـکشند		لاغـرصــفـتـان زشــتخـو را نـکـشـنـد
گـر عـاشـق صـادقـی ز کـشـتن مگـریز		مــردار بــود هـر آنچـه او را نـکـشـنـد
		(مولوی، ۱۳۷۷: ۸۳۸)

 

همانگونه که پیشتر بیان گشت، حکمت ابتلا و آزمونهای دشوار طریق الیالحقّ و از آن جمله وادی عشق که گاه درجامهی امانی و تعلّقات دنیوی و گاه در جامهی محرومیّت و حرمان به رهرو حقّجو روی میکند، آن است که رهرو در این اقیانوس آتش از کدورات نیمهی مادی و خاکی وجود خویش پاک و مصفّا گردد، تا عیارگوهر نیمهی روحانی وی که به حکم”نفخت فیه مِن روحی” (حجر: ۲۹و ص: ۷۲) مقام خلیفهالهی و ولایتعهدی پروردگار درعالم را از آن خود نمودهاست، آشکار نماید. همانند آلیاژی از طلا و سایر فلزات که پس از زیرو روگشتن در آتش، سایر فلزات در آتش ذوب و مضمحل گشته و طلای ناب نهفته در بطن آلیاژ آشکار و خالص میگردد.
«دل از جان پرسید که اوّل این کار چیست و آخر این کار چیست و ثمرهی این کار چیست؟ جان جواب داد که اوّل این کار فناست و آخر این کار بقاست و ثمرهی این کار وفاست، دل پرسید که فنا چیست و وفا چیست و بقا چیست؟ جان جواب داد که فنا از خودی خود رستن است و وفا دوست را میانبستن است و بقا به حقّ پیوستن است» (انصاری، ۱۳۴۷: ۲۰).
ثمرهی دستیابی به معرفت نفس، ایستادگی در وادی عشق و پذیرش مخلصانهی تبعات آن میباشد که تحتعنوان”وفا” نامیده میشود. پس”وفا” از عشق میزاید و عشق از وفا. بنابراین این یک رابطهی دو سویه میباشد که هرکدام دیگری را تقویت میکند و در نهایت برکت عشق که معرفتنفس و به تبع آن معرفتحقّ است آشکار میگردد. «وفا مایهی اخلاص است و پیرایهی اهل اختصاص است» (انصاری، ۱۳۴۷: ۱۲۶).

 

yle="box-sizing: inherit; width: 1104px;" width="531">