خطای آزمایشی (E)
۶۴/۷
۰۱/۲۵
۴۷/۲۹
۶۵/۱۸
۹۴/۲۲
۶۸/۹
% CV
ns، * و ** به ترتیب نشان دهنده عدم معنی دار بودن و معنی دار بودن در سطح ۵ و ۱ درصد می باشد.
۴-۲- نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات مربوط به علفهای هرز
۴-۲-۱- تعداد کل علف های هرز
نتایج نشان داد که در مجموع ۱۴ گونه علف هرز در مزرعه وجود داشت که گونههای علف هرز باریک برگ سوروف و پهن برگ تاج خروس ایستاده، تاج خروس خوابیده، تاج ریزی، سلمه، پیچک صحرایی، خارشتر و کنف وحشی دارای بیشترین تراکم بودند. نتایج جدول تجزیه واریانس (جدول ۴-۳) نشان داد که اثر تقسیط کود نیتروژن بر تعداد علفهای هرز معنی دار بود. مطابق مقایسه میانگین انجام شده (شکل ۴-۲۷) بیشترین تعداد علف هرز (۸۳/۳۹ بوته در متر مربع) مربوط به کاربرد سه مرحله ای نیتروژن یعنی تیمار مصرف ۳/۱ در زمان کاشت + ۳/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + ۳/۱ در زمان ظهور گل تاجی بود و کمترین تعداد علف هرز (۶۶/۲۹ بوته در متر مربع) مربوط به تیمار شاهد (بدون مصرف نیتروژن) بود.
همچنین تجزیه واریانس داده های مربوط به اثر اسید هیومیک بر تعداد علف های هرز نشان داد که (جدول ۴-۳) اثر اسید هیومیک بر تعداد علفهای هرز در انتهای فصل معنی داری نبود. نتایج جدول تجزیه واریانس (جدول ۴-۳) نشان داد که اثر متقابل تقسیط نیتروژن در اسید هیومیک بر تعداد علفهای هرز در سطح آماری ۵ درصد معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین (شکل۴-۲۸) اثر متقابل تقسیط نیتروژن در اسید هیومیک نشان داد که بیشترین تعداد علف هرز مربوط به تیمار اثر متقابل عدم مصرف نیتروژن در زمان کاشت + مصرف ۲/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی در عدم کاربرد اسید هیومیک معادل ۴۳ بوته در متر مربع بود و کمترین تعداد علف هرز نیز مربوط به تیمار عدم مصرف نیتروژن در عدم کاربرد اسید هیومیک معادل ۲۷ بوته در متر مربع بود. نتایج نشان می دهد که با عدم مصرف کود نیتروژن در زمان کاشت+ مصرف ۲/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی در کاربرد اسید هیومیک می توان جمعیت علفهای هرز را بطور معنی داری کاهش داد. نتایج آزمایشات وندلوک و همکاران (۲۰۰۷) نشان می دهد که استفاده از کود اوره نسبت به شاهد باعث افزایش جمعیت علفهرز شده است.
در آزمایشی مرادی و همکاران (۲۰۱۰) بیان کردند که تاخیر در دادن کود نیتروژن و مصرف در زمان ۳ برگی نسبت به مصرف در زمان کاشت باعث کاهش جمعیت علف هرز و افزایش وزن بوته گندم شده است. تأخیر در مصرف کود اوره باعث می شود که کود زمانی در دسترس گیاه قرار گیرد که به آن نیاز بیشتری است. از طرفی در این مرحله گیاه زراعی بدلیل توسعه بیشتر ریشه نسبت به علف های هرز می تواند ازت را به مقدار بیشتری جذب کند (مرادی و همکاران، ۲۰۱۰). همچنین طی بررسی دیگری مشخص شد که در بین روش های تقسیط کود نیتروژن، هر چه تعداد تقسیط کود نیتروژن بیشتر بود، رشد علف های هرز نیز بصورت قابل توجهی بیشتر بود (اسکورسونی و آرنولد، ۲۰۰۲). افزایش جمعیت علف هرز در کاربرد تقسیطی نیتروژن می تواند به علت وجود نیترات باشد که اثرات آن در شکستن خواب بسیاری از بذور به اثبات رسیده است (جوانمرد و همکاران، ۱۳۸۹ ). علاوه بر این تقسیط کود نیتروژن به علت افزایش کارایی استفاده از نیتروژن در گیاهان زراعی به عنوان یک استراتژی برای کاهش جمعیت علفهای هرز به حساب می آید (لوپز- بیلیدو و همکاران، ۲۰۰۵). مطالعات نشان داده است که مصرف مرحله ای و به موقع نیتروژن در ذرت از طریق افزایش بهره مندی گیاه از کود در مراحل مختلف رشد، سبب رقابت بیشتر ذرت با علف های هرز و کاهش جمعیت علف هرز زیر کانوپی ذرت می شود. همچنین احتمالاً توزیع بهتر نیتروژن در تقسیط سه مرحله ای نیتروژن (مصرف ۳/۱ در زمان کاشت + ۳/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + ۳/۱ در زمان ظهور گل تاجی) و به دنبال آن استفاده بهتر علفهای هرز از این نیتروژن نسبت به گیاهان زراعی عامل برتری تراکم علف هرز در این تیمار باشد که با نتایج پژوهشهای دیگری در این زمینه مشابه بود (آینه بند، ۲۰۰۸، اسکورسونی و آرنولد، ۲۰۰۲ و تهرانی و همکاران ۱۳۸۸). تهرانی و همکاران (۱۳۸۸) در آزمایشی روی گیاه کلزا دریافتند که روش تقسیط ۵۰% پیش از کاشت +۵۰% مرحله ۱۲ برگی نسبت به دو روش دیگر ( تقسیط ۲۵%پیش از کاشت + ۷۵% قبل از رشد سریع ساقه و ۲۵% پیش از کاشت + ۵۰% مرحله ۱۲ برگی+ ۲۵% قبل از رشد سریع ساقه) برتری معنی داری به لحاظ تاثیر بر کاهش پویایی علف هرز داشت.
شکل ۴-۲۷- اثر تقسیط نیتروژن برتعداد علفهای هرز
A1: شاهد (بدون مصرف نیتروژن) ، A2: مصرف ۳/۱ در زمان کاشت + ۳/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + ۳/۱ در زمان ظهور گل تاجی، A3: عدم مصرف نیتروژن در زمان کاشت + مصرف ۲/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی A4: مصرف ۲/۱ در زمان کاشت + عدم مصرف نیتروژن در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی
شکل۴-۲۸- اثر متقابل تقسیط نیتروژن در اسید هیومیک (AB) بر تعداد علفهای هرز
A1B1: عدم مصرف نیتروژن در عدم کاربرد اسید هیومیک، :A1B2 عدم مصرف نیتروژن در کاربرد اسید هیومیک، :A2B1مصرف ۳/۱ در زمان کاشت + ۳/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + ۳/۱ در زمان ظهور گل تاجی در عدم کاربرد اسید هیومیک، A2B2 : مصرف ۳/۱ در زمان کاشت + ۳/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + ۳/۱ در زمان ظهور گل تاجی در کاربرد اسید هیومیک، :A3B1 عدم مصرف نیتروژن در زمان کاشت + مصرف ۲/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی در عدم کاربرد اسید هیومیک، :A3B2 عدم مصرف نیتروژن در زمان کاشت + مصرف ۲/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی در کاربرد اسید هیومیک، :A4B1 مصرف ۲/۱ در زمان کاشت + عدم مصرف نیتروژن در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی در عدم کاربرد اسید هیومیک،:A4B2 مصرف ۲/۱ در زمان کاشت + عدم مصرف نیتروژن در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی در کاربرد اسید هیومیک.
۴-۲-۲- وزن خشک کل علفهای هرز
نتایج حاصل از جدول تجزیه واریانس (جدول ۴-۴) نشان داد که اثر تقسیط نیتروژن از لحاظ تاثیر بر وزن خشک کل علفهای هرز معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین (شکل ۴-۲۹) نتایج مقایسه میانگین سطوح تیماری تقسیط نیتروژن نشان داد که بیشترین وزن خشک علفهای هرز مربوط به تیمار مصرف ۳/۱ در زمان کاشت + ۳/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + ۳/۱ در زمان ظهور گل تاجی و کمترین وزن خشک حاصل مربوط به تیمار شاهد (بدون مصرف نیتروژن) بود.
همچنین نتایج جدول تجزیه واریانس (جدول ۴-۴) نشان داد که اثر متقابل تقسیط نیتروژن اسید هیومیک در سطح آماری ۵ درصد بر وزن خشک علف های هرز معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین (شکل ۴-۳۰) این صفت نشان داد که بیشترین وزن خشک حاصله مربوط به تیمار مصرف ۳/۱ در زمان کاشت + ۳/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + ۳/۱ در زمان ظهور گل تاجی در عدم کاربرد اسید هیومیک و کمترین وزن خشک حاصل مربوط به تیمار عدم مصرف نیتروژن در عدم کاربرد اسید هیومیک بود. گونه های متنوعی از همه آنها به نیتروژن عکس العمل نشان نمی دهند و بعضی عکس العمل نشان می دهند. ممکن است بعضی در مرحله دوم و سوم کود دهی سبز شوند اما نتوانند زیر کانوپی ذرت رشد کنند و وزن خشک آنها کم شود. اما بعضی از بذور بخصوص تاج خروسها حساس به نور هستند برای جوانه زنی، بنابراین در مرحله دوم و سوم کود دهی(مراحل بعدی رشد) ذرت سبز نمی شود چون زیر کانوپی و در سایه قرار می گیرند به عبارتی نسبت نور R به fr زیر کانوپی شده و از جوانه زنی آنها جلوگیری می کند بنابراین تفاوتهای مشاهده شده و تغییرات آن در تیماهای مختلف ممکن است به این نکات مرتبط باشد.
در آزمایشی بر روی علفهای هرز کلزا تقسیط سه مرحلهای کود نیتروژن ( ۲۵% درصد بیش ازکاشت + ۵۰% در مرحله ۱۲ برگی + قبل از رشد سریع ساقه) سبب تولید بیشترین وزن خشک علفهای هرز گردید (تهرانی و همکاران ۱۳۸۸). همچنین طی بررسی دیگری نیز عنوان شد که توزیع بهتر نیتروژن و افزایش کارایی مصرف نیتروژن علفهای هرز عامل برتری وزن خشک کل در روش تقسیط کود بصورت ۲۵% درصد پیش ازکاشت + ۵۰% در مرحله ۱۲ برگی + قبل از رشد سریع ساقه در غلات زمستانه و یولاف وحشی می باشد(دیما و الفتروهورینوس، ۲۰۰۱ و اسکورسونی و آرنولد، ۲۰۰۲). با توجه به خصوصیات اسید هیومیک احتمالا با افزایش قدرت رقابت ذرت و بسته شدن سریع تر کانوپی نور کمتری به علف های هرز رسیده و وزن خشک کمتری تولید کرده اند. از طریق افزایش تقسیم سلولی و رشد گیاه، جوانه زنی و قوه نامیه بذور، جذب مواد غذایی توسط گیاه، رشد ریشه، مقاومت گیاه به خشکی، مقاومت به آفات و بیماریها، میزان ویتامینها و آنزیمها در گیاه و درصد جوانه زنی بذور باعث افزایش کمیت و کیفیت محصولات زراعی از جمله گندم، ذرت و . . . . می شود. همچنین سبب بهبود فیزیکی و شیمیای و بیولوژیکی و تجدید حیات خاک می گردد (می هیو، ۲۰۰۴ و جوز و همکاران، ۱۹۸۸). هیومیک به عنوان یک اسید آلی حاصل از هوموس و سایر منابع طبیعی از طریق اثرات هورمونی و بهبود جذب عناصر غذایی، سبب افزایش زیست توده ریشه و اندام هوایی می شود (سبزواری و همکاران، ۱۳۸۸).
شکل ۴-۲۹- اثر تقسیط نیتروژن بر وزن خشک علفهای هرز
A1: شاهد (بدون مصرف نیتروژن) ، A2: مصرف ۳/۱ در زمان کاشت + ۳/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + ۳/۱ در زمان ظهور گل تاجی، A3: عدم مصرف نیتروژن در زمان کاشت + مصرف ۲/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی A4: مصرف ۲/۱ در زمان کاشت + عدم مصرف نیتروژن در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی
شکل ۴-۳۰- اثر متقابل تقسیط نیتروژن در اسید هیومیک (AB) بر وزن خشک کل علفهای هرز در متر مربع
A1B1: عدم مصرف نیتروژن در عدم کاربرد اسید هیومیک، :A1B2 عدم مصرف نیتروژن در کاربرد اسید هیومیک، :A2B1مصرف ۳/۱ در زمان کاشت + ۳/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + ۳/۱ در زمان ظهور گل تاجی در عدم کاربرد اسید هیومیک، A2B2 : مصرف ۳/۱ در زمان کاشت + ۳/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + ۳/۱ در زمان ظهور گل تاجی در کاربرد اسید هیومیک، :A3B1 عدم مصرف نیتروژن در زمان کاشت + مصرف ۲/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی در عدم کاربرد اسید هیومیک، :A3B2 عدم مصرف نیتروژن در زمان کاشت + مصرف ۲/۱ در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی در کاربرد اسید هیومیک، :A4B1 مصرف ۲/۱ در زمان کاشت + عدم مصرف نیتروژن در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی در عدم کاربرد اسید هیومیک،:A4B2 مصرف ۲/۱ در زمان کاشت + عدم مصرف نیتروژن در زمان ۶ تا ۸ برگی + مصرف ۲/۱ در زمان ظهور گل تاجی در کاربرد اسید هیومیک.
۴-۳- نتیجه گیری کلی
yle="box-sizing: inherit; width: 1104px;" width="531">
[شنبه 1399-09-22] [ 01:47:00 ق.ظ ]
|