بین گروهی

۴۲۹

درون‌گروهی

۴۴۹

مجموع

طی جدول شماره ۴-۱۶ آماره فیشر و متناظر با آن سطح معنی‌داری محاسبه شده است.
با توجه به جدول فوق ازآنجایی‌که سطح معناداری کمتر از ۱ درصد بوده و به سمت صفر میل کرده است، لذا فرض H0 مبنی بر خطی نبودن رابطه برآوردی رد شده و فرض H1 مبنی بر این‌که حداقل یکی از متغیرهای مستقل دارای رابطه خطی با متغیر وابسته هستند، پذیرفته می‌شود.
ارائه مدل پیش‌بینی بر اساس معیارهای عملکرد مالی و بررسی توانایی مدل جهت طبقه‌بندی شرکت‌ها به دو گروه موفق (تداوم فعالیت) و ناموفق (ورشکستگی)
ارائه یک مدل پیش‌بینی مناسب با استفاده از معنی‌دارترین متغیرهای مستقل و روش رگرسیون چندگانه (MDA )[35]
تحلیل ممیزی یا آنالیز تشخیص [۳۶] توسط فیشر در سال ۱۹۳۶ ابداع شد و بر پایه روش‌شناسی مورداستفاده در رگرسیون خطی چند متغیره توسعه یافت. تحلیل ممیزی مشابه رگرسیون خطی چندگانه است با این تفاوت که متغیر وابسته نه‌تنها توزیع نرمال ندارد، بلکه یک متغیر کیفی با تعداد مقادیر اندک است. این روش زمانی مفید است که یک متغیر گروه‌بندی (کیفی) و چندین متغیر مستقل کمی وجود داشته باشد و هدف پژوهشگر به دست آوردن رابطه‌ای است تا بتواند با توجه به متغیرهای مستقل عضویت را در متغیر گروه‌بندی مشخص کند.
در این قسمت با استفاده از مدل پیش‌بینی رگرسیون چندگانه و داده‌های سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ شرکت‌های بورسی، سعی شده تا مدل مناسبی را جهت پیش‌بینی ورشکستگی شرکت‌ها ارائه گردد که نتایج تجزیه‌وتحلیل آماری بر اساس روش مرحله‌ای و اثبات معنی‌داری مدل‌های به‌دست‌آمده با استفاده از مقادیر لاندای ویلکس با دو فرض ۰ H و ۱ H به‌صورت زیر انجام شده است.
مبنای تمایز شرکت‌های موفق و ناموفق در این تحقیق،” نسبت کیو توبین “ است.
و نحوه‌ی کار بدین‌صورت است که در ابتدا مقدار نسبت کیو توبین برای شرکت‌های نمونه محاسبه شده و آن‌ها را بر اساس مقدار صعودی به نزولی مرتب می‌نماییم، سپس شرکت‌هایی را که در ۳۰ در صد بالای نمونه قرار دارند را به‌عنوان شرکت‌های موفق و شرکت‌هایی که در ۳۰ در صد پایین نمونه قرار دارند در دسته‌ی شرکت‌های ناموفق قرار می‌گیرند. بدین ترتیب ۳۰ شرکت موفق و ۳۰ شرکت ناموفق مالی از بین شرکت‌های نمونه انتخاب گردیدند.
مدل معنی‌داری وجود ندارد
مدل معنی‌دار است
هر چه آماره آزمون بر اساس مقادیر لاندای ویلکس نسبت به مقدار بحرانی به‌دست‌آمده بر اساس درجه آزادی مدل استخراج‌شده و سطح اطمینان ۹۵ % ، فاصله کمتری را ایجاد کند، مدل از اعتبار بالاتری برخوردار بوده و فرضیه ۰ H رد و ۱ H مبنی بر اعتبار مدل پذیرفته می‌شود.
در جدول(۴-۱۷) متغیرهای x2 و x3 و x7 و x8 و x13 و x14 و x20 جهت تفکیک دو گروه موفق و ناموفق مناسب تشخیص داده‌شده است که مقادیر لاندای ویلکس و آزمون T به‌دست‌آمده نشان می‌دهد متغیرهای مستقل تفکیک‌کننده خوبی برای دو نمونه هستند.
جدول (۴-۱۷) : نتایج آزمون متغیرهای مستقل جهت تفکیک جامعه آماری

–

۶۰

–

–

–

–

–

لازم به توضیح است که عدم تصمیم‌گیری نمونه‌های موردبررسی، به دلیل نبود اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت آتی شرکت‌ها و همبستگی نسبی پایین موضوع ورشکستگی شرکت‌ها با انحلال و خروج آن‌ها از فهرست شرکت‌های بورسی، تفسیرنشده و نتیجه‌گیری فوق صرفاً بر اساس پیش‌بینی‌های صریح به‌دست‌آمده در مورد سالم یا ورشکسته بودن نمونه موردبررسی و مطابقت آن با واقعیت بوده است.
جمع‌بندی
هدف از این تحقیق، تعیین رابطه بین سنجه‌های نسبت‌های مالی و نسبت کیو توبین (عملکرد مالی) بوده است. در این راستا از نسبت‌های نقدینگی، نسبت‌های بدهی، نسبت‌های فعالیت، نسبت‌های سودآوری و نسبت‌های بازار سرمایه به‌عنوان سنجه‌های نسبت‌های مالی به‌عنوان متغیرهای مستقل استفاده‌شده است.
شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران واجد شرایط پیوست به فعالیت در طی بازه زمانی ۵ ساله موردبررسی یادشده و در دسترس بودن کلیه داده‌های موردنیاز به‌عنوان جامعه آماری تعریف شد. از بین این شرکت‌ها بر مبنای فرمول مناسب آماری ۹۰ شرکت به‌عنوان نمونه تصادفی تعیین که به روش تصادفی ساده انتخاب گردیدند.
پس از توصیف داده‌ها با استفاده از شاخص‌های آماری مرکزی، پراکندگی و نسبی به ارزیابی پیش‌فرض‌های استفاده از رگرسیون خطی مرکب مبادرت شد. تحلیل پیش‌فرض‌ها نشان داد که توزیع متغیرهای مستقل و تابعی به جهت استفاده از تغییر متغیرهای لگاریتمی و مقادیر نسبی به‌جای کمیت‌های مطلق، نرمال بوده و توزیع باقی‌مانده‌های خطاهای در مدل برآوردی نیز تقریباً نرمال بوده است. دیگر آزمون‌ها نشان داد که متغیرهای مستقل خود از یکدیگر استقلال خطی نداشته ولی باقی‌مانده‌ها خودهمبستگی نداشته و ثبات و همگنی واریانس‌ها نیز برقرار نمی‌باشد. آزمون‌های چاو نیز نوع تحلیل داده‌های تابلویی را موردحمایت قرار داد.
با عنایت به برقراری همه پیش‌فرض‌های رگرسیون کلاسیک و تحلیل داده‌های تابلویی امکان استفاده از رگرسیون خطی مرکب را به‌عنوان روشی برای تعیین ارتباط بین متغیرهای مستقل و تابعی را فراهم ساخت. با استفاده از این روش برآورد پارامترهای رابطه خطی مشتمل بر عرض از مبدأ و شیب متغیرهای مستقل برآورد و با جای گذاری در رابطه پارامتریک پیش‌فرض که بر مبنای مدل مفهومی تعریف شده بود، رابطه ریاضی بین نسبت‌های مالی و کیو توبین، تعیین شد. بر مبنای رابطه برآوردی خطی بین متغیرها، تحلیل شیب متغیرها و آزمون مبتنی بر معنی‌داری تعمیم پارامترها از نمونه تصادفی به جامعه آماری نشان داده شد که:
۱) رابطه بین ﻧﺴﺒﺖ ﺟﺎریو کیوتوبین (عملکرد مالی): “بین نسبت جاری در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان کیوتوبین رابطه مستقیمی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰۰۱/۰ و کمتر از یک درصد می‌باشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین میزان نسبت جاری و کیوتوبین (عملکرد مالی) در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین نسبت جاری و کیوتوبین (عملکرد مالی) پذیرفته‌شده است.
۲) رابطه بین ﻧﺴﺒﺖ آنیو کیوتوبین (عملکرد مالی): “بین نسبت آنی در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان کیوتوبین (عملکرد مالی) رابطه معکوسی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰۰۰/۰ و کمتر از یک درصد می‌باشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین میزان نسبت آنی و کیوتوبین (عملکرد مالی) در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین نسبت آنی و کیوتوبین (عملکرد مالی) پذیرفته‌شده است.
۳) رابطه بین ﻧﺴﺒﺖ بدهیو کیوتوبین (عملکرد مالی): “بین نسبت بدهی در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان کیوتوبین (عملکرد مالی) رابطه مستقیمی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰۰۰/۰ و کمتر از یک درصد می‌باشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین میزان نسبت بدهی و کیوتوبین (عملکرد مالی) در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین نسبت بدهی و کیوتوبین (عملکرد مالی) پذیرفته‌شده است.
۴) رابطه بین ﻧﺴﺒﺖ بدهی به حقوق صاحبان سهامو کیوتوبین (عملکرد مالی): “بین نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان کیوتوبین (عملکرد مالی) رابطه معکوسی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰۰۰/۰ و کمتر از یک درصد می‌باشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین میزان نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام و کیوتوبین (عملکرد مالی) در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام و کیوتوبین (عملکرد مالی) پذیرفته‌شده است.
۵) رابطه بین توان پرداخت بهرهو کیوتوبین (عملکرد مالی): ” به این معنی که به‌موازات افزایش توان پرداخت بدهی به‌عنوان یکی از سنجه‌های نسبت بدهی شرکت، میزان کیوتوبین (عملکرد مالی) نسبت به قبل افزایش ‌یافته است.
سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۲۷۲/۰ و بیشتر از یک و پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین میزان توان پرداخت بدهی و کیوتوبین (عملکرد مالی) در جامعه آماری یا شرکت‌های منتخب بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته‌شده است. به عبارتی در سطح ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین توان پرداخت بدهی و کیوتوبین (عملکرد مالی) رد شده است.
۶) رابطه بین گردش حساب دریافتنیو کیوتوبین (عملکرد مالی): “بین توان گردش حساب دریافتنی در شرکت‌های نمونه تصادفی و میزان کیوتوبین (عملکرد مالی) رابطه معکوسی وجود داشته است. سطح معنی‌دار آن‌که در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت می‌باشد، برابر با ۰۱۱/۰ و کمتر از پنج درصد می‌باشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان