دانشگاه شیراز 

واحد بین ­الملل

 پایان­نامه کارشناسی ارشد در رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی- فیزیولوژی ورزشی

  مقایسه عملکرد ورزشکاران دوچرخه سوار در آزمون 4 کیلومتر بر حسب شاخصهای فیزیو لوژیکی

 استاد راهنما

دکتر فرهاد دریانوش

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

 هدف این تحقیق مقایسه عملکرد دوچرخه سواران در آزمون 4 کیلومتر بر اساس شاخص های فیزیولوژیکی بود. بدین منظور 30 نفر از دوچرخه سواران منتخب استان فارس با دامنه سنی    25 -18 سال و حداقل 3 سال سابقه فعالیت در این رشته ورزشی، به صورت داوطلبانه شرکت کردند.

آزمودنی ها در یک جلسه، آزمون 4 کیلومتر دوچرخه سواری را انجام دادند و رکورد آنها ثبت شد. صبح روز آزمون، برای تعیین غلظت هموگلوبین و میزان هماتوکریت از آزمودنی ها، خون گیری و برای اندازه گیری حجم ذخیره بازدمی و حجم بازدمی با فشار در ثانیه اول از آزمودنی ها، تست اسپیرومتری گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss 16 و روش آماری کروسکال والیس استفاده شد.

بر اساس یافته ها تفاوت معناداری بین عملکرد دوچرخه سواران در آزمون 4 کیلومتر و حجم ذخیره بازدمی (Sig=0/019)  و حجم بازدمی با فشار در ثانیه اول  (Sig=0/0001) مشاهده شد.  همچنین تفاوت معنی داری بین عملکرد دوچرخه سواران در آزمون 4 کیلومتر و میزان هماتوکریت آنان(Sig=0/003)  وجود داشت. اما تفاوت معنی داری بین عملکرد دوچرخه سواران در آزمون 4 کیلومتر و غلظت هموگلوبین آنان(Sig=0/319)  دیده نشد. {P=0/05 }

به طور کلی می توان نتیجه گرفت که بهبود و بالا رفتن این شاخص های فیزیولوژیکی ( میزان هماتوکریت، حجم ذخیره بازدمی و حجم بازدمی با فشار در ثانیه اول ) سبب بهبود عملکرد دوچرخه سواران و اجرای هرچه بهتر و در نتیجه کاهش رکورد آنان می شود. از این رو مربیان و ورزشکاران رشته های مختلف ورزشی می توانند در برنامه های تمرینی خود از روش هایی استفاده کنند که باعث بهبود و افزایش این شاخص های فیزیولوژیکی در ورزشکاران گردد.

واژه های کلیدی : دوچرخه سوار، آزمون 4 کیلومتر، حجم ذخیره بازدمی، حجم بازدمی با فشار در ثانیه اول، میزان هماتوکریت، غلظت هموگلوبین

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                      صفحه

فصل اول : مقدمه

1-1-بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-2-اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 6

1-3-اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………….. 9

1-3-1-هدف کلی …………………………………………………………………………………………………………………….. 9

1-3-2-اهداف اختصاصی ………………………………………………………………………………………………………… 9

1-4-سؤالات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………. 9

1-5-تعریف واژه ها و اصطلاحات …………………………………………………………………………………………. 10

فصل دوم : مفاهیم بنیادی و ادبیات تحقیق

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………….. 12

2-1- مفاهیم بنیادی ………………………………………………………………………………………………………… 12

2-1-1- دوچرخه سواری ………………………………………………………………………………………………… 12

2-1-1-1- تاریخچه دوچرخه سواری ……………………………………………………………………….. 12

2-1-1-2- عوامل مهم در موفقیت دوچرخه سواران ………………………………………………. 15

2-1-1-3- خصیصه نمای عملکرد ……………………………………………………………………………. 15

2-1-2- تنفس ……………………………………………………………………………………………………….. 16

2-1-2-1- نکات قابل توجه آناتومیکی …………………………………………………………………….. 17

2-1-2-2- اصول مکانیکی تهویه ریوی ……………………………………………………………………. 19

2-1-2-3- ساختار دستگاه تنفس……………………………………………………………………………… 20

2-1-2-4- منطقه جریان هوایی ……………………………………………………………………………….. 20

2-1-2-5- مبادله گازها در ریه …………………………………………………………………………………. 21

2-1-2-5-1-  تهویه حبابچه ای …………………………………………………………………………. 21

عنوان                                                                                                                      صفحه

2-1-2-5-2- نسبت تهویه به جذب اکسیژن …………………………………………………….. 22

2-1-2-6- کنترل تهویه ای ……………………………………………………………………………………….. 23

2-1-2-6-1 عوامل عصبی …………………………………………………………………………………… 23

2-1-2-6-2 عوامل هومورال…………………………………………………………………………………. 23

2-1-2-6-3- PO2 پلاسما و گیرنده های شیمیایی ………………………………………… 24

2-1-2-7- اثر ورزش بر حجم جاری ……………………………………………………………………….. 24

2-1-2-8- اثر ورزش بر تهویه دقیقه ای …………………………………………………………………. 24

2-1-2-9- اثر ورزش بر نسبت تهویه به جریان خون …………………………………………….. 25

2-1-2-10- سازگاریهای کوتاه مدت عملکرد ریوی هنگام فعالیت ورزشی ………….. 25

2-1-2-11- تهویه هنگام انتقال از حالت استراحت به حالت پایدار فعالیت ورزشی 25

2-1-2-12 اثر تمرین بر عملکرد ریه ……………………………………………………………………….. 26

2-1-2-13 حجم ها و ظرفیت های ریه …………………………………………………………………… 26

2-1-2-13-1- حجم ها و ظرفیت های ایستای ریه ………………………………………… 27

 2-1-2-13-2- حجم های پویای ریه ……………………………………………………………….. 29

2-1-3- خون ……………………………………………………………………………………………………. 30

2-1-3-1- ترکیب خون …………………………………………………………………………………………….. 30

2-1-3-2- خون سازی ………………………………………………………………………………………………. 30

2-1-3-2-1- هماتوپوئز ……………………………………………………………………………………….. 31

2-1-3-3- دودمان سلول های خونی ……………………………………………………………………….. 31

  2-1-3-4- اریتروپوئز ………………………………………………………………………………………………. 31

2-1-3-5- هموگلوبین ………………………………………………………………………………………………. 32

2-1-3-6- شاخص های هماتولوژی خون ………………………………………………………………… 32

2-1-3-7- تعداد گلبولهای قرمز خون ……………………………………………………………………… 32

2-1-3-8- غلظت هموگلوبین …………………………………………………………………………………… 33

2-1-3-9- محاسبه تغییر حجم پلاسما …………………………………………………………………… 34

2-1-3-10- هماتوکریت ……………………………………………………………………………………………. 35

2-1-3-11- میانگین حجم گویچه ای …………………………………………………………………….. 35

2-1-3-12- میانگین هموگلوبین گویچه ای …………………………………………………………… 35

2-1-3-13-  میانگین تراکم هموگلوبین گویچه ای…………………………………………………. 36

2-1-3-14- اثر ورزش بر پارامترهای خونی …………………………………………………………….. 36

عنوان                                                                                                                      صفحه

2-1-3-15- آیا ورزش سبب ایجاد کم خونی می شود؟ ……………………………………….. 37

2-1-3-16- تأثیر تمرین بر حجم خون و سلولهای قرمز خون ……………………………… 38

2-1-3-16-1- تأثیر تمرین بر هموگلوبین ………………………………………………………… 39

2-1-3-17- انتقال اکسیژن و دی اکسید کربن در خون ………………………………………. 39

2-1-3-17-1- انتقال اکسیژن …………………………………………………………………………….. 39

2-1-3-17-2- اشباع هموگلوبین ……………………………………………………………………….. 39

2-2- ادبیات تحقیق ………………………………………………………………………………………. 42

2-2-1- تحقیقات مربوط به تنفس ………………………………………………………………………….. 42

2-2-1-1- تحقیقات انجام شده در داخل کشور ……………………………………………………………… 42

2-2-1-2- تحقیقات انجام شده در خارج کشور ……………………………………………………… 45

2-2-2-تحقیقات مربوط به خون………………………………………………………………………………………. 50

2-2-2-1-تحقیقات انجام شده در داخل کشور…………………………………………………………. 50

2-2-2-2-تحقیقات انجام شده در خارج کشور………………………………………………………….. 52

2-2-3-تحقیقات مربوط به رشته 4 کیلومتر دوچرخه سواری………………………………………. 54

 فصل سوم:روش شناسی تحقیق

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………. 59

3-1-روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………….. 59

3-2-جامعه و نمونه آماری……………………………………………………………………………………………………… 59

3-3-متغیر های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………… 60

3-3- 1-متغیرهای مستقل……………………………………………………………………………………………….. 60

3-3-2-متغیر وابسته…………………………………………………………………………………………………………. 60

3-4-امکانات و ابزارهای مورد استفاده……………………………………………………………………………………. 60

3-5-روش جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………….. 60

3-5-1-اندازه گیری عملکرد آزمون دوچرخه سواری……………………………………………………… 60

3-5-2-اندازه گیری حجم های ریوی………………………………………………………………………………. 61

3-5-2-1-روش کار با دستگاه اپیرومتر……………………………………………………………………… 61

3-5-2-2-اندازه گیری ظرفیت حیاتی با فشار(fvc)…………………………………………………. 62

3-5-2-3-اندازه گیری ظرفیت حیاتی آهسته(SVC)……………………………………………… 63

3-5-2-4-اندازه گیری تهویه ارادی(MVV)……………………………………………………………… 65

عنوان                                                                                                                      صفحه

3-5-3-اندازه گیری پارامتر های خونی……………………………………………………………………………. 66

3-6- روش آماری جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………… 67

فصل چهارم : یافته های تحقیق

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………….. 69

4-1- ویژگی های جمعیت شناسی شرکت کنندگان …………………………………………………………. 69

4-2- تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها………………………………………………………………………………….. 70

4-2-1- جدول شاخص های آمار توصیفی …………………………………………………………………….. 70

4-2-2- نمودار های پراکندگی متغیر های تحقیق………………………………………………………… 70

4-3- تجزیه و تحلیل استنباطی داده ها……………………………………………………………………………….. 76

4-3-1- سوال اول……………………………………………………………………………………………………………… 76

4-3-2- سوال دوم…………………………………………………………………………………………………………….. 77

4-3-3- سوال سوم……………………………………………………………………………………………………………. 79

4-3-4- سوال چهارم………………………………………………………………………………………………………… 80

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………….. 83

5-1- خلاصه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………… 83

5-2- نتایج تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………. 84

5-3- بحث و بررسی و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………….. 84

5-4- محدودیت های تحقیق ………………………………………………………………………………………………… 87

5-4-1- محدودیت های قابل کنترل ……………………………………………………………………………….. 87

5-4-2- محدودیت های غیر قابل کنترل ……………………………………………………………………….. 87

5-5- پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………….. 87

5-5-1- پیشنهادات کاربردی …………………………………………………………………………………………… 87

5-5-2- پیشنهادات پژوهشی……………………………………………………………………………………………. 88

فهرست منابع و مآخذ

منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………….. 89

منابع انگلیسی…………………………………………………………………………………………….. 94

مقدمه

پیشرفت­های قابل توجه در زمینه تکنولوژی علی رغم مزایای بی­شماری که از نظر سرعت و دقت انجام کارها برای انسان به ارمغان آورده، یکی از بزرگترین معضلات زندگی مدرن یعنی فقر حرکتی را نیز در پی داشته است. آثار نامطلوب فقرحرکتی بر سلامت عمومی باعث شیوع بیماری های غیر واگیر نظیر مشکلات قلبی- عروقی، مشکلات تنفسی و ناهنجاری­های وضعیتی شده است ( تقی زاده،1382).

مهمترین وظیفه افراد تحصیل کرده در زمینه تربیت بدنی و علوم ورزشی، توسعه و گسترش ورزش در بین عموم مردم، آگاه کردن افراد از عوارض ناشی از بی تحرکی و بیان فواید فعالیت بدنی می­باشد. با آگاهی از فواید ورزش و دوری از بی تحرکی و عادت به فعالیت، آنها در شرایط و وضعیت جسمانی مناسب تری قرار گرفته و علاوه بر طول عمر بیشتر، از بسیاری از بیماری­های جسمانی و روانی نیز دور خواهند بود (رزم آرا، 1377).

بنابراین، وظیفه یک متخصص در امور ورزش قبل از هر چیز تشویق افراد است و چه بهتر است که این تشویق و ترغیب از سنین پایین آغاز شده تا به این وسیله به هدف دوم که بهبود  وضعیت ورزش قهرمانی است، نایل شویم( معماری، 1381).

برای ارتقاء ورزش قهرمانی، نخست لازم است که عوامل موثر در افزایش کارایی و عملکرد ورزشکاران در رشته ورزشی و حتی ماده های مختلف یک رشته ورزشی آگاهی پیدا کرده، تا بدین ترتیب با شناخت تفاوتهای فردی افراد، وقت، هزینه و سرمایه های مالی و انسانی گزافی را به هدر ندهیم. با انتخاب افراد مستعد برای هر رشته ورزشی ویژه علاوه بر جلوگیری از اتلاف هزینه می توان پیشرفتهای چشمگیری در زمینه ورزش قهرمانی به دست آورد (موحدی،1372).

پژوهش های گوناگونی که از سالهای 1650 تا 1750 میلادی انجام شده و تا کنون نیز ادامه دارد، همگی مبین این امر هستند که عملکردهای حرکتی افراد با مشخصات فیزیکی و فیزیولوژیکی آنها ارتباط دارد. همچنین پژوهشهای زیادی نشان می دهند رشته های مختلف ورزشی و  حتی ماده های مختلف یک رشته ورزشی، نیازمند ویژگیهای خاص هستند. بنابراین  برای دستیابی به سطوح بالای موفقیت ابتدا باید از خصوصیات مورد نیاز هر رشته ورزشی آگاهی داشته، سپس به شناسایی افراد مستعد که دارای مشخصات آنتروپومتریکی و فیزیولوژیکی مطابق با ویژگیهای مورد لزوم آن رشته ورزشی هستند، بپردازیم تا با آموزش افراد منتخب هم فرصت برای تمامی افراد مستعد باز شده ، هم نتایج مطلوب تری به دست آید. بدین ترتیب، یک متخصص علوم ورزشی در دو زمینه سرمایه گذاری می کند:      

 1) در زمینه سلامت افراد وعادت دادن آنها از دوران کودکی و نوجوانی به پرداختن به فعالیت بدنی و کسب فواید ناشی از آن از بدو کودکی.

2) در زمینه ورزش قهرمانی و ارتقاء سطح و تعداد ورزشکاران نخبه در کشور (موحدی،1374)  .

انجام فعالیت های ورزشی و استفاده صحیح از بدن، عامل تعیین کننده سلامتی است که سبب رهایی از تنش ها و فشارهای روانی می شود، زیرا توانایی های فرد را در مقابله با مشکلات افزایش می دهد. میزان توانایی و تحمل فعالیت های ورزشی در افراد مختلف متغیر است. این تفاوت با اجزای انتقال دهنده اکسیژن در خون ارتباط مستقیم دارد (ترکان،1375).    

فعالیت شدید بدنی، ظرفیت تحمل و افزایش مصرف بیش از حد اکسیژن در بدن انسان، و گسترش اثر انتقال اکسیژن نیز به عواملی از قبیل حجم خون در گردش و ظرفیت حمل توسط خون وابسته است. ظرفیت حمل اکسیژن به وسیله غلظت هموگلوبین و تعداد گلبولهای سرخ شناور خون تعیین می شود. مطالعات بی شماری نشان می دهد که در اثر افزایش متابولیسم به هنگام فعالیتهای ورزشی، ترکیب خون تغییر می کند. برای مثال، گلبولهای سرخ افزایش و آب (پلاسما) کاهش می یابد که خود این امر افزایش غلظت و بالا رفتن قابلیت انتقال اکسیژن توسط خون شده و در نتیجه کارایی فعالیت بدنی بیشتر می شود. این موضوع نه تنها زمان تمرین را تحت الشعاع قرار می دهد، بلکه برای سلامتی ورزشکاران نیز جنبه حیاتی دارد (زبیگیو،1990)[1].

دوچرخه سواری ورزش مفرح و جذابی برای همه اقشار جامعه و یکی از راه های پر بار کردن اوقات فراغت است. دوچرخه سواری همچنین به عنوان ورزش قهرمانی جایگاه خود را در کشور ما پیدا کرده است و خوشبختانه در سالهای اخیر رشد چشمگیری در ورزش دوچرخه سواری قهرمانی دیده شده است.

با توجه به کمبود تحقیقات علمی در زمینه شناخت عوامل موثر در ارتقاء رکورد  ورزشکاران در رشته دوچرخه سواری کشور و ناکامی دوچرخه سواران ایرانی در مسابقات جهانی، المپیک و عدم حضور یکصد ساله دوچرخه سواران ایران در مسابقات حرفه ای دنیا باعث شد محقق در راه اعتلای ورزش دوچرخه سواری کشور تحقیقی با هدف مقایسه عملکرد دوچرخه سواران در آزمون 4 کیلومتر بر اساس شاخصهای فیزیولوژیکی آنان انجام دهد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

 

دانشگاه شیراز 

دانشکده­ ی علوم تربیتی و روانشناسی

پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد در رشته ­ی تربیت بدنی و علوم ورزش- رفتار حرکتی

  مقایسه سبک­ های مقابله با استرس در ورزشکاران مرد و زن در دو سبک  برخوردی و غیر برخوردی ووشو

استاد راهنما:

دکتر مجید چهارده­چریک

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

هدف از پژوهش حاضر مقایسه سبک­های مقابله با استرس در ورزشکاران مرد و زن سبک­های برخوردی و غیر برخوردی ووشو بود. آزمودنی­های این پژوهش شامل 200 ووشوکار با سابقه فعالیت حداقل 2 سال از شهرستان شیراز بودند که با توجه به جنسیت و فعالیت در چهار گروه به شرح زیر قرار گرفتند، سبک ساندا 50 نفر مرد 50 نفر زن، سبک تالو 50 نفر مرد 50 نفر زن. ابزار تحقیق، شامل پرسشنامه 40 سوالی سبک­های مقابله با استرس­های ورزشی انشل و ویلیامز (2000) بود که روایی (91/0) و پایایی (87/0) آن در ایران مورد تایید قرار گرفته است. این پرسشنامه، دو سبک رویکردی و اجتنابی را در 7 رویداد استرس­زای ورزشی با یک سیستم پنج ارزشی لیکرت می‌‌سنجد. کلیه سوالات تحقیق با استفاده از آزمون t مستقل در سطح معناداری 05/0P≤ تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد که ورزشکاران فارغ از این­که چه جنسیتی دارند برای مقابله با استرس از سبک رویکردی بیشتر از سبک اجتنابی استفاده می­کنند. مقایسه ورزشکاران مرد سبک­های تالو و ساندا و نیز مقایسه ورزشکاران زن سبک­های تالو و ساندا تفاوت معناداری را در روش­های مقابله آنان نشان نداد. اما مقایسه ورزشکاران مرد و زن سبک تالو و همچنین مقایسه آنان در سبک ساندا تفاوت معناداری بین روش­های مقابله­ای نشان داد، که به نفع شیوه رویکردی بود (به ترتیب003/0=P و 004/0= P). در نتیجه می­توان گفت برخوردی و غیربرخوردی بودن، در تعیین نوع سبک مقابله تأثیرگذار نیست. اما جنسیت عاملی مؤثر در انتخاب نوع سبک مقابله با استرس است.

 کلید واژه­ها: روش­های مقابله با استرس، ووشو، تالو، ساندا، سبک رویکردی، سبک اجتنابی

فهرست

عنوان                              صفحه

فصل اول: پیشگفتار 2

1-1-مقدمه. 2

1-2- بیان مسأله. 6

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق.. 9

1-4-اهداف تحقیق.. 11

1-4-1- اهدف کلی.. 12

1-4-2-اهداف اختصاصی.. 12

1-5-سوالات تحقیق.. 12

1-6-تعریف مفهومی متغیرها 12

1-6-1- استرس… 13

1-6-2- سبک­های مقابله. 13

1-6-3-  ووشو. 14

1-7-تعریف عملیاتی متغیرها 14

1-7-1- سبک مقابله. 14

1-7-2- سبک برخوردی.. 14

1-7-3- سبک غیر برخوردی.. 15

فصل دوم: مفاهیم بنیادی و پیشینه تحقیق.. 17

2-1- مقدمه. 17

2-2- مفاهیم بنیادی.. 17

2-2-1- استرس… 17

2-2-2- تأثیرهای استرس… 19

2-2-3-کارکردهای فیزیولوژیک استرس… 21

2-2-4-چرخه استرس… 26

2-2-5- عوامل موثر در بروز استرس… 26

2-2-6- منابع استرس… 28

2-2-6-1- استرس­های ناشی از شغل   29

2-2-6-2- استرس­های ناشی از مسائل اجتماعی   30

2-2-6-3- استرس­های ناشی از شرایط خانوادگی   31

2-2-6-4- مهاجرت   31

2-2-6-5- استرس ناشی از شرکت در فعالیت­های ورزشی   32

2-2-7-علائم استرس… 33

2-2-7-1-علائم جسمانی   33

2-2-7-2-علائم روانی و رفتاری   34

2-2-8- سیر تاریخی استرس… 35

2-2-9-نظریه­ها و الگوهای استرس… 37

2-2-9-1- نظریه­ی روان­تحلیل­گری   37

2-2-9-2- نظریه­ی ضعف جسمانی   38

2-2-9-3- نظریه­ی تکوین و تعادل خودکار  39

2-2-9-4- نظریه­ی پردازش اطلاعات   39

2-2-10- الگوهای استرس… 40

2-2-10-1- الگوی فرهنگی اجتماعی   40

2-2-10-2- الگوی روان­تنی   41

2-2-10-3- الگوی واکنش حفاظتی   42

2-2-10-4- الگوی پاسخ فیزیولوژیکی   43

2-2-10-5- الگوی بیوشیمی   43

2-2-10-6- الگوی دوهرنوند  45

2-2-10-7- الگوی متغیرهای روان­شناختی و اختلال­های جسمانی   46

2-2-11- سبک­های مقابله با استرس… 48

2-2-12- مفهوم مقابله. 49

2-2-13- عوامل مؤثر بر انتخاب سبک­های مقابله. 50

2-2-13-1- تحول من   50

2-2-13-2-کارآمدی   51

2-2-13-3-خوش­بینی   51

2-2-13-4- احساس یکپارچگی   51

2-2-13-5- شناخت    52

2-2-13-6- مکانیسم­های دفاعی   53

2-2-13-7- توانایی حل مسئله  54

2-2-14- راهبردهای مقابله. 55

2-2-15- راهبردهای سازش­یافته و سازش­نایافته. 61

2-2-15-1- مقابله­ی سازش­یافته  62

2-2-15-2- مقابله­ی سازش نایافته  62

2-2-16- مقابله­ی غیرمؤثر. 63

2-2-17- سبک­های مقابله و نقش آن در بروز بیماری­ها 64

2-2-18- ویژگی­های شخصیت و راهبردهای مقابله. 66

2-2-19- تیپ­های شخصیت و راهبردهای مقابله. 67

2-2-20- نظریه­ی فروپاشی هویت.. 69

2-2-21- نظریه تکامل و سازگاری رفتاری.. 70

2-2-22- ووشو. 71

2-2-22-1- ساندا 71

2-2-22-2- تالو  72

2-3- پژوهش­های پیشین.. 73

2-4- نتیجه­گیری کلی.. 76

فصل سوم: روش تحقیق.. 78

3-1- مقدمه. 78

3-2- روش تحقیق.. 78

3-3- جامعه و نمونه­ی آماری تحقیق.. 79

3-4- متغیرهای تحقیق.. 79

3-5- ابزار جمع­آوری داده‌ها 79

3-5-1-پرسشنامه. 79

3-6-روشه­ای جمع­آوری اطلاعات.. 80

3-7-روش تجزیه و تحلیل آماری.. 82

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته­های تحقیق.. 84

4-1- مقدمه. 84

4-2- یافته­های توصیفی.. 84

4-3- بررسی سوال­های پژوهشی.. 85

فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری.. 95

5-1- مقدمه. 95

5-2- خلاصه تحقیق.. 95

5-3-  بحث و نتیجه­گیری.. 96

5-4- محدودیت­های پژوهش… 104

5-5- پیشنهادهای حاصل از یافته­های پژوهش: 104

5-5-1- پیشنهادهای کاربردی.. 104

5-5-2- پیشنهادهای پژوهش… 105

فهرست منابع و ماخذ. 106

منابع فارسی.. 106

منابع انگلیسی.. 108

پیوست- 1. 121

1-1-       مقدمه

جدیت و قرار گرفتن در موقعیت­های رقابتی در اکثر ورزش­ها و به­ویژه در دسته ورزش­های انفرادی اضطراب­آور است، این اضطراب می­تواند موجب افزایش برانگیختگی و ایجاد استرس ­شود. ورزشکار ممکن است در موقعیت­هایی که کمتر اضطراب­برانگیز است؛ عملکرد بهتری را تجربه کرده یا در موقعیت­های تحت فشار بدلیل اشتباهات فاحش، دارای تجربیات ناخوشایندی باشد. روان­شناسان ورزش علاقه‌مندند تا بفهمند چه عواملی بر اضطراب، برانگیختگی و استرس مؤثرند و این عوامل بر عملکرد ورزشی چه اثراتی دارند. همچنین نحوه تنظیم برانگیختگی و اضطراب به‌منظور بهبود عملکرد در حیطه مطالعاتی روان­شناسان ورزش قرار دارد. در سطوح بالای ورزش، تفاوت اندکی بین سطوح مهارت شرکت­کنندگان وجود دارد. بدین ترتیب اغلب دست­کاری برانگیختگی، اضطراب و استرس می­تواند برنده را از بازنده جدا ­سازد. فرآیندی که به­وسیله آن شخص تهدیدی را دریافت ­کرده و با یک­سری از تغییرات فیزیولوژیکی و روانشناختی، همراه با افزایش در برانگیختگی و تجربه اضطراب به آن پاسخ می­دهد، به­عنوان استرس تعریف می­شود. استپ‌توی[1](1997) استرس را این­گونه تعریف کرده است: هنگامی که الزامات مربوط به فعالیتی فراتر از توانایی­های فردی و اجتماعی افراد است، پاسخ­هایی ارائه می­شوند که به آن استرس می‌گویند. لازاروس[2](1996) معتقد است استرس از تعامل بین نیازهای موقعیتی، ارزیابی، و پاسخ‌های فرد به این نیازها ناشی می­شود (احمدی و همکاران، 1388). در دهه­های اخیر اصطلاح استرس به محرکی اطلاق می­شود که می­تواند تغییراتی را در شناخت، هیجان، رفتار و فیزیولوژی فرد ایجاد کند (دیویدسون و نیل[3]، 1990). با توجه به تعاریف ارائه شده، می­توان گفت استرس رویداد یا وضعیتی است که بر جنبه­های روانی- جسمانی ارگانیسم آثاری زیان­بار برجای می­گذارد. وقتی با خواسته­هایی سروکار داریم که دستیابی به آنها دشوار است، تمایل بیشتری به تجربه استرس ایجاد می­شود (خدایاری‌فرد و همکاران، 1390)

بدیهی است که استرس بخش جدایی ناپذیر ورزش و از جمله مسابقات و رویدادهای ورزشی، خصوصاً در رشته­های انفرادی و برخوردی می­باشد، بنابراین لازم است؛ تمامی افرادی که به­نوعی در ورزش و مسابقات ورزشی درگیر هستند، با عوامل و منابع ایجادکننده استرس آشنا باشند. همچنین بایستی توجه داشت که استرس خودبه­خود باعث ناتوانی جسمانی یا روانی ورزشکار نمی‌شود، بلکه با کاهش مقاومت بدن و افزایش حساسیت ورزشکار نسبت به عوامل تنش­زا، اجرای مهارتی وی افت کرده و در نتیجه به کاهش بازدهی ورزشکار منجر می­شود.

زمانی که فرد احساس اضطراب می­کند، این اضطراب محصولی از ساختار روانشناختی شخصی (خصلت اضطراب، عزت نفس و خود باوری) و مشخصه­های موقعیتی (اهمیت رویداد، توقعات، عدم اطمینان) که فرد در آن قرار دارد، است. علاوه بر این درک استرس تحت تأثیر جنسیت قرار دارد. در بررسی اختلاف زنان و مردان در زمینه سبک­های مقابله^[4] (CS) با استرس، می­توان به این نکته اشاره کرد که درک زنان از استرس بیش از مردان است (مت جارویس، 1966).

در تبیین استرس، عده­ای بر ویژگی­های محرک­های محیطی که موجب به­هم ریختگی و تنش می­شود، تاکید می­کنند (کاکس[5]، 1993). در تعریف فولکمن و موسکووتیز[6](2004) از فرآیند مقابله، تفکرات و رفتارهایی که برای مدیریت تقاضای درونی و بیرونی در موقعیت­های پرتنش بکار می­روند، منابع تنش­زا وقایع و موقعیت­های بیرونی تلقی شده­اند. در حالی­که روانشناسانی نظیر یالوم[7] (1981) منابع ایجاد کننده استرس و اضطراب را به درون فرد نسبت می­دهند. در واقع به قول اپیکتتوس[8] اشیاء و رویدادها نیستند که در فرد ایجاد آشفتگی می­کنند، این نگرش ما نسبت به رویدادها است که سبب آشفتگی می­شود ( دخت رضاخانی و همکاران،1387).

با این توصیف می­توان یکی از پدیده­های محیطی را که به استرس می­انجامد، شرکت در رویدادهای ورزشی به­منظور کسب موفقیت قلمداد نمود. این نوع از شرایط استرس بالایی را در افرادی که در حال رقابت هستند ایجاد می­کند. استرس در رقابت معمولاً موجب ایجاد اضطراب رقابتی در ورزشکاران شده، و آنان را وادار می­کند تا برای مواجهه با اضطراب برنامه­ریزی مضاعفی داشته باشد. هنگامی­که اضطراب بدرستی مدیریت و یا تفسیر نشده باشد، ورزشکار کنترل فعالیت را از دست داده و سطح عملکردش کاهش می­یابد (سجادی و همکاران[9]، 2011). یافته­های تحقیقات انجام شده توسط جیاکوبی و وینبرگ[10] (2000) بیان­گر آن بود که، استراتژی­های مقابله با استرس دارای یک رابطه­ی قوی با عملکرد هستند. علاوه بر این، هانین[11] (2000) بیان می­کند که “احساسات بر روند عملکرد و روند عملکرد مداوم به شدت بر محتوا و شدت احساسات تأثیر گذار است”.

براساس نظر لازاروس و فولکمن[12] (1984)، مقابله اشاره به فرآیند مدیریت تقاضاهای درونی و بیرونی دارد. علاوه بر این، مقابله مشتمل بر تلاش­هایی است که به­منظور اداره و کنترل تقاضاهای محیطی و درونی و تعارضات میان آنها انجام می­گیرد (لازاروس و لونیر[13]، 1987). سبک‌های مقابله با استرس عامل مهمی در تعیین عملکرد فرد در موقعیت­های پُر استرس می‌باشند. فهم این موضوع، بینشی درباره الگوهای مقابله­ای افراد در اختیار ما قرار می­دهد (انشل و سی [14]، 2008 ).

اساس انتخاب هر سبک مقابله با استرس توسط فرد به عوامل اساسی و پایه بستگی دارد. از جمله این عوامل می­توان به جنسیت، نژاد و عوامل مؤثر بر ویژگی­های روانی هر یک از افراد (محیط، آموزش و… ) اشاره کرد. زنان و مردان با توجه به تفاوت­های جنسیتی، تمایلی ویژه به استفاده از سبک مخصوص به خود را دارند (انشل ،کانگ و مسنر[15]،2010). می­توان دریافت سبک انتخاب شده تحت تأثیر عواملی قرار می­گیرد که نسبت به شرایط محیطی نزدیک­تر بوده و از عوامل فردی دورتر می­شود. به بیان دیگر سبک انتخابی پس از انتخاب تحت تأثیر عوامل بیرونی قرار می­گیرد. علاوه برعوامل ذکر شده، می­توان به عواملی همچون وضعیت اقتصادی- اجتماعی، روان‌شناختی، و ویژگی­های بدنی و سلامتی در رابطه با انتخاب سبک­های مقابله اشاره کرد (انشل، سوتارسو[16]، 2007). لذا با توجه به این مطالب می­توان پی برد که شناسایی سبک مقابله­ای با استرس در ورزش­های مختلف برای کیفیت اجرا و همچنین برای بدست آوردن نتایج بهتر و مداوم‌تر ضروری است. ورزش ووشو از جمله ورزش­های است که ورزشکاران در آن در دو سبک مختلف تمرین کرده و مسابقه می­دهند. این ورزش از دو سبک برخوردی و نمایشی تشکیل می‌شود بدیهی است نیازهای محیطی هر کدام از این سبک­ها می­تواند متفاوت باشد. بنابراین شناسایی سبک­های مقابله با استرس و مقایسه آنها با یکدیگر می­تواند در یک نوع ورزش باعث شناسایی اثرات استرس بر اجرا شده و از نتایج می­توان در روان­شناسی ورزش و نیز در محیط­های عملی استفاده نمود.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

 

دانشگاه شیراز 

دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی

پایان نامه­ی کارشناسی ارشد رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی

گرایش فیزیولوژی ورزشی

بررسی تاثیر هشت هفته فعالیت هوازی شدید بر تغییرات واسپین و کمرین پلاسمایی در موش­های ماده نژاد اسپراگوداولی

استاد راهنما

دکتر فرهاد دریانوش

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

 

آدیپوکین­ها یا آدیپوکیتوکین­ها[1]، سایتوکین­هایی هستند که از بافت آدیپوسیت ترشح می‌شوند و از جمله می­توان به واسپین و کمرین اشاره کرد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تاثیر هشت هفته فعالیت هوازی شدید بر تغییرات سطوح واسپین و کمرین در موش­های ماده نژاد اسپراگوداولی می‌باشد. بدین منظور در این مطالعه 35 سر موش نژاد اسپرگوداولی از نمونه­های در دسترس آزمایشگاه علوم پزشکی دانشگاه شیراز انتخاب شدند، که 15 سر موش در گروه کنترل و 20 سر موش در گروه تجربی قرار گرفتند. از نظر تغذیه و جنس و سن کنترل­های لازم انجام شد. آزمودنی­های گروه­های تمرینی با شدت بالا مطابق با برنامه تمرینی، فعالیت دویدن روی نوارگردان را به مدت 8 هفته و 5 جلسه در هفته اجرا کردند. این تمرین به صورت فزاینده و با رعایت اصل اضافه بار انجام شد. داده­های حاصل از پژوهش با استفاده از نرم افزار spss.16 و آزمون t مستقل و جهت تعیین رابطه بین متغیر­­های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­های پژوهش حاکی از آن است که تمرین و فعالیت بدنی باعث کاهش سطوح پروتئین واسپین و افزایش سطح سرمی کمرین می‌شود. در نهایت مشخص گردید جهت ایجاد تغییرات قابل توجه در سطوح هورمون واسپین و کمرین، انجام هشت هفته فعالیت ورزشی کافی است و تغییر در عامل شدت و مدت زمان فعالیت ورزشی، می­تواند بر پاسخ این هورمون­ها تاثیر داشته باشد.

واژه­های کلیدی : واسپین، کمرین، تمرین هوازی شدید

فهرست مطالب

 عنوان                                                                                                              صفحه

 فصل اول: کلیات

1-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………. 2

1-2- بیان مسأله………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق………………………………………………………………………………….. 8

1-4- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………….. 11

1-4-1- هدف کلی………………………………………………………………………………………………. 11

1-4-2- اهداف اختصاصی…………………………………………………………………………………… 11

1-5- سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………… 11

1-6- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش…………………………………………….. 12

1-6-1- تعریف مفهومی………………………………………………………………………………………. 12

1-6-1-1- واسپین………………………………………………………………………………………………. 12

1-6-1-2- کمرین……………………………………………………………………………………………….. 12

1-6-1-3- بافت چربی………………………………………………………………………………………… 12

1-6-1-4- فعالیت هوازی……………………………………………………………………………………. 13

1-6-2- تعریف عملیاتی………………………………………………………………………………………. 13

1-6-2-1- فعالیت هوازی……………………………………………………………………………………. 13

1-6-2-2- موش نژاد اسپراگوداولی……………………………………………………………………. 13

فصل دوم: مفاهیم نظری و پیشینه پژوهش

2-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 15

2-2- مفاهیم بنیادی پژوهش…………………………………………………………………………………… 16

2-2-1- بافت چربی……………………………………………………………………………………………… 16

2-2-2- بافت چربی سفید…………………………………………………………………………………… 16

2-2-3- بافت چربی قهوه ای………………………………………………………………………………. 17

2-2-4- تاریخچه کوتاهی درباره آدیپوکین ها…………………………………………………… 17

2-2-5- پروتئازهای سرین…………………………………………………………………………………… 20

2-2-6- سرپین ها……………………………………………………………………………………………….. 20

2-2-7- واسپین…………………………………………………………………………………………………… 23

2-2- 8- مراحل تولید واسپین…………………………………………………………………………… 25

2- 2- 9- تاثیرات القای واسپین بر مصرف غذا و سوخت و ساز گلوکز………….. 26

2-2-10- مطالعه مداخله واسپین در از دست دادن وزن………………………………… 27

2-2-11- غلظت سرم واسپین در چاقی و بیماری های متابولیک………………….. 28

2-2-12-انتشار واسپین حاصل از فشار ورزش اکسیداتیو……………………………….. 29

2-2-13- شناسایی و پردازش کمرین……………………………………………………………….. 30

2-2-14- ویژگی های کمرین…………………………………………………………………………….. 32

2-3- پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………… 35

فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 40

3-2-روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………… 40

3-3- جامعه آماری، نمونه و روش نتیجه گیری…………………………………………………….. 41

3-4- متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………….. 41

3-4-1- متغیر مستقل…………………………………………………………………………………………. 41

3-4-2- متغیرهای وابسته…………………………………………………………………………………… 41

3-5- ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………………………………… 41

3-6- ابزار جمع آوری اطلاعات پژوهش…………………………………………………………………. 42

3-6-1- هورمون واسپین…………………………………………………………………………………….. 42

3-6-2- هورمون کمرین……………………………………………………………………………………… 42

3-6-3- وزن…………………………………………………………………………………………………………. 42

3-7- روش اجرا………………………………………………………………………………………………………… 42

3-7-1-پروتکل تمرینی……………………………………………………………………………………….. 44

3-8- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………. 45

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 47

4-2- یافتههای توصیفی……………………………………………………………………………………………. 48

4-3- یافته های مرتبط با سوالات پژوهش…………………………………………………………….. 49

4-3-1-سوال پژوهشی اول…………………………………………………………………………………. 49

4-3-2- سوال پژوهشی دوم……………………………………………………………………………….. 50

4-3-3- سوال پژوهشی سوم………………………………………………………………………………. 51

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 54

5-2- خلاصه پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 54

5-3- بحث و بررسی…………………………………………………………………………………………………. 56

5-3-1- تاثیر فعالیت ورزشی بر واسپین……………………………………………………………. 56

5-3-2- تاثیر فعالیت ورزشی بر کمرین…………………………………………………………….. 60

5-3-3- تاثیر فعالیت ورزشی بر رابطه بین سطوح پلاسمایی واسپین و کمرین 64

5-4- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………….. 64

5-5- محدودیت های پژوهش………………………………………………………………………………….. 64

5-5- 1- متغیرهای غیر قابل کنترل………………………………………………………………….. 64

5-5- 2- متغیرهای قابل کنترل…………………………………………………………………………. 65

5-6- پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………. 66

5-6-1- پیشنهادهای پژوهشی…………………………………………………………………………….. 66

5-6-2- پیشنهادهای کاربردی…………………………………………………………………………….. 66

منابع و مآخذ

منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………….. 67

منابع خارجی……………………………………………………………………………………………………………… 68

مقدمه

 عدم فعالیت بدنی و سبک زندگی غیرفعال از عوامل موثر در شیوع چاقی و اضافه وزن است که اغلب اختلالاتی نظیر مقاومت انسولینی، دیابت نوع 2، دیس­لیپیدمی و فشار خون بالا را موجب می­شود. چنین شرایطی منجر به بر هم خوردن تعامل بین فرآیندهای متابولیکی و ایمنی می­شود. به نظر می­رسد التهاب در پاتوژنز (بیماری زایی) این اختلالات موثر باشد. به خوبی مشخص شده است که پیشرفت وضعیت التهاب خفیف مزمن[1] پیش­بینی قوی برای بسیاری از این بیماری­ها است. این وضعیت التهابی با سطوح بالای شاخص­های التهابی نظیر اینترلوکین-6 (IL-6)، عامل نکروز توموری- آلفا (TNF-α) و پروتئین واکنشگر C (CRP) مشخص می­شود. بافت چربی، نوع تخصص یافته­ای از بافت همبند است که عمدتاً از سلول­های چربی یا ادیپوسیت­ها[2] تشکیل شده است. این سلول­ها به صورت مجزا یا در گروه­های کوچک درون بافت همبند سست یا نامنظم و غالباً به صورت گروه­های مجتمع بزرگ یافت می­شوند و در آنجا جزء اصلی بافت چربی را تشکیل می­دهند، که بافت چربی در بسیاری از مناطق سرتاسر بدن قرار گرفته است.

بافت چربی بزرگترین ذخیره انرژی (به شکل تری­گلیسرید، چربی­های خنثی) در بدن است. سایر اعضای ذخیره کننده انرژی، عمدتاً کبد و عضلات اسکلتی، این عمل [ذخیره سازی] را در شکل گلیکوژن انجام می‌دهند. با این حال، موجودی گلیکوژن محدود است و باید ذخیره بزرگی از کالری در بین وعده­های غذایی به حرکت درآید. چون چگالی تری­گلیسریدها کمتر از گلیکوژن بوده و آنها ارزش کالریک بالاتری (3/9 kcal/g برای تری­گلیسریدها در مقابل 1/4 kcal/g برای کربوهیدرات­ها) دارند، بافت چربی به صورت بافت ذخیره­ای بسیار کارآمدی درآمده است. این بافت دائماً در حال تخریب و جایگزینی می­باشد و به تحریکات عصبی و هورمونی هر دو حساس است. افزون بر این، ادیپوسیت­ها خود، هورمون­ها و تعدادی از فاکتورهای مهم را آزاد می­کنند و بافت چربی هم اکنون یک اندام مهم درون­ریز و سیگنال دهنده محسوب می­شود. بافت چربی یا آدیپوز، با ویژگی­های فیزیکی منحصر به فردش، یک هادی حرارتی چربی همچنین فضاهای میان سایر بافت­ها را پر و به نگه داری برخی از اندام­ها در محل خود کمک می­کند. لایه­های زیرجلدی بافت چربی به شکل­گیری سطح بدن کمک می­کند، در حالی که ذخایر بالشتک مانند آن که عمدتاً در کف دست‌ها و پاها هستند، به عنوان ضربه­گیر عمل می­کنند. دو نوع بافت چربی وجود دارد؛ محل، ساختمان، رنگ و ویژگی‌های آسیب شناختی آنها متفاوت است. بافت چربی سفید، که نوع شایع­تر است، از سلول­هایی تشکیل شده است که پس از تکوین کامل حاوی یک قطره مرکزی بزرگ چربی به رنگ زرد مایل به سفید در سیتوپلاسم خود هستند. بافت چربی قهوه­ای از سلول­هایی تشکیل شده است که حاوی قطره­های چربی متعددی هستند که میان تعداد زیادی میتوکندری پراکنده شده­اند، که موجب می­شود این سلول­ها تیره­تر به نظر برسند. هر دو نوع بافت چربی از خونرسانی غنی برخوردارند. مدتی پیش دانشمندان و پزشکان بافت چربی را به عنوان فقط یک بافت هدف غدد درون­ریز بررسی کردند اما اکنون به عنوان یک عضو از غدد درون­ریز که فقط درون خود ترشح می­کند، بررسی می­کنند. سلول­های چربی بالغ دسته­ای از پروتئین­ها را ترشح می­کنند که به عنوان ادیپوکین­ها (سایتوکین­های بافت چربی) شناخته می­شوند. بعد از کشف لپتین به عنوان یک هورمون مشتق شده از بافت چربی، تعداد زیاد دیگری از ادیپوکین­ها کشف شدند. از جمله: ادیپوکین مهار کننده فعال دپلاستوزین-1 (PAI-1) و رسیتین بودند. ادیپوکین­ها نقش مهمی در رابطه متقابل بین بافت چربی و بافت­ها و ارگان­های دیگر دارند. این بافت­ها انگیزه محققان را برای تجزیه و تحلیل کامل­تر و جامع­تر پروتئین­های ترشح شده­ای که از بافت چربی مشتق می­شوند و رابطه آنها با ورزش، بیشتر می­کند.

واسپین اولین بار در سال 2000 در سلول­های سفید چربی شناسایی شد که در بافت چربی قابل مشاهده بود. در موش­هایی که مورد آزمایش قرار گرفته­اند مشخص شد که مقاومت به انسولین و تحمل گلوکز با واسپین ارتباط مستقمی دارند (هیدا[3] و همکاران، 2005). کمرین نیز نوعی ماده پروتئینی می­باشد که از سوخت و ساز چربی به دست می­آید (بوزوگلو[4] و همکاران، 2007). این هورمون، در سطح خونی پلاسما در فرآیند سوخت و ساز مواد شیمیایی همراه با بسیاری از عملکردهای اصلی بدن مشاهده شده است. طبق مطالعات مختلف کمرین با شاخص توده بدنی (BMI)، مقاومت به انسولین، سندرم متابولیک، دیابت و بیماری­های قلبی-عروقی ارتباط دارد. لازم به ذکر است که تولید کمرین به عنوان یک پروتئین کموتاکتیک در مناطق التهابی نیز گزارش شده است. این مولکول، نقش مهم و بالقوه­ای را در کنترل پاسخ ایمنی در نواحی ملتهب و بافت­های آسیب دیده ایفا می­کند و به عنوان یک عامل ضد التهابی نیز شناخته می­شود (روُی[5] و همکاران، 2007). باتوجه به تأثیرات زیاد واسپین و کمرین تقریباً بر تمام اعضاء بدن، نیاز به پژوهش­های بیشتر در زمینه ارتباط این دو ادیپوکین و فعالیت­های ورزشی بخصوص فعالیت استقامتی (هوازی) می­باشد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

 

دانشگاه شیراز 

دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی

 پایان­نامه­ کارشناسی ارشد در رشته ­ی

 تربیت ­بدنی و علوم ورزشی- رفتار حرکتی

مقایسه­ ابعاد سلامت عمومی دانش ­آموزان پسر سال سوم هنرستان تربیت بدنی با گروه همسال در یک رشته منتخب نظری شهر شیراز

استاد راهنما

دکتر مجید چهارده چریک

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

در این پژوهش ابعاد سلامت عمومی دانش آموزان پسر سال سوم هنرستان تربیت بدنی با گروه همسال در یک رشته منتخب نظری در شهر شیراز مورد مقایسه قرار گرفتند. آزمودنی­های این تحقیق را 137 نفر از دانش­آموزان سال سوم رشته تجربی و 56 نفر از هنرجویان سال سوم هنرستان تربیت بدنی تشکیل دادند. از پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ28) گُلدبرگ (1972) شامل ابعاد: “نشانه­های جسمانی، اضطراب و بی خوابی، افسردگی و اختلال در عملکرد اجتماعی” به منظور ابزار در پژوهش حاضر استفاده شد. تحلیل آماری تی مستقل اجرا شده در تمامی ابعاد ذکر شده در دو گروه تفاوت­های معناداری را نشان داد. به نحوی که نتایج دال بر آن بود که دانش­آموزان هنرستان تربیت­بدنی از سلامت عمومی کلی بهتری نسبت به سایر دانش­آموزان مورد مطالعه در پژوهش برخوردار بودند. نتایج پژوهش حاضر تأکیدی مجدد بر اهمیت نقش فعالیت­بدنی به ویژه در قالب فعالیت­های رسمی و سازمان­دار بر سلامت عمومی نوجوانان و جوانان می­باشد.

کلیدواژه ها: سلامت عمومی، هنرستان تربیت بدنی، نشانه­های جسمانی، اضطراب، افسردگی، اختلال در عملکرد اجتماعی، دانش­آموزان

 فهرست مطالب

عنوان                        صفحه

 

فصل اول: مقدمه

1-1- کلیات. 2

1-2 بیان مسأله. 6

1-3 ضرورت و اهمیت پژوهش…. 9

1-4 اهداف پژوهش…. 11

1-4-1- هدف کلی.. 11

1-4-2 اهداف جزئی.. 11

1-5 پرسش­های پژوهش…. 12

1-6 تعریف مفهومی متغیرها 12

1-6-1 سلامت عمومی.. 12

1-6-2 تربیت بدنی.. 13

1-6-3 خرده مقیاس­های سلامت روان.. 13

 

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

2-1 مقدمه. 16

2-2  مبانی نظری.. 16

2-2-1 تعاریف سلامت عمومی.. 16

عنوان                                صفحه

 

2-2-2 تاریخچه مختصری بر سلامت عمومی.. 17

2-2-3 شاخص های سلامت عمومی.. 18

2-2-4 دیدگاه مکاتب مختلف روانشناسی درباره ی سلامت عمومی.. 19

2-2-5 رابطه ورزش با سلامت عمومی.. 28

2-2-6 اهدف ایجاد سلامت عمومی.. 28

2-2-7 سلامت عمومی در ورزشکاران.. 29

2-2-8 تأثیر ورزش در شخصیت… 30

2-2-9 تأثیر ورزش در اخلاق و رعایت حقوق دیگران.. 31

2-2-10 تأثیر ورزش بر فرهنگ… 32

2-3 پژوهش­های پیشین.. 33

2-4 جمع­بندی و نتیجه­گیری.. 36

 

فصل سوم: روش­شناسی پژوهش

3-1 مقدمه. 39

3-2 طرح پژوهش…. 39

3-3 متغیرهای تحقیق.. 40

3-3-1 متغیر مستقل.. 40

3-3-2 متغیر وابسته. 40

3-3-3 متغیرهای کنترل.. 40

3-3-4 متغیرهای غیر قابل کنترل.. 40

3-4 جامعه آماری، مشارکت کنندگان و روش انتخاب آنها 40

3-5 ابزار پژوهش…. 41

3-6 روش اجرا…. 45

عنوان                             صفحه

 

3-7 تعریف عملیاتی متغیرها 45

3-8 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات (به تفکیک پرسش­های پژوهش) 46

 

فصل چهارم: یافته­های پژوهش

4-1 مقدمه. 48

4-2 یافته­های توصیفی.. 48

4-3 یافته­های مرتبط با سوالات پژوهش…. 50

4-3-1 سوال پژوهشی اول.. 50

4-3-2 سوال پژوهشی دوم. 51

4-3-3 سوال پژوهشی سوم. 52

4-3-4 سوال پژوهشی چهارم. 53

4-3-5 سوال پژوهشی پنجم.. 54

فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری

5-1 مقدمه. 56

5-2 خلاصه پژوهش…. 56

5-3 بحث و نتیجه­گیری.. 57

5-3-1 سوال پژوهشی اول.. 57

5-3-2 سوال پژوهشی دوم. 58

5-3-3 سوال پژوهشی سوم. 60

5-3-4 سوال پژوهشی چهارم. 61

5-3-5 سوال پژوهشی پنجم.. 62

5-4 نتیجه­گیری.. 63

5-5 محدودیت های پژوهش…. 64

عنوان                     صفحه

 

5-6 پیشنهادها 64

5-6-1 پیشنهادهای پژوهشی.. 64

5-6-2 پیشنهادهای کاربردی.. 65

 

فهرست منابع

منابع فارسی….. 66

منابع انگلیسی… 69

 

کلیات

پیشرفت­های شگفت­­آور تکنولوژی در قرن حاضر با ماشینی شدن زندگی توأم شده است. این امر تحرکات و فعالیت­های بدنی را با کاهش چشمگیری همراه ساخته و باعث شده است تا فقر حرکتی، تحلیل شدید قوای جسمانی را به همراه داشته باشد. ضعف جسمانی و روانی ناشی از این بی تحرکی­ها، زندگی انسان­ها را بیش از پیش با تهدید جدی مواجه ساخته است. از این رو، پژوهشگران و محققان برای مقابله با این خطرات، توجه به تربیت بدنی و علوم ورزشی را امری الزامی می­دانند؛ زیرا تأثیر مثبت فعالیت­های بدنی که عمیقاً با طبیعت انسان مناسب است، می­تواند موجبات آرامش اعصاب خسته از زندگی ماشینی را فراهم آورد و از تبدیل اجتماعات امروزی به جوامع رنجور و فرتوت جلوگیری نماید (توسلی، 1388).

  “تربیت بدنی و ورزش[1]“، مقوله­ای است که در هر اجتماعی جایگاه ویژه­ای دارد و نقش آن در شکوفایی استعدادهای مختلف افراد و متعاقب آن تقویت و افزایش ظرفیت­های اخلاقی، تربیتی، جسمانی، ذهنی، عقلی، مهارتی، عاطفی و اجتماعی افراد انکارناپذیر است. تربیت بدنی، بخش تکمیلی تعلیم و تربیت است که از طریق فعالیت­های جسمانی[2] و بدنی به شکوفایی استعدادها کمک می­کند شکوفایی علمی و آموزشی دانش­آموزان هنگامی میسر است که در زمینه­های مساعدی از سلامت جسمی و روحی[3]، رشد، نشاط و تحرک فرهنگی و تربیتی استوار باشد. انجام این رسالت در مکان مقدس مدرسه با تنظیم برنامه­های آموزشی متناسب در حیطه­های مختلف تربیتی و متناسب با نیازهای دانش­آموزان امکان پذیر است (عباس نیا، 1373).

 تغییر و تحولات جهانی مقوله­های زندگی معاصر، تربیت بدنی و ورزش را از ضروریاتی ساخته که دوری از آن اجتناب­ناپذیر به نظر می­رسد تربیت بدنی بعنوان فرآیندی آموزشی تربیتی شامل کسب و پردازش مهارت­های حرکتی توسعه و نگهداری آمادگی جسمانی برای تندرستی و سلامت، کسب دانش علمی درباره فعالیت­های جسمانی و تمرین و توسعه تصور و ذهنیت مثبت از فعالیت های جسمانی به عنوان وسیله­ای برای بهبود اجرا و عملکرد انسان است که نقش مؤثر در رشد وتعالی افراد دارد برای این علم اهدافی بیان گردیده که در برگیرنده نشانه­ها، نیات و نتایج مطلوبی است که ازشرکت در برنامه­های تربیت بدنی و ورزش حاصل می­شود. این اهداف با نیازها، تجارب و علایق افراد در ارتباطند و تعیین کننده مقاصد و جهت برنامه­ها هستند، با توجه به اهمیت و توسعه حیطه علم تربیت­بدنی و ورزش اهداف آن محدود به رده­های جمعیتی خاصی نیست بلکه به تمام رده­های جمعیتی گسترش یافته است (فتحی، 1382).

“دوران نوجوانی[4]“ به عنوان یکی ازمراحل بسیار مهم وبحرانی فرایند رشد و تحول انسان محسوب می­شود و از این دوران به عنوان دوران بحران ، طوفان، استرس، دوره زایش دوباره، هویت طلبی و جزآن یاد کرده اند (حسینی و همکاران[5]،2003). این دوره همراه با تغییرات برجسته می باشد که شامل عبور شخص از مرحله طفولیت به بزرگسالی است که طیف سنی 20- 11 سال را در بر می­گیرد. با توجه به اینکه سال­های نوجوانی، دوره شکل­گیری ساختار شخصیت فردی و اجتماعی انسان است، بروز نابسامانی­ها و از جمله آسیب­پذیری به اختلالات روانی می­تواند قابلیت­ها و در نهایت آینده و سرنوشت فرد را تحت تأثیر جدی قرار دهد. از این ­رو توجه به نیازهای مادی و معنوی نوجوانان از اهمیت خاصی برخوردار است. دراین راه، شاید نخستین گام، بررسی میزان شیوع اختلالات  آسیب­شناسی روانی و شناخت آن­ها در نوجوانان باشد( رابرت و همکاران[6]، 1998).

 بنابراین سلامت افراد واقع در سنین مدرسه می­تواند نقش اصلی را در موفقیت و توسعه یک کشور ایفا نماید، زیرا فرد در مدرسه به دلیل تعامل با دانش­آموزان دیگر و معلم رفتارهای بهداشتی را فرا گرفته و سبک زندگی خود را شکل میدهد(لانگ و همکاران[7]، 2000).

 سازمان جهانی بهداشت [8](2010) در آخرین تعریف خود، سلامت را دارا بودن عملکرد مناسب در چهار حیطه “جسمانی[9]”، “روانی[10]”، “اجتماعی[11]” و” معنوی[12]” عنوان می­کند. پاکیزه[13] (2008) اظهار کرد که مفهوم سلامت دربرگیرنده مفاهیمی همچون: احساس خوب بودن و اطمینان از خودکارآمدی، اتکای به خود، ظرفیت رقابت، تعلق بین نسلی و خود شکوفایی توانایی های بالقوه فکری، هیجانی و غیره است و فقدان بیماری و علایم را نیز شامل می­شود. “سلامت عمومی” به عنوان یکی از ارکان سلامتی، لازمه یک زندگی مفید، موثر و رضایت­بخش فردی است و مسئولیت سنجش، ارزیابی، کنترل، درمان و بهبود بخشیدن آن قبل از هر کس بر عهده متخصصان علوم رفتاری و اجتماعی می­باشد. مطالعه مسعودزاده و همکاران[14](2005) نشان داد که 1/39 درصد  دانش­آموزان مشکوک به اختلال روانی می­باشند. نتایج یک مطالعه نشان داد که اختلالات بهداشت روانی نظیر افسردگی و اضطراب بر روی میلیون­ها نفر از مردم دنیا اثر گذاشته و میزان بیماری و هزینه­های بهداشتی را افزایش داده است. اگر چه چندین روش درمانی نظیر دارو­درمانی و روان­درمانی ظاهراً در معالجه این اختلالات تأثیر داشته ، ولی شواهد اظهار می­دارد که این روش­های درمانی کاربرد چندانی ندارد و فعالیت­های بدنی تأثیر مثبتی روی سلامت و نشاط روحی و روانی دارد. (کوین[15]، 2000) یافته­های محققین بیانگر این است که ورزش با بهبود، شرایط روانی از جمله: حالت­های احساسی و خودشناسی ارتباط نزدیکی دارد و تمرینات بدنی وسیله­ای مناسب برای دستیابی به شرایط مناسب ذهنی و روانی است (دژآهنگ، 1385).

مقایسه هنرستان تربیت بدنی و دیگر مدارس در رشته منتخب متوسطه نظری در دروس تئوری­ عمومی و تخصصی خلاصه نمی­گردد، بلکه واحدهای عملی­کارگاهی مهمترین بخش مقایسه را در بر می­گیرد. دانش­آموزان پسر هنرستان تربیت­بدنی و علوم ورزشی درطی دو سال متوالی،10رشته­ ورزشی عملی را بعد از این که در پایان سال اول متوسطه­­ی عمومی انتخاب رشته نمودن به کسب یادگیری شناختی و همراه با بالا­بردن مهارت عملی می­پردازند. در سال اول ورودشان در آموزشگاه، ورزش­های فوتبال، والیبال، شنا، آمادگی­جسمانی و ژیمناستیک را به صورت 18واحد درسی که درهفته هر رشته 4 ساعت می­باشد را گذرانده و در سال دوم حضورشان ورزش­های بسکتبال، دو­ و میدانی، هندبال، کشتی و تنیس­ روی­میز با همان تعداد ساعت در هفته می­گذرانند  وجود دروس تئوری تخصصی شامل ایمنی و کمک­های­اولیه ، تغذیه وبهداشت­ مواد­غذایی، سالن­ها و اماکن  ورزشی، جداول مسابقات­ورزشی، روانشناسی عمومی،فیزیولوژی، آناتومی انسانی، آزمون­های­ ورزشی و زبان­تخصصی باعث گردیده است تا علم و عمل درکنار یکدیگر یک شیوه نوین علمی را در تفکر هنر­جویان تربیت­بدنی ایجاد نماید.

 در مدارس نظری دروس به صورت تئوری و در محیطی که به آن کلاس گفته می­شود تدریس می­شود و تنها 2 یا 3 درس در هر سال عملی می­باشد که طی سه سال فرا گرفته
می­شود و بر اساس تنوع رشته متفاوت می­باشد. به همین دلیل در بسیاری از دنیا بخشی از فرآیند آموزش و پرورش به مدارس اختصاص یافته که از همان ابتدا دانش­آموزان را در محیط ورزش مورد آموزش قرار می­دهند. این فرآیند در کشور ما در سطح متوسطه و هر نهادی به عنوان هنرستان خودش انجام می­پذیرد. دانش­آموزان این هنرستان­ها که عموماً آشنا و
علاقه­مند به انجام فعالیت­های ورزشی در رشته­های مختلف هستند، ساعات متوالی از کلاس­های خود را به فعالیت­های آموزشی اشتغال دارند. لذا با توجه به مطالب ذکر شده و تفاوت در میزان ساعات ورزشی هنرستان­های تربیت بدنی و مدارس متوسطه و همچنین اهمیت سلامت عمومی در این گروه سنی و رابطه آن با ورزش تحقیق حاضر به مقایسه سلامت عمومی
 دانش­آموزان این مدارس می­پردازد.

1-2- بیان مسأله

با تأمل در شرایط نوین اجتماعی و بررسی علل و مشکلات زندگی بشری در عرصه سلامت جسمی و روحی، در می­یابیم که انسان امروزی وارث نسل­هایی است که تک­تک سلول­های وجودی­شان با تلاش و فعالیت بدنی همراه بوده است. هزاران سال حرکت و فعالیت در طول رشد و توسعه بافت­های زنده بشر، بصورت شگفت­انگیزی سلول­های بدنی را تحت تأثیر قرار داده و برنامه­ریزی درونی آن­ها را طوری تنظیم کرده است که سلول با حرکت و فعالیت، زنده است و اگر به هر دلیلی این نیاز طبیعی به طور اصولی بر طرف نشود، اختلال در عملکرد ایجاد شده و زمینه ایجاد بسیاری از بیماری­های جسمی و روحی، ناهنجاریهای رفتاری و اجتماعی را فراهم می­نماید(سلیمی آوانسر، 1390). خوشبختانه هر روز که می­گذرد ثمرات فعالیت­­­های ورزشی آشکارتر می­شود، تا آنجا که در آستانه قرن بیست و یکم اجرای حرکات ورزشی برای پیشگیری و حتی مداوای اکثر بیماری­ها کاربرد حیاتی پیدا کرده است. از این رو به موازات این تحولات، امروزه آموزش تربیت بدنی و علوم ورزشی[16] در جهان نقش علمی با ارزشی یافته و یادگیری مهارت انسان را قادر می سازد برای ارضای نیازهای روانی و حرکتی خود به طور مداوم به تمرین بپردازد (توسلی، 1388).

 یکی از عادت­های مناسب بهداشتی یا رفتارهای ارتقاء دهنده­ی سلامتی ، فعالیت­های حرکتی و ورزشی منظم است که بر روی سلامتی انسان آثار مثبتی دارد ؛ به گونه­ای که زمینه
 اختلال­های روانشناختی و جسمانی را کاهش و بهداشت روانی را افزایش می­دهد( فوئنتس و دیز[17]، 2010).

  از نظر محققین یکی از روش­های مورد استفاده در جهت کاستن مشکلات روانی و بخصوص افسردگی ، اضطراب و افزایش عزت نفس ، بهره­گیری از تمرینات ورزشی است (رحمانی نیا، 1373).

 در قرن­های پیشین انسان­ها بیشتر در معرض بیماری­های واگیردار قرار داشتند . اما امروزه وجود اختلالات روانی با انواع و شدت­های مختلف بیشتر به چشم می­خورد (دادستان[18]، 2008).

یکی از عواملی که سلامت عمومی را بیش از سایر عوامل تحت تأثیر قرار می­دهد، مسائل روانشناختی و اختلال در عملکرد روانی – اجتماعی می­باشد . در ایران 6/17 درصد از گروه سنی 24-15 سال اختلالات روانی را تجربه می­کنند (نوربالا و محمد، 80-1379).

 ارتباط بین جسم و روان موضوعی است که از گذشته تاکنون توجه بسیاری از دانشمندان را به خود جلب کرده است . جسم و روان تأثیر غیر قابل انکاری بر روی یکدیگر داشته و هر تجربه­ای که ذهن و یا جسم کسب کند ، کل ارگانیسم را تحت تأثیر قرار می­دهد . مسلم
 آن­است که تحرک، فعالیت و نشاط و سلامت جسمی به نشاط و سلامت عمومی و ایجاد حالت خوش و احساس مثبت منجر خواهد شد . پرداختن به فعالیت ورزشی به نحوی سبب تخلیه هیجانی می­شود ، بدین معنی که برخی عواطف منفی ، تضاد و تعارضات درونی فرد تخلیه شده و حس اعتماد به نفس ، احترام به خویشتن و شادابی و سلامت روانی و جسمی در فرد نمایان می­شود (ستوده،1376). پزشکان اعتقاد دارند که تمرین ورزشی مناسب بهترین آرام کننده بدن و روش مناسب برای رهایی از بعضی از انواع فشارها و هیجان­ها محسوب می­شود و آمادگی بدنی به عنوان زمینه­ای مناسب برای دستیابی به شرایط مطلوب روانی است بطوریکه در بهبود شرایط روانی از جمله حالت­های افسردگی ، اضطراب و اعتماد به نفس مؤثر خواهد بود (کماسی، 1369).

 ” هنرستان تربیت بدنی” مکانی مناسب می­باشد که دانش­آموزان همراه با رشد سلامت عمومی، شناختی وکسب مهارتهای ورزشی به حرفه­ای علاقه­مند می­شوند که شامل همه­ی استانداردهای تخصصی معلم ورزش شدن را در حال و آینده را دارا می­باشد .  بی­گمان برخوردازی از سلامت­ عمومی در همه­ی ابعاد آن (جسم و روان )  به ویژه بعد روانی عامل اصلی تعادل رفتار اجتماعی و شخصیت افراد را تشکیل می­دهد .

در طی دوران تحصیل ( متوسطه )، شانس و شرایط ورود به رشته تربیت­بدنی با حداقل دشواریها برای نوجوانانی که بر اساس تفکرات سنتی (جدا بودن راه درس و دانش از ورزش و فعالیت ) ، باز هم به دنبال دستیابی به آرزوهای خود در محیط ورزش در حین تحصیل
می­باشند با مکانی به نام هنرستان تربیت بدنی آشنا می­شوند. موقعیت اجتماعی ورزشکار در جامعه­ی کنونی یکی دیگر از انگیزه­هایی است که خیل دانش­آموزان را به سوی این مدارس می­کشاند تا بتوانند در اجتماعی که در آن زندگی می­کنند به ایده­آل­ها و آرزوهای دست نیافتنی خود برسند .

 انتخاب مستندات و مطالب مرتبط با ” اختیاری بودن، لذت­بخش بودن “، حضور در محیط فعالیت بدنی و انجام فعالیت­های ورزشی غیر/ رقابتی توسط افراد همواره سبب افزایش توانمندی ذهنی- روانی در کنار منافع جسمانی-حرکتی می­­شود، اما! آیا مکلف بودن دانش­آموزان هنرستان­های ورزشی به حضور منظم در کلاس­های آموزشی- علمی مهارت­های رشته­های ورزشی متنوع که گاهاً با شرایط جسمانی-حرکتی و یا روحیات آنان نیز سازگاری کامل ندارد، و انجام متوالی فعالیت­های تمرینی-آموزشی به منظور تسلط بر اجرای مهارت­های مورد نیاز انجام هر ورزش بخصوص، نیز می­تواند همچون شرایط طبیعی انتخاب و لذت بردن از ورزش، سبب انبساط خاطر و تقویت بنیه روانی آنان شود؟

 بنابراین با توجه به اینکه دانش­آموزان هنرستان­های ورزش نوجوانانی هستند که مطابق با برنامه­های تدوین شده برای این مقطع ” می­بایست بصورت موظف ” روزانه چندین ساعت در محیط فعالیت­های ورزشی- آموزشی حضور داشته باشند و به همین لحاظ شرایط نسبتاً متفاوتی را در مقایسه با دیگر همسالان خود در سایر دبیرستان­ها تجربه می­نمایند، بازهم از منافع و مزایای تجربه حضور و انجام داوطلبانه فعالیت­های بدنی و ورزشی  ( همچون دیگران) بهره­مند می­شوند؟! و همچنین با توجه به این که بررسی و ارزیابی سطح سلامت روانی (عمومی) افراد در هر دوره­ای از زندگی می­تواند ملاک قابل قبولی برای امید به زندگی و پیشرفت در سایر ابعاد آن محسوب شود، لذا محقق در پی بررسی این موضوع بر آمده که آیا از دیدگاه روان­شناختی تفاوتی بین این گروه­ها (دانش آموزان تربیت بدنی در مقایسه با سایر همسالان در دیگر دبیرستان­ها و…) وجود دارد یا خیر؟ و همچنین وجود جبر و نداشتن اختیار در انتخاب نوع ورزش­ها و فعالیتها در هنرستان تربیت­بدنی برای آنان سلامت عمومی در پی خواهد داشت یا خیر­؟

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

 

دانشگاه شیراز 

واحد بین الملل

 پایان نامه ­ی کارشناسی ارشد در رشته ی فیزیولوژی

 بررسی اثر بیس فنول A بر یادگیری احترازی غیر فعال و توزیع گیرنده ی NMDA در هیپوکامپ، آمیگدال، مخچه و پری فرونتال مخ موش صحرایی نر

 استاد راهنما

دکتر مهناز طاهریان فرد

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

بیس فنول آ، عمدتاً در ساخت پلاستیک های پلی کربناتی، اپوکسی رزین و به عنوان ماده ی غیر پلیمری اضافه شونده به پلاستیک ها استفاده می شود، از طرفی اثرات مضری را بر سیستم عصبی مرکزی پستانداران اعمال می کند. بنابراین حدف از مطالعه ی حاضر 1-بررسی اثر بیس فنول آ بر حافظه و یادگیری در مدل احترازی غیر فعال؛  2- بررسی اثر بیس فنول آ بر توزیع زیر واحد NR1 گیرنده ی NMDA در هیپوکامپ، آمیگدال، مخچه و پری فرونتال مخ؛ 3- بررسی اثر بیس فنول آ و یادگیری احترازی غیر فعال بر توزیع زیر واحد NR1 گیرنده ی  NMDA در هیپوکامپ، آمیگدال، مخچه و پری فرونتال مخ موش صحرایی نر است.

در این مطالعه از 30 موش صحرایی نر با وزن 260-350 گرم در 7 گروه استفاده شد: 1- گروه کنترل (بدون دریافت محلول) 2- گروه شاهد  (روغن کنجد با حجمی مشابه گروه آزمایش بدون یادگیری و با یادگیری) 3- آزمایش 1 (دریافت کننده ی بیس فنول آ در دو دوز 100 و 150  mg/kg/day بدون یادگیری) 4- آزمایشی 2 (دریافت کننده ی بیس فنول آ در دو دوز 100 و 150  mg/kg/day با یادگیری). بیس فنول آ به مدت 15 روز به صورت خوراکی گاواژ شد. یادگیری و حافظه توسط شاتل باکس انجام شد. بررسی توزیع زیر واحد NR1 گیرنده ی NMDA توسط تکنیک ایمنوهیستوشیمی انجام شد. جهت مقایسه ی رنگ در نمونه ها از نرم افزار Image Analyzer استفاده شد. یافته ها از طریق آنالیز واریانس یک طرفه و تست تشخیصی توکی آنالیز شد. سطح معنی داری 05/0>P در نظر گرفته شده است .

داده های این پژوهش نشان داد که بیس فنول آ در دو دوز 100 و 150  mg/kg/dayبه طور معنی داری باعث کاهش در مدت زمان ماندن در روشنایی در آزمون بقای حافظه می شود تصاویر حاصله از تست ایمنوهیستوشیمی توسط برنامه نرم افزاری Image Analyzer بررسی گردید. داده ها نشان داد که بیس فنول آ در دو دوز باعث کاهش معنی داری در توزیع زیر واحد NR1  گیرنده ی NMDA در هیپوکامپ، آمیگدال، مخچه و  قشر پری فرونتال مخ شد.

بر اساس نتایج این تحقیق بیس فنول آ موجب اختلال در یادگیری، تثبیت و بقای حافظه در روش یادگیری احترازی غیر فعال و باعث اختلال در توزیع زیر واحد NR1 گیرنده ی NMDA در هیپوکامپ، آمیگدال، مخچه و  قشر پری فرونتال مخ شد.

واژه های کلیدی: بیس فنول آ؛ یادگیری احترازی غیر فعال؛ شاتل باکس؛ هیپوکامپ؛ آمیگدال؛ مخچه؛ قشر پری فرونتال مخ؛ ایمنوهیستوشیمی؛ زیر واحد NR1 گیرنده ی NMDA؛ موش صحرایی نر

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                      صفحه

فصل اول : مقدمه ………………………………………………………………………………………………………… 2

 فصل دوم  مبانی نظری تحقیق

2 -1 زنواستر.ژن ها………………………………………………………………………………………………………………… 8

2-2 بیس فنول آ……………………………………………………………………………………………………………………. 8

2-3 حافظه و انواع آن………………………………………………………………………………………………………….. 10

2-3-1 حافظه ی کوتاه مدت………………………………………………………………………………………… 10

2-3-2 حافظه ی میان مدت…………………………………………………………………………………………. 10

2-3-3 حافظه ی بلند مدت………………………………………………………………………………………….. 12

2-3-4- حافظه ی اظهاری…………………………………………………………………………………………….. 12

2-3-5- حافظه ی غیر اظهاری…………………………………………………………………………………….. 13

2-4- یادگیری احترازی……………………………………………………………………………………………………….. 13

2-5- نقش مراکز عمده در یادگیری…………………………………………………………………………………… 15

2-5-1-هیپوکامپ……………………………………………………………………………………………………………. 15

2-5-2- مخچه………………………………………………………………………………………………………………….. 19

2-5-3- آمیگدال………………………………………………………………………………………………………………. 22

2-5-4- قشر پری فرونتال مخ………………………………………………………………………………………… 25

2-6- گیرنده های گلوتامات…………………………………………………………………………………………………. 28

2-7- گیرنده ی NMDA و نقش آن دریادگیری………………………………………………………………. 29

 2-8- LTP ،LTD  و مکانیسم عمل آنها…………………………………………………………………………… 32

2-9-هورمون های  استروئیدی و نقش آنها در یادگیری…………………………………………………… 38

2-9-1 شیمی هورمون های استروئیدی……………………………………………………………………….. 38

2-9-2- نقش هورمون های استروئیدی در یادگیری و حافظه……………………………………. 39

عنوان                                                                                                                      صفحه

فصل سوم : مواد و روش کار

3-1- ترکیبات شیمیایی و مواد مصرفی………………………………………………………………………………. 42

3-2- وسایل و دستگاه ها……………………………………………………………………………………………………… 43

3-3- حیوانات………………………………………………………………………………………………………………………… 43

3-4- دوره گاواژ حیوانات………………………………………………………………………………………………………. 44

3-5- القاء یادگیری احترازی در حیوان مورد مطالعه…………………………………………………………. 45

3-6- خارج کردن مغز و تثبیت بافت…………………………………………………………………………………… 46

3-7- آب‌گیری از بافت، شفاف سازی و پارافین دهی………………………………………………………… 47

3-8- قالب گیری در پارافین………………………………………………………………………………………………… 47

3-9- تهیه ی لام پلی الایزینه……………………………………………………………………………………………… 48

3-10- برش‌گیری و قرار دادن برش‌ها روی لام…………………………………………………………………. 48

3-11- تکنیک ایمنوهیستوشیمی……………………………………………………………………………………….. 49

3-12- طرز تهیه بافرPBS……………………………………………………………………………………………………. 50

3-13- روش تهیه بافر سیترات……………………………………………………………………………………………. 50

3-14- روش تهیه فرمالین 10 درصد بافره………………………………………………………………………… 51

3-15- روش تهیه فرمالین 4 درصد بافره…………………………………………………………………………… 51

3-16- طرز تهیه فتومیکروگراف از مقاطع بافتی………………………………………………………………… 51

3-17 – تعیین درصد تیرگی رنگ ایجاد شده……………………………………………………………………. 51

3-18- روش‌های آماری………………………………………………………………………………………………………… 52

فصل چهارم : نتایج

4-1- اثر بیس فنول آ بر یادگیری احترازی غیر فعال…………………………………………………………. 54

4-2- بررسی اثر بیس فنول آ بر تراکم زیر واحد NR1 گیرنده ی NMDA در سلول

 های پورکینژ مخچه………………………………………………………………………………………………………………. 56

4-3- اثر بیس فنول آ بر تراکم زیر واحد NR1 گیرنده ی NMDA در قشر پری

 فرونتال مخ موش صحرایی…………………………………………………………………………………………………… 60

4-4- اثر بیس فنول آ بر تراکم زیر واحد NR1 گیرنده ی NMDA در آمیگدال

موش صحرایی ……………………………………………………………………………………………………………………….. 63

4-5- اثر بیس فنول آ بر تراکم زیر واحد NR1 گیرنده ی NMDA در هیپوکامپ

موش صحرایی نر …………………………………………………………………………………………………………………… 68

عنوان                                                                                                                      صفحه

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

5-1- اثر بیس فنول آ بر یادگیری و حافظه  …………………………………………………………………….. 78

5-2- اثر بیس فنول آ بر توزیع زیر واحد NR1 گیرنده ی NMDA در مخچه،

پری فرونتال مخ، هیپوکامپ و آمیگدال………………………………………………………………………………. 81

5-3- اثر بیس فنول آ و یادگیری احترازی غیر فعال بر توزیع زیر واحد NR1

گیرنده ی NMDA ………………………………………………………………………………………………………………. 85

5-4-نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………… 88

5-5- پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………………….. 88

 فهرست منابع و مأخذ 89

مقدمه

زنو استروژن ها1، استروژن های خارجی هستند که به صورت گسترده در ترکیبات صنعتی استفاده می شوند و علی رغم اینکه از لحاظ شیمیایی با استروژن های طبیعیِ ساخته شده توسط سیستم غدد داخلی بدن متفاوت هستند، اما دارای اثرات استروژنی در موجودات زنده می باشند Wolstenholn et al., 2010)). به این مواد، ” عوامل فعال هورمونی” و یا” مختل کننده های هورمونی[1] ” نیز گفته می شود(Kandaraki et al., 2009) . حضور فراگیر این مواد استروژنی، نگرانی عظیمی برای سلامت افراد و جمعیت ها می باشد Vidaeff., 2005) & (Sever. این مواد شیمیایی، به همراه پس آب منازل یا کارخانجات، وارد آب فاضلاب و
چرخه ی آب محیط می گردند و گیاهان و آبزیان را آلوده می کنند. تحقیقات، وجود زنواستروژن ها را در نارسایی های پزشکی مختلفی اثبات کرده است و در ده سال گذشته مطالعات علمی، شواهد زیادی را مبتنی بر عوارض سوء این مواد شیمیایی در سلامت انسان نشان داده است

          بیس فنول آ[2]، عمدتاً در ساخت پلاستیک های پلی کربناتی، اپوکسی رزین، برخی از مواد دندان پزشکی وبه عنوان ماده ی غیر پلیمری اضافه شونده به پلاستیک ها استفاده می شود. بیس فنول آ در 93% نمونه های ادراری در ایالات متحده تشخیص داده شده است؛ که نشان می دهد به میزان زیادی وارد بدن می شود(Vidaeff & Sever., 2005) . بیس فنول آ می تواند در سنتز و کلیرانس هورمون مداخله کند و همچنین بیان ژن گیرنده ها ی هورمون و فعالیت ژن بافت های هدف را تغییر دهد .(MacLusky et al., 2005)

یادگیری و حافظه از موضوعاتی است که بیشترین مطالعه در علوم اعصاب را به خود اختصاص داده و برای فهمیدن مکانیسم های سلولی و مولکولی آن شیوه های متفاوتی به کار گرفته شده است (Kim & junng 2006; Wang et al., 2006). تحقیقات فراوان نشان داده اند که مکان های مختلفی از مغز در فرایندهای حافظه و یادگیری دخالت دارند. از طرف دیگر بررسی های بی شماری در زمینه ی کشف مکانیسم های عصبی درگیر در این دو فرایند صورت گرفته است. اما با این وجود، مکانیسم های مؤثر در حافظه و یادگیری به حدّی متنوع و پیچیده هستند که برای شناخت کلیّه ی این مکانیسم ها بایستی تحقیقات گسترده تری صورت بگیرد (Kandel et al., 2000).

     یادگیری احترازی [3]، یکی از انواع حافظه و یادگیریِ غیر اظهاری است که در آن هر فرد رفتار یا پاسخی را برای اجتناب از یک موقعیت ناخوشایند یا استرس زا یاد می گیرد. این رفتار، شامل دوری کردن یا حذف شخص از آن موقعیت می باشد  .(Michael 2003)یادگیری احترازی، شامل دو نوع فعال و غیرفعال است. در نوع فعال، شرط اجتناب، به بروز پاسخ خاصی در حیوان بستگی دارد. ولی در نوع غیر فعال، به عدم پاسخ فرد وابسته است. یادگیری احترازی غیر فعال، نوعی فعالیت یادگیری ارتباطی[4] وابسته به هیپوکامپ محسوب می شود (Simonyi et al., 2007).

      دانشمندان علوم اعصاب در مورد نقش مهم هیپوکامپ در تشکیل حافظه های جدید پیرامون اتفاقات تجربه شده اتفاق نظر دارند (Squire & Schacter., 2002). قسمتی از این نقش هیپوکامپ، شرکت در تشخیص وقایع، مکان ها و محرکات جدید می باشد  .(VanElzakker . et al., 2008) هیپوکامپ، بیشترین تأثیر را در فرایند حافظه داشته و شاید بتوان گفت که ساختار اصلی مغزی در فرایندهای تقویت، به خاطر آوری و خاموش سازی حافظه در انسان است(Izquierdo., et al., 2004) . هیپوکامپ در حافظه ی بلند مدت و کوتاه مدت و چرخش فضایی نقش مهمی دارد (Zachepilo., et al., 2008).

یافته های متعدد نشان داده اند که مخچه در برخی از فرایندهای حافظه  نقش دارد (Kalmbach  . et al., 2009; Pakaprot et al., 2009; Wikgren et al., 2009) امروزه مشخص شده است که مخچه در یادگیری شرطی[5] (al.,2009  Thompson et (Gomez et al., 2010;، رفتارِ شناختی[6](Lalonde., et al., 1990) و یادگیری احساسی (Timmann., et al., 2009) نقش تعیین کننده ای دارد. همچنین وجود مخچه برای انواع یادگیری حرکتی نیز ضروری می باشد (Gómez., et al., 2010).  علاوه بر این، تحقیقاتی که روی نوعی ماهی طلایی ^[7]صورت گرفته، بیان کننده ی آن است که همانند آنچه در پستانداران رخ می دهد، یادگیریِ شرطی شدن کلاسیک، ارتباط بسیار زیادی به مخچه دارد .(Yang., et al., 2009)

آمیگدال، ساختاری متشکل از گروهی هسته، واقع در لوب گیجگاهی مغز است که نقش کلیدی در فرایند های احساسی و ترس دارد. همچنین نقش مستقیم آمیگدال در یادگیری احساسی نیز پیشنهاد شده (Galliot., et al 2009). مطالعات اخیر حاکی از آن است که آمیگدال در تعدیل عملکرد های هیپوکامپ نیز دخالت دارد. زیرا آسیب های آمیگدال می تواند در رفتارهای مربوط به ترس نقص ایجاد کند. همچنین اثر مستقیم آمیگدال بر یادگیری فضاییِ مرتبط با هیپوکامپ تأیید شده است(Sigurdsson., et al., 2006) . مطالعات نشان داده که تخریب و یا غیر فعال کردن هسته ی جانبی آمیگدال و نواحی کناری آن، در حین کسب اطلاعات جدید، از فرایند یادگیری ممانعت می کند و باعث تغییر فعالیت عصبی درهسته ی جانبی آمیگدال می گردد  Wolterink et al., 2001; Daenen etal., 2003; Terpstra et al., 2003)).

      قشر پری فرونتال مخ[8] مغز ناحیه ی قدامی لوب فرونتال مغز است که در رفتارهای پیچیده ی ادراکی مغز، بیان شخصیت، تصمیم گیری ها و مدیریت رفتارهای صحیح اجتماعی دخالت دارد  Yang.,  2009)& .(Raine  مطالعات روان شناختی پیشنهاد می کند قشر پری فرونتال مخ فرایندها ی کنترلی حافظه ی کاری و حافظه ی بلند مدت اپیزودیک را بر عهده دارد ) (Ranganath and Knight., . 2003

 NMDA یا N- متیل D- آسپارتات، یک گیرنده ی یونوتروپیک اختصاصی گلوتامات است که اتصال نوروترانسمیتر گلوتامات و NMDA به آن، گیرنده را که یک کانال یونی کلسیمی است، فعال می کند و باعث ورود یون های کلسیم به سلول پس سیناپسی و انتقال پیام عصبی می شود، که نقش مهمی را درشکل پذیری سیناپس ایفا می کند و مکانیسم سلولی در یادگیری و حافظه است(Wiess., 2007). این گیرنده با تراکم بالا در آمیگدال وجود دارد و بیشترین توزیع آن در منطقه ی CA1 هیپوکامپ می باشد. گیرنده های NMDA در CA1، در تنظیم شکل پذیری[9] سیناپسی و فرایند یادگیری و حافظه که شامل LTP و LTD است، نقش بسیار مهمی دارند. تحقیقات نشان داده، تجویز آگونیست هایNMDA  باعث پیشرفت در فرایند یادگیری می شود ((Izquierdo et al., 2004; chen et al., 2009; Grilli et al.,2009; Kandel al., 2000.

مطالعات فراوانی نشان می دهند که در پستانداران هورمون های جنسی از طریق اثر بر هیپوکامپ، یادگیری فضایی و حافظه را تحت تأثیر قرار می دهند Hodgson et al, 2008; ) (Mohaddes et al., 2009. وجود گیرنده های استروژنی در آمیگدال و هیپوکامپ، بیانگر نقش استروئیدهای جنسی در حفظ و تعدیل یادگیری و حافظه فضایی است.(Malin et al, 2007)  همچنین استروژن باعث افزایش در تراکم خارهای دندریتی[10]، افزایش فرکانس انتهای پیش سیناپسی می شود که می توا نند شکل پذیری را در هیپوکامپ افزایش دهند و این مسئله به طور مستقیم یادگیری و حافظه را افزایش می دهد (Wiess., 2007).

با توجه به اینکه زنواستروژن ها، به خصوص بیس فنول آ به طور گسترده ای از طرق مختلف وارد بدن انسان می شوند و عملکرد هورمون های استروئیدی را مختل می کنند، و از آنجایی که هورمون های استروئیدی نقش مهمی در فرایند های یادگیری اعمال می کنند و این
فرایند ها توسط گیرنده های NMDA میانجی گری می شوند، این تحقیق بر آن است تا اثر بیس فنول آ را بر توزیع زیر واحد NR1 گیرنده های NMDA در هیپوکامپ، مخچه، آمیگدال و قشر پری فرونتال مخ واثر آن را بر یادگیری احترازی غیر فعال در موش صحرائی نر
 بررسی کند.

مواد شیمیایی مثل حشره کشها، علف کشها، پلاستیک های کربناتی مختلف، شامپوها، ظروف یک بار مصرف، مواد غذایی کنسروی ناشی از شرایط اقتصادی و اجتماعی حاکم بر جهان امروز ماست. بر طبق آنچه که تا به حال ذکر شد، استروئیدها در دوز پایین باعث افزایش یادگیری و تقویت حافظه می شوند. در نتیجه باتوجه به نقش استروئید ها در رشد و عملکرد سیستم عصبی انتظار می رود که بیس فنول آ به علت تشابه ساختمان مولکولی بتواند عملکرد استروئیدها را در فرایند یادگیری دچار اختلال کند  .(Brinton., 2009)به این صورت که به سایت ویژه نورواستروئیدها در زیر واحد NR1 گیرنده ی NMDA باند شده مانع اتصال استروژن شده و موجب کاهش یادگیری می شود  .(Wiess., 2007)با توجه به اینکه گلوتامات از نوروترانسمیترهایی است که در بسیاری از فعالیت های مغزی نظیر یادگیری و حافظه، رفتارهای هیجانی نقش دارد و بیماری های زیادی در سیستم عصبی مرتبط به عملکرد این گیرنده است، لذا هر گونه اختلال در عملکرد این نوروترانسمیتر بطور وسیعی اختلالات را در پی دارد و بنابراین یافتن عوامل مخل این سیستم بسیار حائز اهمیت می باشد. لذا ما در این تحقیق تاثیر بیس فنول آ بر یادگیری با واسطه زیر واحد NR1 گیرنده NMDA را بررسی
می نماییم.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.