انواع تحقیقات

لول و استل در سال ۱۹۸۸برای تحقیق و توسعه معمولاً سه نوع تحقیقات پایه ای، تحقیقات کاربردی و تحقیقات توسعه ای ذکر می کنند. و هر سه نوع تحقیق را اجزای فرآیند خلاقیت معرفی می نمایند. یونسکو در سال ۱۹۸۰، فعالیت های علمی و تکنولوژیک را به سه گروه تقسیم کرده است:

• تحقیق و توسعه تجربی؛ خدمات علمی و تکنولوژیکی؛ آموزش علوم و تکنولوژی در سطح عالی (علی احمدی، ۱۳۷۷)

نواز شریف انواع فعالیت های تحقیق و توسعه را در چهار گروه ۱- خدمات فنی، ۲- پژوهش و توسعه کاربردی، ۳- پژوهش و توسعه پایه و ۴- خدمات عمومی (بررسی بازار و منابع، پردازش اطلاعات و …) طبقه بندی می‌نماید.

تحقیق و توسعه را دانشمندان و مهندسان با دقت بیشتری به پنج حیطه طبقه بندی می کنند: ۱- تحقیقات پایه محض، ۲- تحقیقات پایه ای عینی (جهت دار)، ۳- تحقیقات کاربردی، ۴- تحقیقات توسعه ای و  ۵- خدمات.

مجموعه نوشته هایی که طبقه بندی ها و مراحل پژوهش و توسعه را ارائه داده اند، عمدتاً به مراجع یونسکو و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی استناد کرده اند و می توان با صرفنظر از تشابه ها آنها را بدین گونه خلاصه کرد:

الف) طبقه بندی بر اساس مراحل کار پژوهش و توسعه ( طبقه بندی سازمان همکادی و توسعه اقتصادی):

• تحقیقات پایه یا بنیادی ۲- تحقیقات کاربردی ۳- تحقیقات توسعه ای یا توسعه تجربی

ب) طبقه بندی بر اساس وظایف محوله به واحدهای تحقیقاتی (طبقه بندی یونسکو):

• تحقیقات برای توسعه کلی معرفت درباره اوضاع و احوال اجتماعی
• تحقیقات مربوط به اقتصاد، آموزش، تحقیق، تولید و توزیع
• تحقیق در روش ها جهت شناخت و ارزشیابی روش های تحقیق تجربی
• بررسی های مقایسه ای
• فعالیت های مربوط به ایجاد، توسعه و اداره مراکز علمی
• فعالیت در زمینه گردآوری، تجزیه و تحلیل داده ها
• بررسی های لازم برای تهیه نقشه های جامع از خصوصیات طبیعی کشور
• فعالیت های مربوط به انواع توصیه کنترل استاندارد

ج) طبقه بندی بر اساس تفکیک بودجه (طبقه بندی یونسکو):

۱- تحقیقات در امور عمومی ۲- تحقیقات در امور اجتماعی ۳- تحقیقات در امور اقتصادی

د) طبقه بندی بر اساس رشته های علوم همچون پژوهش در فیزیک، پژوهش در زیست شناسی و …

ه) طبقه بندی بر اساس عرصه های فعالیت مانند پژوهش و توسعه صنعتی، که خود شامل انواع دیگری از پژوهش همچون پژوهش در ساخت، پژوهش در فرآیند و پژوهش در محصول می گردد.

۲-۲-۲- نتیجه حاصل از فعالیت های تحقیق و توسعه

فعالیت های علمی و تحقیق و توسعه به مفهوم عام همیشه دو نوع محصول به همراه دارد یکی معلومات و دانش و دیگری تکنولوژی و فن.در لغت نامه ها علم به معنای ‹‹ کسب معلومات به صورتی سیستماتیک و تنظیم یافته›› تعریف می گردد. بعضی ها علم را به معنای ‹‹ایجاد خلاقیت››، برخی دیگر علم را ‹‹ یک نوع فعالیت فکری و اجتماعی›› و برخی دیگر علم را یک نوع ‹‹ تحول فرهنگی›› دانسته اند. اوایل قرن هیجدهم شروع ارتباط بین علم و تکنولوژی بود و از آن به بعد فعالیت های تحقیق و توسعه سرمنشأ رشد تکنولوژی گردید. (علی احمدی، ۱۳۷۷)

تکنولوژی عبارت است از دانش و مهارت های لازم برای تولید کالا و خدمات که حاصل قدرت فکری و شناخت انسان و ترکیب قوانین موجود در طبیعت می باشد. به بیان دیگر تکنولوژی عبارت است از ابزار، مکانیزم، دانش یا فرآیندی که برای تبدیل ورودی ها به خروجی ها به منظور ارتقای قابلیت های افراد، گروه های کاری و سازمان‌ها به کار می رود.

۲-۳- ارزیابی عملکرد

بهبود مستمر عملکرد سازمان‌ها، نیروی عظیم هم‌افزایی[۱] ایجاد می‌کند که این نیروها می‌تواند پشتیبان برنامه رشد و توسعه و ایجاد فرصت‌های تعالی سازمانی شود.  ایجاد یک سازمان بهره ور و کارا بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت، دستیابی به اهداف، شناسایی چالش‌های پیش روی سازمان، کسب بازخورد و اطلاع از میزان اجرای سیاست‌های تدوین شده و شناسایی مواردی که به بهبود جدی نیاز دارند، میسر نخواهد شد. لرد کلوین[۲] فیزیک‌دان انگلیسی در مورد ضرورت اندازه‌گیری می‌گوید: “هرگاه توانستیم آنچه درباره آن صحبت می‌کنیم اندازه گرفته و در قالب اعداد و ارقام بیان نماییم می‌توانیم ادعا کنیم درباره موضوع مورد بحث چیزهایی می‌دانیم، در غیر این صورت آگاهی و دانش ما ناقص بوده و هرگز به مرحله بلوغ نخواهد رسید” (نیون[۳]، ۲۰۰۸).

عملکرد بالا عملکرد هدفی است که سازمان‌ها دنبال می­کنند. یک روش منطقی و علمی ارزیابی نه تنها به طور موثر می‌تواند عملکرد گذشته سازمان را ارزیابی کند، بلکه منجر به اتخاذ تصمیماتی به منظور بهبود و دستیابی به موقعیت مطلوب عملکرد در آینده نیز می­شود (جین، جینگ‌فنگ و جینان[۴]، ۲۰۱۲).

به منظور درک صحیح هر پدیده لازم است آن پدیده تعریف شود تا برداشت و فهم مشترکی حاصل شود. موضوع ارزیابی عملکرد هم از این قاعده مستثنی نیست. در ادبیات و مبانی نظری تعاریف گوناگونی از اصطلاح ارزیابی عملکرد ارائه شده است.

اندازه­گیری عملکرد، پیشرفت انجام یک برنامه را در مقایسه با اهداف از پیش تعیین شده، به صورت پیوسته و عملی نشان می­دهد. شاخص­های عملکرد نیز نوع یا سطح فعالیت­های انجام شده در برنامه و محصولات یا نتایج حاصله از برنامه را نشان می­دهد. این برنامه ممکن است شامل فعالیت­ها ، پروژه­ها، وظایف، ماموریت­ها و سیاست­هایی که یک هدف مشخص با یک مجموعه اهداف را دارند، باشد. به عبارت دیگر اندازه‌گیری عملکرد به عنوان فرایند کمی کردن اثربخشی و اثر بخشی یک فعایت می‌باشد(نیئلی، جئورجی و پلتز[۵]، ۲۰۰۷).

[۱] Synergy

[۲] Lord Kelvin

[۳] Niven

[۴]  Xin, Jianfeng, & Xinan

[۵]  Neely, Gegory, & Platts

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

مقدمه

امروزه رقابت در عرصه تولید و تجارت جهانی به واسطه کمرنگ شدن مرزهای اقتصادی ابعاد دیگری یافته و کوشش در جهت ارتقا و بهبود بهره‌وری و اثربخشی بر اساس عقلانیت اقتصادی، همواره می‌باید مورد تاکید و توجه قرار گیرد. در واقع می­توان گفت، بدون افزایش اثربخشی و بهره وری هیچ اقتصادی نمی‌تواند انتظار اعتلای سطح زندگی مردم خود را داشته باشد (امامی میبدی, ۱۳۷۹).

اندازه‌گیری اثربخشی به عنوان یکی از مهمترین روش­های ارزیابی عملکرد سازمان‌ها و شرکت­ها مطرح می‌باشد که نتایج حاصل از اندازه­گیری اثربخشی و روش­هایی همچون الگو برداری، سازمان‌ها را قادر می­سازد تا ناراکاریی زیرواحد­های خود را برطرف نموده و عملکرد سازمان را بهبود بخشند (شاهرودی و شاکر محمودکیانی ،۱۳۹۰). در واقع ایجاد یک بخش ارزیابی عملکرد و طراحی سیستم کنترل به مدیریت و سازمان‌ها کمک می­کند تا به طور موثر مدیریت کرده و عملکرد خود را در دستیابی به اهداف ارزیابی کنند ( چنا، هسیا، تزنگ، ۲۰۱۱[۱]).

نظر به اهمیت و نقش پژوهش در توسعه اقتصادی هر کشور، ارزیابی و سنجش اثربخشی طرح های پژوهشی و تعیین میزان موفقیت آنها در رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده، ابزاری ارزشمند جهت توسعه و شکوفایی به شمار می آید که نتایج آن می تواند اطلاعات مناسبی را جهت بهبود عملکرد طرحها و واحدهای پژوهشی فراهم سازد (میرزایی, ۱۳۸۸).

مسئله ارزیابی پروژه­های تحقیقاتی به یکی از پر چالش­ترین مسائل تصمیم­گیری تبدیل شده­است. پروژه­ها باید قابل ارزیابی و اولویت­بندی بوده تا بتوان منابع را به نحو موثرتری به آن­ها تخصیص داد. تا کنون سیستم­های ارزایابی عملکرد متفاوتی توسعه داده شده است و مسئله قابل تامل این است که این سیستم از جامعیت لازم برخودار بوده و بتواند به گونه­ای ­موثر به به ارزیابی پروژه­ها بپردازد.

لذا با توجه به هدف این پژوهش و رویکرد پیشنهادی برای سنجش اثربخشی پروژه­های تحقیقاتی، در این فصل به مرور تاریخچه و تعاریفی از ارزیابی عملکرد پروژه‌ها و اثربخشی و مدل­های مختلف مورد استفاده برای سنجش آن وتئوری فازی پرداخته می­شود.

۲-۲- تحقیق و توسعه

بر طبق تعریف منووال[۲] در سازمان همکاری و توسعه اقتصادی[۳] در سال‌های ۱۹۹۴ و ۲۰۰۲، نوآوری علمی و تکنولوژیکی، تبدیل ایده به محصول جدید یا محصول بهبود یافته، صنعت یا فرآیند تجاری جدید یا بهبود یافته و یا شیوه جدیدی که بکار جامعه بیاید، می‌باشد و تحقیق و توسعه[۴] بر اساس گفته او در سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در سال‌های ۱۹۹۴ و ۲۰۰۲ و همچنین مطالعات زمینه یابی نوآوری تکنولوژیک شرکت های اسپانیایی در سال ۱۹۹۹، به این صورت تعریف می شود: کارخلاقانه سیستماتیک برای افزایش ذخیره دانش، شامل دانش افراد، فرهنگ و جامعه و استفاده از این ذخیره دانش برای کاربرد در اختراعات جدید می‌باشد.

بر اساس تعریف فریمن ‹‹تحقیق و توسعه عبارت از کار خلاقی است که به طور منظم برای افزایش ذخیره علمی و دانش فنی و نیز استفاده از این دانش در اختراع و طرح کاربردهای جدید، انجام می شود.›› (علی احمدی، ۱۳۷۷)

بر طبق تعریف دین ولگدهار‹‹فرآیند تحقیق و توسعه عبارت از شناسایی نیاز یا استعداد، پیدایش اندیشه ها، آفرینش، طراحی، تولید و معرفی و انتشار یک محصول یا نظام تکنولوژیک تازه است.›› (علی احمدی، ۱۳۷۷)

همچنین نواز شریف تحقیق و توسعه را بزرگترین بزرگترین منبع نوآوری است و توانایی حرکت همگام با دیگران و پیش افتادن از آنها، چه در مورد کشورها و چه در مورد افراد، بستگی به مهارت‌های نوآوری ایشان دارد. (نواز شریف، ۱۹۸۳)

یونسکودر سال ۱۹۸۰ تحقیق و توسعه را چنین تعریف کرده است: ‹‹هرگونه فعالیت منسجم و خلاق در جهت افزایش سطح دانش و معرفت علمی اعم از دانش مربوط به انسان، فرهنگ، جامعه و استفاده از این دانش برای کاربردهای جدید.›› (علی احمدی، ۱۳۷۷)

بر اساس تعریف رایپوت‹‹ تحقیق و توسعه، کلیه فعالیت های توسعه ای دانش علمی را در بر می گیرد، چه هدف علمی خاصی در ذهن داشته باشد یا نداشته باشد. چه از نتایج تحقیقات نظری و کاربردی برای ارائه فرآورده ها و فرآیندهای جدید، استفاده بکند یا نکند.›› (علی احمدی، ۱۳۷۷)

‹‹ تحقیق و توسعه، اصطلاح عامی است که فعالیت های بسیار گسترده ای را از تکوین تکنولوژی جدید، ابداع، اختراع، بهبود کمی و کیفی محصولات و خدمات تا کاربردهای صنعتی، اقتصادی، اجتماعی آنها به منظور تأمین نیازهای روزافزون جوامع بشری را در بر می گیرد و دارای ابعاد بسیار وسیع انسانی، فنی، ابزاری (مادی)، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و … می باشد. که هر یک به نوبه خود  ابعاد دقیق تر و گسترده ای را در برگرفته و مستلزم آگاهی های اجتماعی، علمی، فنی، تحقیقی، برنامه ریزی دقیق و مدیریت کارآ برای حصول نتیجه مطلوب می باشد.›› (ساپ چوی، ۱۳۶۷)

در بعضی از متون نظیر فریمن در سال ۱۹۷۴، اصطلاح ‹‹تحقیق و توسعه تجربی ›› بجای ‹‹ تحقیق و توسعه›› به کار رفته تا واژه ‹‹ توسعه ›› که یکی از بخش های فعالیت تحقیق و توسعه است با همین واژه که در اقتصاد به کار می رود، تداخل معنی پیدا نکند. (علی احمدی، ۱۳۷۷)

تحقیق و توسعه یکی از فعالیت هایی است که در مراحل مختلف فرآیند نوآوری ممکن است درگیر آن شویم. تحقیق و توسعه فقط منبعی برای ایده‌های جدید نیست بلکه می‌تواند برای حل مسائل شناسایی شده هم بکار رود (والدراما[۵] و دیگران، ۲۰۰۸). به بیان دیگر فعالیت تحقیق و توسعه ، یک فرآیند سازمان یافته شامل ایجاد، تولید، انتشار و بکارگیری دانش می‌باشد (ونگ[۶] و هانگ[۷]، ۲۰۰۷؛ ونگ، ۲۰۰۷؛ لو[۸] و هانگ، ۲۰۱۰). از آنجا که سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه یکی از مهمترین عناصر پیشرفت علمی و تکنولوژیکی است، هر کشوری که از منابعش به صورت ناکارا استفاده کند، جریمه اش پیشرفت کندتر می‌باشد. به گونه ای که سرمایه گذاری بیشتر  در چنین شرایطی، کمک کمتری در ایجاد پیشرفت خواهد کرد (ونگ و هانگ، ۲۰۰۷؛ ونگ، ۲۰۰۷). در کمیسیون صنایع سال ۱۹۹۴، تحقیق و توسعه را یک منبع اصلی نوآوری و یک محرک مهم در رشد اقتصادی کشور دانسته اند (هیرونز[۹] و دیگران، ۱۹۹۸). در سال های اخیر در کشورهای زیادی، حجم وسیعی از منابع صرف فعالیت های تحقیق و توسعه شده است. برای مثال در سال ۲۰۰۳، هزینه ناخالص داخلی تحقیق و توسعه به تولید ناخالص داخلی[۱۰] در آمریکا، ژاپن و ۲۵ کشور اروپایی به ترتیب ۲٫۶۷%، ۳٫۱۲% و ۱٫۸۶% بوده است (ونگ، ۲۰۰۷).

[۱] – Chena, Hsua, & Tzeng

[۲] – Manual

[۳] – Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD)

[۴] Research & Developement (R&D)

[۵] – Valderrama

[۶] – Wang

[۷] – Hunng

[۸] – Lu

[۹] – Hirons

[۱۰] – Gross Domestic Product(GDP)

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

قلمرو تحقیق

۱-۵-۱- قلمرو مکانی و زمانی تحقیق

این تحقیق در زمستان سال ۱۳۹۲ و در شرکت برق منطقه ای یزد صورت گرفته است. از آنجا که هدف تحقیق سنجش اثربخشی پروژه‌های تحقیقاتی است، پروژه‌های تحت بررسی، پروژه‌های انجام شده در واحد تحقیقات سازمان می‌باشد.

۱-۶- جامعه و نمونه ی آماری تحقیق

در این تحقیق جامعه ی آماری را پروژه‌های تحقیقاتی انجام شده در شرکت برق منطقه ای یزد تشکیل می‌دهند، که به انتخاب سرپرست واحد تحقیقات سازمان، نمونه ی تحقیق، ۱۵ پروژه از پروژه‌های تحقیقاتی انجام شده در ۱ سال اخیر می‌باشد.

۱-۷- روش انجام تحقیق

روش تحقیق به کار برده شده در این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی است زیرا هدف تحقیق شناسایی شاخص ها و بررسی هر یک از آنها برای سنجش اثربخشی پروژه‌ها می‌باشد. این تحقیق از حیث روش جمع آوری داده‌های مورد نیاز یا به عبارتی طرح تحقیق، جز تحقیقات توصیفی -پیمایشی است و به منظور کسب داده‌های مورد نیاز از روش میدانی استفاده شده است.

روش گردآوری اطلاعات بدین صورت خواهد بود که پس از بررسی ادبیات موضوع و دستیابی به اطلاعات به درک بهتر چارچوب ارزیابی و، به جمع‌آوری معیارها، جز معیارها و شاخص‌های مطرح در این زمینه پرداخته و سپس با برگزاری جلسات متعدد با خبرگان به موارد زیر دست خواهیم یافت:

• مطالعه ادبیات تحقیق، شناسایی و تعیین معیارهای سنجش اثربخشی پروژه‌های تحقیقاتی
• تعیین معیارهای موثر بر اثربخشی ( با استفاده از روش دلفی فازی)
• وزن هریک از معیارها و شاخص‌ها (روش وزن دهی آنتروپی)
• جمع اوری داده‌ها
• تجزیه و تحلیل داده‌ها (با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره

۱-۸- کلید واژه ها

ارزیابی، اثربخشی، پژوهش‌های کاربردی، تحقیق و توسعه، شرکت برق منطقه‌ایی یزد

۱-۹- ساختار کلی تحقیق

مدل ارزیابی و سنجش طرح‌های پژوهش کاربردی در سه گام طراحی می‌شود. در نمودار زیر فرایند طراحی و اجرای مدل نشان داده شده است.

با توجه به عنوان پروژه تعریف واژه‌های کلیدی از جمله ارزیابی، اثربخشی و پژوهش ضروری است. نمودار زیر فرآیند طراحی و اجرای مدل ارزیابی و سنجش اثربخشی طرح‌های پژوهشی کاربردی را نشان می‌دهد.

این پایان‌نامه از پنج فصل تشکیل شده است. در فصل اول کلیات پژوهش شامل تعریف موضوع، سوالات پژوهشی، قلمرو تحقیق، روش تحقیق و واژه های به کار رفته در تحقیق بیان می‌شود.  در فصل دوم به بررسی مفاهیم و پیشینه ی پژوهش پرداخته شده و در ادامه در فصل سوم روش تحقیق و رویکردهای مورد استفاده به منظور ارزیابی اثربخشی پروژه‌های تحقیقاتی به تفصیل مورد بررسی قرار می‌گیرد. در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل داده‌ها و ارزیابی نتایج پرداخته می‌شود و در نهایت، فصل پنجم به بررسی نتایج تحقیق و پیشنهاداتی برای پژوهش‌های آتی اختصاص یافته است.

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

۱-۱-۱ نتایج

معیارهای نتایج، آنچه را که یک سازمان به دست می‌آورد است که سازمان سرآمد در حوزه‌های مختلف به آن‌ها دست پیدا می‌کند و بیان‌کننده دستاوردهای حاصل از اجرای مناسب توانمندسازها هستند.

۱-۱-۲ اثربخشی

مفهوم اثربخشی[۱] در مدیریت با تغییر میزانِ موفقیتِ نتایج حاصل از کار، باید مهم‌ترین هدف مدیر باشد. می­توان گفت که اثربخشی چیزی است که از راه اعمال صحیح به دست می‌آید (تیبادو و فویلا[۲]،۱۹۹۶).

  ۱-۲ مدل تحلیلی

سازمان‌هایی که حقیقتاً سرآمد هستند می‌کوشند با دستاوردهایشان و نشان دادن چگونگی دستیابی به آن‌ها و اینکه در آینده چه دستاوردهایی خواهند داشت رضایت ذینفعان خود را جلب کنند. انجام این کار حتی در مساعدترین شرایط، کار دشواری است. ازاین‌رو در شرایطی که رقابت جهانی افزایش می‌یابد، نوآوری‌های فنّاوری به‌سرعت اتفاق می‌افتند، فرآیندها تغییر می‌کنند و تغییرات مداوم در اقتصاد، شرایط اجتماعی و محیطی پیرامون مشتری رخ می‌دهد، استمرار این کار دشوارتر نیز خواهد شد. با شناخت این چالش‌ها بود که بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت EFQM ایجاد شد تا رهیافتی به مدیریت را بین سازمان‌های اروپایی ترویج کند که در ابعاد جهانی قابل‌طرح و راهنمای آن‌ها به‌سوی سرآمدی پایدار باشد.

بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت، یک سازمان غیرانتفاعی است که در سال ۱۹۸۸ میلادی توسط ۱۴ شرکت معتبر اروپایی و با حمایت اتحادیه اروپا تأسیس گردید و در حال حاضر بیش از ۸۰۰ شرکت اروپایی در این سازمان عضویت دارند. مأموریت این سازمان ایجاد یک نیروی راهبر در جهت سرآمدی عملکرد و چشم‌انداز آن درخشش سازمان‌های اروپایی در جهان است (پریس اورتیز و آلوارز گارسیا[۳]).

بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت، نقش اساسی در جهت ترغیب و کمک به شرکت‌های اروپایی برای توسعه مدیریت کیفیت در اروپا داشته است. شرکت‌های اروپایی پذیرفته‌اند که مدیریت کیفیت فراگیر راهی برای مدیریت کردن فعالیت‌ها در جهت دستیابی به کارایی، مؤثر بودن و مزیت‌های رقابتی است که تضمین‌کننده موفقیت در درازمدت بوده است و این میسر نمی‌گردد مگر با تأمین نیازهای مشتریان، کارکنان و دیگر ذینفعان سازمان و این عقیده روزبه‌روز در بین شرکت‌های اروپایی بیشتر رواج می‌یابد. مدل سرآمدی EFQM،‌ به‌عنوان چارچوبی اولیه برای ارزیابی و بهبود سازمان‌ها معرفی شده است، مدلی که نشان‌دهنده مزیت‌های پایداری است که یک سازمان سرآمد باید به آن‌ها دست یابد.

کار طراحی این مدل به‌صورت جدی از سال ۱۹۸۹ میلادی آغاز شد و مدل سرآمدی EFQM در سال ۱۹۹۱ معرفی گردید. این مدل به‌سرعت موردتوجه شرکت‌های اروپایی قرار گرفت و مشخص گردید که سازمان‌های بخش عمومی و صنایع کوچک هم علاقه دارند از آن استفاده کنند. در سال ۱۹۹۵ ویرایش مربوط بخش عمومی و در سال ۱۹۹۶ مدل مربوط به سازمان‌های کوچک توسعه داده شد. اگرچه این مدل همواره موردتوجه و بازبینی بنیاد اروپایی کیفیت قرار داشته است اما مهم‌ترین بازبینی که منجر به تغییراتی در مدل گردید در سال ۱۹۹۹ اتفاق افتاد. مهم‌ترین تغییرات عبارت بودند از توجه بیشتر و رویکردهایی که می‌توانست نتایج مربوط به مشتریان را به دنبال داشته باشد و نیز توجه بیشتر به بحث شراکت و مدیریت دانش. در سال ۲۰۰۱ مدل سازمان‌های کوچک و متوسط با مدل سرآمدی EFQM هماهنگی بیشتری پیدا کرد و تحت نام مدل سرآمدی EFQM ویرایش سازمان‌های کوچک و متوسط معرفی گردید. در سال ۲۰۰۳ ویرایش جدیدی از مدل EFQM ارائه شده است که نسبت به ویرایش سال ۱۹۹۹ دارای تغییرات فراوانی در زیر معیارها و نکات راهنما است.

  ۱-۳ ساختار پایان‌نامه

در این فصل به تعریف مسئله و کلیات رساله حاضر پرداخته شد. در فصل دو مبانی نظری پژوهش شامل تعریف کامل مدل و مزایای آن بررسی خواهد شد. فصل سوم به روش‌شناسی پژوهش اختصاص دارد که در آن رهیافت‌های مدل کاملاً معرفی و روش مورداستفاده در این تحقیق ارائه خواهد شد. نتایج حاصل از جمع‌آوری داده‌ها و تجزیه‌وتحلیل آن‌ها در فصل چهارم قرار دارد و نتیجه‌گیری و پیشنهاد نیز در فصل پنجم ارائه شده است.

[۱] Effectiveness

[۲] Thibodeaux & Favilla

[۳] Peris-Ortiz & Álvarez-García

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید