| دانلود متن کامل پایان نامه در سایت jemo.ir موجود است |
ن قواعد نیز در ویکی‌های مختلف ممکن است متفاوت باشند.
یکی دیگر از مزایای ویکی‌ها آن است که هر تغییر در صفحات ثبت می‌شود و صفحات قابل بازگرداندن به وضعیت قبل از تغییر هستند. همچنین بسیاری از ویکی‌ها (مثل ویکی‌پدیا) این امکان را برای کاربران فراهم می‌کنند که محتوای یک صفحه را قبل و بعد از انجام چندین مرحله تغییر، مقایسه کنند.
ویژگی جالبی که به صورت‌های مختلف در ویکی‌ها دیده می‌شود، همانا قابلیت پیوند خودکار به نوشته‌ها و مقالات دیگر درون پایگاه ویکی است. اگر مدخل پیوند داده شده در ویکی موجود باشد به رنگ آبی و در غیر این صورت به رنگ قرمز نشان داده می‌شود و این نوعی دعوت از افراد جهت شروع آن مدخل و نوشتن درباره آن است (کانینگهام و لیوف، ۲۰۰۱ نقل در پاشائی زاد، ۱۳۹۰).
۲-۳-۴٫ اهداف ویکی‌ها
ویکی‌ها در حال حاضر از وب‌گاه‌های برتر جهان از لحاظ تعداد بازدیدکنندگان به شمار می‌آیند. اکنون گروه گسترده‌ای از متخصصان اینترنتی و دانشنامه نویسان به صورت داوطلبانه از سراسر جهان با این سایت‌ها همکاری می‌کنند. یکی از اهداف سازندگان ویکی‌ها ایجاد یک مرجع اطلاعاتی بسیار گسترده و کامل برای جوا ب‌گویی به جستجوهای کاربران است. از اهداف دیگر آنان می‌توان موارد زیر را برشمرد:
کشف مداوم روندهایی که بتوانند دنیای وب و اطلاعات کاربران را تغییر دهد
کسب آمادگی برای استقبال آگاهانه و شجاعانه از اطلاعات دیگران
اتخاذ سیاست‌ها و جهت‌گیری‌های استراتژیک درست برای ایجاد یک فرهنگ مشارکت همگانی از سوی کاربران(سلاجقه و تاج‌الدینی، ۱۳۸۹).
۲-۳-۵٫ خصوصیات ویکی
اسپک[۳۳] شش ویژگی را برای ویکی‌ها برمی‌شمرد که عبارتند از:
هرج و مرج‌گرایی: ویکی‌ها هرج و مرج‌گرا هستند، از این نظرکه فاقد هرگونه ساختار قوی هستند. در ویکی به طور تقریبی هیچ کاربری نسبت به کاربر دیگر حقوق بیشتری ندارد هرچند که گاهی اوقات در آنها برخی ساختارهای قدرت ایجاد می‌شود. به عبارت دیگر برخی اعضا نسبت به اعضای دیگر از اختیارات بیشتری برخوردار هستند. برای نمونه بر روی ویکی پدیا چند اپراتور نظام (سیسپاس)[۳۴] وجود دارد که دارای وظایف بیشتری جهت برطرف کردن خرابکاری‌های ویرایشی هستند. به علت ماهیت هرج ومرج‌گرایانه، یک ساختار قدرت[۳۵] می تواند برخوردهای بین کاربران را برای نمونه به هنگام تعیین اپراتورهای جدید هدایت نماید.
همکاری و مشارکت[۳۶]: یک ویکی بخش مهمی از یک ابزار همکاری و مشارکت است. کاربران باهم برای ایجاد یک محصول نهایی کار می‌کنند خواه آن محصول یک گزارش یا یک راهنمای مرجع و یا یک دانشنامه باشد. مزیت آن در قابلیت تسهیل کار برای کاربران جهت همکاری بدون هیچ نوع تقسیم کار از پیش تعیین شده است. به حمایت آنچه که «جنگ ویرایشی[۳۷]» خوانده می‌شود، کاربران می‌توانند حتی بر روی یک صفحه در یک زمان کار کنند. یک ویکی جهت پشتیبانی از ارتباط بین کاربران چیز خوبی نیست. همچنین، بسیاری از ویکی‌ها دارای صفحات بحث هستند، اما برای بحث‌های دقیق‌تر ابزارهای دیگری مثل پست الکترونیکی یا گروه‌های بحث وبی کارکرد بهتری دارند.
در کل صفحات ویکی دارای نظم از پیش تعیین شده‌ای همانند نظمی که در کتاب است، نیستند. همانند وب، صفحات ویکی در یک ساختار شبکه‌ای به هم پیوند داده می‌شوند. سازماندهی دانش در یک شبکه، به جای نظم ترتیبی، به روش زبان طبیعی ارائه دانش، ظاهر می‌شود. ایجاد پیوند در یک ویکی در کل بسیار آسان است یعنی استفاده از نحوه پیوندی برای یک گزینه خاص، به طور معمول با قرار دادن آن گزینه بین دو علامت پرانتز یا نوشتن آن با حروف بزرگ و کوچک مثل (WikiWikiWeb) یک پیوند بلادرنگ به یک صفحه ویکی که دارای آن واژه به صورت عنوان است، ایجاد می‌کند.
اندام‌واره[۳۸]: به دلیل نبودن نظارت کافی و نیز تقسیم کار، یک ویکی خود را به شیوه اندام‌واره توسعه می‌دهد. درباره یک موضوع ممکن است اطلاعات دارای جزئیات بسیار زیادی باشد، درحالی که موضوع‌هایی با اهمیت مشابه ممکن است جزئیات زیادی نداشته باشند.
خوددرمانگری[۳۹]: ویکی‌ها به خرابکاری وتخریب (کاربران بدخواه، اطلاعات را حذف می‌کنند یا اطلاعات اشتباه وارد می‌کنند) حساس هستند. به‌ویژه ویکی‌هایی که به کاربران ثبت نام نکرده اجازه ایجاد تغییرات را می‌دهند با این مشکل مواجه هستند. با این حال، یک ویکی توان بالقوه زیادی برای خوددرمانگری دارد. موقعی که تعداد زیادی از افراد صفحات را مطالعه می‌کنند، اگر جامعه به اندازه کافی بزرگ بوده باشد و افراد متخصص از حوزه‌های مختلفی نیز حضور داشته باشند، در آن صورت خرابکاری و اطلاعات نادرست به احتمال زیاد در یک زمان به نسبت کوتاه، تصحیح خواهد شد.
اعتماد[۴۰]: جوامع ویکی بر اعتماد بین کاربران خود بسیار متکی است. از آنجا که در ویکی‌ها برگرداندن تغییرات اعمال شده توسط کاربران بسیار آسان است، در مواقعی که چندین کاربر به دلیل عدم توافق برسر یک موضوع تغییرات یکدیگر را برمی‌گردانند، ممکن است این کار به سرعت به یک «جنگ ویرایشی» تبدیل شود و به علت ویژگی هرج و مرج‌گرایانه آن، هیچ فرد صاحب اختیاری برای اتخاذ تصمیم نهایی وجود ندارد. البته جامعه می‌تواند از طریق رأی‌گیری به اجماع دست یابد، ولی هیچ راهی برای مجبورکردن کاربران درگیر برای پذیرفتن اجماع وجود ندارد (اسپک[۴۱]، ۲۰۰۷ ، نقل در پاشائی‌زاد، ۱۳۹۰).
همچنین، وی و گیوستی خصوصیات ویکی‌ها را در روش مقایسه‌ای با دیگر وب‌سایت‌ها به شرح زیر توصیف نموده‌اند:
وبلاگ مجموعه‌ای از صفحات حاوی تعدادی از پست‌های کوتاه است که در یک ترتیب زمانی برای خواندن کاربران نمایش داده می‌شود. بر خلاف ویکی تنها یک نویسنده می تواند اطلاعات را به یک وبلاگ ارسال کند. سایر کاربران نیز تنها می توانند پست‌ها را مشاهده کرده و درصورت تمایل به آنها پاسخ دهند و اجازه هر گونه تغییرات در محتوا را ندارند. نویسنده وبلاگ می تواند در مورد هر موضوع که او علاقه دارد بنویسد و در واقع مطالب وبلاگ منعکس کننده نظر شخصی نویسنده است. در حالی‌که، یک صفحه ویکی منعکس کننده دیدگاه‌ها و داده‌ها از منابع و نویسندگان متعدد است. وبلاگ‌ها معمولا بر روی ارتباطات یک به چند متمرکز شده است، در حالی که ویکی بر روی ارتباط چند به چند با محتوای مشترک متمرکز شده است.
لیست‌های پستی بسیاری از کاربران تنها از طریق یک منبع از قبیل یک مدیر، به روز رسانی شده و پیام دریافت می‌شود. در حالی که در یک ویکی به عنوان محیطی کارآمد در توزیع اطلاعات، استفاده از لیست‌های پستی زمان همکاری دست و پا گیر هستند، به‌طوری‌که تلاش ویکی‌ها برای برگزاری بحث‌ها، مخصوصا با کاربران متعدد، بیش از یک لیست پستی می‌تواند در جلوگیری از پیام های تاخیری، از دست رفته و تداخل پاسخ‌ها با هم کاربرد داشته باشد. در واقع ویکی به روز رسانی‌ها و پاسخ‌های آنی را نمایش می‌دهد.
تالارهای بحث و تبادل نظر یکی دیگر از روش‌های محبوب همکاری است که به کاربران اجازه صحبت کردن در مورد متن را می‌دهد. پیام‌ها به ترتیب زمانی نمایش داده می‌شود به صورتی که هرپیام در مورد یک «موضوع» در واقع پاسخی به پست قبلی است. با این حال، بر خلاف ویکی، تالارهای بحث و تبادل نظر کاربر را تنها به اضافه کردن و ویرایش محتوای خود محدود می‌کنند و کاربران تنها قادر به پاسخگویی به اطلاعات ارسال شده توسط کاربران دیگر هستند، هر چند آنها توانایی ایجاد تغییر و یا اضافه کردن مطلب همانطور که در ویکی انجام می‌شود را ندارند.
|
[شنبه 1399-09-22] [ 03:03:00 ق.ظ ]
|
