دانشگاه فردوسی مشهد
پردیس بین الملل
پایان نامه جهت اخذ درجهی کارشناسی ارشد
رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی
گرایش عمومی
عنوان:
تاثیر تغییرپذیری در سطح افزونگی اجرا برای سطوح مختلف مهارت بر یادگیری پرتاب آزاد بسکتبال
استاد راهنما:
دکتر حمیدرضا طاهری
استاد مشاور:
دکتر علیرضا صابری
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب:
فصل اول: مقدمه و طرح تحقیق
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 2
بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………….. 2
اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………….. 6
اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………….. 6
فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………………………………… 7
پیش فرض های تحقیق……………………………………………………………………………………….. 7
محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………… 7
رعایت کردن نکات اخلاقی……………………………………………………………………………………… 7
تعاریف نظری و عملیاتی واژه ها…………………………………………………………………………… 8
فصل دوم: مبانی نظری و پژوهشی تحقیق
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………. 11
مبانی نظری……………………………………………………………………………………………………… 11
تغییر پذیری تمرین…………………………………………………………………………………………….. 11
تغییر پذیری در اجرای حرکت……………………………………………………………………………….. 17
تفاوت افراد ماهر و مبتدی………………………………………………………………………………….. 22
پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………… 25
پیشینه تغییر پذیری تمرین…………………………………………………………………………………. 25
پیشینه تغییرپذیری به عنوان نویز و کارکردی……………………………………………………. 29
پیشینه تفاوت افراد ماهر و مبتدی…………………………………………………………………… 32
پیشینه مربوط به بکارگیری تغییر پذیری در سطح افزونگی اجرا در تمرین……………… 36
نتیجه گیری پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………….. 37
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
مقدمه………………………………………………………………………………………………………… 40
روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 40
جامعه و نمونه آماری…………………………………………………………………………………….. 40
متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………………….. 40
متغیر مستقل……………………………………………………………………………………………. 40
متغیر تعدیل کننده……………………………………………………………………………………… 40
متغیر وابسته ……………………………………………………………………………………… 40
متغیر کنترل شده…………………………………………………………………………………… 41
متغیرکنترل نشده……………………………………………………………………………….. 41
ابزار تحقیق…………………………………………………………………………………………. 41
روش اجرا……………………………………………………………………………………………. 42
تقسیم کردن آزمودنی ها ………………………………………………………………………. 42
ورود به آزمایشگاه……………………………………………………………………………… 43
پیش آزمون…………………………………………………………………………………………. 43
اکتساب……………………………………………………………………………………………… 43
آزمون های یادداری……………………………………………………………………………… 44
یاددادی فوری…………………………………………………………………………………… 44
هدف ثابت……………………………………………………………………………………… 44
هدف متغیر…………………………………………………………………………………. 44
افزونگی ثابت……………………………………………………………………………….. 45
افزونگی متغیر……………………………………………………………………………… 45
یادداری تاخیری…………………………………………………………………………….. 45
تحلیل آماری داده ها……………………………………………………………………….. 45
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل آماری داده ها
مقدمه………………………………………………………………………………………….. 47
بخش اول: توصیف آماری داده ها……………………………………………………. 47
بخش دوم: آزمون فرضیه ها…………………………………………………………… 50
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
مقدمه………………………………………………………………………………………… 61
خلاصه یافته های تحقیق………………………………………………………………. 61
بحث و بررسی نتایج مربوط به گروه ماهر…………………………………………. 61
تفسیر نتایج مربوط به افراد مبتدی…………………………………………………. 62
نتیجه گیری کلی……………………………………………………………………………… 64
پیشنهادات آموزشی…………………………………………………………………… 66
منابع تحقیق…………………………………………………………………………… 67
فصل اول: مقدمه و طرح تحقیق
مقدمه:
انسان موجودی است که به طور مداوم در حال یادگیری است. در زمینه حرکت موضوع یادگیری آنقدر اهمیت دارد که حتی میتوان گفت زندگی بشر به آن وابسته است. مربیان در زمینههای ورزشی به دنبال روشهای بهینه آموزش مهارتها به شاگردان خود هستند، روشهایی که هزینه و وقت کمتری صرف آنها شود و شاگردان بتوانند به بهترین نحو مهارت را یاد بگیرند. معمولاً افراد به این امید مهارتها را تمرین میکنند که در آینده و در محیطی مشابه آن مهارت را مجدداً اجرا نمایند (مگیل[1] 2011). یکی از روشهایی که مربیان برای آموزش مهارت از آن استفاده میکنند تمرین به صورت متغیر میباشد. در این روشتمرینی فرد در هر اجرا پارامتر حرکت یا شرایط محیطی را تغییر میدهد (مگیل 2011). عقیده کلی بر این است که با این روش تمرینی فرد قانونی کلی را برای شرایط مختلف آینده یاد میگیرد که اجرای حرکت را تسهیل خواهد کرد (اشمیت و لی[2] 2011، مگیل 2011). اما این نتایج بر اساس تحقیقاتی گرفته شدهاند که تغییرپذیری در هدف حرکت را مد نظر قرار دادهاند، و امکان دارد زمانی که فرد تغییر پذیری در نحوه رسیدن به هدف را تجربه نماید نتایج با گفتههای قبل متفاوت باشد (رانجاناتان و نیوول[3] 2013). در این زمینه تحقیقات اندکی انجام شده است و همچنین تحقیقات قبلی در برخی موارد دارای نواقص مختلفی میباشند. این تحقیق بر آن است تا با در نظر گرفتن شرایط مختلفی از جمله سطح مهارت افراد به روشن شدن این موضوع کمک نماید.
بیان مسئله:
در زمینه ورزش معمولاً مربیان به دنبال بهترین روشهای آموزش مهارتها به شاگردان خود میباشند. آنها سعی دارند که افراد را از طریق متدهای مختلف تمرینی به سطح مهارت بالایی برسانند. معمولاً مهارت حرکتی به عنوان اجرا در سطوح خیلی بالا به صورت ثابت تعریف میشود (گاتری[1] 1952). بنابراین تعریف سطح مهارت بالا با تغییرپذیری رابطه معکوس دارد. اگرچه این تاکید بر کاهش تغییرپذیری بیشتر در سطح هدف مطرح میشود (مانند خوردن دارت به هدف) اما گاهی اوقات به صورت غیر آشکار این گونه پنداشته میشود که الزاماً تغییرپذیری در سطح هدف با کاهش تغییرپذیری در سطح اجرا همراه میباشد (رانجاناتان و نیوول 2013). اما تحقیقات مختلف نشان دادهاند که الزاماً کاهش در تغییرپذیری در رسیدن به هدف با کاهش در تغییرپذیری در سطح اجرا همراه نیست (رانجاناتان و نیوول 2013). همچنین تحقیقات نشان دادهاند که تغییرپذیری در سطح اجرا در افراد خیلی ماهر نیز وجود دارد (برنشتاین[2] 1967). این یافتهها منجر به این گفته شد که تغییرپذیری برای اجرا در سطوح ماهر و مبتدی ضروری میباشد (داویدز، گلیزر، آراجو، و بارتلت[3] 2003). با این وجود سوال مهمی که به وجود میآید این است که آیا معنی این شواهد این است که برنامههای تمرینی نیاز دارند به منظور تسهیل یادگیری تغییرپذیری داشته باشند یا خیر؟
یک نکته مهم در این زمینه تمایز قائل شدن بین تغییرپذیری درونی سیستم حرکتی با تغییرپذیری است که توسط عامل بیرونی همچون مربی اعمال میشود. با توجه به گفته برنشتاین (1967) بدن انسان یک سیستم با افزونگیهای بسیار زیاد است و درجات آزادی آن معمولاً بیشتر از درجات آزادی مورد نیاز برای اغلب تکالیف میباشد، و راههای مختلف متعددی برای رسیدن به یک نتیجه مشابه وجود دارد. معمولاً تغییرپذیری که در رفتار افراد ماهر دیده میشود بسیار کم است و در عین حال برای جبران انحرافات کوچک کاملاً کاربردی میباشد (رانجاناتان و نیوول 2013). رانجاناتان و نیوول (2013) تغییرپذیری را به دو سطح تقسیم میکنند. به عقیده آنها تغییرپذیری یا در سطح هدف است یا در سطح افزونگی اجرا[4]. اما خود تغییرپذیری در سطح هدف نیز به دو زیرشاخه ساختاریافته و ساختارنیافته تقسیم میشود. آنها (رانجاناتان و نیوول 2013) تغییریذیری ساختار نیافته را به عنوان یک تغییرپذیری نویز مانند تعریف میکنند که در آن همزمان چند پارامتر از کوششی به کوشش دیگر تغییر میکنند، اما در تغییرپذیری ساختاریافته یک پارامتر خاص به صورت سیستماتیک از کوششی به کوشش دیگر تغییر مینماید. به طور کلی شواهدی وجود دارد که نشان میدهد تغییرپذیری در سطح هدف به صورت سیستماتیک منجر به تعمیمپذیری و انتقال به شرایط تکلیفی جدید میشود (ون روزام[5] 1990). یک توجیه برای این اثر تغییرپذیری آن است که تغییرپذیری رابطه بین پارامترهای حرکتی و نتایج تکلیف را بهبود میبخشد، که منجر به توسعه یک قانون خلاصه میشود که میتواند به دیگر شرایط تمرین نشده تعمیم پیدا نماید (اشمیت[6] 1975).
اما همانطور که عنوان شد تغییرپذیری میتواند در سطوح افزونگی اجرا نیز وارد شود. فرض کنید که در یک تکلیف تولید نیرو توسط دو انگشت نیروی هدف 10 نیوتن باشد (لاتاش، اسکولز و اسکونر[7] 2002). تغییرپذیری در سطح اجرا را میتوان اینگونه اعمال کرد که هر کدام از انگشتها در هر کوشش مقدار خاصی از نیرو وارد نمایند که مجموع آنها 10 نیوتن باشد. مثلاً تعدادی از حالات مختلف که میتوانند وجود داشته باشند به صورت زیر میباشند: (2،8)، (4،6)، (3،7)، (1،9). در زمینه وارد کردن تغییرپذیری در سطح اجرا متاسفانه هنوز کار زیادی انجام نشده است (رانجاناتان و نیوول 2010، 2013).
اگرچه مطالعات یادگیری حرکتی یادگیری را از طریق آزمون یادداری و انتقال مورد سنجش قرار میدهند، اما این نوع دستکاری اجازه میدهد جنبه دیگری از یادگیری را که همان انعطافپذیری[8] است را مورد سنجش قرار دهیم (رانجاناتان و نیوول 2013). معنی ضمنی این حرف آن است که آیا شرکت کنندگان میتوانند زمانی که راه حلی که به خوبی تمرین شده است دیگر در دسترس نباشد سریعاً یک راه حل جایگزین پیدا نمایند. محققین بر این باورند که این نوع تغییرپذیری حداقل دو تاثیر بر یادگیری خواهد داشت: اول اینکه میتواند منجر به پدیدار شدن یک راه حل بهینهتر شود چون یک عنصر جستجو در این تغییرپذیری وجود دارد و دوم اینکه میتواند به وسیله اجازه دادن به شرکت کنندگان برای استفاده از راهحلهای جایگزین در مواردی که به دلیل تغییر در محیط یا بدن راه حلهایِ خاص دیگر در اختیار نیستند، انعطافپذیری را بالا ببرد (رانجاناتان و نیوول 2013). بر طبق تفکر اختصاصی بودن تمرین (پروتئو[9] 1992) مقید کردن افراد به استفاده از راه حلهای مختلف در حین تمرین انعطافپذیری تکلیف را بالا میبرد. همچنین بر طبق فرضیه تغییرپذیری تمرین، وارد کردن تغییرپذیری در تمرین منجر به شکلگیری یک قانون قویتر بین نتیجه و پارامترهای انتخاب شده میشود (اشمیت 1975). با این حال ایده مقابل این دیدگاه این است که انعطافپذیری برای استفاده از راهحلهای مختلف به عنوان نتیجهای از یادگیری پارامترهای مختص به تکلیف یا پارامترهای کنترل باشد. مثلاً مطالعات در زمینه فرضیه نقطه تعادل نشان میدهد هنگامی که به یک اندام تشویش ناگهانی وارد می شود این قابلیت وجود دارد که اندام به هدف مورد نظر دست پیدا نماید (کلسو و هالت[10] 1980). این نتایج میتوانند این گونه تفسیر شوند که تحقق این امر به دلیل یادگیری پارامتری است که نقطه تعادل را تحت تاثیر قرار میدهد (رانجاناتان و نیوول 2010). همچنین فرضیه کنترل بازخوردی بهینه (تادورو، جردن[11] 2002) عنوان میکند که فقط انحرافاتی اصلاح میشوند که مربوط به اجرای تکلیف باشند (در رابطه با دستیابی به هدف باشند). اما اخیرا چند تحقیق انجام شده است که نتایج آنها با فرضیه تغییرپذیری تمرین و اختصاصی بودن تمرین همخوان نیست. رانجاناتان و نیوول (2010) در تحقیقی دریافتند که تمرین کردن در سطح افزونگی اجرا باعث پیدایش انعطافپذیری در تکلیف نمیشود. در تحقیق آنها دو گروه آزمودنی یک تکلیف رسیدن به هدف را به صورت تغییرپذیری در راههای رسیدن به هدف و به صورت ثابت (تغییرپذیری پایین) تمرین کردند. در پایان گروهها به دو آزمون یکی با شرایط ثابت و دیگری با شرایط متغیر (در سطح افزونگی اجرا) انتقال داده شدند. نتایج نشان داد گروهی که به صورت ثابت تمرین کرده بود تغییرپذیری کمتری در الگوی حرکت خود دارد. این نتایج در هر دو آزمون مشابه بود. محققین این چنین نتیجهگیری کردند که انعطافپذیری در تکلیف مهاری (مانند تکلیف مورد نظر آنها) از یادگیری یک پارامتر خاص تکلیف که مربوط به هدف حرکت میباشد ناشی میشود. در تحقیق دیگری رانجاناتان و نیوول (2010) به مقایسه تغییرپذیری در سطح هدف و سطح افزونگی اجرا پرداختند. هدف آنها این بود که آیا معرفی تغییرپذیری در سطح افزونگی اجرا نیز مانند تغییرپذیری در سطح هدف باعث بهبود در یادگیری میشود یا خیر. در تحقیق آنها چهار گروه وجود داشت، دو گروه اول در حین تمرین تغییرپذیری (زیاد و کم) را در سطح هدف تجربه میکردند و دو گروه دیگر تغییرپذیری (زیاد و کم) را در سطح افزونگی اجرا تجربه میکردند. در مورد تغییرپذیری در سطح هدف نتایج تحقیق با نتایج قبلی مشابه بود و گروه متغیر عملکرد بهتری داشت. اما در مورد تغییرپذیری در سطح اجرا گروه متغیر عملکرد بهتری نداشت. نتیجهگیری کلی آنها این بود که تغییرپذیری در سطح هدف نسبت به تغییرپذیری در سطح اجرا تاثیر متفاوتی بر یادگیری دارد.
معمولاً در تحقیقات مربوط به تغییرپذیری تمرین از افرادی استفاده میشود که در تکلیف مورد نظر مبتدی هستند. نیوول (1985) در مورد یادگیری حرکات عقیده دارد که آموزنده در ابتدا تلاش میکند که بین مؤلفههای سیستم حرکتی رابطهای برقرار نماید و حرکات نسبی مناسبی را بین قسمتهای انتخاب شده بدن برای عمل هدفمند ایجاد نماید. او این سطح را کسب الگوی هماهنگی نامید. به عقیده محققین این امر از طریق ثابت کردن مفاصل مهم برای انجام حرکت انجام میشود (ویلیامز، داویدز، ویلیامز [12] 1999). پس از اینکه رابطه بین قسمتهای مختلف بدن و هماهنگی بین عمل و اشیاء و سطوح محیطی ایجاد شد، اجرا کننده با مسئله کشف قوانین حاکم بر کنترل روبه رو میشود. به طور اختصاصیتر اکنون جستجو برای یک ارتباط نزدیکتر بین روابط اندامهای بدن که قبلاً فرا گرفته شدهاند و نیروهایی که حرکات هدفمند را تولید مینمایند انجام میشود. نیوول (1985) از این سطح به عنوان کنترل یاد میکند. پس از آنکه قوانین حاکم بر کنترل کشف شدند مسئله پیش روی یادگیرنده اضافه کردن مقادیر بهینه متغیرهای کنترل میباشد، که این سطح مهارت نامیده میشود (نیوول 1985).
حال با توجه به سطوح مختلفی که نیوول (1985) عنوان میکند و دامنه وسیعی از تحقیقات که از این سطوح حمایت میکنند این سوال به ذهن میرسد که اثر تغییرپذیری تمرین در سطح افزونگی اجرا بر روی هر کدام از این سطوح یادگیری چگونه خواهد بود؟ با توجه به دلیلی که اشمیت (1975) برای توجیه اثر تغییرپذیری تمرین ارائه میکند به نظر میرسد که تمرین متغیر (در سطح هدف) باعث یادگیری رابطه بین متغیرهای کنترل و هدف عمل میشود، ویژگی که خصوصیت مرحله دوم سطوح یادگیری مهارت از دیدگاه نیوول (1985) میباشد.
متاسفانه تا کنون (بر اساس جستجوی ما) تحقیقی در این حیطه انجام نشده است. علاوه بر این هنوز تحقیقی در زمینه تغییرپذیری تمرین در سطح افزونگی اجرا نیز در این زمینه انجام نشده است و مشخص نیست که اثر تمرین متغیر (در سطح افزونگی اجرا) در سطوح مختلف مهارت –که هر کدام از این سطوح تاکید بر یادگیری جنبه خاصی از مهارت دارند- چگونه میباشد (رانجاناتان و نیوول 2013). علاوه بر این اکثر تحقیقات پیشین که بر روی تغییرپذیری تمرین انجام شدهاند بیشتر به سنجش هدف پرداختهاند و سنجش آنها به صورت مجرد بوده است (نمره هدف). با توجه به تحقیقات کمی که بر روی تغییرپذیری در سطح افزونگی اجرا انجام شده است و با توجه به نبود تحقیقی که اثر تغییرپذیری تمرین (در سطح افزونگی اجرا) را بر سطوح مختلف مهارت سنجیده باشد، محقق به دنبال پاسخ به این سوال است که: تمرین متغیر (در سطح افزونگی اجرا) چه اثری بر یادگیری الگوی حرکت و متغیرهای کنترل در سطوح مختلف مهارت دارد؟ آیا تمرین به صورت متغیر (در سطح افزونگی اجرا) در سطوح مختلف مهارت منجر به تعمیمپذیری و انعطافپذیری در اجرای تکلیف میگردد؟
برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.
[دوشنبه 1399-01-11] [ 07:25:00 ق.ظ ]
|